O 80χρονος γεροδεμένος άνδρας έχει καλή μνήμη. Περιγράφει μια μικρή στιγμή που έζησε πριν από 49 χρόνια. Μια στιγμή που δεν θα μπορούσε να ξεχάσει. Στις 22 Νοεμβρίου 1963 ο Τζον Φιτζέραλντ Κένεντι ξεψυχούσε στα χέρια του. Είναι ο Κλιντ Χιλ, ο άνθρωπος που μαζί με την Τζάκι Κένεντι έζησε τα δραματικά γεγονότα του Ντάλας σε απόσταση αναπνοής. Η εικόνα του αμερικανού πράκτορα, σκαρφαλωμένου στην προεδρική λιμουζίνα – μια Lincoln Continental του 1961 – να προσπαθεί να προστατεύσει τον ήδη βαριά λαβωμένο JFK, έκανε τον γύρο του κόσμου. Σήμερα, σχεδόν 49 χρόνια μετά τη δολοφονία του 35ου προέδρου των ΗΠΑ, ο μόνος άνθρωπος που προσπάθησε να μπει ανάμεσα σε εκείνον και στις σφαίρες του Λι Χάρβεϊ Οσβανλτ, θυμάται, σε μια σπάνια συνέντευξη-εξομολόγηση στο BHmagazino, τη «βασιλική» αμερικανική οικογένεια και την ημέρα που έσβησε το «Κάμελοτ».
Οι δρόμοι του πράκτορα Κλιντ Χιλ και της δυναστείας των Κένεντι διασταυρώθηκαν το 1960, όταν του ανατέθηκε η προστασία της πρώτης κυρίας: «Δεν ήμουν ευχαριστημένος με τα νέα μου καθήκοντα. Ολες οι σύζυγοι των προέδρων περνούσαν τον χρόνο τους σε απογεύματα με τσάι κυριών, φιλανθρωπικές εκδηλώσεις και επιδείξεις μόδας. Αγνοούσα, όμως, ότι η κυρία Κένεντι ήταν πολύ διαφορετική». Από την πρώτη τους συνάντηση έγινε σαφές ότι κανείς από τους δύο δεν ήταν ευτυχισμένος με τον «ρόλο» του: «Μου ξεκαθάρισε ότι δεν της αρέσει να τη φυλάνε, αλλά και εγώ δεν της έκρυψα την απογοήτευσή μου για το νέο μου πόστο. Τελικά, η θητεία μου αποτέλεσε κομμάτι της Ιστορίας».
Στις υπηρεσίες της Τζάκι
Επειτα από αμοιβαίες εξηγήσεις, η κυρία Κένεντι και ο κύριος Χιλ, όπως ο ένας αποκαλούσε τον άλλον, αποδέχθηκαν τα δεδομένα της «σχέσης» τους: «Αποκτήσαμε μια καλή επικοινωνία που εξελίχθηκε σε επαγγελματική φιλία. Ηταν ευγενική, κομψή, έξυπνη, της άρεσε να ασχολείται με τη διακόσμηση του Λευκού Οίκου. Αγαπούσε το γκολφ, το θαλάσσιο σκι και ήταν δεινή αναβάτρια. Ακόμη και όταν έκανε κάτι που έβαζε σε κίνδυνο τη ζωή της, εγώ έπρεπε να κάνω τα δύσκολα… απλά. Ενα τέτοιο ανεξέλεγκτο περιστατικό συνέβη το 1961 όταν ήρθαμε στην Ελλάδα: ο διάδοχος Κωνσταντίνος της πρότεινε να πάνε βόλτα με το νέο του cabrio αυτοκίνητο, η κυρία Κένεντι δέχτηκε και αργότερα κατευθύνθηκαν στον Πειραιά να της δείξει το ιστιοπλοϊκό του. Ολα αυτά δεν ήταν στο πρόγραμμα και οι έλληνες αστυνομικοί αποσυντονίστηκαν, όχι όμως εγώ… Αν και δεν της φαινόταν, ήταν ντροπαλή, ο πρόεδρος αντιθέτως λάτρευε να βρίσκεται ανάμεσα στον κόσμο, να χαιρετάει, να “μπερδεύεται” μαζί του» υπογραμμίζει ο Χιλ.
Το προεδρικό ζεύγος δεν έμοιαζε να ανησυχεί ιδιαίτερα για την ασφάλειά του. Αγνοια; Υπερεκτίμηση της αποδοχής του αμερικανικού λαού; Ή επικοινωνιακή στρατηγική του πρώτου αμερικανού προέδρου που ήξερε να «παίζει» με τη δύναμη των ΜΜΕ; Ο Χιλ δίνει τη δική του απάντηση: «Ο πρόεδρος προτιμούσε ανοιχτό αυτοκίνητο, ήθελε να βλέπει τον κόσμο και να τον βλέπουν. Η μόνη φορά που χρησιμοποιούσε κλειστό όχημα ήταν όταν έβρεχε ή όταν φυσούσε, για να μη χαλάσουν τα μαλλιά της κυρίας Κένεντι. Για το Ντάλας επέλεξε ανοιχτή λιμουζίνα, άλλωστε ήταν προγραμματισμένο να είναι μόνος του. Τον Νοέμβριο του 1963 με την πρώτη κυρία βρισκόμασταν ξανά στην Ελλάδα, είχε πρόσφατα χάσει τον “βενιαμίν” (σ.σ.: ο Πάτρικ Κένεντι έζησε μόλις δύο ημέρες – από τις 7 ως τις 9 Αυγούστου 1963) και ήταν σε κρουαζιέρα με τη θαλαμηγό “Χριστίνα”, παρέα με φίλους και τον σύμμαχο πλέον της Αμερικής, Αριστοτέλη Ωνάση. Ο πρόεδρος την ειδοποίησε ότι την ήθελε στο πλευρό του. Ταξιδέψαμε εσπευσμένα στο Ντάλας».
«Αν και εγώ ήμουν αποκλειστικά υπεύθυνος για την κυρία Κένεντι, ξέρω ότι οι πράκτορες του προέδρου, όπως έκαναν πάντα, είχαν ελέγξει προκαταβολικά τη διαδρομή και τα κτίρια και επέβαλαν όλα τα παράθυρα που “κοιτούσαν” προς την πορεία της πομπής να είναι κλειστά» περιγράφει ο Χιλ. Κάτι, όμως, πήγε τραγικά στραβά.
Το χρονικό της δολοφονίας
Από τους πρωταγωνιστές του δράματος στο προεδρικό όχημα, μόνο ο Χιλ είναι σήμερα ζωντανός και κάθε κουβέντα του, κάθε σχόλιό του μπορεί να αλλάξει τις σελίδες ή να ανοίξει νέα κεφάλαια στην Ιστορία για εκείνο το μοιραίο φθινοπωρινό μεσημέρι. Ο Χιλ μοιράζεται όσα έζησε χωρίς παύση: «Η περιοδεία στο Ντάλας πήγαινε πολύ καλά, υπήρχε πολύς κόσμος. Αποστολή μου ήταν η προστασία της κυρίας Κένεντι, που καθόταν στην αριστερή πλευρά της προεδρικής λιμουζίνας. Στεκόμουν όρθιος αριστερά, επάνω στο συνοδευτικό αυτοκίνητο. Σκάναρα συνέχεια τον χώρο και τον κόσμο, πάντα από τα αριστερά.
Ξαφνικά, άκουσα έναν θόρυβο σαν βεγγαλικό που ερχόταν από πίσω μου, από τον δεξί ώμο μου. Καθώς γύρισα για να κοιτάξω τι ακριβώς συνέβη, είδα τον πρόεδρο να πιάνει τον λαιμό του και να γέρνει προς τα αριστερά.
Χωρίς να το σκεφτώ, άρχισα να τρέχω προς τη λιμουζίνα για να γίνω μια ανθρώπινη ασπίδα για τον πρόεδρο και την πρώτη κυρία. Εκείνη την ώρα έπεσε ο δεύτερος πυροβολισμός, τον οποίο δεν άκουσα, επειδή κατευθυνόμουν ήδη προς το αυτοκίνητο. Λίγο προτού ανεβώ στη λιμουζίνα, ήρθε ο τρίτος πυροβολισμός, η σφαίρα είχε πετύχει τον πρόεδρο επάνω από το δεξί αφτί του, ανοίγοντας μια μεγάλη τρύπα. Η κυρία Κένεντι ούρλιαζε “Τον χτύπησαν στο κεφάλι”. Είχα ήδη σκαρφαλώσει στο αυτοκίνητο, υπήρχαν παντού αίματα και υπολείμματα εγκεφαλικού ιστού. Η κυρία Κένεντι βρισκόταν επάνω στο πορτμπαγκάζ προσπαθώντας να μαζέψει τμήματα από τον εγκέφαλο του προέδρου. Καμία στιγμή δεν αποπειράθηκε να βγει από το αυτοκίνητο για να γλιτώσει. Ηταν τόσο σοκαρισμένη που δεν είχε καν συνειδητοποιήσει ότι ήμουν και εγώ εκεί, την άρπαξα και την έβαλα στο πίσω κάθισμα. Το δεξί τμήμα του κεφαλιού του προέδρου ήταν κατεστραμμένο και τα μάτια του παγωμένα. Φώναξα στον οδηγό να μας μεταφέρει στο νοσοκομείο, ενώ στη διαδρομή η κυρία Κένεντι μονολογούσε “Τι σου έκαναν, Τζακ; Τι σου έκαναν;”».
Οταν έφτασαν στο νοσοκομείο, η Τζάκι Κένεντι, για να μη δει κανείς, εκτός των γιατρών, τη διαλυμένη εικόνα του Κένεντι, ζήτησε από τον Χιλ μια χάρη: «Ηθελε να κρύψουμε το αποτρόπαιο θέαμα από τα αδιάκριτα βλέμματα. Εβγαλα το σακάκι μου και κάλυψα προσεκτικά το πρόσωπο και το κεφάλι του. Σύντομα μας ανακοίνωσαν αυτό που ήδη φοβόμασταν: Ο πρόεδρος ήταν νεκρός».
Αργότερα ένα φορείο με «επιβάτη» τη σορό και συνοδούς την Τζάκι Κένεντι και τον Κλιντ Χιλ κατευθύνθηκε προς το αεροδρόμιο με προορισμό το Μέριλαντ της Νέας Υόρκης και από εκεί στο ναυτικό νοσοκομείο όπου πραγματοποιήθηκε η νεκροψία: «Ξημερώματα πια, στις 04.24, ήμασταν στον Λευκό Οίκο, που είχε κατακλυστεί από συγγενείς. Τα παιδιά έμαθαν τα τραγικά νέα από την νταντά τους και είχαν ήδη αποκοιμηθεί – άλλωστε ήταν πολύ μικρά για να καταλάβουν. Η σορός τοποθετήθηκε στο Ανατολικό Δωμάτιο. Ηταν όλοι εκεί για το τελευταίο αντίο. Εμεινα ως τη στιγμή που η κυρία Κένεντι δεν με χρειαζόταν άλλο. Στις 06.00 επέστρεψα στο σπίτι μου, έκανα μπάνιο, ξυρίστηκα, άλλαξα ρούχα και πήγα ξανά στο πλευρό της κυρίας Κένεντι».
Το τέλος του Κάμελοτ
Η πρώτη νύχτα στον Λευκό Οίκο χωρίς τον πρώτο του ένοικο είχε πια περάσει στην Ιστορία, ενώ οι θεωρίες συνωμοσίας είχαν μόλις ανατείλει. Το πόρισμα της «Επιτροπής Γουόρεν» (1964), στην οποία είχε καταθέσει και ο Χιλ, κατέληγε «ένας ο δολοφόνος, καμία ένδειξη συνωμοσίας», ενώ η «Επιτροπή για τις δολοφονίες» (1979) απεφάνθη «οι σφαίρες ήταν τέσσερις και οι δολοφόνοι δύο». Για τον Χιλ όλα είναι ξεκάθαρα: «Δεν υπήρχαν πολλοί δολοφόνοι και οι σφαίρες ήταν τρεις. Ο Οσβαλντ ήθελε να συγκεντρώσει δημοσιότητα, ήταν χωρίς δουλειά, ακοινώνητος, χωρίς μέλλον. Δεν είχαμε καμία προειδοποίηση, καμιά ενημέρωση για απειλές κατά της ζωής του προέδρου».
Χρειάστηκαν 27 χρόνια για να επισκεφθεί ξανά ο Χιλ το σημείο στο Ντίλεϊ Πλάζα στο Ντάλας: «Το 1990 έκανα ξανά την ίδια διαδρομή· ήθελα να δω μόνος μου τα μέρη εκείνα, να αναλογιστώ τι άλλο μπορούσα να κάνω, αν υπήρχαν λάθη ή παραλείψεις στον τρόπο με τον οποίο αντέδρασα τότε. Ακόμη αναρωτιέμαι αν θα μπορούσα να είχα αποτρέψει τη δολοφονία. Πάντα θα με βασανίζει αυτή η σκέψη, αν και βαθιά μέσα μου πιστεύω ότι έκανα ό,τι έπρεπε».
Στις 22 Νοεμβρίου 1963, μαζί με τον JFK πέθανε και η ψυχική ηρεμία του Χιλ: «Μετά τη δολοφονία έμεινα άλλον έναν χρόνο στην υπηρεσία της κυρίας Κένεντι, έπειτα πήρα μετάθεση ξανά στον Λευκό Οίκο. Ολο αυτό το διάστημα έπασχα από μετατραυματική διαταραχή και είχα κατάθλιψη. Το 1975 παραιτήθηκα από την υπηρεσία. Δεν άντεχα άλλο. Ποτέ δεν έχασα την επαφή μου με την κυρία Κένεντι και την οικογένεια».
Ο Χιλ έζησε τέσσερα χρόνια (1960-1964) με τους Κένεντι: «Αφιέρωσα το 80% του χρόνου μου. Παραμέλησα την οικογένειά μου, δεν ήμουν παρών όταν γεννήθηκαν τα δύο παιδιά μου, αλλά ήμουν εκεί όταν γεννήθηκαν ο Τζον και ο Πάτρικ, έχασα οικογενειακά Χριστούγεννα και γιορτές και τα πέρασα με τους Κένεντι. Ομως ήμουν με μια σπουδαία, ενωμένη οικογένεια. Ενα ζευγάρι που αγαπιόταν πολύ».
Η Λίσα Μακ Κάμπιν έπεισε πρόσφατα τον Κλιντ Χιλ να γράψουν για όσα τον ένωναν με την πρώτη κυρία στο βιβλίο τους με τίτλο «Mrs. Kennedy and Me» (εκδ. Gallery Books), καθώς και για τον JFK, τον οποίο ο Χιλ θα θυμάται πάντα ως «μια χαρισματική προσωπικότητα – ήταν απόλυτα λογικό να τον εκλέξουν ως πρόεδρό τους οι Αμερικανοί». Ο ίδιος, πάντως, επιφυλάχθηκε να μας αποκαλύψει αν τον είχε ψηφίσει.