Με 24 χρόνια καθυστέρηση σε σχέση με τον αρχικό προγραμματισμό εγκαινιάστηκε πριν από λίγες ημέρες το Κέντρο Επισκεπτών του Στόουνχεντζ, του νεολιθικού μεγαλιθικού τόπου λατρείας πουαπό το 1986 αποτελεί και Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς, αναγνωρισμένο από την UNESCO. Το εντυπωσιακό, κόστους 32 εκατ. ευρώ, κτίριο προσφέρει επιτέλους μουσειακές υποδομές για χιλιάδες επισκέπτες και μάλιστα πόλύ κοντά –σε απόσταση 2,4 χλμ. από τον εντυπωσιακό κύκλο μεγαλίθων που χρονολογούνται στο 3100 π.Χ.
Ωστόσο τα επίσημα εγκαίνια δεν έγιναν σε κλίμα ηρεμίας, αφού γύρω από το νέο μουσείο ερίζουν δύο αντιμαχόμενες ομάδες: από τη μία οι βρετανοί αρχαιολόγοι και από την άλλη οι μοντέρνοι δρυίδες. Το ζήτημα της διαμάχης; Τα οστά των νεκρών προγόνων.
Στο Κέντρο Εξυπηρέτησης Επισκεπτών εκτίθενται πολύτιμα ευρήματα από την Εποχή του Χαλκού, καθώς και τα αποτεφρωμένα οστά από 63 άτομα που έχει αποκαλύψει η αρχαιολογική σκαπάνη στη γύρω περιοχή.
Με αυτό διαφωνεί κάθετα ο επικεφαλής των σύγχρονων δρυίδων, ένας βρετανός πρώην στρατιώτης με το –αλλαγμένο προς το… μεσαιωνικότερο –όνομα Αρθουρ Πέντραγκον. Ο Πέντραγκον πρόσφατα κέρδισε δικαστικά το δικαίωμα να αλλάξει το πραγματικό του όνομα σε Πέντραγκον προκειμένου να θυμίζει τον Βασιλιά Αρθούρο, του οποίου, όπως υποστηρίζει, είναι μετενσάρκωση. Και με τη συμπαράσταση περίπου 200 ανθρώπων που δηλώνουν οπαδοί του διοργανώνουν ειρηνικές διαμαρτυρίες που κορυφώνονται τώρα που εγκαινιάστηκε το Κέντρο.
«Τα οστά δεν μπαίνουν σε προθήκες»
«Πιστεύουμε ότι τα οστά των νεκρών πρέπει να μένουν εκεί όπου βρίσκονται και όχι να εκτίθενται σε προθήκες. Είναι ζήτημα αξιοπρέπειας και σεβασμού και όχι αποκύημα παγανιστικών αντιλήψεων» σημειώνει ο Πέντραγκον. Από την άλλη, οι αρχαιολόγοι του επίσημου κρατικού φορέα, του English Heritage, θεωρούν ότι η έκθεση των οστών σε προθήκες «είναι σημαντική γιατί σηματοδοτεί την αυθεντικότητα της ιστορικής διαδρομής. Χρησιμοποιούμε πραγματικά ευρήματα και αντικείμενα γιατί πιστεύουμε πως αυτός είναι ο καλύτερος τρόπος προκειμένου να διηγηθείς στους ανθρώπους μια ιστορία».
To Στόουνχεντζ, το οποίο βρίσκεται περίπου 120 χλμ. νοτιοδυτικώς του Λονδίνου, είναι ένα από τα μεγαλύτερα τουριστικά αξιοθέατα της Βρετανίας με 750.000 επισκέπτες κάθε χρόνο. Πιστεύεται ότι κατασκευάστηκε σε τρεις φάσεις, ανάμεσα στο 2500 και στο 2000 π.Χ. Ως σήμερα διάφοροι ειδικοί και επιστήμονες έχουν κατά καιρούς υποστηρίξει από τις πιο αληθοφανείς ως τις πιο απίθανες θεωρίες. Αλλοι λένε ότι το Στόουνχεντζ χτίστηκε από έναν εξωγήινο πολιτισμό, κάποιοι άλλοι από τους αρχαίους Αιγύπτιους που σαν να… παραανέβηκαν βορειοδυτικά στην Ευρώπη, ενώ οι περισσότεροι αρχαιολόγοι πιστεύουν πως χρησίμευε ως αστρονομικό παρατηρητήριο, ως ναός των δρυίδων ή ως ένα μέρος με μεταφυσικές ιδιότητες όπου θεραπεύονταν οι ασθενείς –ή όλα αυτά μαζί.
Σύμβολο ενότητας των φυλών
Ωστόσο το 2012 βρετανοί επιστήμονες, έπειτα από μελέτες που κράτησαν μια δεκαετία, υποστήριξαν πως βρήκαν τη λύση στο μυστήριο της κατασκευής του Στόουνχεντζ: κατασκευάστηκε, απεφάνθησαν, για να σφραγίσει τη νεότευκτη τότε συμμαχία ανάμεσα στις τότε φυλές της χώρας λειτουργώντας ως το πρώτο σύμβολο ενότητας των βρετανικών φυλών που έκαναν ανακωχή έπειτα από αμέτρητα χρόνια μαχών και συγκρούσεων.
«Oταν άρχισε να κατασκευάζεται το μνημείο, στη Βρετανία άρχισε να κυριαρχεί μια νησιωτική ενωτική κουλτούρα που έφερε την ειρήνη ανάμεσα στις μέχρι πρότινος αντιμαχόμενες φυλές» τονίζει ο καθηγητής Μάικ Πάρκερ Πίρσον του Πανεπιστημίου του Σέφιλντ, προσθέτοντας πως «σε αυτό το συμπέρασμα φθάσαμε έπειτα από έρευνες μιας δεκαετίας παρατηρώντας την κοινή αρχιτεκτονική των σπιτιών της εποχής εκείνης και την ίδια τεχνοτροπία στην κεραμική τέχνη. Οπότε για μας το ιερό του Στόουνχεντζ αποτέλεσε το επιστέγασμα της συνεργασίας αυτής».
Δημοσιεύτηκε στο HeliosPlus στις 27 Δεκεμβρίου 2013
HeliosPlus