«
Επί δεκαετίες, οι περισσότερες χώρες της Εγγύς Ανατολής, στα ανατολικά της Μεσογείου, είχαν μικρό ή κανένα μερίδιο από τα πλούσια ενεργειακά αποθέματα της Μέσης Ανατολής.
Οι Ισραηλινοί είχαν βγάλει και ανέκδοτο για το πώς ο Μωυσής οδήγησε τον λαό του μέσα στην έρημο επί 40 χρόνια μέχρι το μοναδικό μέρος που δεν έχει πετρέλαιο στην περιοχή.
Αλλά με τις ανακαλύψεις υποθαλάσσιων κοιτασμάτων φυσικού αερίου, και πιθανώς πετρελαίου, ανοίγουν νέες οικονομικές προοπτικές. Και στο μέλλον, αυτά τα κοιτάσματα μπορεί να αλλάξουν τις διεθνείς στρατηγικές ισορροπίες», γράφει σχετικό ρεπορτάζ του BBC.
Σύμφωνα με έγκυρες εκτιμήσεις, υπολογίζεται ότι υπάρχουν 3.455 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου, και 1,7 δισ. βαρέλια πετρελαίου στα ανοιχτά του Ισραήλ, της Λωρίδας της Γάζας, της Κύπρου, της Συρίας και του Λιβάνου.
Ο ανταγωνισμός για τα δικαιώματα εκμετάλλευσης αυτών των πόρων επιδεινώνει τις υφιστάμενες εντάσεις.
Το 2009 και το 2010, δύο αμερικανο-ισραηλινές κοινοπραξίες που εξερευνούσαν τον βυθό κοντά στην Χάιφα ανακάλυψαν τα πεδία Ταμάρ και Λεβιάθαν. Η ανακάλυψη σημαίνει ότι το Ισραήλ ενδέχεται να διακόψει το συμβόλαιο με την Αίγυπτο, η οποία παρείχε κατά το παρελθόν το 40% του φυσικού αερίου που καταναλώνεται στο Ισραήλ.
Τα δύο οικόπεδα, όταν αναπτυχθούν, θα μπορούσαν να καλύψουν τις ανάγκες του Ισραήλ για ηλεκτρική ενέργεια τα επόμενα 30 χρόνια.
Ο Λίβανος – με τον οποίο το Ισραήλ δεν έχει διευθετήσει τα θαλάσσια σύνορα του – έχει δηλώσει ότι μέρος του πεδίου Λεβιάθαν συμπίπτει με μια περιοχή 330 τετραγωνικών μιλίων, που και οι δύο χώρες υποστηρίζουν ότι αποτελεί τμήμα των ΑΟΖ τους.
Αυτή η διαφορά, σε συνδυασμό με την απειλή της Χεζμπολάχ να επιτεθεί στις εξέδρες φυσικού αερίου του Ισραήλ, εμπεριέχει κινδύνους για το εβραϊκό κράτος.
Από το 2010, όταν η Κύπρος υπέγραψε συμφωνία για τα θαλάσσια σύνορα με το Ισραήλ, έχει γίνει η δεύτερη πιο ωφελημένη χώρα από τον πλούτο του φυσικού αερίου.
Το νησί βρίσκεται στην μέση της πιο πιθανής ισραηλινής οδού εξαγωγής του φυσικού αερίου προς τις ευρωπαϊκές αγορές. Η Κύπρος διεκδικεί τα δικά της κοιτάσματα φυσικού αερίου, όπως το οικόπεδο Αφροδίτη, δίπλα στο Λεβιάθαν. Αλλά το ψευδοκράτος υποστηρίζει ότι έχει συνιδιοκτησία, και έχει αντιταχθεί στις προσπάθειες της Λευκωσίας να υπογράψει μονομερώς συμβάσεις υπεράκτιων γεωτρήσεων.
Η Τουρκία βλέπει με ανησυχία την ισραηλινο-κυπριακή φλέβα φυσικού αερίου. Η Αγκυρα δεν αναγνωρίζει τις συνοριακές συμφωνίες της Κύπρου με τους γείτονές της και βλέπει επίσης μια πιθανή διαδρομή εξαγωγής αερίου μέσω Κύπρου και Ελλάδας ως απειλή για τις φιλοδοξίες της να γίνει χώρα διέλευσης φυσικού αερίου από την Κασπία και την Κεντρική Ασία προς την ευρωπαϊκή αγορά.
Η Αίγυπτος και η Συρία είναι προς το παρόν πολύ απασχολημένες με την εγχώρια αναταραχή που αντιμετωπίζουν. Η Αίγυπτος είναι η δεύτερη μεγαλύτερη παραγωγός φυσικού αερίου της Αφρικής, με το 80% των αποθεμάτων της στο Δέλτα του Νείλου και στην Μεσόγειο. Οι εξερευνήσεις στη Συρία έχουν σχεδόν σταματήσει λόγω του εμφυλίου και των σκληρών διεθνών κυρώσεων.
Ελάχιστα ωφελημένοι από τα κοιτάσματα στη Γάζα είναι προς το παρόν και οι Παλαιστίνιοι. «Υπάρχουν κάποια τεχνικά προβλήματα – αλλά το ζήτημα είναι πρωτίστως πολιτικό. Εξαιτίας της ισραηλινής κατοχής και εσωτερικών παλαιστινιακών προβλημάτων, της αδυναμίας μας για συμφιλίωση, έχουμε τους φυσικούς πόρους που θα έπρεπε να γίνουν πηγή πλούτου για τον λαό μας, αλλά δεν τους χρησιμοποιούμε», λέει στο BBC ο Μοχάμεντ Σταγιάχ, επικεφαλής του Παλαιστινιακού Οικονομικού Συμβουλίου για την Ανάπτυξη και την Ανοικοδόμηση.