Ο Ιστορικός Τέχνης και επιμελητής της έκθεσης, Γιάννης Μπόλης, μας μιλά για την εικαστική αυτή συνάντηση υπό τον τίτλο «Alphabet Games» που θα pραγματοποιηθεί στην Χάγη από τις 8 έως τις -25 Μαΐου 2014.
«Με την έκθεση δύο σημαντικών Ελλήνων εικαστικών, της Δήμητρας Σιατερλή και του Αλέξανδρου Μαγκανιώτη, η τέχνη φιλοδοξεί να γίνει για ακόμη μία φορά εξωστρεφής και επικοινωνιακή, να δώσει τον δικό της λόγο, με την απεικόνιση ενός διευρυμένου οπτικού και νοητικού σύμπαντος με κεντρικό άξονα και θεματική τα αλφάβητα.
Ο προβληματισμός του Αλέξανδρου Μαγκανιώτη σε μεμονωμένα ή σε ενότητες έργων, επικεντρώνεται στη σημαντικότητα του έργου τέχνης ως γλωσσολογικού-επικοινωνιακού μέσου. Βασική παράμετρο του προβληματισμού του συνιστά η διερεύνηση των ορίων μεταξύ εικόνας-λόγου/κειμένου, η διαδραστική και αλληλοσυμπληρούμενη σχέση τους. Η εικόνα της λέξης και η λέξη της εικόνας υποβάλλουν έναν ιστό πολλαπλών πιθανοτήτων και εκδοχών και συνοψίζουν την κριτική τοποθέτηση του δημιουργού απέναντι στις κοινώς αποδεκτές αρχές και αξίες με τις οποίες επενδύονται οι λέξεις επιχειρώντας παράλληλα να επαναπροσδιορίσει νοήματα και έννοιες.
Η σειρά των 24 συνθέσεων με τις λέξεις (μία για κάθε γράμμα της ελληνικής αλφαβήτου) και τις εικόνες τους, όπου κεφάλια ζώων ή φυτά προβάλλουν μέσα από ανθρώπινα σώματα, είναι ενδεικτική των προθέσεων και των αναζητήσεών του προς αυτήν την κατεύθυνση. Οι μορφές σχεδιάζονται με μαρκαδόρους πάνω σε ημιδιαφανές χαρτί ενώ τα περιγράμματα και οι όγκοι σχηματίζονται από ανεξάρτητα σημεία-κουκίδες. Στο πίσω μέρος του ημιδιαφανούς χαρτιού υπάρχει ως υπόστρωμα ένα απολυτήριο από τα μαθητικά χρόνια του καλλιτέχνη –ευφάνταστη παραπομπή σε προσωπικές μνήμες και έμμεση αναφορά στην εκπαιδευτική διαδικασία, στο σχολείο ως φορέα μάθησης, γνώσης και κοινωνικοποίησης. Η παρατακτική παρουσίαση των συνθέσεων στον εκθεσιακό χώρο συγκροτεί μια πολυεπίπεδη εικονογραφική αφήγηση, στο μεταίχμιο «φυσιολογικού», «παράδοξου» και «αμφίσημου» όπου η ειρωνική, συχνά σαρκαστική, διάθεση συμβιώνει με το καταλυτικό χιούμορ και το σουρεαλιστικό πνεύμα.
Η Δήμητρα Σιατερλή δημιουργεί αμφίδρομες σχέσεις ανάμεσα σε εικόνες και γράμματα, και, παράλληλα, παρουσιάζει ένα είδος καταλόγου ταξινόμησης και καταγραφής εικόνων που ακολουθούν τη λογική της γλώσσας και της εκφοράς της. Μια ενοποιητική γραμμή διατρέχει τις χαρακτικές της προτάσεις με τις διαφορετικές εκδοχές και παραθέσεις του ίδιου θέματος να εικονοποιούν λέξεις, νοήματα και προτάσεις: μικρόκοσμοι, μικροί και έκκεντροι, ζωικοί και φυτικοί, δενδρύλλια και πλέγματα ιστών αράχνης, μορφές σε ασκήσεις ετοιμότητας, ξύλινες ψηφίδες γραμμάτων και τυπώματα σε ύφασμα που σχηματίζουν λεκτικά σύνολα, σκέψεις και ομολογίες, αλφάβητα και ανθρωποκάνθαροι –αλλόκοτα υβρίδια, κάτι ανάμεσα σε άνθρωπο, ζώο και ξωτικό. Το κάθε έργο ενέχει τη λειτουργία ενός ιδιότυπου ιερογλυφικού, παρέχει τα κλειδιά ενός κώδικα που οδηγεί σε περαιτέρω συνδέσεις και αναγωγές, στην υπέρβαση της απλής αναπαράστασης, στην αναδίφηση και την αποκρυπτογράφηση ενός κρυμμένου νοήματος.
Η Αλφάβητος ως ο Δίσκος της Φαιστού, τόσο στην τυπωμένη εκδοχή της (που παρουσιάζεται στην έκθεση) όσο και ως εγκατάσταση με τις χαραγμένες μήτρες να σχηματίζουν ένα επιδαπέδιο πάζλ, αποτελεί μια εμβληματική σύνθεση, η οποία εκκινεί από γράμματα των πρώτων αλφάβητων και καταλήγει σε σύγχρονα, καταδεικνύοντας τη συνέχεια και την εξέλιξη της γλώσσας, σε μια διάταξη που παραπέμπει όχι μόνο στον Δίσκο της Φαιστού αλλά και σε ιστό αράχνης.
Μια ενδιαφέρουσα και ξεχωριστή ενότητα της έκθεσης, αποτελούν τα αλφάβητα των φοιτητών της Σχολής Καλών Τεχνών – Τμήμα Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών (Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας) στη Φλώρινα. Ο κάθε φοιτητής, με την καθοδήγηση της καθηγήτριάς τους Δήμητρας Σιατερλή, χάραξε σε λινόλεουμ από ένα γράμμα της ελληνικής και λατινικής αλφαβήτου σε δύο διαφορετικές εκδοχές –η πρώτη απλή και ομοιόμορφη για όλους τους συμμετέχοντες, ενώ στη δεύτερη ο καθένας προτείνει τον δικό του εικαστικό σχεδιασμό. Τα ισομεγέθη γράμματα, τυπωμένα σε ύφασμα, παρουσιάζονται ως εγκατάσταση στον χώρο, συμπληρώνοντας μ’ έναν ιδιαίτερο και μοναδικό τρόπο τις συνθέσεις της Δήμητρας Σιατερλή και του Αλέξανδρου Μαγκανιώτη».
**Info
Η έκθεση διοργανώνεται από την Amicale και θα πραγματοποιηθεί στο κτίριο της EPO (European Patent Office) στην Χάγη.
Διάρκεια 8 – 25 Μαΐου 2014.
