Ο Eμπορειός της Νισύρου διαθέτει αυτή την αλλόκοτη γοητεία που κρύβουν πολλά ερειπωμένα χωριά της Ελλάδας. Καθώς περπατάς στα σοκάκια του, βλέπεις το εσωτερικό των παλιών σπιτιών, διακρίνεις ίχνη από τη ζωή των ανθρώπων που κάποτε γέμιζαν τον χώρο, περνάς τις πόρτες τους και ανακαλύπτεις στοιχεία από τον πολιτισμό τους.
Ο οικισμός του Εμπορειού κατέρρευσε κατά τον καταστροφικό σεισμό του 1933 οδηγώντας τους κατοίκους του στη μετανάστευση. Τα τελευταία χρόνια, ωστόσο, το ορεινό, χτισμένο στο χείλος της καλντέρας, χωριό της Νισύρου έχει αρχίσει να αποκτά και πάλι ζωή, να αναστηλώνονται τα σπίτια και στα λιθόχτιστα στενά του με τις καμάρες να περιδιαβάζουν άνθρωποι, να παίζουν παιδιά.
Στο υψηλότερο σημείο του χωριού, στο μεσαιωνικό κάστρο της Παντονίκης, το οποίο χρονολογείται από τον 14ο αιώνα, αναστηλώθηκε το πρώτο σπίτι, κομμάτι των 26 ερειπωμένων κατοικιών του 17ου αιώνα οι οποίες συνέθεταν την ενότητα του οχυρού.
Την μελέτη αποκατάσταση του κτιρίου ανέλαβε η εταιρεία DOLIHOS ενώ την κατασκευή ο αρχιτέκτων Γιώργος Τσιρώνης, του i.LANDarchitects, ο οποίος αξιοποίησε όλα τα μορφολογικά, τυπολογικά και κατασκευαστικά στοιχεία που αποκαλύφθηκαν κατά τη διάρκεια της ανασκαφής, όπως γωνιακοί λίθοι, υπέρθυρα, λίθινες γούρνες κ.τ.λ. Η αναστήλωση του κτιρίου, το οποίο βαπτίσθηκε Sterna Nisyros Residences (sterna.com.gr) εξαιτίας τού ότι διέθετε τη μεγαλύτερη στέρνα του χωριού, πραγματοποιήθηκε με παραδοσιακές καθώς και με σύγχρονες τεχνικές: διατηρήθηκαν και ενισχύθηκαν οι υπάρχοντες τοίχοι, ανακατασκευάστηκε μια μεγάλη καμάρα, διατηρήθηκε και επισκευάστηκε το τζάκι, το μεσοπάτωμα φτιάχτηκε από φαρδιές ξύλινες σανίδες και στηρίχτηκε σε ξύλινες δοκούς, τα ανοίγματα των παραθύρων και οι πόρτες έγιναν αρκετά μικρά, όπως ορίζει η αρχιτεκτονική του τόπου.
Το συνολικής επιφάνειας 128 τ.μ. καστρόσπιτο αναπτύσσεται σε δύο επίπεδα. Το ισόγειο – ένας ανοιχτός, ενιαίος χώρος – φιλοξενεί την κουζίνα και το καθιστικό, με τις δύο λειτουργίες να διαχωρίζονται από την ταπείνωση (βύθιση) του δαπέδου του καθιστικού. Με αυτόν τον τρόπο διατηρείται η ενιαία εικόνα του χώρου επιτρέποντας ταυτόχρονα τη χωροταξική ανεξαρτησία του. Η λιθοδομή με τους φαρδείς αρμούς βάφτηκε λευκή, ενώ το δάπεδο, οι πάγκοι κουζίνας και η ξύλινη εσωτερική σκάλα ντύθηκαν με υπόλευκη τσιμεντοκονία της ελληνικής εταιρείας ΠΡΟΛΑΤ.
Επιπλέον, το ισόγειο σχεδιάστηκε έτσι ώστε να καλύπτει τις καθημερινές ανάγκες των ενοίκων, αλλά ταυτόχρονα να μπορεί να μεταμορφωθεί και να λειτουργήσει ως χώρος τέχνης μέσω του Time Capsule Art Project. Πρόκειται για μια ιδέα του ιδιοκτήτη του, Γρηγόρη Χατζηιωαννίδη, για τη δημιουργία ενός χώρου που θα λειτουργεί ως ξενώνας, αλλά κυρίως θα φιλοξενεί καλλιτέχνες, στους οποίους θα προσφέρει ένα ησυχαστήριο και ταυτόχρονα ένα περιβάλλον πλούσιο σε ερεθίσματα για να δημιουργήσουν και εν τέλει να παρουσιάσουν, να εκθέσουν ή να προβάλουν το έργο τους, αποτέλεσμα της δημιουργικής τους επαφής με το νησί. Αυτό το καλοκαίρι, η Sterna φιλοξένησε τη δουλειά του Κώστα Μπασάνου, της Αουγκούστα Ατλα και του Δημήτρη Παπαϊωάννου.
Στον πρώτο όροφο βρίσκονται το μπάνιο και τα δύο ευρύχωρα υπνοδωμάτια που οδηγούν σε ξύλινα μπαλκόνια όπως ορίζει η παράδοση του νησιού. Τα φωτιστικά αγοράστηκαν από το www.laboutique-paris.com και από το www.tekna.be, τα κρεβάτια είναι της ελληνικής εταιρείας Μorphos, τα στρώματα της επίσης ελληνικής Κλινοστρώμ, τα λινά σεντόνια ήρθαν από το Παρίσι μέσω του www.caravane.com ενώ τα διακοσμητικά μαξιλάρια, σχεδιάστηκαν από τη Μαρία Ολγα Βλάχου για την PostFolk.
Η οροφή βάφτηκε με γυαλιστερή λαδομπογιά, ενώ οι εσωτερικές πόρτες και τα εξωτερικά κουφώματα είναι της ελληνικής εταιρείας Ευρωξύλ. Στο ντυμένο με τσιμεντοκονία μπάνιο κυριαρχούν οι χάλκινες βρύσες σε σχέδιο του ιδιοκτήτη και η πέτρινη γούρνα που χρησιμοποιείται ως νιπτήρας και ανακαλύφθηκε κατά την ανασκαφή του οικοπέδου, αναζητώντας τα ίχνη των παλαιών τοίχων.
Το σπίτι διαθέτει επιπλέον μια αυλή 40 τ.μ. με έναν σιδερένιο καναπέ (Μexil) και ένα μεγάλο ξύλινο τραπέζι (Fabbrica Sofa) που αγναντεύουν το πέλαγος. Στην αυλή αυτή βρίσκεται και το στόμιο της στέρνας η οποία συγκεντρώνει το νερό της βροχής και τροφοδοτεί την κατοικία καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Από την αυλή ξεκινάει μια «αέρινη» σκάλα από μεγάλες ακατέργαστες πέτρες η οποία οδηγεί στην ταράτσα, εκεί όπου έχει διαμορφωθεί ένα άνετο καθιστικό με θέα 360° που ξεκινάει από τα παράλια της Τουρκίας και φτάνει ως τον κρατήρα του ηφαιστείου.
Το σπίτι στο κάστρο διαθέτει όλες τις σύγχρονες ανέσεις. Και μολονότι έχει επενδύσει στον ευδαιμονισμό, η αφοσίωσή του στη λιτότητα το κάνει ξεχωριστό.
