«Πιερία, μούσειος έδρα, σεμνά κλιτύς Ολύμπου· (…) Εκεί Χάριτες, εκεί δε Πόθος, εκεί δε Βάκχαις θέμις οργιάζειν». (Και εκεί που απλώνεται η θεσπέσια Πιερία, ο τόπος των Μουσών, η σεπτή πλαγιά του Ολύμπου. […] Εκεί ζουν οι Χάριτες, εκεί ο Πόθος. Εκεί και οι Βάκχες ελεύθερες να τελούν όργια). Σε αυτό εδώ το θέατρο του Δίου, οι Βάκχες τραγουδούν μπροστά στον βασιλιά Αρχέλαο μερικά χρόνια μετά τον θάνατο του δραματουργού τους, του Ευριπίδη. Καθώς ο ήλιος πάει να βασιλέψει πίσω από τα Πιέρια και ο ιερός Ολυμπος κρύβει τον θρόνο του Δία, το σημερινό Στεφάνι, μέσα στο καλοκαιρινό σύννεφο που τώρα θρονιάζεται αυτό στην ψηλότερη κορφή του ελλαδικού χώρου, το ειδυλλιακό αρχαιολογικό πάρκο του Δίου μοιάζει ανέγγιχτο από την ένταση και τη δραματικότητα του μύθου.
Ο ποταμός Ελικώνας, ο μεταμορφωμένος από το αίμα του Ορφέα Βαφύρας, χωρίς να ντρέπεται, αργοσαλεύει δίπλα στα ερείπια των ναών του ιθαγενούς Διός Υψίστου και της φερμένης από την Ανατολή Iσιδας. Στο αρχαίο θέατρο του Δίου οι μελωδικές δοκιμές των οργάνων της ορχήστρας, σε μια από τις εκδηλώσεις του 45ου Φεστιβάλ Ολύμπου, δεν προσομοιάζουν καθόλου με τις κραυγές του Χορού των Μαινάδων, αλλά ούτε και οι πηγές του μύθου, οι καταρράκτες της χαράδρας του Ο(υ)ρλιά στις σεπτές πλαγιές του θεϊκού βουνού, θυμίζουν κατ’ ελάχιστον το φρικτό έγκλημα των Βακχών, τον διαμελισμό του μελωδικού Ορφέα που εκκινούσε από τα Λείβηθρα για να απλώσει τη σαγήνη του σε όλον τον Oλυμπο. Oλα τα πήρε το καλοκαίρι…
Αυτό το όρος είναι όντως ανεξάντλητο «Απόθεμα της Βιόσφαιρας», όπως έχει χαρακτηριστεί από την UNESCO, αλλά και μυθολογίας με νόημα. Είναι οι αενάως νεφελοσκεπείς κορυφές του που τροφοδοτούσαν με δέος και μυστήριο τα μάτια και τον νου των ανθρώπων. Αλλά και με όνειρα· ο Oνειρος, ο ονειρικός αγγελιοφόρος του Δία, μετέφερε στους κοινούς θνητούς τα όνειρα για να γίνουν κι αυτοί για μερικά δευτερόλεπτα μικροί θεοί, αφού στο σύμπαν του υποσυνείδητου όλα είναι δυνατά.
Στον Oνειρο είναι αφιερωμένο το πιο δυνατό κρασί που φτιάχνει ο Απόστολος Κούρτης. Κόκκινο, με στιβαρό σώμα και τα αρώματα της γης του μύθου να σε πλημμυρίζουν και να σε συναρπάζουν. Στα αμπελοτόπια του, στη Ράχη, τα σταφύλια οδεύουν προς τον τρύγο αβίαστα, με τους φυσικούς ρυθμούς τους. Eνα μεγάλο ποσοστό των τσαμπιών σαπίζει ήδη στο χώμα, αφού έχουν κοπεί για να αφήσουν το κλήμα να συγκεντρώσει όλες τις δυνάμεις του σε λιγότερα σταφύλια. Ο Απόστολος σε μια ροκ κίνηση, που είναι της εμφάνισης και του χαρακτήρα του, φύτεψε Βιδιανό, την κρητική ποικιλία που του έδινε τις περισσότερες υποσχέσεις προκλήσεων. Περπατάμε ανάμεσα στα κλήματα του Τρεμπιάνο, της λευκής ποικιλίας με τον αέρα της Τοσκάνης, και η πρόκληση εδώ είναι τι όνομα θα έχει η φιάλη που θα κλείνει μέσα της αυτό το κρασί. Είχαμε μια ιδέα που ταιριάζει με το πνεύμα του Ολύμπου.
Το πνεύμα του Ολύμπου ξεκινά από τις κορφές του και τρέχει προς τη θάλασσα μέσα από τις μεγαλόπρεπες, κατάφυτες με δέντρα και γκρίζα βράχια χαράδρες. Παλαιότερα, είχαμε δοκιμάσει μια αναζωογονητική για κάθε κύτταρο του σώματος και του νου βουτιά στις βάθρες της Αγίας Κόρης στην πλαγιά του Ολύμπου πάνω από τη Βροντού. Τώρα, όμως, ο μύθος μάς οδήγησε στη διπλανή χαράδρα του Ο(υ)ρλιά. Οι διαδοχικοί καταρράκτες γεμίζουν τις λίμνες με πρασινογάλαζα νερά, ακαταμάχητα για ένα «θεϊκό» λουτρό του θέρους που πάει και στα βουνά. Ο μύθος ρέει μαζί με το κρυστάλλινο νερό από τα σωθικά του θεϊκού βουνού, περνά μέσα από το αρχαιολογικό πάρκο του Δίου δίπλα από τα απομεινάρια των αρχαίων ναών και βγαίνει στον Θερμαϊκό στο ύψος της Γρίτσας. Ο μύθος λέει ότι οι Μαινάδες, αφού κατασπάραξαν τον Ορφέα, έπλυναν τα συναίματα χέρια τους στον ποταμό Ελικώνα, ο οποίος έγινε κόκκινος και μετονομάστηκε σε «Βαφύρας». Μάλιστα από την ντροπή του για το ανοσιούργημα χάθηκε από προσώπου γης και εμφανίστηκε ξανά στο Δίον για να συνεχίσει την πορεία του προς τη θάλασσα.
Το Δίον είναι πάντα πολύχρωμο, περίπου σαν τα φασολάκια τουρσί της Κατερίνας στον ξενώνα Σαφέτη (www.safetis.gr). Δεν είναι μόνο φασολάκια, αλλά ένα ολόκληρο περιβόλι με χίλια καλά των καιρών και των εποχών. Εξάλλου, ο Γιώργος και η Ειρήνη μπορούν να φέρουν στα τραπέζια από αρχέγονο ξύλο κάπου εβδομήντα πιατάκια με προϊόντα από όλη την Ελλάδα για να ταιριάξουν με το τσίπουρο. Κι εδώ, όπως σε ολόκληρη την περιοχή, όλα έχουν να διηγηθούν και μία τουλάχιστον ιστορία.
Η Ριβιέρα του Ολύμπου, τόσο κοντά στο μαγικό βουνό, έχει μεγάλη χάρη. Ο Γιώργος Ζωγράφος μάς προδιέγραψε τους σταθμούς μας, καθώς χαράξαμε πορεία προς τα βόρεια. Μετά την Παραλία της Κατερίνης και το ξενοδοχείο πέντε αστέρων Mediterranean Village (mediterraneanhotels.gr), μια μικρή πολιτεία στην αμμουδιά, προβάλλει η παραλία του Κορινού (μέσα στον οικισμό λειτουργεί το Krystal με εξαιρετική πουτίγκα με καρύδι ή κανέλα) και μετά οι Αλυκές Κίτρους με τα ιαματικά λασπόλουτρα. Εκεί είναι και το λιμανάκι του Μακρύγιαλου με τα καΐκια που πηγαίνουν και «τρυγούν» τις μυδοκαλλιέργειες που υπάρχουν ανοιχτά της παραλίας. Ο αρχαιολογικός χώρος της Πύδνας προσθέτει στην ιστορική διαδρομή αυτής της περιοχής, αλλά και στο μυστήριό της, καθώς δεν σταματούν ποτέ οι φήμες ότι κάτω από τη μεγάλη τούμπα βρίσκεται ο τάφος της Ολυμπιάδας, της μητέρας του Μεγάλου Αλεξάνδρου, η οποία λιθοβολήθηκε εδώ στην ακτή του Θερμαϊκού με εντολή του Κασσάνδρου. Πάντως, οτιδήποτε σχετίζεται με τον μεγάλο στρατηλάτη εξάπτει τη φαντασία και το ενδιαφέρον, όπως το μοναδικό για τα ελληνικά δεδομένα μνημείο, με πάνω από τριάντα μορφές ανθρώπων και ζώων, που οι αρχαιολόγοι οι οποίοι το ανέσκαψαν πιστεύουν ότι το έχτισαν βασιλικοί εταίροι που πήραν μέρος στην εκστρατεία του βασιλιά των Μακεδόνων στην Ασία.
Από αυτά τα μύδια μάς έφερε ο Νίκος στο τραπέζι μας στην αμμουδιά του όρμου της Μεθώνης, την ώρα που οι σακάδες (πελεκάνοι) ψάρευαν στα ρηχά μέσα στο πορφυρό λυκόφως, με φόντο τις ιδιότυπες, μακρόσυρτες ψαρόβαρκες. Να, λοιπόν, τα μύδια σαγανάκι, αχνιστά μόνο με το νερό τους ή τηγανητά με κουρκούτι. Ολα τα πράγματα έχουν τη γεύση τους, και οι τόποι επίσης. Και σε εμάς, αυτή η γεύση των μυδιών έχει αποτυπωθεί ως η αντιπροσωπευτική του ταξιδιού στον Ολυμπο. Αλλιώς, έχεις την εντύπωση ότι λείπει ένα βασικό καρύκευμα.
* Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino το Κυριακή 21 Αυγούστου 2016

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ