Το νεότερο κράτος του κόσμου είναι από σήμερα το Νότιο Σουδάν, την ανεξαρτησία του οποίου αναγνώρισε επιτέλους το Χαρτούμ έξη χρόνια μετά το πέρας του αιματηρού εμφυλίου.
Στην δύσκολη «γέννα» του νέου κράτους συνέβαλαν βέβαια, όπως συχνά συμβαίνει, και τα συμφέροντα των ισχυρών της Γης -και ιδιαίτερα των ΗΠΑ και της Κίνας, που επένδυσαν έγκαιρα στα αυτονομιστικά συναισθήματα των Νότιων προκειμένου να ελέγξουν καλύτερα τα σημαντικά πετρελαϊκά του αποθέματα. Όμως η μυρωδιά του μπαρουτιού δεν έχει ξεθυμάνει – και πολλοί αναλυτές φοβούνται πως ο εμφύλιος δεν θέλει παρά μια σπίθα για να ξαναφουντώσει.
Γεγονός είναι πως ο Σουδάν αναγνώρισε την Παρασκευή την ανεξαρτησία του πλούσιου πετρελαιοπαραγωγού νότιου τμήματος της χώρας, ανοίγοντας το δρόμο για τη διχοτόμηση της μεγαλύτερης χώρας της Αφρικής.
Και ο «στριμωγμένος» για πολλούς λόγους – με σημαντικότερο το διεθνές ένταλμα σύλληψης για τα εγκλήματα των σουδανικών δυνάμεων στο Νταρφούρ – πρόεδρος του βορείου, πλέον, Σουδάν, Ομάρ αλ-Μπασίρ, δηλώνει έτοιμος για «ειρηνική συνύπαρξη» με τους «νοτίους αδελφούς μας». «Η Δημοκρατία του Σουδάν ανακοινώνει ότι αναγνωρίζει το κράτος του Νότιου Σουδάν από τις 9 Ιουλίου» δήλωσε ο υπουργός Προεδρικών Υποθέσεων, Μπάκρι Χάσαν Σάλεχ.
Τα νέα της αναγνώρισης έγιναν δεκτά με πανηγυρισμούς στην πρωτεύουσα του νέου κράτους, την ταχύτατα αναπτυσσόμενη (χάρη, κυρίως, στα κινέζικα…πετροδολάρια) Τζούμπα, όπου χορευτές ντυμένοι με σημαίες της χώρας πραγματοποίησαν παρέλαση κατά μήκος της πρωτεύουσας, ενώ ενθουσιασμένοι κάτοικοι πυροβολούσαν στον αέρα.
Στην πρωτεύουσα του βόρειου Σουδάν αντίθετα, το Χαρτούμ, η εικόνα ήταν τελείως διαφορετική, με τους δρόμους να παραμένουν άδειοι και τους κατοίκους να δηλώνουν απογοητευμένοι. «Νιώθουμε πνιγμένοι από λύπη και στεναχώρια. Δεν μπορώ να εκφράσω τα αισθήματα μου με λόγια. Είναι πέρα από τις δυνάμεις μου. Νιώθω ένα κενό. Θέλω να πέσω σε λήθαργο» δήλωσε στο Reuters o εκπρόσωπος του κόμματος της αντιπολίτευσης.
Το κοντράστ των συναισθημάτων είναι κακός οιωνός για το μέλλον – ιδίως με τόσο πετρέλαιο για «μοίρασμα» μεταξύ των «νονών» του νέου κράτους. Η συμφωνία ειρήνευσης που οδήγησε στο δημοψήφισμα του περασμένου Ιανουαρίου για την διχοτόμηση επιτεύχθηκε ύστερα από χρόνια εμφύλιων συγκρούσεων και καταπίεσης, με την νέα δημοκρατία του Νότιου Σουδάν να παίρνει το 75% των αποθεμάτων πετρελαίου της χώρας.
Όμως λογαριάζουν χωρίς τον ξενοδόχο: ενώ αρχικά ο πρόεδρος του Σουδάν είχε ανακοινώσει ότι δε θα επέμβει στα εσωτερικά του νέου κράτους, τονίζοντας ότι δεν έχει αξιώσεις για τις πλούσιες σε πετρέλαιο μεθοριακές περιοχές του Αμπιέι και του νότιου Κορντοφάν, στα σύνορα Βορρά και Νότου, στη συνέχεια έκανε μεταβολή, ξεκαθαρίζοντας ότι ειδικά η δεύτερη περιοχή ανήκει στη χώρα του.
Υπογράμμισε μάλιστα την νέα θέση του διατάζοντας αεροπορικές επιδρομές κατά «ανταρτών» στο νότιο Κορντοφάν, την Τρίτη, κατά τις οποίες τουλάχιστον 28 άνθρωποι έχασαν την Τρίτη τη ζωή τους και 74 τραυματίστηκαν. Συνολικά δε περισσότεροι από 2.360 άνθρωποι έχασαν την ζωή τους εξαιτίας των βιαιοτήτων από τις αρχές του έτους στο Νότιο Σουδάν, ανέφερε ο ΟΗΕ.
Αρκετοί στο κυβερνών ισλαμιστικό κόμμα του (διεθνώς καταζητούμενου) Μπασίρ βλέπουν την απώλεια των εδαφών και των εσόδων υπέρ του Νότου σαν εθνική ταπείνωση. Ο πρόεδρος του Σουδάν είπε σε συγκέντρωση οπαδών του ότι θα μεταβεί το Σάββατο στη Τζούμπα, την πρωτεύουσα του Νότου, και υπόσχεται μία φιλική σχέση με το νέο κράτος. Παράλληλα όμως έδειξε να σκληραίνει τη στάση του απέναντι στους αντάρτες που ζητούν περισσότερη αυτονομία στο Νταρφούρ και το νότιο Κορντοφάν.
Η πρόσφατη συμφωνία για κατάπαυση του πυρός μεταξύ των δύο πλευρών θεωρείται εξαιρετικά εύθραυστη. Μόνο συμβολική δεν είναι λοιπόν η (ομόφωνη) απόφαση του Συμβούλιου Ασφαλείας του ΟΗΕ να υιοθετήσει ψήφισμα με το οποίο δημιουργείται στο Νότιο Σουδάν μία αποστολή των Ηνωμένων Εθνών από 7.000 κυανόκρανους, 900 αστυνομικούς και από ειδικούς οι οποίοι θα συμβάλουν στην ανάπτυξη των υποδομών και στην ασφάλεια.
Ούτε η απόφαση του Γ.Γ. του Οργανισμού, Μπαν Κι-Μουν, να επεκτείνει την παραμονή της υπάρχουσας ειρηνευτικής αποστολής στο νότιο Κορντοφάν, η εντολή της οποίας έληγε κανονικά σήμερα, ταυτόχρονα με την ανεξαρτητοποίηση του νότου.