H ώρα της αλήθειας για τους γάλλους μουσουλμάνους

Την περασμένη Παρασκευή μετά την προσευχή στο Μεγάλο Τζαμί στο Παρίσι, οι πιστοί εμφανίστηκαν κρατώντας πλακάτ που έγραφαν με φόντο τη γαλλική σημαία «Touche pas a mon pays», που σημαίνει «Κάτω τα χέρια από τη χώρα μου» –από το πολύ γνωστό σλόγκαν της γαλλικής ένωσης κατά των διακρίσεων SOS Racisme: «Touche pas a mon pote» («Κάτω τα χέρια από το φιλαράκι μου»).

Αλλα πλακάτ έγραφαν ότι οι τρομοκράτες που σκότωσαν τους δημοσιογράφους στο «Charlie Hebdo» την περασμένη εβδομάδα και τους πελάτες στο σουπερμάρκετ Κοσέρ «δεν ήταν πραγματικοί μουσουλμάνοι» – όπως υποστήριξε και η οικογένεια του Αχμέτ Μεραμπέτ, του μουσουλμάνου αστυνομικού που σκοτώθηκε στην επίθεση στο «Charlie Hebdo».

Οι περισσότεροι μουσουλμάνοι αισθάνονται Γάλλοι και θέλουν η πλειοψηφία της γαλλικής κοινωνίας να τους αντιμετωπίζει ως τέτοιους. Αλλά όσο κατηγορηματικά και να απορρίπτουν την τρομοκρατία στο όνομα του Ισλάμ, πολλοί γάλλοι πολίτες ακόμη τους αντιμετωπίζουν με καχυποψία, και όχι εντελώς άδικα. Για δεκαετίες οι ισλαμιστές πήγαιναν σε φυλακές, σε βιομηχανικά προάστια και στα τοπικά τζαμιά, διαμορφώνοντας μια ισχυρή θρησκευτική ταυτότητα και ελπίδα για το μέλλον στους μη προνομιούχους νέους. Το Ισλάμ έγινε κάτι παραπάνω από μια απλή θρησκεία: για τους γάλλους νέους με μουσουλμανικές ρίζες προσφέρει μια κουλτούρα που η ίδια η Γαλλία δεν μπόρεσε.

Από την επιθυμία για ζωή στην επιθυμία για θάνατο

Για κάποιους η επιθυμία για ζωή αντικαταστάθηκε από την επιθυμία για θάνατο: τον θάνατο των άλλων, των απίστων, αλλά και τον δικό τους αφού θα γίνουν μάρτυρες με προορισμό τον παράδεισο. Με αυτό τον τρόπο η Αλ Κάιντα και τώρα το Ισλαμικό Κράτος έχουν στρατολογήσει εθελοντές για εκπαίδευση στο Ιράκ, στην Υεμένη, στο Πακιστάν και στη Λιβύη.

Η γαλλική κυβέρνηση δεν έδωσε τη δέουσα σημασία στην κατάσταση που επικρατούσε στα καταθλιπτικά προάστια, μια παραμελημένη ζώνη όπου ζουν –ή απλώς επιβιώνουν –οι μη κοινωνικοποιημένοι νέοι. Οι ισλαμιστές στρατολογητές στοχεύουν σε αυτόν τον κενό χώρο που έχει εγκαταλειφθεί από το κράτος.

Η ρατσιστική ρητορική του Εθνικού Μετώπου της Μαρίν Λεπέν αλλά και η συζήτηση για το κατά πόσο οι μετανάστες και τα παιδιά τους θολώνουν τη γαλλική εθνική ταυτότητα γιγάντωσαν την αντιπάθεια μεταξύ των νέων εκείνων ανθρώπων των οποίων η «γαλλικότητα» δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένη. Η Γαλλία τραυματίστηκε σοβαρά. Οι Γάλλοι φοβούνται. Το Εθνικό Μέτωπο μετέτρεψε αυτόν τον φόβο στη βασική ιδεολογία του. Δαιμονοποιεί εκατομμύρια μετανάστες, χαρακτηρίζοντάς τους εισβολείς που ζουν από την κοινωνική πρόνοια ενώ βάζουν τους άλλους να δουλεύουν.

Αλλά, όπως έχουν σχολιάσει οικονομολόγοι, τα κράτη της Δύσης θα έπρεπε να ανησυχούν περισσότερο για τη γήρανση του πληθυσμού τους παρά για τους μετανάστες τους. Αν ένα μαγικό ραβδί έστελνε όλους τους μετανάστες της Γαλλίας πίσω στη χώρα καταγωγής τους, τότε το γαλλικό έθνος θα βούλιαζε σε οικονομική αποτελμάτωση.

Η καθημερινότητα, το κήρυγμα του μίσους και η Παιδεία

Η αλλαγή της καθημερινής ζωής των γάλλων μουσουλμάνων απαιτεί ένα νέο πολιτικό όραμα, πραγματική αποφασιστικότητα για να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα των υποβαθμισμένων προαστίων και αναγνώριση της ταυτότητας ενός τμήματος της γαλλικής νεολαίας που έχει αφεθεί στη μοίρα της.

Οι Αρχές πρέπει να αντιμετωπίσουν το ζήτημα της στρατολόγησης από τους εξτρεμιστές ιμάμηδες και να παρακολουθούν τις ομιλίες τους. Πρέπει να τους αποκόψουν και από τις φυλακές, που τώρα αποτελούν τον ιδανικό προορισμό για κατήχηση στον τζιχάντ.

Τέλος, μια μεγάλη προσπάθεια πρέπει να γίνει στα σχολεία, όπου τα βιβλία πρέπει να αναθεωρηθούν προκειμένου να αντανακλούν την πολυπολιτισμικότητα της γαλλικής παράδοσης, αλλά και να γίνονται μαθήματα για τον ρατσισμό και την ιστορία των θρησκειών.

Ο πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ δείχνει να βγαίνει ενισχυμένος από αυτή τη δοκιμασία, καθώς έχει δεχθεί επαίνους για την ευγένεια και την αξιοπρέπειά του. Θα δούμε αν θα μπορέσει να συνεχίσει στον δρόμο της ελευθερίας, της ισότητας και της αδελφοσύνης της περασμένης Κυριακής.