«Θα πρέπει να φανταστούμε το μελλοντικό σχήμα της ΕΕ ως έναν κατάλογο εστιατορίου, όπου ο καθένας παραγγέλνει αυτό που του αρέσει γευστικά και του είναι εύπεπτο». Με αυτήν την παρομοίωση κοινοτικός διπλωμάτης επιχείρησε να περιγράψει το αποτέλεσμα της μίνι συνόδου των 4 ισχυρότερων χωρών της ΕΕ χθες το βράδυ στις Βερσαλλίες. Με άλλα λόγια, οι χώρες μέλη της ΕΕ θα μπορούν να επιλέγουν τα πεδία πολιτικής στα οποία επιθυμούν να συνεργαστούν πιο στενά με άλλες χώρες δημιουργώντας κάτι σαν συνασπισμούς προθύμων που θα τρέχουν με διαφορετική ταχύτητα, αλλά που δεν θα μπορούν οι μεν να αναχαιτίσουν την ταχύτητα των δε.
«Διαφοροποιημένη Ευρώπη»
Αυτό που κάποτε σήκωνε κύματα οργής, η Ευρώπη των πολλών ταχυτήτων, σήμερα εμφανίζεται ως απαραίτητο μοντέλο συνεργασίας των 27 για να βγει η Ένωση από την εσωστρέφειά της και να μην καταρρεύσει. «Ομοιότητα δεν σημαίνει ομοιομορφία» δήλωσε ο οικοδεσπότης της συνάντησης γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ, στην κοινή συνέντευξη τύπου. «Για αυτό και συνηγορώ υπέρ της δημιουργίας νέων μορφών συνεργασίας, αυτό που αποκαλούμε διαφοροποιημένη συνεργασία της Ευρώπης, η οποία θα επιτρέπει σε ορισμένες χώρες να προχωρούν πιο γρήγορα και πιο μακριά σε τομείς, όπως η άμυνα, το κοινό νόμισμα, με την εμβάθυνση της οικονομικής και νομισματικής ένωσης, ή ο πολιτισμός».
Το Brexit και η άρνηση ορισμένων χωρών της ΕΕ να εφαρμόσουν αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής για την μετεγκατάσταση προσφύγων ήταν το κερασάκι που οδήγησε στην βεβαιότητα, ότι η Ευρώπη των 27 δεν θα μπορούσε να συνεχίσει έτσι χωρίς να τεθεί σε κίνδυνο η ίδια η ύπαρξή της ως ένα κατεξοχήν εγχείρημα ειρήνης.
Αντιστάσεις από τις χώρες του Βίζεγκραντ
«Θα πρέπει να έχουμε το θάρρος να αποδεχτούμε ότι ορισμένες χώρες μπορούν να κινηθούν πιο γρήγορα από άλλες», τόνισε και η καγκελάριος Μέρκελ. «Η Ευρώπη των πολλών ταχυτήτων θα πρέπει να παραμείνει ανοιχτή για όλους, κανείς δεν θα πρέπει να αισθάνεται αποκλεισμένος. Αλλά δεν θα πρέπει κάθε χώρα να εξαναγκάζεται να συμμετέχει σε κάθε εγχείρημα».
Μέρκελ και Ολάντ θα εκμεταλλευτούν τη Σύνοδο Κορυφής της Ρώμης τέλος Μαρτίου, με αφορμή τη συμπλήρωση 60 χρόνων από τη σύναψη των ιδρυτικών συμφωνιών της ΕΕ, ως αφορμή για να ξεκινήσει επ΄αυτού πραγματικός διάλογος που θα πρέπει να ολοκληρωθεί ως τέλος του χρόνου. Σθεναρή αντίσταση προβάλλεται από τις λεγόμενες χώρες του Βίζεγκραντ, την Πολωνία, τη Τσεχία, την Ουγγαρία και τη Σλοβακία.
Κυρίως η Πολωνία, διά της πρωθυπουργού Μπεάτα Σίντλο, η οποία δεν είχε προσκληθεί στις Βερσαλλίες αν και η χώρα της είναι η 5η σε μέγεθος πληθυσμιακά της Ευρώπης, δήλωσε ότι οι Ευρωπαίοι δεν χρειάζονται μια λιγότερη ή περισσότερη, αλλά μια καλύτερη Ευρώπη. Η Πολωνία βρίσκεται στο στόχαστρο όχι μόνο διότι η κυβέρνησή της παραβιάζει βασικούς κανόνες κράτους δικαίου, αλλά και επειδή θέλει να μπλοκάρει την επανεκλογή του πολωνού Ντόναλντ Τουσκ, ο οποίος προέρχεται από την πολωνική αντιπολίτευση, στο αξίωμα του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Μπερντ Ρίγκερτν/Ειρήνη Αναστασοπούλου
