Η ελληνική κοινωνία δεν κατανοεί πόσο αναγκαίο είναι να αντιμετωπιστεί το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών
Το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών έχει προσλάβει πλέον εκρηκτικές διαστάσεις, ξεπερνώντας το 14% ως ποσοστό του ΑΕΠ το 2007. Η εξέλιξη αυτή αντανακλά ένα έλλειμμα ανταγωνιστικότητας το οποίο είναι το σημαντικότερο μεσοπρόθεσμο πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας, καθ΄ όσον απειλεί να υπονομεύσει τον πραγματικό ρυθμό ανάπτυξης του 3%. Επιπλέον, η χρηματοδότησή του επιφέρει την αλματώδη άνοδο του εξωτερικού χρέους. Πρακτικά, η χώρα χρεώνεται, δηλαδή πουλάει το μελλοντικό της κεφάλαιο, για να χρηματοδοτήσει μια κατανάλωση που ξεπερνά την παραγωγή της.
Η ελληνική κοινωνία δεν φαίνεται να έχει κατανοήσει πόσο επιτακτική ανάγκη είναι να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα.
Η συμμετοχή στην ΟΝΕ αφαίρεσε τις ανησυχίες για τη χρηματοδότηση του εξωτερικού χρέους και τις προειδοποιήσεις των υποτιμήσεων. Η απώλεια της αυτονομίας στην άσκηση της νομισματικής και συναλλαγματικής πολιτικής όμως καθιστά και τη διόρθωση της απόκλισης δυσχερέστερη, καθ΄ όσον η προσαρμογή μιας τιμής, αυτής του νομίσματος, πρέπει να αντικατασταθεί από προσαρμογή χιλιάδων τιμών, προϊόντων, υπηρεσιών και παραγωγικών συντελεστών. Το ζέον ερώτημα είναι πώς θα ελαχιστοποιηθεί το κόστος της προσαρμογής και όχι αν θα υπάρξει κόστος. Προς την κατεύθυνση αυτή η οικονομική πολιτική έχει μπροστά της μια σημαντική πρόκληση. Απαιτούνται συντονισμένες προσπάθειες, οι οποίες θα κατατείνουν προς σαφώς ορισμένους ποιοτικά και ποσοτικά στόχους, τόσο στο μακροοικονομικό όσο και σε κλαδικά επίπεδα:
1. Την εξάλειψη της διαφοράς πληθωρισμού από τον μέσο όρο της ευρωζώνης με καταπολέμηση των ολιγοπωλιακών καταστάσεων και των ακαμψιών που εμποδίζουν την εκκαθάριση σε όλες τις αγορές.
2. Την αναδιάρθρωση της παραγωγής προς τους τομείς των διεθνώς εμπορεύσιμων προϊόντων και τους τομείς υψηλής τεχνολογίας. 3. Το ενεργητικό μάνατζμεντ της εγχώριας ζήτησης και τη συγκράτηση της ροπής για εισαγωγές.
4. Τη μείωση της εξάρτησης της ελληνικής οικονομίας από το πετρέλαιο.
5. Την εμπέδωση διατηρήσιμων ρυθμών πιστωτικής διαμεσολάβησης.
6. Τη συγκράτηση της αύξησης των εισοδημάτων σε ρυθμό που θα υπόκειται του αθροίσματος πληθωρισμού και αύξησης της παραγωγικότητας.
7. Τη διευκόλυνση παραγωγικών εγχώριων επενδύσεων σε αντικατάσταση των επενδύσεων σε κατοικίες. Πολιτική κινήτρων για προσέλκυση ξένων επενδύσεων εξαγωγικού προσανατολισμού.
Κορωνίδα των διαρθρωτικών αλλαγών είναι η στροφή προς την καινοτομία και τη γνώση για την αύξηση της παραγωγικότητας. Ολα αυτά συνιστούν μια δραστική αλλαγή της παραγωγικής κουλτούρας των οικονομικώς δρώντων ατόμων και των φορέων άσκησης πολιτικής. Εντός του ενοποιημένου και αυξανόμενα ανταγωνιστικού ευρωπαϊκού και διεθνούς περιβάλλοντος, αυτή η επιλογή δεν είναι ευκταία εναλλακτική αλλά ανάγκη επιβίωσης.
Ο κ. Αν. Αναστασάτος είναι Senior Εconomist της Διεύθυνσης Οικονομικών Μελετών της Εurobank ΕFG.
