Η ραγδαία επιδείνωση της κατάστασης στο Μπουρούντι, με την πολιτική βία που έχει πυροδοτήσει η απόπειρα του προέδρου να μείνει για τρίτη θητεία στην ηγεσία, κινδυνεύει να πάρει εθνοτικό χαρακτήρα και να εξελιχθεί σε μαζικά εγκλήματα μεταξύ Χούτου και Τούτσι, προειδοποιεί ο ΟΗΕ.

Τα Ηνωμένα Έθνη κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, λέγοντας πως «δεν είμαστε έτοιμοι για δεύτερη Ρουάντα» και πως ο ΟΗΕ βρίσκεται σε χειρότερη θέση να αντιμετώπισουν την απειλή από ό,τι τις εποχές πριν το 1994. Το εθνοτικό μείγμα στη Ρουάντα είναι ανάλογο με εκείνο στο Μπουρούντι.

Μέχρι στιγμής, στη σύγκρουση έχουν χάσει τη ζωή τους 252 άτομα και έχουν διαφύγει σε γειτονικές χώρες 200.000 άτομα από τον Απρίλιο, οπότε και ο Πιερ Νκουρουνζίζα παρέμεινε στην προεδρία, παρά το συνταγματικό περιορισμό για δύο θητείες.

Ο επικεφαλής της Υπάτης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα στην Κεντρική και Δυτική Αφρική, Σκοτ Κάμπελ, ανέφερε πως μέχρι στιγμής η βία παραμένει πολιτική, ωστόσο ο πρόεδρος και η πλευρά του χρησιμοποιούν γλώσσα που θυμίζει τις πρώτες ημέρες της εθνοτικής βίας στη Ρουάντα το 1994.

«Ο ΟΗΕ βρίσκεται σε δυσικολότερη θέση να αντιδράσει στα σημάδια κινδύνου στο Μπουρούντι από ό,τι βρισκόταν στη Ρουάντα, καθώς δεν έχει πολιτική ή ειρηνευτική παρουσία» είπε χαρακτηριστικά ο Κάμπελ.

Η υποψηφιότητα του προέδρου Πιερ Ενκουρουνζίζα για τρίτη θητεία στην προεδρία της χώρας, η οποία σύμφωνα με τους επικριτές του αντίκειται τόσο στις διατάξεις του Συντάγματος του Μπουρούντι όσο και στη συμφωνία η οποία είχε συναφθεί στην Αρούσα για τον τερματισμό του εμφυλίου πολέμου.

Παρά τις προειδοποιήσεις από τον ΟΗΕ -τη Δευτέρα, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ προειδοποίησε πως η βία στο Μπουρούντι κινδυνεύει να εξελιχθεί σε μαζικά εγκλήματα θηριωδίας- η κυβέρνηση της χώρας υποστήριξε πως «δεν βρίσκεται στις φλόγες», τονίζοντας πως θα εργαστεί για να κατευνάσει τους φόβους για μια επικείμενη γενοκτονία.

«Το ΣΑ αναζητά τρόπους γρήγορης αντίδρασης και αν υπάρχει η ανάγκη να επέμβει δυναμικά με την παράταξη στρατευμάτων για προληπτικούς λόγους», είπε ο Κάμπελ του ΟΗΕ.

Ο επιτετραμμένος των ΗΠΑ στην περιοχή των Μεγάλων Λιμνών, Τόμας Περιέλο, εξέφρασε επίσης με ανακοίνωση του τις έντονες ανησυχίες της Ουάσιγκτον για την επιδείνωση της πολιτικής κατάστασης στο Μπουρούντι.

Ο επικεφαλής των πολιτικών υποθέσεων του ΟΗΕ, Τζέφρι Φέλτμαν δήλωσε στο Συμβούλιο Ασφαλείας πως «το Μπουρούντι βρίσκεται σε μια βαθιά πολιτική κρίση με τα κρούσματα βίας να κλιμακώνονται ραγδαία… υπονομεύονται η σταθερότητα και η ειρηνική συνύπαρξη των εθνοτήτων στην χώρα».

Ο επικεφαλής του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα Ζέιντ Ράαντ Αλ Χουσέιν και ο ειδικός σύμβουλος του ΟΗΕ για την αποτροπή της γενοκτονίας Αντάμα Ντιένγκ από κοινού προειδοποίησαν το ΣΑ ότι το Μπουρούντι μπορεί να βρεθεί ενώπιον μιας καταστροφής.

Ο πρόεδρος Πολ Καγκάμε της γειτονικής Ρουάντας, μιας χώρας με παρόμοια εθνοτική σύνθεση, όπου το 1994 περίπου 800.000 άνθρωποι – οι περισσότεροι Τούτσι και μετριοπαθείς Χούτου – σφαγιάστηκαν, απηύθυνε έκκληση στην κυβέρνηση του Μπουρούντι να αποφύγει την εθνοτική σύγκρουση. Η κυβέρνηση του Μπουρούντι, (85% Χούτου, 14% Τούτσι), χαρακτήρισε τα σχόλια του Καγκάμε «ανάρμοστα και άδικα».

«Το Μπουρούντι δεν βρίσκεται στις φλόγες, υπάρχουν συγκεκριμένες εγκληματικές ενέργειες που διαπράττονται για να προσελκύσουν την προσοχή της διεθνούς κοινότητας, αλλά βρίσκονται υπό έλεγχο», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών του Μπουρούντι Αλέν Νιαμιτουέ χθες στο ΣΑ. «Η κυβέρνηση είναι έτοιμη να συνεργαστεί με τους συμμάχους της… δεν υπάρχει φόβος για γενοκτονία», πρόσθεσε.

Περιφερειακές και παγκόσμιες δυνάμεις εξέφρασαν την ανησυχία τους ότι η προθεσμία της 7ης Νοεμβρίου που έχει θέσει ο πρόεδρος Ενκουρουνζίζα για την παράδοση του παράνομου οπλισμού μπορεί να προκαλέσει αιματοχυσία μεγάλης κλίμακας. Ο πρόεδρος έχει διαμηνύσει πως όσοι δεν παραδώσουν τα όπλα θα αντιμετωπιστούν ως εγκληματίες.

Ο ΓΓ του ΟΗΕ Μπαν Κι Μουν κάλεσε τις δυνάμεις ασφαλείας της χώρας να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση μετά τις αναφορές ότι «αρκετοί άνθρωποι, ανάμεσα τους και ένας αστυνομικός, σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια της διαδικασίας υποχρεωτικού αφοπλισμού».