Καθώς η Υβρις και η Νέμεσις κυριάρχησαν στις αγορές, τώρα ήρθε η σειρά της Καθάρσεως
Oι δύο τελευταίες δεκαετίες συχνά χαρακτηρίστηκαν ως η περίοδος της «μεγάλης μετριοπάθειας». Κατά τη διάρκεια της περιόδου αυτής η μεταβλητότητα στην οικονομική ανάπτυξη και στον πληθωρισμό ξεκάθαρα μειώθηκαν και η αξιοπιστία των κεντρικών τραπεζών βελτιώθηκε. Το αποτέλεσμα ήταν να μειωθεί και η επιπλέον απόδοση που απαιτείται για την ανάληψη κινδύνου. Επίσης, μειώθηκαν τα επιτόκια, ενώ ταυτόχρονα εξομαλύνθηκε η διαφορά μεταξύ βραχυπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων επιτοκίων. Αυτό έδρασε υποστηρικτικά για όλες τις κατηγορίες κεφαλαίου και κυρίως για τις τοποθετήσεις υψηλού κινδύνου. Η περίοδος αυτή επέφερε αρκετές ανισορροπίες στην παγκόσμια οικονομία. Τρανταχτό παράδειγμα απετέλεσε το έλλειμμα στο ισοζύγιο πληρωμών των ΗΠΑ. Από την άλλη πλευρά, εμφάνισαν πλεόνασμα στο αντίστοιχο ισοζύγιό τους αναδυόμενες οικονομίες και εξαγωγείς πρώτων υλών. Ασυμμετρία δημιουργήθηκε επίσης και στο χρηματοοικονομικό σύστημα. Τα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα ο χρηματοοικονομικός τομέας προέρχονται από τον συνδυασμό και την αλληλεπίδραση της υπερβάλλουσας ρευστότητας και της έξαρσης της τιτλοποίησης χρεών, τα οποία έθεσαν με τη σειρά τους το κόστος και τη διαθεσιμότητα των πιστώσεων σε τέτοια επίπεδα που υπερτροφοδότησαν την πιστωτική επέκταση. Κατά συνέπεια, η «φούσκα» στην αγορά κατοικίας ήταν πιθανόν αποτέλεσμα των παραπάνω και όχι η πηγή του προβλήματος. Επίσης, οι δαπάνες των νοικοκυριών κατέγραψαν έξαρση ως προς το διαθέσιμο εισόδημα.
Το τελευταίο διάστημα πραγματοποιείται μετάβαση από αυτή τη φάση σε μιαν άλλη και η τρέχουσα κρίση στις πιστωτικές αγορές αποτυπώνει ακριβώς αυτή τη μετάβαση. Ετσι οι αγορές βρέθηκαν να ζουν σήμερα αυτό που η Citigroup ονόμασε χθες «ελληνική τραγωδία» («greek tragedy»). Οπως και στην αρχαία τραγωδία, οι αγορές διέρχονται απ΄ όλα τα στάδιά της: την Υβριν, την Νέμεσιν και φυσικά την Κάθαρσιν, με την τελευταία να αποτελεί και το «κλειδί» για το νέο χρηματιστηριακό και οικονομικό περιβάλλον.
Η «φούσκα» της αγοράς ακινήτων και η απληστία παρομοιάζονται με την Υβριν, ένα μεγάλο αμάρτημα και για την Αρχαία Ελλάδα. Η εκτόξευση των τιμών των κατοικιών οδήγησε σε συσσώρευση δανείων που δεν μπορούσαν πια να αποπληρωθούν και έτσι ήρθε η Νέμεσις. Η κατάρρευση της αγοράς των subprime, που ήλθε τη στιγμή που η μόχλευση στους ισολογισμούς των τραπεζών ήταν στο ζενίθ, οδήγησε σε πιστωτική κρίση και δεν άργησε να πλήξει τις τράπεζες, τις κεφαλαιαγορές και ενδεχομένως τις οικονομίες. Τι ακολουθεί τώρα; Μα φυσικά η Κάθαρσις, η οποία κατά τη διαδικασία της εξυγίανσης του χρηματοοικονομικού τομέα δεν πρόκειται να λάβει χώρα χωρίς να προκαλέσει πόνο…
