Η τελετή του CNN για την απονομή των τίτλων «Ηρωες της χρονιάς» του 2012 έγινε στις 2 Δεκεμβρίου στο ιστορικό Shrine Auditorium του Λος Αντζελες, εκεί όπου άλλοτε έδιναν τα βραβεία Οσκαρ. Και τα είχε όλα: ένα έπαθλο 300.000 δολαρίων, ευρεία δημοσιότητα και λαμπερούς σταρ του κινηματογράφου, όπως ο Χάρβεϊ Καϊτέλ και η Σούζαν Σαράντον, και της μουσικής, όπως ο 50 Cent. Ολα τα φώτα όμως ήταν στραμμένα στη βραβευθείσα, μια «άγνωστη» 29χρονη κοινωνική λειτουργό από το Νεπάλ: την Πούσπα Μπασνέτ. Αν και κοινωνικά προνομιούχος η ίδια, έλαμψε με το μεγαλείο της καρδιάς της ιδρύοντας στο Κατμαντού τη Μη Κυβερνητική Οργάνωση «Κέντρο Ανάπτυξης της Πρώιμης Παιδικής Ηλικίας» και σώζοντας περισσότερα από 140 παιδιά φυλακισμένων γονιών. Τα βγάζει από τα κελιά όπου μεγαλώνουν ξεχασμένα και τα επιστρέψει στους γονείς τους μόλις αυτοί αποφυλακίζονται. Ενα θετικό πρότυπο σε μια πάμπτωχη χώρα και μια απάνθρωπη εποχή.
Μόλις στα 21 της ανακάλυψε ότι «είχε μια αποστολή στη ζωή». Η οικογένειά της διατηρούσε μια επιτυχημένη επιχείρηση και η ίδια σπούδαζε κοινωνική λειτουργός, όταν στο πλαίσιο ενός μαθήματος επισκέφθηκε μια γυναικεία φυλακή και αντίκρισε με τα μάτια της τις φρικτές συνθήκες στις οποίες ζούσαν μητέρες και παιδιά.
Μόνο τότε έμαθε πως όταν ένας γονιός μπαίνει στη φυλακή στο Νεπάλ, το παιδί του –αν δεν το αναλάβει κάποιος κηδεμόνας, πράγμα σπάνιο στην πάμπτωχη χώρα –έχει δύο επιλογές: ή να ζήσει μαζί του ή να μείνει στον δρόμο.
«Αυτά τα παιδιά δεν έχουν κάνει τίποτε κακό. Είναι άδικο αυτό που τους συμβαίνει. Εχουν παγιδευτεί σε κάτι που δεν καταλαβαίνουν. Αποστολή μου είναι να διασφαλίσω ότι ούτε ένα παιδί δεν θα μεγαλώνει πίσω από τα κάγκελα» δήλωσε κατά τη βράβευσή της η Μπασνέτ.
Παρά το γεγονός ότι πια οι φυλακές χωρίζονται σε ανδρών και γυναικών, αρκετές κρατούμενες μένουν έγκυοι ή γεννούν ενόσω εκτίουν την ποινή τους. Οσο για τις συνθήκες; Το κράτος δεν προβλέπει καμία δαπάνη για τα παιδιά των φυλακισμένων, ούτε για διατροφή ούτε για ρουχισμό, εκπαίδευση ή περίθαλψη.
«Εγώ στάθηκα τυχερή στη ζωή και έλαβα καλή εκπαίδευση. Θα ήθελα να επιστρέψω λίγη από αυτή την τύχη σε αυτά τα παιδιά» έχει πει.
Η Πούσπα δεν χρειάζεται ξυπνητήρι. Κάθε πρωί την ξυπνούν οι ήχοι 40 παιδιών που μοιράζονται μαζί της το διώροφο σπίτι όπου ζει. Καθώς τα ντύνει και τα ετοιμάζει για το σχολείο μοιάζει με μαμά τους, στην πραγματικότητα όμως η αισιόδοξη αυτή νεαρή γυναίκα είναι κάτι πολύ περισσότερο από αυτό.
Οχι μόνο λειτουργεί ολοήμερο παιδικό σταθμό για παιδιά ως έξι ετών, αλλά μεγαλώνει και πολλά μεγαλύτερα παιδιά φροντίζοντας να τους δώσει τα εφόδια για να αποτινάξουν την κακοπιστία και να αυξήσουν τις πιθανότητες για μια καλύτερη ζωή.
Στο Νεπάλ το να βρεθεί κανείς στη φυλακή συνιστά βαρύ στίγμα, στο οποίο έρχεται να προστεθεί το γεγονός ότι αυτές οι μαμάδες προέρχονται από χαμηλή κοινωνική κάστα. Οι ίδιες αποτελούν «παρίες» και «μιάσματα» και το στίγμα μεταφέρεται στα παιδιά τους.
«Οταν ξεκίνησα κανείς δεν πίστευε σε εμένα. Νόμιζαν ότι είμαι τρελή και γελούσαν σε βάρος μου. Τώρα, εκ μέρους των παιδιών μου και της χώρας μου, σας ευχαριστώ που πιστέψατε στο όνειρό μου» δήλωσε συγκινημένη η Μπασνέτ στη βράβευσή της. Και ετοιμάστηκε να επιστρέψει στο Κατμαντού, στο φτωχικό σπίτι που έχει μετατρέψει σε μητρική αγκαλιά για δεκάδες πρώην έγκλειστα παιδιά.
Προσφορά
«Μάμου» σημαίνει μαμά
«Μάμου» σημαίνει μαμά
Ολα τα παιδιά βρίσκονται υπό τη σκέπη της «Μάμου» (μαμά στην τοπική γλώσσα), όπως αποκαλούν την 29χρονη Πούσπα Μπασνέτ, με τη συγκατάθεση των γονιών τους. Οταν μαθαίνει για κάποιο παιδί στη φυλακή επισκέπτεται τους γονείς και αν συμφωνούν το εντάσσει στο Κέντρο Ανάπτυξης της Πρώιμης Παιδικής Ηλικίας (https://www.ecdcnepal.org www.ecdcnepal.org) ώσπου εκείνοι να αποφυλακιστούν.
880 δολάρια για αρχή
Η νεαρή κοινωνική λειτουργός ξεκίνησε με δωρεές φίλων της: το πρώτο ποσό που συγκέντρωσε ήταν μόλις 880 δολάρια. Νοίκιασε κρυφά από τους γονείς ένα κτίριο και το εξόπλισε πείθοντάς τους ότι χρειαζόταν «νοικοκυριό» για το σπίτι της. Ζητούσε συνεχώς ένα ακόμη τραπέζι, ένα ακόμη ψυγείο… Και όλα πήγαιναν στο Κέντρο.
Και άλλοι αφανείς ήρωες
Ο θεσμός του «Ηρωα της Χρονιάς» από το CNN αφορά ιδρυτές ΜΚΟ και διενεργείται με διαδικτυακή ψηφοφορία εννέα εβδομάδων. Ο πρώτος λαμβάνει χρηματική ενίσχυση 300.000 δολαρίων, ενώ από 50.000 δολάρια παίρνουν οι πρώτοι δέκα. Εφέτος βραβεύθηκε και η Αφγανή Ράζια Τζαν που εκπαιδεύει δωρεάν 350 κορίτσια στη χώρα των Ταλιμπάν.
«Αρωγή στους Φυλακισμένους»
«Ηταν ό,τι πιο σπαρακτικό έχω δει…»Ευτυχώς η βραβευθείσα Πούσπα Μπασνέτ δεν είναι μόνη. Η Ιντίρα Ράμα Μαγκάρ, ιδρύτρια και επικεφαλής της Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης Αρωγή στους Φυλακισμένους του Νεπάλ (https://www.panepal.org, www.panepal.org), μίλησε στο «Βήμα» τηλεφωνικώς από το Κατμαντού.
«Ηταν ό,τι πιο σπαρακτικό έχω δει…»Ευτυχώς η βραβευθείσα Πούσπα Μπασνέτ δεν είναι μόνη. Η Ιντίρα Ράμα Μαγκάρ, ιδρύτρια και επικεφαλής της Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης Αρωγή στους Φυλακισμένους του Νεπάλ (https://www.panepal.org, www.panepal.org), μίλησε στο «Βήμα» τηλεφωνικώς από το Κατμαντού.
Τι συνθήκες επικρατούν στις φυλακές του Νεπάλ;
«Εχουν ξεπεράσει προ πολλού τη χωρητικότητά τους (περισσότερο από το 176%) και η κυβέρνηση δεν είναι σε θέση να ικανοποιεί τις βασικές ανάγκες των τροφίμων και να διασφαλίζει τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ο νομοθέτης δεν προβλέπει τίποτα και δεν αναλαμβάνει καμία ευθύνη για τα εξαρτώμενα τέκνα των φυλακισμένων. Είναι σαν να μην υπάρχουν, γεγονός που τα καθιστά ευπαθή στην κακοποίηση και στην αμέλεια. Αρκεί κανείς να σκεφθεί ότι το 59,4% των φυλακισμένων περιμένει να δικαστεί και ότι όλοι λαμβάνουν απλώς μία κουβέρτα, ένα σεντόνι και ένα στρώμα κάθε δύο χρόνια».
Εσείς πώς αποφασίσατε να βοηθήσετε;
«Το 1990, που επισκέφθηκα για πρώτη φορά μία φυλακή και είδα νήπια πίσω από τα κάγκελα, σχεδόν γυμνά, να κρύβονται σε σκοτεινές γωνίες, αποφάσισα να βοηθήσω. Εκείνη την εποχή τα παιδιά αναγκάζονταν να ζουν σε φυλακές που στέγαζαν άτομα και των δύο φύλων και όλων των ηλικιών, δεν υπήρχαν πολύ ενεργές οργανώσεις και καμία κυβερνητική μέριμνα για τους φυλακισμένους. Οι συνθήκες ήταν αποκρουστικές: παλιά κτίρια, χωρίς καθαρό νερό και αποχέτευση. Στη διάρκεια του εμφυλίου οικογένειες διαμελίστηκαν. Αυτά τα παιδιά, ξεριζωμένα από τις οικογένειές τους και εγκαταλελειμμένα, ήταν ό,τι πιο σπαρακτικό έχω δει».
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ