Σχεδόν τέσσερισ ώρες στο χειρουργείο του Αττικού Νοσοκομείου δεν είναι η καλύτερη αρχή για μια πρωθυπουργική θητεία η οποία ήρθε ως αποκορύφωμα μιας από τις πιο εντυπωσιακές – για τα «υψηλά» και τα «χαμηλά» της – πολιτικές διαδρομές στη Μεταπολίτευση. Ο Αντώνης Σαμαράς υπέστη αποκόλληση αμφιβληστροειδούς στις 21 Ιουνίου, μόλις μία ημέρα μετά την ορκωμοσία του. Κατά τη διάρκεια της εγχείρισης έπρεπε να αντιμετωπιστούν έντεκα ανώτερες ρωγμές του αμφιβληστροειδούς. Μετά την εγχείριση, οι γιατροί τού συνέστησαν επτά ημέρες σε πλήρη ακινησία και του απαγόρευσαν τα αεροπορικά ταξίδια. Δεν είναι, όμως, αληθές ότι μια από τις πιο απαιτητικές πρωθυπουργικές θητείες των τελευταίων δεκαετιών ξεκίνησε με «πολιτική ακινησία».

Οκτώ υπουργοί στο Αττικό

Την επομένη της εγχείρισης, Κυριακή πρωί, ο επικεφαλής του Γραφείου Πρωθυπουργού, κ. Κώστας Μπούρας, επισκέφθηκε τον κ. Σαμαρά στο Αττικό Νοσοκομείο. Μπαίνοντας στο δωμάτιο, βρέθηκε σε… συνεδρίαση μιας άτυπης Κυβερνητικής Επιτροπής. Ο Πρωθυπουργός είχε καλέσει οκτώ υπουργούς για τον συντονισμό υποθέσεων που έκρινε ότι χρειάζονταν άμεση αντιμετώπιση. Παρ’ όλα αυτά, ξεκίνησε μια δύσκολη περίοδος, αφού τα αεροπορικά ταξίδια απαγορεύονταν και έπρεπε τις περισσότερες ώρες – ιδίως τις πρώτες ημέρες – να τις περνά στο σπίτι του στην Κηφισιά «σαν φυλακισμένο θηρίο», όπως περιγράφουν άνθρωποι του περιβάλλοντός του. Οι συσκέψεις με τους υπουργούς ήταν πάντως συνεχείς.

Οσοι τον συνάντησαν εκείνο το διάστημα τον περιγράφουν συνεχώς όρθιο, ακόμη και στις συσκέψεις με τους υπουργούς και με τους πολιτικούς αρχηγούς. Ορθιος είναι συχνά και στις συζητήσεις του στο Μέγαρο Μαξίμου, ενώ, ανάλογα με το περιεχόμενο της κουβέντας, άλλοτε γίνεται τραχύς, ανεβαίνουν οι τόνοι και η χαρακτηριστική βραχνάδα της φωνής του γίνεται πιο έντονη, και άλλοτε είναι ο γνωστός ευγενικός, προσηνής και με αναφορές σε στίχους, γνωμικά και ποιητές πολιτικός. Οι συνομιλητές του, συνεργάτες, δημοσιογράφοι και υπουργοί, συναντούν καθημερινά και τους «δύο εαυτούς του προέδρου», αφού οι ευθύνες και οι εντάσεις που οφείλει να διαχειριστεί λόγω της θέσης του στη δεδομένη συγκυρία είναι σχεδόν αδιανόητες.

Η επιλογή Στουρνάρα

Η πρώτη κυβερνητική κρίση που κλήθηκε να επιλύσει ο περιορισμένος κατ’ οίκον Αντώνης Σαμαράς ήρθε με την επιστολή παραίτησης του «υπουργού Οικονομικών για πέντε ημέρες», κ. Βασίλη Ράπανου, στις 25 Ιουνίου. Λίγες ημέρες αφότου ο πρώην πρόεδρος της Εθνικής Τράπεζας συμφώνησε να αναλάβει το χαρτοφυλάκιο του υπουργείου Οικονομικών με τις ευλογίες και των τριών κομμάτων, υπέστη λιποθυμικό επεισόδιο. Νοσηλεύτηκε στο Νοσοκομείο «Υγεία» και έπειτα απέστειλε επιστολή παραίτησης. Ο Πρωθυπουργός απάντησε με νέα επιστολή με την οποία έκανε δεκτή την παραίτησή του και άρχισε τις συνεχείς διαβουλεύσεις στην Κηφισιά για την εξεύρεση νέου, αποδεκτού και ικανού «τσάρου».

Η λύση του προβλήματος βρέθηκε στο πρόσωπο του ως τότε διοικητή του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Μελετών και ενός από τους «αστέρες» της διακυβέρνησης του κ. Κώστα Σημίτη, του λαρισαίου απόφοιτου Οξφόρδης κ. Γιάννη Στουρνάρα. Το τηλεφώνημα του κ. Σαμαρά το μεσημέρι της 26ης Ιουνίου βρήκε τον κ. Στουρνάρα στο βιβλιοπωλείο Ιανός της οδού Σταδίου, όπου θα συμμετείχε στην παρουσίαση βιβλίου με τον συναφή τίτλο «Η άνοδος και η πτώση του Homo Economicus» του συναδέλφου της «Καθημερινής», κ. Γιάννη Παπαδογιάννη.

Την ίδια ημέρα που επιλύθηκε το «πρόβλημα Ράπανου» δημιουργήθηκε ένα νέο. Η παραίτηση του υφυπουργού Ναυτιλίας και Αιγαίου, Γιώργου Βερνίκου, έπειτα από ανακοίνωση του ΣΥΡΙΖΑ που υπογράμμιζε τη συμμετοχή του στη Vernicos Offshore Group SA με έδρα τα νησιά Μάρσαλ, έφερε νέα κρίση στην κυβέρνηση· ήταν η δεύτερη παραίτηση μέσα σε μία εβδομάδα. Λέγεται ότι ο εφοπλιστής, που δεν γνώριζε τι συμβαίνει στην «εμπόλεμη ζώνη» της πολιτικής, παρέμεινε σχεδόν σε κατάσταση σοκ για λίγες ημέρες.

Παπούλιας αντί Αβραμόπουλου

Η ώρα της Συνόδου Κορυφής της 28ης Ιουνίου πλησίαζε. Αφού οι πρώτες διαρροές από το πρωθυπουργικό περιβάλλον έκαναν λόγο για την πρόθεσή του να ταξιδέψει ακόμη και οδικώς στις Βρυξέλλες για την αμέσως επόμενη Σύνοδο, το ρεαλιστικό σενάριο για ετούτη υπαγόρευε εκπροσώπηση της Ελλάδας από κλιμάκιο υπουργών με επικεφαλής τον Δημήτρη Αβραμόπουλο. Κάτι αντίστοιχο είχε συμβεί το 1995 όταν ο Ανδρέας Παπανδρέου αντιμετώπιζε επίσης πρόβλημα με την υγεία του και εκπροσωπήθηκε από κορυφαίους υπουργούς. Λέγεται ότι το «κλειστό επιτελείο» στο Μαξίμου επέλεξε να μπλοκάρει τον Αβραμόπουλο, επειδή οι εντυπώσεις στην πολιτική είναι καθοριστικές και δεν ήθελαν να ντυθεί ένας εκ των κυριότερων «δελφίνων» με πρωθυπουργικό κοστούμι. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας προσφέρθηκε να μεταβεί ο ίδιος στις Βρυξέλλες. Ο Κάρολος Παπούλιας ταξίδεψε εκεί στις 28 Ιουνίου στη θέση Α1 της πτήσης της Aegean. Μαζί του μετέφερε μια επιστολή του Αντώνη Σαμαρά μέσω της οποίας επαναλάμβανε τις δεσμεύσεις του και κατέληγε ως εξής: «Προσβλέπω σε συνάντησή μας, ευθύς ως οι γιατροί μού επιτρέψουν να ταξιδέψω». Κατά τη συγκεκριμένη Σύνοδο δεν ελήφθησαν αποφάσεις, αλλά ακούστηκαν τα γνωστά ευχολόγια για την κρίση.

Ηδη με την εκλογή του Σαμαρά και με τον σχηματισμό κυβέρνησης, ο ξένος Τύπος έσπευσε να αναγνωρίσει τη δύσκολη συγκυρία κατά την οποία ανέλαβε την πρωθυπουργία. Οι «New York Times» έγραψαν για την περίοδο αδράνειας που είχε προηγηθεί και είχε αποσταθεροποιήσει την οικονομία, η «Le Monde» σημείωσε τον χρόνο και την επιείκεια που θα χρειαστούν προκειμένου να γίνουν οι μεταρρυθμίσεις, ενώ το γερμανικό περιοδικό «Spiegel» έγραψε για «νέα κυβέρνηση, αλλά όχι καινούργιο ξεκίνημα». Ωστόσο, το πιο προφητικό από τα δημοσιεύματα ήταν ασφαλώς εκείνο της «Wall Street Journal» που σκιαγραφούσε τον ελέφαντα που παραμένει ως σήμερα στο δωμάτιο: «Ο Σαμαράς θα πρέπει τώρα να αναζητήσει μέτρα για περικοπές 11,6 δισ. ευρώ» έγραφε η αμερικανική εφημερίδα στις 21 Ιουνίου. Πλέον – με τις κατάλληλες προσαρμογές – το ποσό που πρέπει να εξοικονομηθεί έχει ανέλθει σε 11,8 δισ.

Επαφές στο Μουσείο της Ακρόπολης

Ο κατάλογος των ξένων αξιωματούχων με τους οποίους ο Αντώνης Σαμαράς ήρθε σε επικοινωνία κατά το σύντομο διάστημα της πρωθυπουργίας του είναι απροσδόκητα μακρύς. Με την εκλογή του, επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον Ταγίπ Ερντογάν και μίλησαν σε καλό κλίμα για περίπου ένα τέταρτο. Λίγες ημέρες αργότερα μίλησε σε παρόμοιους τόνους και για ένα 20λεπτο με τον πρόεδρο Ομπάμα. Απέστειλε τηλεγραφήματα συμπαράστασης στον Βλαντίμιρ Πούτιν και στον Ντμίτρι Μεντβέντεφ μετά τις μεγάλες πλημμύρες του Ιουλίου στη Ρωσία. Στις 22 Ιουλίου συναντήθηκε με τον Μπιλ Κλίντον – έπειτα από τη συνάντησή τους ο αμερικανός πρώην πρόεδρος έκανε δηλώσεις για τις επενδύσεις που μπορούν να έρθουν στην Ελλάδα. Υποδέχτηκε τον Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο στην Αθήνα και μοιράστηκε μαζί του ιστορίες από τη δική του περίοδο «τυφλότητας», καθώς ο πορτογάλος πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αντιμετώπισε πρόβλημα με το μάτι του όταν ήταν μικρός. Εναν μήνα πριν από την 7η Σεπτεμβρίου, οπότε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Χέρμαν βαν Ρομπάι, βρέθηκε στην Αθήνα, το τηλεφώνημα του Σαμαρά τον είχε ξυπνήσει καθώς εκείνος βρισκόταν στη Νότια Αφρική· η ατζέντα ήταν ασφαλώς τα μέτρα. Με τον υπουργό Οικονομικών των ΗΠΑ, Τίμοθι Γκάιτνερ, συζήτησαν για την εύθραυστη παγκόσμια χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Επίσης, αναθέρμανε τις τεταμένες σχέσεις του με το ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα στη συνεδρίαση της 18ης Αυγούστου. Ξαφνιάζοντας πολλούς, μα κυρίως τους δημοσιογράφους της εφημερίδας, έδωσε συνέντευξη στη λαϊκή «Bild»: «Θα πετύχουμε με σύστημα Ρεχάγκελ» ήταν μία από τις ατάκες του.

Εφαγε σφυρίδα με τον επικεφαλής του Eurogroup Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ στο εστιατόριο του Μουσείου της Ακρόπολης και ακολούθως τον ξενάγησε στο μουσείο που ο ίδιος είχε εγκαινιάσει τρία χρόνια νωρίτερα. Θα πρέπει να σημειώσουμε εδώ ότι ο Πρωθυπουργός έχει μετατρέψει το Μουσείο της Ακρόπολης σχεδόν σε δεύτερο Μέγαρο Μαξίμου. Οδηγεί εκεί τόσο τους επιφανείς ευρωπαίους πολιτικούς όσο και τους ξένους δημοσιογράφους στους οποίους παραχωρεί συνεντεύξεις. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει προσωπική ξενάγηση στα Γλυπτά από τον ίδιο τον κ. Σαμαρά και γεύμα στο εστιατόριο. Κατά τα άλλα τα ταξίδια στο εξωτερικό άρχισαν μετά το μέσον του Αυγούστου, όταν η κατάσταση της υγείας του επέτρεπε τις πτήσεις. Είναι, μάλιστα, χαρακτηριστικό ότι το πρωθυπουργικό Gulfstream πετάει προς την Ευρώπη στο χαμηλότερο επιτρεπόμενο ύψος, έτσι ώστε να ασκείται η μικρότερη δυνατή πίεση στο μάτι του Πρωθυπουργού για να αποφευχθεί πιθανή υποτροπή. Παρατηρώντας, λοιπόν, την Ευρώπη… από πολύ κοντά, μίλησε γαλλικά με τον γάλλο πρόεδρο Φρανσουά Ολάντ στο Μέγαρο των Ηλυσίων ενώ ζέστανε το κλίμα με την καγκελάριο Ανγκελα Μέρκελ στις 24 Αυγούστου στο Βερολίνο. Δεν έγιναν σπουδαίες δηλώσεις, μα αναθερμάνθηκαν οι υπάρχουσες δεσμεύσεις, πράγμα πολύ χρήσιμο για εκείνη την περίοδο, ενώ συνεργάτες του Πρωθυπουργού επιμένουν ότι «κέρδισε την καγκελάριο» στο τετ α τετ, όταν η κυρία Μέρκελ τον πήρε αγκαζέ και τον οδήγησε μακριά από τους συνεργάτες της.

Τι είπε στον Ντράγκι

Στις 11 Σεπτεμβρίου μετέβη αυθημερόν στη Φραγκφούρτη, προκειμένου να συναντηθεί με τον επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μάριο Ντράγκι. Στη συνάντηση αυτή, όπως και στις προηγούμενες στο Παρίσι και στο Βερολίνο, λέγεται ότι ο Πρωθυπουργός ζήτησε πρόσθετες διευκολύνσεις, όπως η χρηματοδότηση των τραπεζών απευθείας από τον Προσωρινό Μηχανισμό. Πρόκειται για διεκδικήσεις που δεν δημοσιοποιήθηκαν και ούτε πρόκειται να δημοσιοποιηθούν προς το παρόν. Η απάντηση που έλαβε ήταν «Περιμένουμε την έκθεση της τρόικας». Γι’ αυτό και ο κ. Σαμαράς έχει αποκτήσει την πεποίθηση ότι «πρέπει να περάσει το πακέτο», γιατί «αν περάσει, θα είναι το τελευταίο». Τέλος, ήρθε η συνάντηση με τον ιταλό πρωθυπουργό Μάριο Μόντι, λίγο πριν από την οποία ο Σαμαράς έγινε για πρώτη φορά μετά την εκλογή του συγκεκριμένος σχετικά με το αίτημα της επιμήκυνσης του ελληνικού προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής ως το 2016.

«Με εντολή Σαμαρά»

Καθ’ όλο το διάστημα των πρώτων 100 ημερών δεν έλειψαν συμβολικές πρωτοβουλίες επικοινωνιακού χαρακτήρα. Για περισσότερους από τρεις μήνες εκείνα που γίνονται «με εντολή Σαμαρά» στη χώρα ολοένα και αυξάνονται. Με εντολή του Σαμαρά πουλήθηκε το πρωθυπουργικό αεροσκάφος, με την ίδια εντολή επενέβησαν τα ΜΑΤ προκειμένου να ανασταλεί η απεργία στη Χαλυβουργία. Κατά τον ίδιο τρόπο συνδέθηκε και πάλι το ρεύμα στο Ασυλο Ανιάτων τον Αύγουστο, μειώθηκαν οι μισθοί των βουλευτών και των υπουργών καθώς και απαγορεύτηκαν οι προσλήψεις μετακλητών συγγενών από κρατικούς αξιωματούχους. Ο πίνακας «Η Ελλάς ευγνωμονούσα» του Βρυζάκη, που απεικονίζει τον Ανδρέα Μιαούλη, ξαναβρήκε τη θέση του πίσω από το πρωθυπουργικό γραφείο μετά την περισσότερο μοντέρνα επιλογή του ΓΑΠ που διατήρησε ο Λουκάς Παπαδήμος και η οποία, σύμφωνα με στενό συνεργάτη του Πρωθυπουργού, «δεν συμβολίζει τίποτα».

Ακόμη, ζήτησε άμεσα τη λίστα με όλα τα ακίνητα του ελληνικού Δημοσίου. Είδε έναν προς έναν τους υποψήφιους διοικητές του Ταμείου Αποκρατικοποιήσεων. Συνεργάτες του Πρωθυπουργού υποστηρίζουν ότι η «εντολή Σαμαρά» δεν είναι κάποιου είδους επικοινωνιακό τρικ παρά, τονίζουν, ο μοναδικός τρόπος προκειμένου να προχωρήσουν κάποια πράγματα που σκαλώνουν στα γρανάζια του ελληνικού κράτους. Σύμφωνα με ανθρώπους που είναι σε θέση να γνωρίζουν, κάπως έτσι ξεκίνησε η επιχείρηση «Ξένιος Ζευς». Ο Πρωθυπουργός, «περιορισμένος» λόγω του ματιού στο Μαξίμου, συνεργάστηκε στενά με τον υπουργό Προστασίας του Πολίτη, κ. Νίκο Δένδια, και «οργάνωσαν μαζί βήμα προς βήμα την επιχείρηση». «Η περιπέτεια του ματιού είχε και τα καλά της», φέρεται να έχει πει ο κ. Σαμαράς, «αφού ήμουν στο Μαξίμου κάθε ημέρα και ασχολήθηκα προσωπικά με κάθε λεπτομέρεια». Είναι, τέλος, γεγονός ότι ο Πρωθυπουργός βρίσκεται στον αντίποδα του Κώστα Καραμανλή, ο οποίος περνούσε στο Μαξίμου όσο λιγότερες ώρες γινόταν. Ο κ. Σαμαράς βρίσκεται επτά ημέρες την εβδομάδα στο γραφείο του, από τις 8.00 το πρωί, ακόμη και ως τις 2.00 τη νύχτα πολλές φορές, και μάλιστα απαιτεί να βρίσκονται στο γραφείο τους και όλοι οι συνεργάτες του.

Κυβερνητική τριγωνομετρία

Οι στενοί συνεργάτες του Πρωθυπουργού στο Μέγαρο Μαξίμου συνθέτουν ένα παράξενο ανθρώπινο μωσαϊκό. Ο κ. Γιάννης Μιχελάκης, ο δημοσιογράφος και πρώην εκπρόσωπος Τύπου της ΝΔ, τον οποίο σε επίσκεψή του στην Κηφισιά δάγκωσε ο Μούργος, ο σκύλος του Σαμαρά, δεν έχει γραφείο στο Μαξίμου, αλλά παραμένει κοντά στον Πρωθυπουργό. Στον στενό πυρήνα βρίσκεται ο επικεφαλής του Μαξίμου, κ. Κώστας Μπούρας, ο υπουργός Επικρατείας, κ. Δημήτρης Σταμάτης, ο διευθυντής γραφείου Τύπου του Πρωθυπουργού, κ. Γιώργος Μουρούτης, καθώς και ο πρώην «Ρηγάς» οικονομολόγος, κ. Χρύσανθος Λαζαρίδης. Ενα από τα ατού του Αντώνη Σαμαρά ως επικεφαλής κυβέρνησης συνεργασίας ήταν ότι πάντοτε διατηρούσε σχέση με στελέχη άλλων παρατάξεων – μάλιστα, με κάποια αδυναμία στην Αριστερά. Με τον Φώτη Κουβέλη, για παράδειγμα, γνωρίζονταν από την κυβέρνηση συνεργασίας κατά την περίοδο ’89-’90.

Παρά τις γνωριμίες, τις συγκλίσεις και τη γενική αίσθηση της κρισιμότητας των στιγμών, το κλίμα στην κυβέρνηση σπανίως ήταν ρόδινο. Οι πρώτες μεγάλες τριβές ή, σύμφωνα με άλλη εκδοχή, οι πρώτες «επικοινωνιακές παλινωδίες», ήρθαν προς το μέσον του Ιουλίου. Μετά τη σύσκεψη της 27ης Ιουλίου, ο Ευάγγελος Βενιζέλος φέρεται να δήλωσε σε συνεργάτες του ότι «χωρίς την επιμήκυνση θα υπάρχει πρόβλημα». Εκτοτε, οι διαφωνίες για το «πακέτο» των 11,6 δισ., που όλο κλειδώνει και όλο μένει ξεκλείδωτο, εντείνονται και ξαναφουντώνουν, ανάλογα με τις διαθέσεις της τρόικας και της κοινής γνώμης εναλλάξ. Οι συσκέψεις των αρχηγών έχουν γίνει απανωτές και ολοένα πιο επεισοδιακές. Οι δύο κυβερνητικοί εταίροι του Σαμαρά είναι εξίσου ή και περισσότερο ιδιοσυγκρασιακοί με τον ίδιο. «Αν ο Κουβέλης βγει φανατικά υπέρ του Σαμαρά, χάνει το κόμμα του» υποστηρίζουν πολλοί και λέγεται ότι ο πρόεδρος της ΔΗΜΑΡ τώρα αρχίζει να το συνειδητοποιεί. Ο κ. Ευάγγελος Βενιζέλος δημοσίως εμφανίζεται συχνά «μνησίκακος» σε σχέση με τον τρόπο με τον οποίο ασκούσε αντιπολίτευση ο Αντώνης Σαμαράς, υπενθυμίζοντας τις υπερβολές των παρουσιάσεων στο Ζάππειο περί οικονομίας. Ακόμη, έχει θέσει ως αίτημα τη συγκρότηση εθνικής ομάδας διαπραγμάτευσης με την τρόικα, με συμμετοχή και των τριών κομμάτων, δίχως να έχει εισακουστεί μέχρι στιγμής.

Ο κ. Βενιζέλος λέγεται ότι υποστήριξε, σε σύσκεψη στο μέσον του Ιουλίου, στους κκ. Κουβέλη, Σαμαρά και Στουρνάρα ότι οι απαιτήσεις της τρόικας σε συνδυασμό με την ελληνική οικονομία θα οδηγήσουν στο «τέλειο αδιέξοδο» τον Σεπτέμβριο. Τα γεγονότα τείνουν να τον επιβεβαιώνουν. Ο πρόεδρος του ΠαΣοΚ είχε πει από την αρχή ότι «δεν υπάρχουν ισοδύναμα μέτρα», ενώ η σχέση του με τον κ. Στουρνάρα είναι «ασανσέρ», αφού θεωρεί ότι αφενός είναι επαρκής, αλλά και αφετέρου ότι η επιλογή του έγινε για να δοθεί στη δυσάρεστη οικονομική πολιτική «άρωμα ΠαΣοΚ»…

Ωστόσο, ακόμη και ο υπουργός Οικονομικών, που ξεκίνησε ενθουσιώδης και πρόθυμος να προωθήσει κάθε πιθανού τύπου μεταρρύθμιση, δείχνει πλέον να αλλάζει στάση. Η συνάντηση Στουρνάρα και τρόικας στις 29 Ιουλίου έληξε σε εξαιρετικό κλίμα, όπως το περιέγραψαν κύκλοι του υπουργείου Οικονομικών, με τον Πόουλ Τόμσεν να δηλώνει «θέλουμε να βοηθήσουμε και θα μείνουμε όσο χρειαστεί μέχρι να έχετε ετοιμάσει το πακέτο». Η πιο πρόσφατη συνάντησή τους έληξε με τον υπουργό να λέει σε έντονο ύφος: «Με οδηγείτε στην παραίτηση με αυτά που ζητάτε, κύριε Τόμσεν», την ώρα που η τρόικα… μάζευε τις βαλίτσες της.

Παρά την οικονομική κρίση, ο Αντώνης Σαμαράς αποδείχθηκε ότι μπορεί να διατηρεί τις λεπτές ισορροπίες της συγκυβέρνησης – τουλάχιστον για τις μέχρι σήμερα 102 ημέρες στην εξουσία. Η τρόικα έχει έρθει και έχει αποχωρήσει δύο φορές, η δόση του Αυγούστου δεν εκταμιεύτηκε, οι ενδοκυβερνητικές συγκρούσεις πυκνώνουν, το κλίμα παγκοσμίως παραμένει ανησυχητικά ρευστό, μα ο «ελέφαντας», το θηριώδες, οδυνηρό πακέτο περικοπών ύψους 11,8 δισ. ευρώ παραμένει ακόμη στη θέση του: στο «δωμάτιο της εξουσίας»…