Με κίνδυνο, ίσως, να δυσαρεστήσουμε μερικούς φίλους οινοπαραγωγούς, θα επιμείνουμε ότι το Ασύρτικο είναι η ευγενέστερη γηγενής, ελληνική ποικιλία σταφυλιού και σίγουρα η πιο εμπορεύσιμη, στις διεθνείς αγορές. Τα κρασιά που δίνει διαθέτουν στην πλειονότητά τους ξεχωριστή και απολύτως αναγνωρίσιμη προσωπικότητα, με σχεδόν μοναδικό συνδυασμό χαρακτηριστικών.

Πολύ παλιά, κάποιοι υποστηρίζουν αρχαία, ποικιλία της νότιας νησιωτικής Ελλάδας βρήκε στο ηφαιστιογενές έδαφος και στο ξηροθερμικό περιβάλλον της Σαντορίνης τις ιδανικές συνθήκες για να αναδείξει τις ιδιαιτερότητές της.

Υψηλός αλκοολικός τίτλος και συγχρόνως υψηλή φυσική οξύτητα, για παράδειγμα, δεν συναντώνται συχνά στο ίδιο κρασί. Αν σε αυτά προσθέσουμε τα φίνα αρώματα, με τις κάποτε ορυκτές ή μεταλλικές νότες και το βάθος και την πολυπλοκότητα στη γεύση, εύκολα καταλαβαίνουμε γιατί το Ασύρτικο έχει τις σοβαρότερες πιθανότητες σταδιοδρομίας, σε έναν κόσμο που άρχισε να κουράζεται από τις επαναλαμβανόμενες γεύσεις των λεγόμενων «κοσμοπολίτικων» ποικιλιών.

Πέρα από τη Σαντορίνη, όμως, το Ασύρτικο έδειξε μια αξιοπρόσεκτη ικανότητα προσαρμογής σε πολλές διαφορετικές κλιματολογικές, εδαφολογικές και καλλιεργητικές συνθήκες, από τους ανεμοδαρμένους, φτωχούς αμπελώνες των Κυκλάδων μέχρι τα πλουσιότερα χώματα της Μακεδονίας, και από τις παραδοσιακές «κουλούρες», που προστατεύουν τα σταφύλια από τον δυνατό αέρα, μέχρι τα υποστυλωμένα κλήματα.

Με μικρές ή μεγαλύτερες αποκλίσεις από το αρχέτυπο, έδωσε εξαιρετικά δείγματα των δυνατοτήτων της σχεδόν σε όλες τις περιοχές της Ελλάδας, καθώς είτε μόνο του είτε σε συνδυασμό με άλλες ποικιλίες δημιουργεί μερικές από τις δημοφιλέστερες ετικέτες της αγοράς. Επίσης, πολύ καλές σχέσεις αναπτύσσει με το βαρέλι, χάρη στη δύναμη και στην οξύτητά του, αν και κάποιοι πιστεύουν ότι έτσι χάνεται ένα μέρος της αυθεντικής γοητείας του. Πάντως, ακόμη και όταν οινοποιείται σε ανοξείδωτη δεξαμενή, εξελίσσεται όμορφα στον χρόνο, για πέντε ή περισσότερα χρόνια, όπως τουλάχιστον μας έδειξαν οι πειραματισμοί του Πάρη Σιγάλα.

Στη δοκιμή μας, αποφασίσαμε να συμπεριλάβουμε Ασύρτικα από όλη την Ελλάδα, που δεν έχουν ωριμάσει σε βαρέλι, αφήνοντας τα «βαρελίσια» για το μέλλον. Από τις περίπου 35 ετικέτες που κυκλοφορούν, βρέθηκαν στο ποτήρι μας οι 29, μοιρασμένες σε δύο ομάδες. Στη μία συμπεριλάβαμε τα Ασύρτικα της Σαντορίνης και στην άλλη τα υπόλοιπα. Τα γενικά αποτελέσματα επιβεβαίωσαν τις δυνατότητες της ποικιλίας, κάνοντας την επιλογή της κορυφαίας δεκάδας μια εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση για μας. Να θυμίσουμε λοιπόν ότι η δεκάδα αποτελεί πάντα μια πρόταση για εξερεύνηση και όχι άκαμπτη κατάταξη!

ΤΑ ΚΑΛΥΤΕΡΑ

ΚΑΒΑΛΙΕΡΟΣ 2009
Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης Σαντορίνη
Παραγωγός: Κτήμα Σιγάλα

Χρώμα: Αχυροπράσινο, κρυστάλλινα λαμπερό.
Αρωμα: Τυπική, πολύπλοκη μύτη, όπου συναντιούνται φίνα εσπεριδοειδή, λευκόσαρκα φρούτα και ορυκτά.
Γεύση: Γεμάτο, πλούσιο στόμα, με κοφτερή, μεταλλική οξύτητα, που προσφέρει εξαιρετική διάρκεια. Νόστιμο τελείωμα, με λεμονάτα περάσματα και ελαφρότατες νύξεις μπαχαρικών.

ΚΤΗΜΑ ΑΡΓΥΡΟΥ 2010
ΠΟΠ Σαντορίνη
Παραγωγός: Κτήμα Αργυρού

Χρώμα: Ανοιχτοκίτρινο, λαμπερό, με ελαφρές πρασινωπές πινελιές.
Αρωμα: Διακριτικά εκφραστική αρωματική παρουσία, με πρωταγωνιστές το ξύσμα λεμονιού, το βουτυράτο αχλάδι και την τσακμακόπετρα.
Γεύση: Η λεμονάτη, δροσιστική οξύτητα συνδυάζεται με πολύ καλή δομή, δύναμη και πολυπλοκότητα. Ωραίο, μακρύ τελείωμα, σε λεμονάτο φόντο.

ΘΑΛΑΣΣΙΤΗΣ 2010
ΠΟΠ Σαντορίνη
Παραγωγός: Γαία Οινοποιητική

Χρώμα: Ανοιχτόξανθο, λαμπερό, με έντονες πράσινες αποχρώσεις.
Αρωμα: Ζωηρή σύνθεση, όπου κυριαρχεί η φρεσκάδα. Λευκά λουλούδια, λεμόνι, γκρέιπ φρουτ, ορυκτά, μαζί με μια ανεπαίσθητη φυτική νότα.
Γεύση: Μαλακό και γεμάτο στην πρώτη επαφή, αποκαλύπτει στη συνέχεια την αιχμηρή οξύτητά του, που σε συνδυασμό με την αλκοόλη δημιουργεί αίσθηση πλούτου και ισορροπίας. Επίμονο τελείωμα.

ΑΣΥΡΤΙΚΟ-ΑΘΗΡΙ 2010
ΠΟΠ Σαντορίνη
Παραγωγός: Κτήμα Σιγάλα

Χρώμα: Ξανθοπράσινο, λαμπερό, με ελαφρά παρουσία διοξειδίου.
Αρωμα: Φινετσάτη μύτη, που αρχικά κινείται σε φόντο αγριολούλουδων, ενώ ακολουθούν φλούδα λεμονιού, νεράντζι, πράσινο τσάι και ορυκτά.
Γεύση: Ευχάριστη, λεμονάτη οξύτητα, που δένει όμορφα με τη δύναμη και τη δομή του κρασιού. Ζουμερό «φρούτο» στο στόμα, μαζί με τη χαρακτηριστική «μεταλλικότητα» της Σαντορίνης. Πολύ μακρύ τελείωμα.

ΑΣΥΡΤΙΚΟ 2010
ΠΟΠ Σαντορίνη
Παραγωγός: Κτήμα Αργυρού

Χρώμα: Λαμπερό, κιτρινοπράσινο.
Αρωμα: Ευχάριστη, δροσερή μύτη, με περάσματα γιασεμιού, λιβανιού, πορτοκαλιού, κεριού, σε υπόστρωμα ορυκτών.
Γεύση: Το άφθονο φρούτο και η αλκοόλη ισορροπούν την υψηλή οξύτητα, συνθέτοντας ένα αρμονικό σύνολο, με πλούτο, βάθος και μακριά, λεμονάτη επίγευση.

SANTORINI 2010
ΠΟΠ Σαντορίνη
Παραγωγός: Μπουτάρης Οινοποιητική

Χρώμα: Λαμπερό, αχνοκίτρινο, με πράσινες ανταύγειες και ελαφρύ διοξείδιο.
Αρωμα: Ευγενική, αρωματική σύνθεση, που παραπέμπει ευθέως στην καταγωγή του. Λεμονανθοί, γκρέιπ φρουτ και φύλλα ελιάς, σε λεπτό φόντο ορυκτών.
Γεύση: Μαλακό, ήπιο άγγιγμα, ευχάριστη οξύτητα χωρίς αιχμές. Μέσης πυκνότητας, με καλό φρούτο, ελαφρώς θερμό, με ωραίο τελείωμα.

ΑΡΕΤΗ 2010
Παγγαίο Προστατευόμενη Γεωγραφική Ενδειξη
Παραγωγός: Κτήμα Βιβλία Χώρα

Χρώμα: Ξανθοπράσινο, λαμπερό.
Αρωμα: Εκφραστική μύτη, όπου εναλλάσσονται άνθη πορτοκαλιάς, λεμόνι, νεράντζι και μνήμες εξωτικών φρούτων, σε υπόβαθρο ορυκτών.
Γεύση: Πλούσιο και θερμό στην πρώτη επαφή, με αισθητή την παρουσία της αλκοόλης, που όμως αντιρροπείται ιδανικά από την οξύτητα. Στρογγυλό, με πολυπλοκότητα και «μεταλλικότητα» που θυμίζει Σαντορίνη.

PRIMA TERRA ΑΣΥΡΤΙΚΟ 2010
Τοπικός Οίνος Κοιλάδας Αταλάντης
Παραγωγός: Κτήμα Χατζημιχάλη

Χρώμα: Λαμπερό κίτρινο, με λεπτές πράσινες πινελιές.
Αρωμα: Λεπτά, αλλά ευχάριστα αρώματα που θυμίζουν φλούδα λεμονιού και πορτοκαλιού, αχλάδι και ανεπαίσθητα λιβάνι.
Γεύση: Καλοφτιαγμένο και ευκολόπιοτο, χωρίς να του λείπουν η δομή και η δύναμη, που περιμένουμε στο Ασύρτικο. Ωραίο και επίμονο, φρουτώδες τελείωμα. Πολύ καλή σχέση ποιότητας – τιμής!

ΠΥΡΓΟΣ ΙΟΥΛΙΑ ΑΣΥΡΤΙΚΟ 2010
Δράμα Προστατευόμενη Γεωγραφική Ενδειξη
Παραγωγός: Κτήμα Κώστα Λαζαρίδη

Χρώμα: Αχυροπράσινο, λαμπερό.
Αρωμα: Κυριαρχούν τα αρώματα εσπεριδοειδών, με περάσματα λεμονιού, κίτρου και γκρέιπ φρουτ, ενώ διακριτικά εμφανίζονται λευκά λουλούδια, βότανα και σησάμι.
Γεύση: Καλή δομή, δύναμη και πάχος, μαζί με μια ελαφρά αλκοολική αίσθηση, χαρακτηρίζουν αυτό το κρασί, που ολοκληρώνεται με ένα μακρύ λεμονάτο και «μεταλλικό» τελείωμα.

ASSYRTIKO SUR LIE 2009
Τοπικός Οίνος Γερανείων
Παραγωγός: Κτήμα Εύχαρις

Χρώμα: Χρυσοκίτρινο, λαμπερό.
Αρωμα: Αρκετά εξελιγμένη σύνθεση, όπου αναγνωρίζονται λεμόνι γλυκό, ροδάκινο, μπριός, ώριμο μήλο και βότανα, σε ευγενικό φόντο petrol.
Γεύση: Συμπύκνωση, δύναμη και κοφτερή οξύτητα, που του δίνει έναν αέρα αυστηρότητας. Πολυπλοκότητα, βάθος και μακρύ τελείωμα με μια αίσθηση θαλασσινής αρμύρας.

ΤΑ ΤΥΠΙΚΑ ΤΗΣ ΔΟΚΙΜΗΣ
Η δοκιμή πραγματοποιήθηκε στον χώρο σεμιναρίων της Genius in Gastronomy (geniusingastronomy.gr).
Τα δείγματα ζητήθηκαν από τους παραγωγούς και δοκιμάστηκαν όλα σε θερμοκρασία 12°C.
Μαζί μας δοκίμασε και ο Αποστόλης Πλαχούρας, οινοχόος στο Funky Gourmet.
Ευχαριστούμε την οινοχόο Μαρία Δελήτσικου για τη βοήθειά της.