Ο Πρωθυπουργός θα αφήσει, όπως και άλλες φορές, τον αρμόδιο υπουργό του να βγάλει μόνος του «το φίδι από την τρύπα»
Τον τελευταίο καιρό συμβαίνει στη χώρα μας μια απίστευτη πολιτική ιστορία παραποίησης ενός επικοινωνιακού μηνύματος. Η κυβέρνηση δηλώνει ότι προωθεί μια διοικητική μεταρρύθμιση, ενώ στην πραγματικότητα είναι «λαθρεπιβάτις» σε ένα πολιτικό όχημα που όχι μόνο δεν το δημιούργησε αλλά το πολέμησε κατά την ίδρυσή του.
Συγκεκριμένα, εδώ και σχεδόν έναν χρόνο δηλώνει ότι θα προωθήσει μια νέα μεταρρύθμιση του διοικητικού συστήματος με τη συνένωση των νομαρχιών και των δήμων και αφήνει να διαρρεύσει ως πληροφορία το μήνυμα ότι προετοιμάζει τον «Καποδίστρια 2».
Είναι σε όλους γνωστό ότι, παρά τις αδυναμίες στην εφαρμογή του, το πρόγραμμα «Καποδίστριας 1» είναι μία από τις σημαντικότερες μεταρρυθμίσεις της Μεταπολίτευσης. Τα χαρακτηριστικότερα στοιχεία της είναι ο ισχυρός πολιτικός βολονταρισμός για την προώθηση της υποχρεωτικής συνένωσης περίπου 6.000 Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) σε 900 δήμους και 134 κοινότητες, το συνοδευτικό πρόγραμμα χρηματοδότησης δημοτικών καταστημάτων, τοπικών έργων υποδομής και αγοράς λεωφορείων και μηχανημάτων, η οργάνωση και μηχανοργάνωση των δήμων και η στελέχωσή τους με 2.500 νέους επιστήμονες. Ως πολιτικό μήνυμα όμως έχει μείνει μόνον ο πολιτικός βολονταρισμός της υποχρεωτικής συνένωσης. Και μάλιστα η επωνυμία τού προγράμματος έγινε έκτοτε ισχυρό επικοινωνιακό μήνυμα της συνένωσης δομών του δημόσιου τομέα. Θυμίζω την παλαιότερη εξαγγελία για «Καποδίστρια» στα αστυνομικά τμήματα, στα σχολεία κ.λπ.
Αυτό το επικοινωνιακό μήνυμα χρησιμοποιεί ως όχημα η κυβέρνηση για να πείσει ότι πραγματικά εννοεί τη μεταρρύθμιση. Είναι όμως ένα πολιτικό όχημα που όχι μόνο δεν το δημιούργησε αλλά και το πολέμησε κατά την ίδρυσή του. Υπενθυμίζω την αντίδραση της ΝΔ όταν ως υπουργός Εσωτερικών σχεδίαζα το περιεχόμενο και προωθούσα την έναρξη εφαρμογής του προ γράμματος «Καποδίστριας». Η σημερινή κυβέρνηση δεν έχει διατυπώσει καμία συγκεκριμένη πρόταση για το περιεχόμενο της μεταρρύθμισης του «Καποδίστρια 2». Αρκείται απλώς στον δανεισμό του κύρους, της αίγλης και της δυναμικής που φέρει ο «Καποδίστριας 1», με στόχο την ανάδειξη ενός ψευδούς μεταρρυθμιστικού προφίλ. Παράλληλα, για να μη φανεί ανακόλουθη απέναντι στη στάση που κράτησε η ίδια ως αντιπολίτευση και με σκοπό να κερδίσει χρόνο και εντυπώσεις, δηλώνει ότι δήθεν περιμένει, με προαπαιτούμενο τη «συναίνεση», τις προτάσεις της ΕΝΑΕ και της ΚΕΔΚΕ.
Οι δήμαρχοι σε όλη την Ελλάδα, παρ΄ ότι δεν συμφωνούν, και μόνο εξαιτίας του συνειρμού που τους δημιουργεί ως επικοινωνιακό μήνυμα ο «Καποδίστριας 2», δηλαδή του συνειρμού με τον πραγματικό πολιτικό βολονταρισμό του «Καποδίστρια 1», έχουν αποδυθεί σε έναν αγώνα δρόμου προκειμένου να προτείνουν μόνοι τους τη συνένωση των δήμων τους με ένανδύο γειτονικούς για να αποφύγουν τα χειρότερα που φοβούνται εξαιτίας αυτού του συνειρμού.
Η πρόταση του Ινστιτούτου Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΙΤΑ) που είδε το φως της δημοσιότητας επικεντρώνει τελικά τον διάλογο αποκλειστικά στην απλή διοικητική συνένωση και μεταθέτει στο αόριστο μέλλον τις λοιπές δεσμεύσεις που απαίτησαν οι αιρετοί και αποφάσισε το Τακτικό Συνέδριο της ΚΕΔΚΕ το 2007 στην Κυλλήνη. Είναι μάλιστα αρκετά σφικτή για να τρομοκρατήσει τους αιρετούς και να προτείνουν κάτι ηπιότερο που με «μεγαθυμία» θα αποδεχθεί η «συναινετική κυβέρνηση».
Με όλα αυτά η κυβέρνηση της ΝΔ θα έχει γλιτώσει από τη συζήτηση για τις ουσιαστικές προϋποθέσεις της διοικητικής μεταρρύθμισης, για το πρόγραμμα και τα μέτρα πολιτικής, καθώς και για τους οικονομικούς και ανθρώπινους πόρους που πρέπει να τη συνοδεύουν, και ως «λαθρεπιβάτις» ενός οχήματος πολιτικού βολονταρισμού που δεν της ανήκει θα έχει βοηθήσει τον Πρωθυπουργό, με την προετοιμαζόμενη ψευδο-μεταρρύθμιση, να έχει κολλήσει άλλο ένα «μεταρρυθμιστικό ένσημο» στο φτωχό βιβλιάριο του. Η εξαγγελία του Πρωθυπουργού στην εναρκτήρια ομιλία του στην Εκθεση Θεσσαλονίκης για τα οικονομικά των ΟΤΑ, δηλαδή η απόδοση στους ΟΤΑ του 90% των τελών κυκλοφορίας και των παρακρατηθέντων πόρων, είναι θετική, αλλά αφορά το παρελθόν και δεν συνδέεται με τις απαιτήσεις μιας νέας διοικητικής μεταρρύθμισης. Απομένει η αόριστη εξαγγελία του για την «ενίσχυση του Θησέα», για την οποία δεν προσδιόρισε το ύψος της «ενίσχυσης», την πηγή χρηματοδότησης και το χρονοδιάγραμμα εφαρμογής. Το πρόγραμμα που θα έπρεπε να συνοδεύει σήμερα μια νέα διοικητική μεταρρύθμιση θα όφειλε να είναι όχι μόνον όσο ήταν το πρόγραμμα «Καποδίστριας», αλλά ακόμη ισχυρότερο. Η απλή διοικητική συνένωση 900 σε 380 δήμους που ετοιμάζει η κυβέρνηση χωρίς κανένα σοβαρό συνοδευτικό πρόγραμμα θα μεγεθύνει τους δήμους και μαζί τους τα προβλήματα. Παράλληλα θα δυσκολέψει να χρησιμοποιηθεί επαγωγικά σε επόμενη φάση το επικοινωνιακό μήνυμα του «Καποδίστρια» και θα έχει για άλλη μια φορά κακοποιηθεί και τελικά θα χάσει τελείως το νόημά της η έννοια της «διοικητικής μεταρρύθμισης».
Δεν φθάνει μόνο η μεγέθυνση για να έχουμε ισχυρότερους δήμους. Χρειάζεται και ένα πρόγραμμα υποστήριξης της μεταρρύθμισης, τουλάχιστον όπως ο «Καποδίστριας 1». Μέχρι στιγμής δεν υπάρχει καμία, έστω, εξαγγελία γι΄ αυτό.
Υπάρχει όμως και ένα άλλο ενδεχόμενο. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης να αναδείξουν με πειστικό τρόπο (και όχι με τον γνωστό ξύλινο πολιτικό λόγο) το περιεχόμενο της ψευδο-μεταρρύθμισης, οι αιρετοί, που θα κερδίσουν το χωροταξικό κοστούμι που επιδιώκουν, να συνειδητοποιήσουν ότι θα τους μείνει ένα «άδειο πουκάμισο» και η ΚΕΔΚΕ να αντιληφθεί έγκαιρα ότι θα χρεωθεί ευθύνες που δεν της ανήκουν.
Οπότε ο Πρωθυπουργός θα αφήσει, όπως και άλλες φορές, τον αρμόδιο υπουργό του να βγάλει μόνος του «το φίδι από την τρύπα» και εκείνος, με οδηγό το ένστικτο αυτοσυντήρησης, να «πετάξει την μπάλα στην εξέδρα» δηλώνοντας ότι δεν θα συνενώσει υποχρεωτικά τους δήμους, αλλά θα δώσει κίνητρα για την εθελοντική συνένωση. Αυτό βέβαια δεν θα τον εμποδίσει, με τον γνωστό ρητορισμό του, να δηλώσει ότι «πραγματοποίησε τη μεγαλύτερη διοικητική μεταρρύθμιση από την ίδρυση του ελληνικού κράτους».
Ιδωμεν.
Ο κ. Αλέκος Παπαδόπουλος είναι βουλευτής του ΠαΣοΚ.
