Ξεπέρασαν τους 87 οι νεκροί από τη διπλή επίθεση την Παρασκευή στο Οσλο – μια έκρηξη βόμβας στην έδρα της κυβέρνησης και «τυφλό» πυρ σε κατασκήνωση της νεολαίας του κυβερνώντος κόμματος στο νησάκι Ουτόγια.
Η μαζική δολοφονία είναι από τις χειρότερες στην ιστορία της Ευρώπης, με προηγούμενη την επίθεση στη Μαδρίτη, το 2004, όπου σκοτώθηκαν 191 άτομα.
Δράστης και των δύο επιθέσεων, καταλήγει η Αστυνομία, είναι ο συλληφθείς Νορβηγός Αντερς Μπέχριγκ Μπρέιβικ, 32 ετών, που περιγράφεται ως άτομο με ακροδεξιές πολιτικές πεποιθήσεις και… ισλαμοφοβία. Αρχικά η νορβηγική Αστυνομία υποψιαζόταν ότι η διπλή επίθεση ήταν έργο φανατικών ισλαμιστών…
Εννέα νεκροί και τουλάχιστον 15 τραυματίες είναι ο μέχρι στιγμής απολογισμός της τρομοκρατικής επίθεσης με παγιδευμένο όχημα στο Όσλο. Ωστόσο, η δήλωση του Νορβηγού αξιωματούχου Χανς Κρίστιαν Άμουντσεν στο BBC ότι άνθρωποι έχουν εγκλωβιστεί στα κτίρια που καταστράφηκαν δημιουργεί φόβους για βαρύτερο απολογισμό.
Λίγο αργότερα και δεύτερο χτύπημα σε κατασκήνωση νεολαίων του κυβερνητικού κόμματος στην Ουτόγια, όταν εισέβαλε ένοπλος και άρχισε να πυροβολεί. Η νορβηγική αστυνομία συνδέει τα δύο γεγονότα.
Ο πρωθυπουργός σε συνέντευξη Τύπου στις 11:50 ώρα Ελλάδος αναφέρθηκε στον δράστη ο οποίος όπως εξήγησε είναι Νορβηγός.
Οι δύο επιθέσεις φαίνεται πως ήταν συντονισμένες, καθώς βάσει ανακοίνωσης της νορβηγικής αστυνομίας ο άνδρας που συνελήφθη στην Ουτόγια συνδέεται με το βομβιστικό χτύπημα στο κέντρο της πρωτεύουσας.
(Οι περιοχές οι οποίες επλήγησαν από τα χτυπήματα)
Το κλίμα είναι τεταμένο, η κυβέρνηση συνεδριάζει εκτάκτως και στρατιώτες έχουν λάβει θέσεις γύρω από το κέντρο του Όσλο, όπως μετέδωσε ανταποκριτής του πρακτορείου Reuters.
Ο Τζο Χελντάας, εκπρόσωπος του πανεπιστημιακού νοσοκομείου του Όσλο στο Ούλεβαλ, αναφερόμενος στην πρώτη επίθεση τόνισε πως «δεν μπορούμε μέχρι στιγμής να δώσουμε κάποια αναφορά σχετικά με την σοβαρότητα κι έκταση των τραυμάτων των ανθρώπων που διακομίστηκαν στο νοσοκομείο».
Οι νορβηγικές Αρχές επιβεβαίωσαν λίγα λεπτά μετά τις 18:00 (ώρα Ελλάδος) ότι η έκρηξη οφείλεται σε «μία ή περισσότερες βόμβες». Δεν γνωρίζουν ακόμη το κίνητρο· θεωρούν ότι μπορεί να χρησιμοποιήθηκε παγιδευμένο όχημα, αλλά στην παρούσα φάση αυτό δεν μπορεί να επιβεβαιωθεί (στις τηλεοπτικές εικόνες έχει καταγραφεί ένα κατεστραμμένο αυτοκίνητο κοντά στο σημείο της επίθεσης).
Ο Νορβηγός πρωθυπουργός Γενς Στόλτενμπεργκ ήταν τυχερός καθώς δεν βρισκόταν στο γραφείο του, την ώρα που μια πολύ ισχυρή βομβιστική έκρηξη διέλυσε τα τζάμια του 17ώροφου κυβερνητικού μεγάρου στο κέντρο του Όσλο,όπου στεγάζεται μεταξύ άλλων και το πρωθυπουργικό του γραφείο.
Το κτίριο υπέστη σοβαρές υλικές ζημιές, με τα περισσότερα από τα τζάμια του να έχουν σπάσει, ενώ σύμφωνα με το ειδησεογραφικό πρακτορείο «Reuters», υπάρχουν αρκετοί τραυματίες.
Σοβαρές ζημιές έπαθε επίσης το παρακείμενο κτίριο του υπουργείου Πετρελαίου. Υπό το φόβο δεύτερης έκρηξης οι αστυνομικές δυνάμεις εκκένωσαν άμεσα την περιοχή εν μέσω χαοτικών σκηνών.
«Η έκρηξη ήταν τόσο μεγάλη ώστε ακούστηκε σε όλη σχεδόν την πρωτεύουσα», τόνισε ο εκπρόσωπος Τύπου του Νορβηγικού Ερυθρού Σταυρού, Οϊστάιν Μιάρουμ, τα γραφεία του οποίου βρίσκονται κοντά στο σημείο της έκρηξης, προσθέτοντας πως «φλόγες και φωτιά ξεπηδούσε από πολλά γραφεία του πανύψηλου κτηρίου».
«Τα παράθυρα τόσο του 20ώροφου κτιρίου, όσο και της εφημερίδας VG, που στεγάζεται ακριβώς απέναντι, εχουν σπάσει, ενώ αιμόφυρτοι άνθρωποι βρίσκονταν ξαπλωμένοι στο δρόμο από κάτω», επισημαίνει η αυτόπτης μάρτυρας και δημοσιογράφος της εφημερίδας NRK, Ινγκουν Άντερσεν.
Oλοι οι κεντρικοί δρόμοι και οι οδικές αρτηρίες του Όσλο έχουν κλείσει, με νεότερες πληροφορίες να αναφέρουν ότι η έκρηξη πιθανόν είχε σαν στόχο το κτίριο της ταμπλόιντ εφημερίδας VG, η οποία τον τελευταίο καιρό είχε μπει στο στόχαστρο των ισλαμιστών, που εχουν ενοχληθεί από την αντι-μουσουλμανική αρθρογραφία της. Δεν αποκλείεται ωστόσο η επίθεση να είχε διπλό στόχο.
Επεισόδιο με πυροβολισμούς
Λίγες ώρες μετά την επίθεση σημειώθηκε επεισόδιο με πυροβολισμούς στην Ουτόγια, ένα νησί νότια του Όσλο όπου λαμβάνει χώρα η ετήσια συγκέντρωση της νεολαίας του κυβερνώντος Εργατικού Κόμματος υπό τον Γενς Στόλτενμπεργκ.
Η νορβηγική εφημερίδα VG μετέδωσε στο δικτυακό της τόπο ότι ένας άνδρας ντυμένος αστυνομικός άνοιξε πυρ αδιακρίτως και έχει τραυματίσει αρκετά άτομα. Δεν είναι σαφές εάν οι πυροβολισμοί συνδέχονται με την έκρηξη στη νορβηγική πρωτεύουσα.
Η νορβηγική αστυνομία επιβεβαίωσε ότι μονάδα της Αντιτρομοκρατικής εστάλη στο νησί.
Εν μέσω της γενικευμένης σύγχυσης υπήρξαν πληροφορίες ότι ο Γενς Στόλτενμπεργκ βρισκόταν ή επρόκειτο να μεταβεί στο νησί, αλλά διαψεύστηκαν.
Καμία ανάληψη ευθύνης
Ουδείς έχει αναλάβει επί του παρόντος την ευθύνη. Η Νορβηγία -μέλος του ΝΑΤΟ- έχει δεχθεί απειλές κατά το παρελθόν κυρίως εξαιτίας της συμμετοχής της στις συρράξεις στο Αφγανιστάν και τη Λιβύη.
Προ ημερών Νορβηγός εισαγγελέας απήγγειλε κατηγορίες σχετιζόμενες με τρομοκρατική δράση σε ιρακινής καταγωγής ισλαμιστή θρησκευτικό ηγέτη για απειλές που είχε εκτοξεύσει κατά πολιτικών εξαιτίας απόφασής που είχε εκδοθεί για την απέλασή του από τη σκανδιναβική χώρα.
Το σχετικό κατηγορητήριο εδράζεται σε δηλώσεις του μουλά Κρεκάρ -ιδρυτή της κουρδικής ισλαμικής ομάδας Ανσάρ αλ-Ισλάμ- σε διάφορα μέσα ενημέρωσης, περιλαμβανομένου του αμερικανικού ειδησεογραφικού δικτύου NBC.
Η Νορβηγία διέταξε την απέλαση του Κρεκάρ το 2005 θεωρώντας ότι αποτελεί απειλή για την εθνική ασφάλεια, ωστόσο η εκτέλεση της απόφασης ανεστάλη εξαιτίας φόβων ότι μπορεί να βρεθεί αντιμέτωπος με ποινή εκτέλεσης ή βασανιστήρια επιστρέφοντας στο Ιράκ.
Αξίζει να σημειωθεί πως 700 περίπου Νορβηγοί στρατιωτικοί συμμετέχουν στις δυνάμεις του ΝΑΤΟ στο Αφγανιστάν.
Τηλεφωνική επικοινωνία Παπανδρέου με τον Νορβηγό πρωθυπουργό
Ο πρωθυπουργός, Γιώργος Παπανδρέου, είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Νορβηγό ομόλογό του Γιενς Στόλτενμπεργκ, στον οποίο εξέφρασε την αλληλεγγύη και τη συμπαράσταση του ιδίου και του ελληνικού λαού προς την κυβέρνηση και τον λαό της Νορβηγίας.
Ο κ. Στόλτενμπεργκ ενημέρωσε τον πρωθυπουργό για το γεγονός και την κατάσταση που επικρατεί και τον ευχαρίστησε για την συμπαράστασή του.
Συμπαράσταση στον νορβηγικό λαό από Ομπάμα, Σαρκοζί, Χέιγκ
Ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Μπαράκ Ομπάμα εξέφρασε τα συλλυπητήριά του στη Νορβηγία, που επλήγη από φονικές επιθέσεις, καλώντας συγχρόνως τη διεθνή κοινότητα σε «συνεργασία κατά της τρομοκρατίας».
«Θέλω να εκφράσω τα προσωπικά συλλυπητήριά μου στους Νορβηγούς» δήλωσε ο πρόεδρος Ομπάμα από το Οβάλ Γραφείο, υποδεχόμενος τον πρωθυπουργό της Νέας Ζηλανδίας, Τζον Κέι.
Αυτές οι επιθέσεις ήλθαν «να θυμίσουν σε όλη τη διεθνή κοινότητα το διακύβευμα, να εμποδίζονται τέτοιες τρομοκρατικές ενέργειες, αλλά και την ανάγκη συνεργασίας στον τομέα των Πληροφοριών», τόνισε.
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Γαλλίας Νικολά Σαρκοζί χαρακτήρισε τη φονική επίθεση μέσα στο Οσλο «πράξη αποκρουστική και απαράδεκτη», με επιστολή, που απέστειλε στον πρωθυπουργό της Νορβηγίας, Γενς Στόλτενμπεργκ.
«Μόλις πληροφορούμαι, με βαθιά συγκίνηση, τη φονική έκρηξη σήμερα το απόγευμα στο κέντρο του Οσλο, την καταδικάζω με το μεγαλύτερο σθένος, την κρίνω αποκρουστική και απαράδεκτη», αναφέρει στην επιστολή του ο πρόεδρος της Γαλλίας.
Τέλος στο Foreign Office ο υπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας, Ουΐλιαμ Χέιγκ εξέφρασε με γραπτή δήλωσή του τα συλλυπητήριά του «σε όσους έχασαν συγγενείς, ή τραυματίστηκαν στη βομβιστική επίθεση η οποία έγινε στο Οσλο».
«Η Βρετανία καταδικάζει όλες τις τρομοκρατικές ενέργειες, συμπαραστέκεται στη Νορβηγία και τους συμμάχους μας απέναντι σε παρόμοιες ωμότητες». «Δεσμευόμαστε χωρίς ανάπαυλα να εργαζόμαστε με τους συμμάχους μας ώστε να καταπολεμηθεί η τρομοκρατία με όλες τις μορφές της», επισήμανε ο κ. Χέιγκ.