Απόρησαν πολλοί Αμερικανοί με τη δήλωση την περασμένη Κυριακή του πρώην γερουσιαστή Σαμ Ναν. Σχολίαζε πληροφορίες για κάποια έκθεση που συζητείται «εμπιστευτικά» σε δύο επιτροπές της Γερουσίας και, όπως λέγεται, αφορά το νέο, επισήμως απόρρητο, πρόγραμμα «αναβάθμισης και εκσυγχρονισμού» του πυρηνικού οπλοστασίου της Αμερικής. «Πολλά πράγματα απαιτούν εξηγήσεις. Το όραμα του προέδρου άλλαξε κατεύθυνση» σχολίασε ο Ναν. Είχε βέβαια υπ’ όψιν του ότι ο πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα είχε εκλεγεί με το σύνθημα «για έναν κόσμο δίχως πυρηνικά» και ότι το επανέλαβε διθυραμβικά, ως πρόεδρος πλέον, μιλώντας στην Πράγα τον Ιούνιο του 2009.
Το πρόγραμμα έχει χρονοδιάγραμμα τρεις δεκαετίες, υπάρχουν συγκεκριμένες ενδείξεις ότι άρχισε ήδη να εκτελείται και ενημερωμένες πηγές του Κογκρέσου βεβαιώνουν πως έχουν εγκριθεί από τις αρμόδιες υπηρεσίες 21 ριζικές «αναθεωρήσεις στοιχείων άμεσα συνδεμένων με το (πυρηνικό) οπλοστάσιο» ενώ άλλες 36 βρίσκονται στο στάδιο της μελέτης. Το πρόγραμμα υπολογίζεται ότι θα κοστίσει τουλάχιστον 1 τρισ. δολάρια. Μάλιστα κατά τον πρώην υφυπουργό Αμυνας Αστον Κάρτερ, ο οποίος «είναι γνώστης σε γενικές γραμμές τού τι σχεδιάζεται» όπως δήλωσε στο δίκτυο CNN, το κόστος θα αυξηθεί «πολύ περισσότερο (…) καθώς τα σημερινά δημοσιονομικά δεδομένα δεν θα είναι αξιόπιστα ύστερα από μερικά χρόνια».
Δεν υπάρχει καμία επιβεβαίωση, ούτε καν σχόλιο, είτε από τον Λευκό Οίκο είτε από το Πεντάγωνο, αλλά οι «New York Times» άφησαν πολλά να εννοηθούν δημοσιεύοντας τον περασμένο μήνα στοιχεία για την «ποιοτική αναβάθμιση» μιας μονάδας αποθήκευσης πυρηνικού υλικού στο Κάνσας Σίτι.
Η έκθεση την οποία μελετούν οι αμερικανοί γερουσιαστές στηρίζεται σε δύο μελέτες που συνέταξαν ειδικοί ερευνητές, στρατιωτικοί και πολιτικοί ύστερα από σχετικές εντολές του Λευκού Οίκου. «Είναι ένα είδος υπόσχεσης και τίποτε περισσότερο για να ικανοποιηθούν οι σκληροί του Κογκρέσου», δικαιολογείται κυβερνητική πηγή. Και προσθέτει: To Κογκρέσο «δεν ενδιαφέρεται για μείωση, είναι υπέρ νέων εξοπλιστικών προγραμμάτων». Η έκθεση όμως είναι και μια «πρόσκληση» στα λόμπι ότι «υπάρχει ψητό» εν όψει, ώστε να ενισχύσουν οικονομικά τον εκλογικό αγώνα τους.
Μόνο η υλοποίηση των σχεδίων αναβάθμισης των «βασικών» πυρηνικών όπλων των ΗΠΑ υπολογίζεται να κοστίσει 355 δισ. δολάρια αλλά η αντικατάσταση των πυραύλων θα εκτινάξει το συνολικό κόστος περίπου στο τριπλάσιο.
Στο παρελθόν, χαρακτηριστική ήταν η περίπτωση του Εθνικού Εργαστηρίου Λος Αλαμος στο Νέο Μεξικό, όπου γεννήθηκε η πρώτη ατομική βόμβα. Η επισκευή και ο εκσυγχρονισμός του προϋπολογίστηκαν σε 660 εκατ. δολάρια αλλά τελικά κόστισε 5,8 δισ. δολάρια. Επίσης το κόστος της «θωράκισης ασφαλείας» της αποθήκης ουρανίου στο Οακ Ριτζ του Τενεσί υπολογίστηκε σε 660 εκατ. δολάρια το 2010, αλλά τελικά έφθασε τα 19 δισ. δολάρια.
Υπάρχει ένα κωμικοτραγικό στοιχείο σε όλη την υπόθεση της «νεοπυρηνικοποίησης» του αμερικανικού οπλοστασίου. Ο υπουργός Αμυνας Τσακ Χέιγκελ, ο οποίος θα δώσει τυπικά την έγκρισή του στα σχέδια, είχε υπογράψει, προτού αναλάβει υπουργός, τη μελέτη μιας ομάδας υπό τον στρατηγό Τζέιμς Κάρτραϊτ, πρώην υπαρχηγό των Γενικών Επιτελείων, η οποία προτείνει μείωση των πυρηνικών όπλων σε 900 πυρηνοκεφαλές και την καταστροφή 3.500 πυρηνικών όπλων που βρίσκονται σε αποθήκες. «Κακώς διατηρούμε αριθμό όπλων που δεν χρειάζονται για την ασφάλεια και την άμυνα της χώρας» τονίζει η επιτροπή. Ωστόσο τα λόμπι του «ισχυρού στρατιωτικοπολιτικού κατεστημένου», για τα οποία προειδοποιούσε ο Αϊζενχάουερ, διαφωνούν.
Αχρηστα όπλα, πανίσχυρα λόμπι
Ο αμερικανός πολιτικός αναλυτής Γουίλιαμ Μπρόοντ έγραψε πρόσφατα ότι ο Λευκός Οίκος έχει λάβει «κατ’ αρχήν» απόφαση για τη ναυπήγηση 12 νέων πυρηνικών υποβρυχίων, ενός πυρηνικού αεροπλανοφόρου, 100 και πλέον νέων βομβαρδιστικών, 400 πυραύλων ξηράς – αέρος και νέου τύπου Κρουζ. Συνολικό σήμερα προϋπολογιζόμενο κόστος: 1 τρισ. δολάρια. Το ποσό είναι «απρόσιτο» για τα αμερικανικά δεδομένα, προεξοφλεί μια 10μελής ομάδα ειδικών από τα δύο κόμματα που συγκρότησαν από κοινού το Πεντάγωνο και το Κογκρέσο τον περασμένο Ιούλιο και την οποία επικαλείται ο Μπρόοντ.
Ο αμερικανός πολιτικός αναλυτής Γουίλιαμ Μπρόοντ έγραψε πρόσφατα ότι ο Λευκός Οίκος έχει λάβει «κατ’ αρχήν» απόφαση για τη ναυπήγηση 12 νέων πυρηνικών υποβρυχίων, ενός πυρηνικού αεροπλανοφόρου, 100 και πλέον νέων βομβαρδιστικών, 400 πυραύλων ξηράς – αέρος και νέου τύπου Κρουζ. Συνολικό σήμερα προϋπολογιζόμενο κόστος: 1 τρισ. δολάρια. Το ποσό είναι «απρόσιτο» για τα αμερικανικά δεδομένα, προεξοφλεί μια 10μελής ομάδα ειδικών από τα δύο κόμματα που συγκρότησαν από κοινού το Πεντάγωνο και το Κογκρέσο τον περασμένο Ιούλιο και την οποία επικαλείται ο Μπρόοντ.
Κατά σύμπτωση (;) οι σχετικές πληροφορίες συμπίπτουν με ανακοίνωση του ρωσικού υπουργείου Αμυνας ότι οι ρωσικές ένοπλες δυνάμεις έθεσαν σε υπηρεσία ένα νέο πυρηνικό υποβρύχιο εξοπλισμένο με πυραύλους Bulava πολλών κεφαλών και ότι στο τέλος του 2014 θα θέσουν σε υπηρεσία και δεύτερο υποβρύχιο πιο εξελιγμένου τύπου εξοπλισμένο με 16 πυραύλους 6 κεφαλών. Επίσης αντικατέστησαν τους διηπειρωτικούς πυραύλους Topol-Μ μιας πυρηνοκεφαλής με πυραύλους Yar τριών κεφαλών.
Στην ουσία, οι δύο χώρες απομακρύνθηκαν από τη συμφωνία «Νέο Ξεκίνημα» (New Start) που είχαν κλείσει τον Απρίλιο 2009 στην Ουάσιγκτον ο πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα και ο τότε πρόεδρος της Ρωσίας Ντμίτρι Μεντβέντεφ και η οποία είχε διαλαληθεί και από τους δύο ως «ένα πρώτο σκαλοπάτι» για μια «σταδιακή αποπυρηνικοποίηση». Το μόνο σχετικά παρήγορο για την αρνητική εξέλιξη αυτής της προοπτικής είναι η υπόσχεση του προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν, την περασμένη εβδομάδα, ότι η Ρωσία δεν πρόκειται να μπει σε κούρσα εξοπλισμών με την Αμερική. Η Σοβιετική Ενωση πλήρωσε εξουθενωτικά όταν την ανταγωνίστηκε.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ