Την πρώτη φορά που γιορτάζεις επισήμως ως μητέρα αποκλείεται να πάρεις δώρο από το μωρό σου, σκεφτόμουν, καθώς περίμενα στην ουρά για το επισκεπτήριο. Μέσα στη μιας χρήσης πράσινη φόρμα μου, προσπαθούσα να κάνω διάφορους τέτοιους συλλογισμούς, για να μην απασχολώ το μυαλό μου με το προφανές: το παιδί μου ήταν στην εντατική μονάδα για τα πρόωρα και το τριαντάφυλλο που μου έδωσε το προσωπικό του μαιευτηρίου, μου υπενθύμιζε τον σκληρό τρόπο με τον οποίο γιόρταζα.
Ωστόσο, εκείνη την Κυριακή, το απόγευμα, μια έκπληξη με περίμενε. Περνώντας το κατώφλι της εντατικής, στο πρώτο κουτί αριστερά, το γνώριμο «μπιιιπ» δεν ακουγόταν πια. Ένα μεγάλο καλώδιο έλειπε. Πλησιάζοντας, την βρήκα να αναπνέει μόνη, χωρίς καμία μηχανική υποστήριξη. Η 25 ημερών κόρη μου είχε καταφέρει – συμπτωματικά εκείνη την ημέρα – να κερδίσει μία μεγάλη μάχη και να μου κάνει το πρώτο δώρο της στην πρώτη μου γιορτή, δηλώνοντας περίτρανα την αυτονομία της. Παράλληλα, μου έδωσε και ένα τεράστιο μάθημα: ότι δεν υπάρχει τύχη και ατυχία. Γιατί εκείνη τη στιγμή, μέσα στην προφανή ατυχία μου, ζούσα μια απίστευτα ευτυχισμένη και τυχερή στιγμή.
Από τότε συνεχίζει να με μαθαίνει, όσο κι αν θέλουμε να πιστεύουμε ότι τη μαθαίνω εγώ. Και συνεχίζει να έχει προτεραιότητα στη ζωή μου όσο κι αν θα θέλαμε σαν μοντέρνες μαμάδες να πιστεύουμε ότι δεν αλλάζει και τίποτε με τον ερχομό του πρώτου μας παιδιού. Αλλάζει. Ακούγεται κλισέ, αλλά στην καινούργια σου ζωή δεν πρωταγωνιστείς εσύ. Δεν ισχυρίζομαι ότι πρέπει να θυσιαστείς, να γίνεις χαλί να σε πατήσει ένα μωρό, να εξαφανιστείς από το πλάνο, όμως αναγκαστικά θα μπεις σε δεύτερη μοίρα. Τουλάχιστον τον πρώτο καιρό – νομίζω και τον δεύτερο και τον τρίτο, αλλά ακόμη δεν το ξέρω από πρώτο χέρι. Ένα απλό παράδειγμα: επιστρέφεις από το γραφείο και θες αμέσως να κάνεις ένα ντους και να φας. Απλώς δεν μπορείς. Υπάρχει κάποιος εκεί πέρα που κλαίει ή γελάει, πρέπει να κάνει πρώτος μπάνιο για να φάει και να κοιμηθεί στην ώρα του – και αυτή είναι η πιο απλή και συνηθισμένη κατάσταση. Θα μάθεις να τρως στο πόδι, να βγαίνεις ελάχιστα, αφού πρώτα έχεις συντονίσει έναν στόλο, να ψωνίζεις λιγότερο, να κοιμάσαι όποτε θέλει, να βάζεις στην άκρη τα ραντεβού με την αισθητικό για να την πας βόλτα στις κούνιες. Ακούγονται αστεία; Είναι. Γιατί το μεγαλύτερο μάθημα που σου δίνει ένα παιδί είναι η ασημαντότητα των όσων μέχρι πρότινος θεωρούσες σημαντικά, συμπεριλαμβανομένου και του εγωκεντρισμού σου. Όταν όμως καταφέρεις να μπεις εσύ σε δεύτερο πλάνο στη ζωή σου, όσο κι αν αυτό σε χαλάει, σε κουράζει, σε εξουθενώνει εκ πρώτης όψεως, τότε ίσως μπορέσεις να αδειάσεις από τα άχρηστα και να νιώσεις λυτρωμένη. Κι αυτό είναι ένα σπουδαίο δώρο.
Η δουλειά της μητέρας είναι ζόρικη. Ο ρόλος της δύσκολος έως και άχαρος. Διότι είναι εκείνη που πρωτίστως οφείλει να. Κι εκείνη που πρωτίστως θα κριθεί. Κι αν δεν καταφέρει να ξεπεράσει τον εαυτό της, μπορεί και να χάσει το παιχνίδι. Από τους υπόλοιπους τέτοια απαίτηση δεν υπάρχει. Η γιορτή της θα μπορούσε να είναι άλλο ένα αφόρητο, γλυκερό κλισέ. Με πολύχρωμα λουλούδια, μανούλες που δακρύζουν, στυλιζαρισμένα φιλάκια και αγκαλίτσες για διαφημιστικές αφίσες στα ανθοπωλεία. Δεν είναι όμως. Είναι μια μικρή παύση για να θυμηθώ τα μικρά, μεγάλα κατορθώματά του παιδιού μου και να νιώσω ευγνώμων για τα μαθήματα που μου δίνει. Τον ρόλο τον επέλεξα. Δεν υποχρεούται κανείς να μου χαρίσει λουλούδια γι’ αυτό. Συνεχίζω μάλιστα καθημερινά να επιλέγω πώς θα τον παίξω. Δεν θέλω κανένα βραβείο. Θα μου άρεσε όμως εκείνη κι εγώ, καθώς τα χρόνια θα περνούν, να μπορούμε να διακρίνουμε τα αληθινά δώρα της σχέσης μας. Και να νιώθουμε όμορφα.