Στην επαρχία Τσιουάουα στο Μεξικό ισχύει η γνωστή παροιμία «όπου φτωχός κι η μοίρα του»: δεν τους έφταναν οι ένοπλες συγκρούσεις μεταξύ των καρτέλ που διακινούν ναρκωτικά προς κι από τις ΗΠΑ, η περιοχή τις τελευταίες εβδομάδες μαστίζεται κι από μια πρωτοφανή ξηρασία που επηρεάζει άμεσα τόσο τον δίποδο, όσο και τον… τετράποδο πληθυσμό της επαρχίας -την χειρότερη στην ιστορία της Τσιουάουα, από τότε που κρατιούνται κλιματικά αρχεία.
Οι Μεξικάνοι μετεωρολόγοι επισημαίνουν πως η έλλειψη βροχοπτώσεων είναι απόρροια των γενικότερων κλιματικών αλλαγών που λαμβάνουν χώρα τις τελευταίες δεκαετίες στον πλανήτη. Αλλά άντε να το εξηγήσεις αυτό στον μέσο αγρότη και εκτροφέα της περιοχής.
«Καταστράφηκα», λεει με την απελπισία ζωγραφισμένη στο πρόσωπό του ο 24χρονος Ισμαέλ Σολόριο, που κληρονόμησε 200 αγελάδες από τον πατέρα του, «λόγω της ξηρασίας έχω ήδη χάσει 26 αγελάδες που δεν άντεξαν και πέθαναν».
Μέχρι στιγμής, λόγω της έλλειψης βροχοπτώσεων, έχουν πεθάνει στην Τσιουάουα, από πέρσι το καλοκαίρι, 350.000 (!) αγελάδες, μια απώλεια που κοστίζει στους εκτροφείς 140 εκατ. ευρώ. Όπως φαίνεται, οι μόνοι που επωφελούνται από την τραγική αυτή κατάσταση είναι οι τοπικοί… γύπες, που τρώνε τα κουφάρια των άτυχων ζωών που κείτονται στους δρόμους και τα χωράφια.
Η επαρχία, η μεγαλύτερη από τις 32 του Μεξικό, με έκταση όση περίπου το Βέλγιο, έχει μακρύ ιστορικό ξηρασίας, αλλά αυτό που γίνεται τους τελευταίους μήνες δεν έχει προηγούμενο. «Αν δεν βρέξει μέσα στον επόμενο μήνα, θα αναγκαστώ να πουλήσω όλες τις εναπομείνασες αγελάδες μου», καταλήγει ο Σολόριο.
«Ένα μεγάλο μέρος του Βόρειου Μεξικό βρίσκεται, τις τελευταίες δεκαετίες, υπό καθεστώς μόνιμης ξηρασίας», επισημαίνει ο Κάρλος Γκέι, φυσικός και επικεφαλής του Προγράμματος για την Κλιματική Αλλαγή στο πανεπιστήμιο UNAM της Πόλης του Μεξικό.
Όχι πως το φαινόμενο των λίγων βροχοπτώσεων είναι κάτι καινούργιο στην Λατινοαμερικάνικη χώρα: σύμφωνα με πρόσφατη αρχαιολογική έρευνα, ο πολιτισμός των Μάγια στο Μεξικό, που άκμασε από το 250 μ.Χ έως το 900 μ.Χ., όταν και εξαφανίστηκε, συνδέεται με μία μακρά περίοδο ξηρασίας. Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Science, επιβεβαιώνει προηγούμενες εκτιμήσεις ότι οι Μάγια οδηγήθηκαν όχι σε απότομη αλλά σε σταδιακή εξαφάνιση εξαιτίας της αυξανόμενης ξηρασίας, μέσα σε διάστημα σχεδόν δύο αιώνων.
«Η παρακμή των Μάγια συνδέεται με τις κλιματικές αλλαγές και ιδιαίτερα με την ξηρασία και διήρκεσε περίπου δύο αιώνες», σημειώνει ο ερευνητής Μαρτίν Μεντίνα Ελιζάντε του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών στο Γιουκατάν του Μεξικού, καταλήγοντας πως «τα αποτελέσματα της έρευνάς μας δείχνουν μία μέτρια μείωση των βροχοπτώσεων μεταξύ 800 και 950 μ.Χ, όταν και ξεκίνησε η κατάρρευση του πολιτισμού των Μάγια».
