Οινοπαρμένοι στην Πιερία

Η θέα του Ολύµπου είναι συναρπαστική, απ’ όπου κι αν βρίσκεσαι. Και πάντα έχει τη µαγική δύναµη να σου δείξει µια καινούργια όψη και να ανανεώσει το βλέµµα σου πάνω του, αλλά και να σε αφήσει ανικανοποίητο από την ποσότητα της ενέργειάς του. Πέρυσι, την εποµένη της Πρωτοµαγιάς, εκστασιάστηκα βλέποντας από τα 32.000 πόδια ύψος, από το µικρό παράθυρο που άνοιγε στο πέπλο των σύννεφων, τον Μύτικα και τον θρόνο του Δία. Πάντα ολόλευκες και αυτές οι κορυφές, γνώριµα σηµεία στην απέραντη, ολόλευκη, θάλασσα. Τότε ακολουθούσα το ουράνιο µονοπάτι Τύνιδα – Κωνσταντινούπολη, πάνω από τη Μεσόγειο και τη Μεγάλη Ελλάδα, που το θεϊκό βουνό ήταν ορόσηµο. Και εφέτος την ίδια µέρα, πάλι ήταν ορόσηµο καθώς ταξίδευα στο επίπεδο του Θερµαϊκού, αυτή τη φορά για την Κατερίνη, µε το υπερσύγχρονο πούλµαν του Υπεραστικού ΚΤΕΛ Πιερίας και το άτερµον παράθυρο γέµισε µε το σώµα και τις κορφές του Ολύµπου. Το µοναδικό βουνό µοιάζει να καθαγιάζει τα πάντα γύρω του, όπως τα βότανα στο απόσταγµα του ρέκτη Γιάννη Παντούλη στην Περίσταση, που τα καζανέµατα εκεί είναι γιορτή.

Το είπε πολύ χαρακτηριστικά ο Ανδρέας Πάντος από το Κτήμα Πιερία Ερατεινή, με φόντο τα σπίτια του Κολινδρού απλωμένα στη λοφογραμμή απέναντι: Εχουμε καλά αμπέλια γιατί από τη μία μεριά φυσά ο Ολυμπιάτης άνεμος και από την άλλη ο θαλασσινός αγέρας του Θερμαϊκού. Το αμπελοτόπι όπου ωριμάζουν οι Γλυκές Ευχές και ο Γυμνός Βασιλιάς –οι εμπνευσμένοι οινοποιοί και αμπελουργοί λένε ότι το καλό κρασί γίνεται στο αμπέλι –είναι ένας από τους σταθμούς μας στα μονοπάτια του κρασιού στην Πιερία, στα οποία μας οδηγούν και μας φιλοξενούν ο Δημήτρης Ρουκάς και ο Βασίλης Δήμου, συνεργάτες της αντιπεριφερειάρχη Σοφία Μαυρίδου.

Η αφετηρία μας ήταν την προηγούμενη ημέρα, από την άλλη άκρη της Πιερίας, τη νότια, στην Τοπόλιανη Λιτοχώρου, από τα αμπέλια του Σάκη Γραμματόση, όπου καρπίζουν τα σταφύλια για τις ετικέτες Μυθικό Βουνό, πραγματικά στη σκιά του μυθικού βουνού, που λες ότι σε αυτό τείνουν οι σειρές των κλημάτων. Περπατώντας στους διαδρόμους ο Σάκης μάς είπε ότι ήταν όνειρό του να αναβιώσει τον αμπελώνα των προγόνων του και το έκανε με το παραπάνω. Φύτεψε 150 στρέμματα και εξασφάλισε τη συνέχεια με τα αγόρια του, τον σπουδαγμένο στη Γαλλία οινοποιό Γιάννη και τον χημικό Παναγιώτη. Οπως έγινε και το μεράκι του δικηγόρου Σπύρου Ξηρομερίτη, του οποίου η θυγατέρα Χριστίνα, λίγο μετά τα 20 της, το έκανε επάγγελμα, φτιάχνοντας παράλληλα και ωραία γλυκά του κουταλιού. Η οικογενειακή ατμόσφαιρα κυριαρχεί μεταξύ των δεκατεσσάρων οινοποιών, οι οποίοι παράγουν συνολικά λιγότερες από 100.000 φιάλες, προϊόντα Γεωγραφικής Ενδειξης Πιερίας, που πάει να πει εύφορη γη.

Η οικογενειακή και συντροφική ατµόσφαιρα αρωµατίζει τα πάντα στη Ράχη, το Oniros του Απόστολου Κούρτη, τις φιάλες που ζωγραφίζει η αδελφή του Βάσω, τα λουκάνικα και τα καρύδια της Φιλιώς, της άλλης αδελφής, τα ξύλα που καίνε στον φούρνο για να ψήσουν την πεντανόστιµη πίτα, ζυµωµένη και µε συναισθήµατα και αναµνήσεις, που µας ετοίµασε η µητέρα, η κυρία Αφροδίτη, το νερό από την πηγή Πεσµένο Ελάφι. Και το γεύµα κλείνει πάντα µε καλή παρέα, όπως τονίζει ο καινοτόµος όσο και συντηρητικός βιοκαλλιεργητής, αλλά πάντα ιδεολόγος, Απόστολος.

«Είμαστε μια ωραία παρέα» λέει για τους οινοποιούς ο Νίκος Μάνος, δείχνοντας τον τόπο που θα θεμελιώσει το επισκέψιμο οινοποιείο του, με την πανοραμική θέα στον πιο εύφορο κάμπο με τα χωριά Αγιος Σπυρίδωνας, Κονταριώτισσα, Νέα Εφεσος. Δίπλα είναι το μοναστήρι του μελωδού Αγίου Εφραίμ του Σύρου, όπου μαζί με την ευλογία και τη γαλήνη της Γερόντισσας Αικατερίνης, πήρα και την υπόσχεση για δείπνο με παστίτσιο με ψάρι. Οι μοναχές είναι χρυσοχέρες και στο πωλητήριό τους υπάρχουν πλήθος από νοστιμιές, πίτες, γλυκά, ζυμαρικά, τσίπουρο.

Ο Νίκος είναι ο πιο εξωστρεφής οινοποιός καθώς μαγείρευε στη Γερμανία και προσανατολίζει τα Αστέρια του προς τα εκεί. «Το όχημα του κρασιού είναι ο μάγειρας» λέει. «Παράγουμε πολιτισμό. Μαθαίνουμε τους ανθρώπους εκεί έξω να τρώνε κεφτέδες, το εθνικό μας φαγητό». Δύο μεγάλοι κεφτέδες στη μέση του τραπεζιού στο εστιατόριο του Μέγα στην παραλία της Κατερίνης, έδωσε γευσιγνωστικό ύφος στη συντροφιά. Ο Γιάννης έθεσε το αίνιγμα: Από τι είναι οι κεφτέδες; Ηταν από σουπιά, σύμφωνα με τη συνταγή που έφερε ο παππούς του από τη Ραιδεστό και τη σέρβιρε στο καφενείο του.

Το φαγητό ήταν πιστός συνοδοιπόρος στις οινικές διαδρομές μας. Στο Αγιονέρι του Στέργιου Τσουρέκα, δίπλα στον ιερό αρχαιολογικό χώρο του Δίου, πήραμε την πρώτη μπουκιά με ζυγούρι κεμπάπ. Χρονιάρικο πρόβατο που έχει γεννήσει μια φορά, ήταν και η έσχατη αυτού του ταξιδιού: ζυγούρι στη γάστρα με πιπεριές, καρότο και ντομάτα, στα Μεζεδάκια, στην πλατεία στο Λιτόχωρο. Θυμήθηκα τα δείπνα με τα εξαιρετικά κρέατα της Πιερίας, συντροφιά με το πρώτο εγχώριο εμφιαλωμένο κρασί που γεύτηκα, το Κέραμος του Κώστα Παπαγιαννούλη. Αυτή η βιβλική μορφή του οινοποιού και μελισσοκόμου έχει παραδώσει στον Δημήτρη, που πάει το μεράκι ακόμη πιο μακριά.

Το µεράκι, το πάθος, οι εσωτερικές και εξωτερικές αναζητήσεις συναντώνται στον πιο σοφιστικέ οινοποιητή, τον επανακάµψαντα από τη Γερµανία όπου γεννήθηκε για να βασανιστεί στο πάτριο έδαφος της Παλαιόστανης, Ιωακείµ Μαυρίδη. Ονόµασε Ναδίρ τις τρεις ετικέτες που θα βγάλει σε λίγο στην αγορά, γιατί το σηµείο αυτό είναι το κατώτερο της αρχής. Το Avus από Syrah µάς άφησε την αίσθηση ότι όταν θα ωριµάσει θα είναι ένα σπουδαίο κρασί.

Το µονοπάτι του εµφιαλωµένου κρασιού στην Πιερία ξεκίνησε από το Κίτρος. Εδώ έχει το εστιατόριο και το κελάρι του ο Γιώργος Αδάµος και εδώ άρχισε να κλείνει σε µπουκάλι το κόκκινο Δεσποτικό και τη λευκή Βασίλισσα, που συνεχίζει τώρα µε ενθουσιασµό ο γιος του Μίλτος. Και βέβαια στο τραπέζι εισβάλλει πάντα η ευχάριστη έκπληξη. Η προηγούµενη ήταν ουρά µοσχαριού στιφάδο και τώρα ολόκληρο αρνί γεµιστό µε ρύζι, συκώτι και κουκουνάρι. Δίπλα, ο Ηλίας και ο Νίκος Χρυσοστόµου σού δείχνουν µε τον τρόπο τους το πάθος τους για την ποιότητα –διάχυτο σε όλους τους παραγωγούς. Δεν επαναπαύονται στην εξαιρετική Μαλαγουζιά και στις άλλες οκτώ βραβευµένες ετικέτες τους, αλλά φιλοδοξούν να κάνουν ένα µεγάλο κρασί και µάλιστα από τη σπάνια και δύσκολη ποικιλία Λιµνιώνας.

Και σε όλη τη διαδροµή ο Ολυµπος να µας ακολουθεί πάντα µαγικός. Οπως η τελευταία εικόνα που κράτησα φεύγοντας από το δωµάτιό µου στο Olympus Mediterranean στο Λιτόχωρο. Ο Γιώργος Παπαµιχαήλ µε έβαλε εκεί, γιατί ήξερε ότι το Βουνό δεν το χορταίνεις, ακόµη και αν το βλέπεις κάθε µέρα. Στην υγειά µας µε ένα κρασί του Γιάννη Κακουλίδη από το Σφενδάµι.

* Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 10 Μαΐου 2015