Και ο λόγος του Κυρίου ήρθε σ’ αυτόν λέγοντας: Αναχώρησε από εδώ, και στρέψε ανατολικά και κρύψου κοντά στο χείμαρρο Χερίθ που είναι απέναντι από τον Ιορδάνη. Και θα πίνεις από τον χείμαρρο, πρόσταξα δε τους κόρακες να σε τρέφουν εκεί.
Και πήγε, και έκανε σύμφωνα με το λόγο του Κυρίου, επειδή πήγε και κάθισε κοντά στον χείμαρρο Χερίθ, που είναι απέναντι από τον Ιορδάνη».
Ανατρέχοντας στο βιβλίο «Οδοιπορικό στην Ιορδανία» του καθηγητή Επαμεινώνδα Βρανόπουλου, διαβάζουμε ότι τα Γάδαρα υπήρξαν πολύ σημαντική ελληνιστική πόλη, φημιζόμενη για την πνευματική της ακμή. Στην περίφημη φιλοσοφική της σχολή φοίτησαν και ο γαδαρηνός ποιητής Μελέαγρος, ο Φιλόδημος –στον κύκλο του οποίου περιλαμβάνονταν ο Βιργίλιος και ο Οράτιος -, ο Μένιππος, ο ρήτορας Θεόδωρος ο οποίος μετά τη νίκη του σε διαγωνισμό ρητορικής το 33 π.Χ., ίδρυσε σχολή στη Ρώμη και δίδαξε και τον αυτοκράτορα Τιβέριο. Αργότερα η πόλη ανέδειξε τον φιλόσοφο Οινόμαο και τον ρήτορα Αψίνη. Λέγεται ότι ήταν τόση η πνευματική ακμή των Γαδάρων ώστε ο Μελέαγρος χάρισε στην πόλη το προσωνύμιο «Αττική» ή «Νέα Αθήνα».
Ανατρέχοντας στην ιστορία των Γαδάρων
Μπορεί η πόλη να ιδρύθηκε στους ελληνιστικούς χρόνους, η πρώτη μνεία όμως στις ιστορικές πηγές γίνεται λίγο μετά την κατάληψή της από τον Μέγα Αλέξανδρο το 333 π.Χ., αναφέρει ο καθηγητής Βρανόπουλος. Το 30 π.Χ. ο Αύγουστος δωρίζει τα Γάδαρα στον βασιλιά της Ιουδαίας Ηρώδη ως ανταμοιβή ναυτικής νίκης, πράξη για την οποία οι κάτοικοι διαμαρτυρήθηκαν έντονα, αλλά εις μάτην, στον αυτοκράτορα. Στους πρωτοχριστιανικούς χρόνους εδώ μαρτύρησαν ο Ζαχαρίας και ο Αλφειός το 303 επί Διοκλητιανού, ενώ μετά τους σεισμούς του 7ου και του 8ου αιώνα η πόλη πέφτει σε παρακμή ώστε την περίοδο των Σταυροφόρων να αναφέρεται ως ένα μικρό χωριό. Οι ανασκαφές άρχισαν το 1930 από ιορδανούς αρχαιολόγους και συνεχίστηκαν το 1974 από γερμανούς καλύπτοντας μια έκταση 1.600 μ., ενώ το μεγαλύτερο μέρος της πόλης είναι καλυμμένο από τα σπίτια του κοντινού μικρού χωριού τα οποία χτίστηκαν με οικοδομικά υλικά παρμένα από κτίσματα του αρχαιολογικού χώρου.
«Σοι λέγω τω διερχομένω, οίος ει ήμην, οίος ειμί έσει. Χρήσαι τω βίω ως θνητός»
(Σε σένα διαβάτη που περνάς, όπως είσαι ήμουν. Κι όπως είμαι θα γίνεις. Συμπεριφέρσου όπως ταιριάζει σε θνητό – επιγραφή που βρισκόταν στο Μαυσωλείο και τώρα θα δείτε στο μουσείο).
Φθάνοντας στον αρχαιολογικό χώρο θα ανεβείτε κατ’ αρχάς μια σειρά σκαλιών. Περπατώντας αριστερά και δεξιά του κεντρικού δρόμου θα δείτε μια ομάδα χαμηλών οικοδομημάτων τα οποία, όπως και όλη η πόλη, είναι χτισμένα από μαύρο βασάλτη. Ο δρόμος περνάει από το δυτικό θέατρο το οποίο βρίσκεται σε άριστη κατάσταση, σε αντίθεση με το βόρειο, το οποίο ήταν μεγαλύτερο αλλά οι κάτοικοι της περιοχής «άδειασαν» από οικοδομικά υλικά για να χτίσουν τις κατοικίες τους. Εν συνεχεία θα συναντήσετε τη Λεωφόρο των Κιόνων, η οποία ήταν και ο εμπορικός δρόμος της πόλης με την Περίστυλη Πλατεία και τα ερείπια των αρχαίων καταστημάτων, που στο τέλος διασταυρώνεται με τη ρωμαϊκή κύρια οδό «Δεκαμάνους Μάξιμους», όπου θα ανακαλύψετε ίχνη τροχών των αρχαίων αρμάτων. Στα δυτικά της οδού βρίσκονται το εντυπωσιακό υπόγειο μαυσωλείο, που είναι το μόνο κτίσμα που παρέμεινε άθικτο από τους σεισμούς, οι Θέρμες, καθώς και το Νυμφαίο, ενώ στα αριστερά βρίσκονται τα ερείπια του Ιπποδρόμου και αρκετά μακρύτερα το Στάδιο και η Μνημειακή Πύλη. Ανεβαίνοντας στην Ακρόπολη στεγάζεται ένα καταπληκτικό καφέ-εστιατόριο για να ξαποστάσετε ώστε να συνεχίσετε την περιήγηση στο νεοσύστατο Μουσείο. Το μουσείο περιλαμβάνει αρκετά εκθέματα που στεγάζονται σε ένα αναστηλωμένο αραβικής αρχιτεκτονικής κτίσμα με όμορφη ανοιχτή εσωτερική αυλή γεμάτη λουλούδια και σκιερά δένδρα. Μαρμάρινα αγάλματα, σαρκοφάγοι από βασάλτη, τμήματα ψηφιδωτών δαπέδων αλλά και αντικείμενα είναι κάποια από τα εκθέματα που θα δείτε. Αν διαθέτετε περισσότερο χρόνο για την ξενάγηση, υπάρχουν αρκετά μνημεία που αξίζουν την επίσκεψή σας.
Στα σπουδαιότερα μνημεία της πόλης ανήκουν οι τάφοι στους οποίους κατοικούσε ο δαιμονισμένος που θεράπευσε ο Κύριος και οι χωρικοί στα χρόνια της παρακμής των Γαδάρων χρησιμοποιούσαν σαν στάβλους ή καταφύγια. Τάφοι λαξευτοί υπάρχουν διασκορπισμένοι και στη γύρω περιοχή. Αξίζει να επισκεφθείτε τον τάφο των Γερμανών, του Μοδέστου και του Χαιρέα. Περιηγηθείτε επίσης το μουσουλμανικό χωριό που χτίστηκε πάνω από την Ακρόπολη και ανακαλύψτε κομμάτια της αρχαίας πόλης εντοιχισμένα στις τοιχοποιίες των σπιτιών, όπως γλυπτά, επιτύμβιες στήλες και επιγραφές.
Με γεμάτες βαλίτσες
Οπως έχουμε γράψει αρκετές φορές, τα ψώνια είναι μια από τις χαρές του ταξιδιού και στην Ιορδανία θα βρείτε αρκετά χαριτωμένα είδη που καλύτερα να φέρετε στα χέρια για να μη σας σπάσουν. Διακοσμητικά από φυσητό γυαλί και μπουκάλια διαφόρων μεγεθών πολύ χαριτωμένα, όπως και τα γυάλινα βάζα και τα δοχεία με τα χρυσοποίκιλτα ζωγραφικά σχέδια. Πιάτα κεραμικά σε ωραία χρώματα θα βρουν θέση στο τραπέζι σας για ξηρούς καρπούς ή αν θελήσετε να δώσετε ένα ανατολίτικο γεύμα με διάφορους μεζέδες «α λα ιορδανικά». Δύσκολα θα βρείτε πραγματικά βεδουίνικα ασημένια κοσμήματα, αν τα βρείτε όμως αξίζει το κόπο να αγοράσετε, όπως επίσης και κεχριμπαρένια κομπολόγια. Αρωματικά έλαια και προϊόντα από άλατα της Νεκράς Θαλάσσης, όπως άλατα μπάνιου, κρέμες απολέπισης, μάσκες από λάσπη και κυρίως η σειρά περιποίησης ποδιών αξίζουν τον κόπο της μεταφοράς, καθώς δεν κυκλοφορούν στη χώρα μας.
πρόσβαση:
Ο εθνικός αερομεταφορέας Royal Jordanian σάς μεταφέρει από την Αθήνα στην πρωτεύουσα Αμμάν μέσα σε δύο περίπου ώρες. Για να περιηγηθείτε ως τα Γάδαρα, που απέχουν περίπου 110 χλμ. από το Αμμάν, θα νοικιάσετε αυτοκίνητο με οδηγό ή θα κάνετε συμφωνία με ταξί ή θα συμμετέχετε σε οργανωμένη περιήγηση. Σε κάθε περίπτωση βέβαια θα ζητήσετε να υπάρχει οπωσδήποτε κλιματισμός αφού αυτή την εποχή οι θερμοκρασίες κατά τη διάρκεια της ημέρας είναι υψηλές.
διαμονή:
Με θέα στη λίμνη Τιβεριάδα, το «Umm Qais Hotel» (τηλ.: 00962 7 76086351), ένα πολύ απλό ξενοδοχείο, απέχει μόλις 150 μέτρα από τον αρχαιολογικό χώρο των Γαδάρων και βρίσκεται στο ομώνυμο χωριό. Σχετικά κοντά, στην πόλη Ιρμπίντ, το «Irbid Plaza Hotel» (https://www.irbidplaza.com) χωρίς να είναι ιδιαίτερα σπουδαίο, θεωρείται το καλύτερο της Βόρειας Ιορδανίας. Απέχοντας 5 χλμ. από τη Γέρασα, το «The Olive Branch Hotel» (https://www.olivebranch.com.jo/) είναι απλό ξενοδοχείο με ωραία θέα. Αν πάλι αναζητείτε περισσότερες ανέσεις τότε θα επιλέξετε μεταξύ των πολυτελών ξενοδοχείων του Αμμάν όπως το εξαιρετικό «Kempinski Hotel Amman».
φαγητό:
Αν αγαπάτε την ποικιλία, σίγουρα θα ενθουσιαστείτε από το ιορδανικό τραπέζι! Πρώτα-πρώτα θα έρθουν τα πιατάκια με τους μεζέδες: χούμους από ταχίνι, πλούσιο γιαούρτι με λαδάκι, ελιές, σαλάτα ταμπουλέ, τηγανητά φελάφελ με μπαχαρικά, διάφορες πίκλες, μπαμπά γκανούγκ – μελιτζανοσαλάτα μαζί με μεγάλες αραβικές πίτες. Επειτα θα περάσετε στο κυρίως πιάτο που είτε είναι κοτόπουλο μαγειρεμένο στο μπακιρένιο σκεύος με διάφορα μυρωδικά είτε επίσημο, που θα είναι ψητό αρνάκι στεφανωμένο από πιλάφι με διάφορους ξηρούς καρπούς. Ολα αυτά μαζί με άρακ που μοιάζει με το δικό μας ούζο που οι περισσότεροι το πίνουν με νερό. Οσο για τα γλυκά, δεν θα ξέρετε τι να πρωτοδιαλέξετε! Σιροπιαστά με άφθονο πράσινο φιστίκι ή ζεστή κουνάφα από κανταΐφι και μαλακό τυρί, που ταιριάζουν ωραία με το τσάι μέντας ή τον αρωματισμένο με κάρδαμο αραβικό καφέ. Αξίζει να γευματίσετε με τοπικές σπεσιαλιτέ στο εξαιρετικό εστιατόριο του αρχαιολογικού χώρου των Γαδάρων με πανοραμική θέα τις αρχαιότητες και τη Λίμνη Τιβεριάδα.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ