Μεθόδους «πίεσης στη Ρωσία για αποκλιμάκωση» στην Κριμαία ζήτησαν στη Εκτακτη Σύνοδο το μεσημέρι της Πέμπτης, οι ευρωπαίοι ηγέτες, ενώ απέφυγαν να αναφερθούν ανοικτά στο ενδεχόμενο επιβολής κυρώσεων στη Ρωσία αλλά άφησαν -εμμέσως πλην σαφώς- ανοικτό το ενδεχόμενο αναλόγως των παράλληλων εξελίξεων.
Ογάλλοςπρόεδρος Φρανσουά Ολάντ τόνισε ότι «πρέπει να ασκήσουμε πίεση για να αποκλιμακώσουμε την κατάσταση στην Ουκρανία και να προχωρήσουμε σε διαμεσολάβηση».
Οβρετανόςπρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον είπε ότι «πρέπει, πρώτον, να φέρουμε την Ουκρανία και τη Ρωσία στο τραπέζι του διαλόγου, δεύτερον να στηρίξουμε την Ουκρανία και να τρίτον να στείλουμε ισχυρό μήνυμα στη Ρωσία πως όσα έγιναν είναι απαράδεκτα, και περαιτέρω κινήσεις θα είναι ακόμη πιο απαράδεκτες και θα οδηγήσουν σε ακόμη περισσότερες επιπτώσεις».
Ηγερμανίδακαγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ υπογράμμισε ότι θα εξεταστεί «πώς μπορεί να βοηθηθεί η Ουκρανία, πώς μπορούν να διεξαχθούν συνομιλίες, όπως μέσω κάποιας ομάδας επαφής». Η έκβαση της Συνόδου θα εξαρτηθεί και από τις διπλωματικές εξελίξεις, είπε η Μέρκελ, δείχνοντας στις παράλληλες διαβουλεύσεις των ΥΠΕΞ στη Ρώμη.
Κυρώσεις ΕΕ κατά Γιανουκόβιτς και 17 ουκρανών αξιωματούχων
Οι ευρωπαίοι ηγέτες στέλνουν το μήνυμα στη Ρωσία ότι αναγνωρίζουν τη μεταβατική κυβέρνηση της Ουκρανίας και πιέζουν τη Μόσχα να καθίσει στο ίδιο τραπέζι με το Κίεβο για να ξεκινήσει ουσιαστικός διάλογος για αποκλιμάκωση της κατάστασης.
Οι Βρυξέλλες ανακοίνωσαν τα ξημερώματα της Πέμπτης τη λίστα των Ουκρανών, τα περιουσιακά στοιχεία των οποίων παγώνουνμε την κατηγορία της διασπάθισης κρατικών κεφαλαίων. Οι κυρώσεις στοχεύουν, σύμφωνα με την ΕΕ, στον εντοπισμό και την ανάκτηση των χρημάτων.
Ανάμεσά στα πρόσωπα της λίστας βρίσκεται ο Βίκτορ Γιανουκόβιτς, οι δύο γιοι του Ολεξάντερ και Βίκτορ, o τέως πρωθυπουργός Μίκολα Αζάροφ, ο τέως υπουργός Εσωτερικών Βιτάλι Σαχαρτσένκο, ο τέως γενικός εισαγγελέας Βίκτορ Ψόνκα και ο τέως αρχηγός των υπηρεσιών ασφαλείας Ολεξάντερ Γιακιμένκο.
Οι «28» καταδικάζουν μεν ομόθυμα με υψηλούς τόνους τη ρωσική κατάληψη της Κριαμίας, αλλά εμφανίζονται διχασμένοι για την επιβολή κυρώσεων. Ιδιαίτερα οι μεγαλύτερες χώρες εμφανίζονται διστακτικότερες σε ευρείες κυρώσεις, δεδομένης και της σημαντικής ενεργειακής εξάρτησης από τη Μόσχα.
Κέρι και Λαβρόφ θα συναντηθούν στη Ρώμη, στο περιθώριο της διεθνούς διάσκεψης για το μέλλον της Λιβύης. Αμερικανός αξιωματούχος ανέφερε ότι ο Τζον Κέρι θα συνομιλήσει επίσης στη Ρώμη με τους ΥΠΕΞ Ιταλίας, Βρετανίας, Γαλλίας και Γερμανίας για το θέμα της Ουκρανίας πριν τις διαβουλεύσεις στις Βρυξέλλες.
Ο Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, αρχηγός των γερμανών Σοσιαλδημοκρατών -του δεύτερου κόμματος του κυβερνητικού συνασπισμού στο Βερολίνο- μεταβαίνει την Πέμπτη στη Μόσχα, για προγραμματισμένη επίσκεψή του στη ρωσική πρωτεύουσα. Δεν θα ακολουθήσει κοινή συνέντευξη Τύπου. Ακαρπη και η δεύτερη συνάντηση Κέρι – Λαβρόφ για την Ουκρανία
Την ώρα που ο ουκρανός μεταβατικός πρωθυπουργός Αρσένι Γιατσενιούκ κάλεσε από τη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ τη Ρωσία να αποσύρει τις δυνάμεις της από την Κριμαία και να ξεκινήσει συζητήσεις για μια ειρηνική λύση, χωρίς αποτέλεσμα έληξε και η δεύτερη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών των ΗΠΑ και της Ρωσίας, Τζον Κέρι και Σεργκέι Λαβρόφ, στη Ρώμη.
«Προς το παρόν δεν μπορούμε να πούμε στη διεθνή κοινότητα πως καταλήξαμε σε συμφωνία» δήλωσε ο Λαβρόφ μετά την συνάντηση.
Εν τω μεταξύ, άνδρες με στρατιωτικά ρούχα εμπόδισαν αποστολή παρατηρητών του ΟΑΣΕ να εισέλθει στην χερσόνησο της Κριμαίας, ανέφερε ο πολωνός υπουργός Άμυνας.
«Η αποστολή εμποδίστηκε, δεν μπορεί να προχωρήσει. Προσγειώθηκαν στην Οδησσό και συνέχισαν οδικώς προς την Κριμαία, αλλά η αποστολή εμποδίστηκε» δήλωσε ο πολωνός υπουργός σε δημοσιογράφους.
Πρόσθεσε ότι ίσως επιτραπεί στην αποστολή να γυρίσει στην Οδησσό, αλλά δεν θα προχωρήσουν προς την Κριμαία.
Ψυχρός άνεμος στις συνομιλίες με τον Λαβρόφ
Οι μέχρι τώρα επαφές μεταξύ των ΥΠΕΞ ΗΠΑ, Ρωσίας και χωρών της Ευρώπης δεν φαίνεται να έχουν ανοίξει το δρόμο για γεφύρωση του χάσματος σχετικά με την Κριμαία.
Το πρωί της Πέμπτης, ο ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ υποστήριξε ότι οι κινήσεις των δυτικών κυβερνήσεων μέσω του ΟΑΣΕ και του ΝΑΤΟ «δεν βοηθούν» το διάλογο.
«Θέλω σύντομα να πω πως συναντήθηκα με τον αμερικανό υπουργό Εξωτερικών Τζον Κέρι για την κατάσταση στην Ουκρανία σε σχέση με τις δράσεις που οι εταίοοι μας προσπαθούν να αναλάβουν μέσω του ΟΑΣΕ, του συμβουλίου ΝΑΤΟ-Ρωσίας και άλλων διεθνών οργανωνισμών, δράσεων που δεν βοηθούν στην καλλιέργεια ατμόσφαιρας διαλόγου και εποικοδομητικής συνεργασίας» είπε ο Λαβρόφ.
Ανάλογη εικόνα του κλίματος στις συνομιλίες στο Παρίσι έδωσε και ο γερμανός υπουργός Εξωτερικών Φρανκ Βάλτερ Στάινμαϊερ. Σχετικά με την απόπειρα σύστασης ομάδας επαφής για την Ουκρανία, ο Στάινμαϊερ ανέφερε πως «δεν βρισκόμαστε ακόμη στο σημείο να συμφωνήσουμε για τη μορφή των συζητήσεων με στόχο μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες λύσεις».
«Αντεπίθεση πληροφόρησης» από τις ΗΠΑ
Παράλληλα, το υπουργείο Εξωτερικών δημοσίευσε κείμενο στο οποίο μιλά για «μυθοπλασίες» του ρώσου προέδρου, δίνοντας σε σημεία τους«δέκα ψευδείς ισχυρισμούς του Πούτιν για την Ουκρανία».
Guardian: πέντε αυθαίρετοι ισχυρισμοί του Πούτιν για την Ουκρανία
Το κείμενο αναρτήθηκε στο Διαδίκτυο και στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο να μεταφραστεί και στα ρωσικά. Σε αυτό απορρίπτεται πρώτη η αναφορά ότι «δεν έχουν καταλάβει ρωσικές δυνάμεις υποδομές και στρατιωτικές εγκαταστάσεις της Κριμαίας, αλλά «ομάδες αυτοάμυνας πολιτών»».
Η λίστα απορρίπτει, μεταξύ άλλων, ότι οι ρωσικές κινήσεις στην Κριμαία γίνονται στη βάση των διμερών συμφωνιών με το Κίεβο, ότι η νέα ουκρανική αντιπολίτευση είναι παράνομη ή ότι ρωσόφονοι πολίτες ή οι ρωσικές στρατιωτικές μονάδες στην Κριμαία απειλούνται.
Την ίδια ώρα, η Χίλαρι Κλίντον παρείχε «διευκρινίσεις» για σχόλιά της σε βάρος του Βλαντιμίρ Πούτιν που σημείωναν τις «αναλογίες» της ρωσικής δραστηριότητας στην Κριμαία με την κατοχή της Τσεχοσλοβακίας από τους ναζί.
Σχετικά με την επίκληση από τη Μόσχα των δικαιωμάτων των ρωσόφωνων στην Κριμαία, η Κλίντον είχε πως «είναι αυτό που είχε κάνει και ο Χίτλερ τη δεκαετία του ’30». «Ο Χίτλερ έλεγε ότι πρέπει να προστατεύσει όλους τους εθνοτικά Γερμανούς σε μέρη όπως η Τσεχοσλοβακία και Ρουμανία όπου είχαν προβλήματα».
Σε εμφάνισή της την επόμενη ημέρα στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, η Κλίντον εξήγησε ότι «ήθελα απλά να δώσω μία ιστορική διάσταση». Σίγουρα δεν κάνω καμία σύγκριση, απλά επισημαίνω πως μπορούμε να μάθουμε κάτι από αυτήν την τακτική που έχει χρησιμοποιηθεί και πριν» είπε.
