Χαμόγελα για τον επαναπατρισμό

Επιστροφή στην πατρίδα. Τα δύο αρχαία αντικείμενα, ο χάλκινος καλυκωτός κρατήρας από την Πιερία και το άνω τμήμα της μαρμάρινης επιτύμβιας στήλης της Βραυρώνας, που ήρθαν από τη Νέα Υόρκη παρουσιάστηκαν χθες το πρωί από τον υπουργό Πολιτισμού και τον διευθυντή του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, όπου και φιλοξενούνται αυτή τη στιγμή. Και τα δύο επεστράφησαν από τη συλλογή της αμερικανίδας συλλέκτριας αρχαιοτήτων Σέλμπι Γουάιτ. Παρουσία αρχαιολόγων και ειδικών, ο διευθυντής του Μουσείου Νικόλας Καλτσάς τόνισε ότι «ο επαναπατρισμός εμπεριέχει έκπληξη, θαυμασμό,ικανοποίηση και δικαίωση . Η διεκδίκηση και η επιστροφή του κρατήρα οφείλονται στους αρχαιολόγους της Μακεδονίας οι οποίοι με τις ανασκαφές τους στις Αιγές βρήκαν τρεις παρόμοιους κρατήρες που χρονολογούνται από τα τέλη του 5ου και τις αρχές του 4ου π.Χ.αιώνα. Ο επαναπατρισθείς κρατήρας ήταν επίσης για ταφική χρήση και φτιάχτηκε στο ίδιο εργαστήριο». Οσο για την επιτύμβια στήλη, το κάτω μέρος της οποίας βρίσκεται στο Μουσείο της Βραυρώνας, ο καθηγητής Γιώργος Δεσπίνης, «δάσκαλος όλων μας», όπως τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Καλτσάς, είχε αναφερθεί ήδη από το 1991 (σε άρθρο του στο περιοδικό «Εγνατία») στη μεγάλη δυσκολία τού να αποκατασταθεί. «Να που ήρθε η στιγμή», κατέληξε ο διευθυντής του Μουσείου, για να δώσει τον λόγο στον υπουργό Πολιτισμού Μιχάλη Λιάπη, ο οποίος καταρχήν συνεχάρη τη Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων του ΥΠΠΟ για τους χειρισμούς και τις διαπραγματεύσεις της. «Η προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς κάθε κράτους βρίσκεται στην κορυφή των προτεραιοτήτων των κυβερνήσεων» είπε σχετικά ενώ υπογράμμισε ότι με την αποκατάσταση αυτή ο κόσμος νιώθει δικαιωμένος.

Το άνω τμήμα της επιτύμβιας στήλης απεικονίζει έναν νέο άνδρα και έναν πολεμιστή και χρονολογείται από τις αρχές του 4ου αιώνα π.Χ. Το κάτω μέρος της ίδιας στήλης βρέθηκε το 1960 σε ιδιοκτησία ιδιώτη στο Πόρτο Ράφτη Αττικής κατά τη διάρκεια ανασκαφής της Ελληνικής Αρχαιολογικής Υπηρεσίας. Σήμερα το εύρημα εκτίθεται στο Μουσείο της Βραυρώνας- εκεί θα μεταφερθεί και το άνω μέρος, ώστε ενιαίο και ακέραιο να εκτεθεί από τις αρχές του 2009, οπότε και θα επαναλειτουργήσει το Μουσείο μετά την ανακαίνιση. Ο χάλκινος καλυκωτός κρατήρας που χρονολογείται από το 340 π.Χ. και προέρχεται από την Πιερία πιθανόν να βρέθηκε σε βασιλικό τάφο της περιοχής με παράνομη ανασκαφή. Τα αρχαιολογικά μουσεία του Δίου και της Θεσσαλονίκης ερίζουν για το πού τελικά θα εκτεθεί.

Η συμφωνία για την επιστροφή επετεύχθη από το ΥΠΠΟ στις 10 του περασμένου Ιουλίου. Στις 23 τρέχοντος αναμένεται τα δύο αυτά αντικείμενα να εκτεθούν στο Νέο Μουσείο Ακροπόλεως, στο πλαίσιο της έκθεσης «Νόστοι- Επανακτηθείσες αρχαιότητες», που οργανώνεται με την ευκαιρία της επίσημης επίσκεψης του προέδρου της Ιταλικής Δημοκρατίας στην Ελλάδα. Στη συνέχεια το καθένα θα πάρει τον δρόμο του.

«Το υπουργείο», είπε ο Μιχάλης Λιάπης, «προχωρεί στην περαιτέρω θεσμική ενίσχυση του αγώνα για την πάταξη της αρχαιοκαπηλίας έχοντας συστήσει πρόσφατα τη διεύθυνση Τεκμηρίωσης και Προστασίας Πολιτιστικών Αγαθών», η οποία πρόκειται να τεθεί σε λειτουργία. Ο ίδιος άλλωστε τόνισε το ενδιαφέρον του για την πάταξη της αρχαιοκαπηλίας «μέσω της συνεργασίας των κυβερνήσεων σε παγκόσμιο επίπεδο,γι΄ αυτό και σε όλες τις συναντήσεις θέτω το ζήτημα της επιστροφής των αρχαιοτήτων. Πρόσφατα μάλιστα και για πρώτη φορά θέσαμε το θέμα της επιστροφής των Γλυπτών στο Συμβούλιο Υπουργών Πολιτισμού της Ευρωπαϊκής Ενωσης».