Οι δεσμοί Γερμανίας – Ρωσίας πίσω από την αποφυλάκιση Χοντορκόφσκι

Η Ρωσία και η Γερμανία, φίλοι ή εχθροί για πολλούς αιώνες, αλλά πάντα στην ίδια ευρωπαϊκή γειτονιά [μεσολαβεί ανάμεσα τους η Πολωνία] έχουν βαθείς δεσμούς μεταξύ τους. Αυτή ακριβώς η ξεχωριστή σχέση καθώς και οι άνθρωποι που εχουν πρόσβαση σε αυτήν, είναι που συνετέλεσαν στην απελευθέρωση του επικριτή του Κρεμλίνου και πρώην μεγιστάνα του πετρελαίου, Μιχαήλ Χοντορκόφσκι, στον οποίο απονεμήθηκε χάρη από τον ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν και μεταφέρθηκε στο Βερολίνο.

Η Καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ, που είναι και ρωσομαθής, αλλά και ο προκάτοχος της στην καγκελαρία, Γκέρχαρντ Σρέντερ, ήταν οι δυο άνθρωποι που ανακίνησαν ξανά το ζήτημα του Χοντορκόφσκι ενώπιον του Πούτιν. Ωστόσο, αυτός που κατάφερε να πετύχει την πολυπόθητη συμφωνία με τον ρώσο πρόεδρο δεν ήταν άλλος από τον 86χρονο πρώην υπουργό Εξωτερικών της Γερμανίας Χανς Ντίτριχ Γκένσερ.

Η συμφωνία αυτή επετεύχθη μετά από δυο συναντήσεις ανάμεσα στον Γκένσερ και τον Πούτιν: η πρώτη στο αεροδρόμιο Τέγκελ του Βερολίνου, στο τέλος της πρώτης επίσκεψης του ρώσου προέδρου στη Γερμανία αμέσως μετά την επανεκλογή του το 2012 και η δεύτερη στη Μόσχα, σύμφωνα με τα γερμανικά ΜΜΕ και τον ιδιο τον πρώην υπουργό Εξωτερικών. Η Μέρκελ ενημερωνόταν τακτικά για την πορεία των μυστικών συνομιλιών, όπως επίσης και η Γερμανική Πρεσβεία στη Μόσχα.

Ο Γκένσερ, που ήταν ο πιο μακρόβιος υπουργός Εξωτερικών της Ευρώπης, αφού έμεινε στην ίδια θέση για 18 ολόκληρα χρόνια, και παραιτήθηκε το 1992, επικαλούμενος λόγους υγείας, έχει εδώ και πολύ καιρό τη φήμη ενός ικανότατου διαμεσολαβητή που ξέρει να κρατάει μυστικά, αλλά επίσης και να δίνει την αίσθηση στις δυο πλευρές πως θα πάρουν αυτό που επιθυμούν.

Η ίδια η Καγκελάριος, σχολιάζοντας την απελευθέρωση του Χοντορκόφσκι, ειπε πως ήταν αποτέλεσμα της ύπαρξης «ενός παραθύρου ευκαιριών». Δεν εξήγησε τι σήμαινε η φράση της και δεν είναι ξεκάθαρο το κατά πόσο αυτό το «παράθυρο» αναφερόταν στους επικείμενους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες στο Σότσι της Ρωσίας, τους οποίους ο Πούτιν θεωρεί σημαντικούς για την διεθνή του εικόνα ως ηγέτη.

Μια ακόμη σημαντική πολιτική προσωπικότυητα στη Γερμανία με πολύχρονη εμπειρία και καλούς δεσμούς στο εξωτερικό είναι ο τέως Καγκελάριος Χέλμουτ Σμιτ, ο οποίος έκλεισε προ ημερών τα 95 του χρόνια. Ο Σμιτ βρέθηκε πρόσφατα στη Μόσχα προκειμένου να συναντηθεί με συνταξιούχους αξιωματούχους, τους οποίους γνωρίζει από την εποχή της Σοβιετικής Ένωσης και κατόπιν συναντήθηκε με τον Πούτιν. Οι δυο τους μίλησαν σχετικά με τους ρωσογερμανικούς δεσμούς και το πώς από σύμμαχοι, επί εποχής Ναπολέοντα Βοναπάρτη το 1812, έγιναν εχθροί τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Το αμοιβαίο συμπέρασμα, ωστόσο, ήταν πως οι δυο χωρες θα συνεργάζονται πάντα μεταξύ τους.