Ο τουρισμός βλάπτει σοβαρά την εκπαίδευση

«Καλύτερα ξενοδόχος παρά επιστήμονας» λένε χαριτολογώντας οι κάτοικοι των τουριστικών περιοχών της χώρας. Αξίωμα που αποκτά τη δική του ξεχωριστή αξία τους καλοκαιρινούς μήνες, όπου τα ελληνικά νησιά και οι τουριστικές περιοχές της χώρας υποδέχονται επισκέπτες από ολόκληρο τον κόσμο. Ο τουρισμός, ωστόσο, αποδεικνύεται «ανταγωνιστικός» προς την εκπαίδευση. Παρ΄ ότι τα τελευταία χρόνια τα εισοδήματα των κατοίκων των τουριστικών περιοχών της χώρας έχουν βελτιωθεί, οι εκπαιδευτικοί δείκτες έχουν ακολουθήσει την αντίθετη πορεία. Σύμφωνα με την τελευταία απογραφή του πληθυσμού, ο ένας στους πέντε νέους ηλικίας 15-29 ετών που κατοικεί σε κάποια από τις τουριστικές περιοχές της χώρας (νησιά Αιγαίου, Κρήτη, Χαλκιδική κ.α.) διακόπτει την εκπαίδευσή του στο Δημοτικό. Το αντίστοιχο ποσοστό στο σύνολο του πληθυσμού της Ελλάδας είναι μικρότερο από 12,5%. Παράλληλα, στις παραπάνω περιοχές ο ένας στους δύο νέους 15-29 ετών δεν φοίτησε ποτέ του στο Λύκειο ή στην τεχνικοεπαγγελματική εκπαίδευση. Σε περιοχές όπως ο Νομός Λασιθίου της Κρήτης, μάλιστα, το ποσοστό ατόμων 15-29 ετών που έχουν εγκαταλείψει το σχολείο μετά το Δημοτικό ή σταματούν το σχολείο στο Γυμνάσιο φθάνει στο 50% του πληθυσμού… Οπως αναφέρουν εκπαιδευτικοί και αναλυτές της εκπαίδευσης, στις περιοχές αυτές το σχολείο λειτουργεί απλώς ως ένας παράγοντας που στερεί από τα παιδιά τον ελεύθερο χρόνο τους. Τον χρόνο, δηλαδή, κατά τον οποίο θα μπορούσαν να προσφέρουν την «εργατική τους δύναμη» στην αυξημένη ζήτηση που δημιουργεί η βιομηχανία του τουρισμού. Υπάρχουν, βέβαια, και οι ακραίες περιπτώσεις νησιών, όπως η Κίμωλος, στα οποία υπήρξαν και χρονιές όπου στο Γυμνάσιο και στο Λύκειο δεν παρουσιάστηκε κανένας μαθητής…

Συνολικά 50.000 παιδιά εγκατέλειψαν το Γυμνάσιο τα τελευταία χρόνια σε ολόκληρη τη χώρα. Σήμερα ο τουρισμός αντιπροσωπεύει το 16% του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος (ΑΕΠ) της χώρας μας και το 18% της συνολικής απασχόλησης. Με εισπράξεις πάνω από 10 δισ. ευρώ από τον τουρισμό η Ελλάδα κατατάσσεται 10η στον κόσμο, καλύπτοντας το 26% των εξαγωγών της σε αγαθά και υπηρεσίες.

Οπως αναφέρουν οι έρευνες αναλυτών της εκπαίδευσης, οι Κυκλάδες, τα Ιόνια Νησιά και οι τουριστικές περιοχές της Κρήτης αποτελούν τις πλέον αναπτυγμένες τουριστικά περιοχές της χώρας, στις οποίες και χτυπάει το «σήμα κινδύνου» για το εκπαιδευτικό επίπεδο των κατοίκων τους. «Παρ΄ όλο που η οικονομική ανάπτυξη ευνοεί συνήθως τη διεκδίκηση καλύτερης εκπαίδευσης, υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις ότι ο τουρισμός λειτούργησε ανταγωνιστικά με την εκπαίδευση των νέων στις περιοχές αυτές, με αποτέλεσμα η εκπαιδευτική πραγματικότητα να παρουσιάζεται απογοητευτική» λέει σχετικά ο εκπαιδευτικός αναλυτής κ. Χρ. Κάτσικας . «Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι οι παραπάνω αναπτυγμένες τουριστικά περιοχές μας συγκεντρώνουν σημαντικότατα ποσοστά μαθητικής διαρροής από την υποχρεωτική εκπαίδευση, γεγονός που “αιχμαλωτίζει” το εκπαιδευτικό τους μέλλον στην προοπτική της παραγωγής και αναπαραγωγής του αναλφαβητισμού» συνεχίζει.

Ενα ποσοστό 26% των ατόμων μεταξύ 15 και 29 ετών του Νομού Ζακύνθου κατέχει σήμερα μόνο το απολυτήριο Δημοτικού, ενώ στον Νομό Ρεθύμνου το ποσοστό αυτό είναι 18,5% και στον Νομό Κέρκυρας το 18%. Οι νέοι και οι νέες τις ίδιας ηλικίας που έχουν σταματήσει τη μόρφωσή τους στο Γυμνάσιο φθάνουν στο 53,5% στον Νομό Ζακύνθου, στο 50,5% στον Νομό Λασιθίου, στο 46,5% στον Νομό Κυκλάδων και στο 46% στον Νομό Κέρκυρας.

Ωστόσο, όπως τονίζει ο κ. Κάτσικας, η πρόωρη εγκατάλειψη του υποχρεωτικού σχολείου δεν αφορά γενικά τα παιδιά των τουριστικών περιοχών. Ολες οι ενδείξεις οδηγούν στο συμπέρασμα ότι τα παιδιά που αποκλείονται από το σχολείο στη συντριπτική τους πλειονότητα προέρχονται από τα φτωχά αγροτικά και μικρομεσαία στρώματα του πληθυσμού που βρίσκουν στον τουρισμό δυνατότητα απασχόλησης, είτε στις μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις (ενοικίαση δωματίων κτλ.) είτε ως υπάλληλοι των τουριστικών επιχειρήσεων (γκαρσόνια, καμαριέρες, πωλητές κτλ.).