Η συγκέντρωση δυνάμεων των αυτονομιστών στο Ντονέτσκ και ο συγκρουσιακός τόνος της Μόσχας εντείνουν την ανησυχία για μια νέα επίθεση στην ανατολική Ουκρανία πριν μπει για τα καλά ο χειμώνας στην περιοχή. Θα αναζωπυρωθεί η κρίση, μόλις δυο μήνες αφότου απέσυρε τις δυνάμεις η Ρωσία; αναρωτιέται το CNN.
Την περασμένη εβδομάδα, το ΝΑΤΟ προειδοποίησε ότι «ρωσικά τανκς, ρωσικό πυροβολικό, ρωσικά συστήματα αεράμυνας και ρώσοι στρατιώτες» εντοπίστηκαν να μπαίνουν στην Ουκρανία.
Επειδή το στρατηγικό κόστος είναι υψηλό, μοιάζει απίθανο ότι η Ρωσία θα αναζωπυρώσει τον πόλεμο, ιδίως εφόσον έρχεται ο χειμώνας. Ωστόσο, κατά την εκτίμηση του Μάικλ Κόφμαν, αναλυτή στο Ινστιτούτο Κέναν του Κέντρου Γούντροου Γουίλσον. η Μόσχα φαίνεται ότι έχει τέτοιες διαθέσεις.
Η εισβολή στην Ουκρανία και η αντιπαράθεση με τη Δύση έχουν καλλιεργήσει, κατά τον αρθρογράφο, τα εθνικιστικά αισθήματα των Ρώσων αλλά το Κρεμλίνο δεν έχει άλλες νίκες στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής για να τα συντηρήσει. Αυτό ίσως εξηγεί γιατί η Μόσχα προκαλεί το ΝΑΤΟ με παραβιάσεις εναέριου χώρου και παίζει υποθαλάσσια παιχνίδια με την Σουηδία _ κινήσεις που έχουν ως στόχο να διατηρήσουν τους Ρώσους σε συγκρουσιασή διάθεση.
Ένα άλλο κίνητρο είναι ότι οι φιλορώσοι αυτονομιστές δεν ελέγχουν αρκετό κομμάτι της Ντονμπάς, της περιοχής που περιλαμβάνει το Ντονέτσκ, ώστε η σύγκρουση αυτή να άξιζε τον κόπο για τη Ρωσία. Η γραμμή που αποφασίστηκε στη συμφωνία για εκεχειρία αφήνει πολλές φιλορωσικές πόλεις υπό τον έλεγχο της Ουκρανίας, γι’ αυτό οι αυτονομιστές μοιάζουν πρόθυμοι να πολεμήσουν γι’ αυτές.
Στόχος: μία μόνιμη κατάσταση κρίσης
Σύμφωνα με τους στόχους της Μόσχας, η εξυπνότερη προσέγγιση θα ήταν να κρατηθεί η Ουκρανία σε μια μόνιμη κατάσταση κρίσης προκειμένου το Κρεμλίνο να έχει «πάτημα» να πιέζει το Κίεβο. Ωστόσο, οι εσωτερικοί πολιτικοί λόγοι και η στρατιωτική υπεροχή των φιλορώσων αυτονομιστών αποτελούν επιχειρήματα υπέρ μιας χειμωνιάτικης επίθεσης. Γιατί ο Πούτιν να αναβάλει για αύριο τα τμήματα της Ουκρανίας που μπορεί να κατακτήσει σήμερα;
Οι αυτονομιστές διαθέτουν από 20.000 ως 25.000 άντρες από τους οποίους οι μισοί είναι Ουκρανοί και οι υπόλοιποι ρώσοι εθελοντές και ομάδες μαχητών από τον Βόρειο Καύκασο, κυρίως την Αμπχαζία, τη Νότια Οσετία και την Τσετσενία. Πολλοί από τους Καυκάσιους θα επιστρέψουν στα σπίτια τους τον χειμώνα αν δεν έχουν κάτι να κάνουν στην Ουκρανία γι’ αυτό η ιδανική στιγμή να τους χρησιμοποιήσει η Μόσχα για να κατακτήσουν περισσότερα εδάφη είναι τώρα _ και όχι να προσπαθήσει να τους ξανασυγκεντρώσει του χρόνου.
Η Ρωσία εκμεταλλεύτηκε την εκεχειρία για να γεμίσει τις αποθήκες οπλισμού και πυρομαχικών των αυτονομιστών. Κομβόι καταφθάνουν τακτικά φέρνοντας πυρομαχικά. Εν τω μεταξύ, οι αυτονομιστές επιδιορθώνουν τον ουκρανικό οπλισμό που έχει πέσει στα χέρια τους προκειμένου να μπορούν να τον χρησιμοποιήσουν.
Η κοινή γνώμη δεν θέλει νεκρούς Ρώσους
Μια από τις κυριότερες ανησυχίες της Μόσχας είναι η έλλειψη λαϊκής υποστήριξης στη Ρωσία ως προς τις απώλειες Ρώσων στην Ουκρανία. Αυτό σημαίνει ότι τυχόν εισβολή πρέπει να είναι σύντομη, αποφασιστική και με όσο το δυνατόν λιγότερες απώλειες από πλευράς Ρωσίας. Αν οι αυτονομιστές είναι επαρκώς εξοπλισμένοι και εκπαιδευμένοι ώστε να καταλάβουν αρκετά εδάφη χωρίς την βοήθεια ρώσων στρατιωτών, τότε η Μόσχα ρισκάρει πολύ λιγότερα.
Η κατάληψη επιπλέον εδαφών όμως έχει υψηλό κόστος αλλού για τη Μόσχα. Η οικονομία της Ρωσίας δέχθηκε πλήγμα λόγω της μείωσης της τιμής του πετρελαίου. Μια ακόμη στρατιωτική επέμβαση της Μόσχας θα οδηγήσει σε νέες κυρώσεις της Δύσης σε διάφορους τομείς της ρωσικής οικονομίας
Η έναρξη μιας νέας εκστρατείας στην Ουκρανία θα φέρει απρόβλεπτες εξελίξεις, ωστόσο οι υπολογισμοί της Μόσχας βασίζονται ενδεχομένως σε διαφορετική ερμηνεία της κατάστασης. Κατ’ αρχάς, οι κυρώσεις δεν αποτελούν την πηγή των οικονομικών δεινών της Ρωσίας, απλώς μια ταπεινωτική ενόχληση. Τον χειμώνα, η Ρωσία διαθέτει συγκριτικό πλεονέκτημα στα οικονομικά αντίποινα διότι μπορεί να απειλήσει την Ευρώπη με διακοπή της παροχής φυσικού αερίου αν αυτή της επιβάλει νέες κυρώσεις. Η ενεργειακή εξάρτηση της Ουκρανίας και η κατεστραμμένη της οικονομία σε συνδυασμό με τις σχετικά αδύναμες υποσχέσεις της Δύσης για οικονομική βοήθεια δείχνουν ότι το Κίεβο θα επιδιώξει την ειρήνη ό,τι και αν κάνει η Μόσχα.
Άλλωστε τι κερδίζει η Ρωσία από την διατήρηση της ειρήνης; Δεν θα αυξηθεί η τιμή του πετρελαίου για να σταματήσει τις διακυμάνσεις στο ρούβλι ενώ οι ΗΠΑ δεν μοιάζουν διατεθειμένες να άρουν τις κυρώσεις παρά το γεγονός ότι χρειάζονται τη συνεργασία της Μόσχας για το Ιράν, την Συρία και το ISIS. Τώρα που οι Ρεπουμπλικανοί απέκτησαν τον έλεγχο της αμερικανικής Γερουσίας, η Ρωσία γνωρίζει ότι οι κυρώσεις θα αρθούν δυσκολότερα.