Από πού αρχίζει αυτό το ταξίδι; Από το ατελιέ, ίσως, του ομότιμου σήμερα καθηγητή της ΑΣΚΤ Θεόδωρου Παπαγιάννη, από εκεί που ξεκινούν όλες οι ιδέες του για μικρά και μεγάλα, ή και ακόμη μεγαλύτερα σε δημόσιους χώρους, γλυπτά, όπως αυτό που στήθηκε πρόσφατα στο αεροδρόμιο του Σικάγου, στην άκρη της λίμνης Μίσιγκαν, στην αμερικανική μεγαλούπολη που αγαπά τη γλυπτική όσο καμία άλλη στον κόσμο.
Μπορεί όμως να ξεκινά και από το Ελληνικό, το μικρό χωριό στα Κατσανοχώρια της Ηπείρου, στην επικράτεια του ποταμού Αραχθου, όπου ο γλύπτης μετασκεύασε αίθουσες του δημοτικού σχολείου όπου ήλθε σε πρώτη επαφή με τον κόσμο των ιδεών σε μουσείο και τις γέμισε έργα του. Μπορεί πάλι αυτό το ταξίδι να αρχίζει από την Πάρο, στη θάλασσα του Αιγαίου, από τις βαθιές στοές όπου βγαίνει το λευκό μάρμαρο, αυτό που οι αρχαίοι γλύπτες το άγγιξαν με τη μαγική γλυφίδα τους και το μετουσίωσαν σε διάφανες οπτασίες όπως τον Ερμή του Πραξιτέλη στο Μουσείο της Ολυμπίας και την Αφροδίτη της Μήλου στο Λούβρο του Παρισιού. Μπορεί όμως το ταξίδι μας να μην αρχίζει από κανένα από αυτά τα μέρη, αλλά από όλα μαζί. Να είναι ένας κύκλος, ο κύκλος των χαμένων (με αφορμή τη γλυπτική) ταξιδιωτών…
{{{ map }}}
Στο Ελληνικό των Ιωαννίνων, στο µουσείο του Θ. Παπαγιάννη, τους επισκέπτες κερδίζει το γλυπτό µε τον µετανάστη που κάθεται θλιµµένος στο παγκάκι κάποιου σταθµού µε τη βαλίτσα δίπλα του.
Είναι και ο τόπος βλέπετε που έχει αισθανθεί τη µετανάστευση και φορτίζει ακόµη περισσότερο το έργο. Ο γλύπτης Παπαγιάννης είναι δεµένος µε αυτόν τον τόπο και θέλει να διατηρεί ισχυρή την επαφή του µε αυτόν. Γιατί αυτό που τροφοδοτεί τη δουλειά του είναι εκεί: η φύση γύρω από το χωριό – «αντλώ εµπειρία από την ανεξάντλητη φύση» λέει –, οι άνθρωποι µέσα στα καφενεία των οποίων τα πορτρέτα φιλοτεχνεί, επεκτείνοντας το µουσείο και έξω από αυτό, για να ανταποδώσει την αίσθηση ότι τον θεωρούν δικό τους άνθρωπο, αφήνοντάς τους ένα ντοκουµέντο. Οπως το γλυπτό «Οι δροµείς» είναι ένα ντοκουµέντο της παρουσίας των ελλήνων οµογενών στο Σικάγο και συµβολίζει τη µετακίνηση των ανθρώπων, τη µετανάστευση, όπως λέει και ο ίδιος ο δηµιουργός του. «Οι δροµείς» του Παπαγιάννη, εκεί στο αεροδρόµιο του Σικάγου, το αεροδρόµιο µε τους περισσότερους ταξιδιώτες, σαν να έχουν βγει από αρχαίο αµφορέα. Ολόκληρη η τέχνη του γλύπτη αντλεί από την αρχαία ελληνική τέχνη. Μια µατιά στις κεραµικές φιγούρες του, είναι αρκετή για να αποκαλύψει την καταγωγή της έµπνευσής του.
Πριν από µερικές εβδοµάδες ο Θ. Παπαγιάννης είπε στο Συµπόσιο Γλυπτικής, στα αρχαία λατοµεία της περίφηµης Παρίας λίθου, στην Πάρο:
«Τιθασεύσαµε τους όγκους βγάζοντας από µέσα τους τα σχήµατα που φανταστήκαµε. Σιγά σιγά, όσο εµείς οι παλαιότεροι αποχωρούµε, οι µαθητές µας παίρνουν τις θέσεις µας, έγιναν κι αυτοί µαστόροι, δάσκαλοι, και µε τη σειρά τους διαµορφώνουν νεότερους και τους βοηθούν να συνεχίσουν. Να συνεχίσουν µια πανάρχαια τέχνη που έκανε τη χώρα µας περήφανη σε όλον τον κόσµο, δίνοντας κι εµείς µε τη σειρά µας τιµή σε ένα υλικό θείο που µας έφερε τον πολιτισµό από τα βάθη των αιώνων». Ο Θ. Παπαγιάννης περπατά στο Σικάγο και γράφει για τα µουσεία του και τα γλυπτά φηµισµένων δηµιουργών και η Μαρία Πασχάλη συµπληρώνει την εικόνα του Σικάγου και µε άλλα σηµεία ενδιαφέροντος.
Το Σικάγο είναι µία από τις ωραιότερες πόλεις της Αµερικής. Βρίσκεται στις µεσοδυτικές Πολιτείες, στο κάτω µέρος της τεράστιας λίµνης Μίσιγκαν, που λόγω του µεγέθους της µοιάζει µε θάλασσα. Είναι η πόλη που έπαιξε σπουδαίο ρόλο στην εξέλιξη της τέχνης και της αρχιτεκτονικής. Γι’ αυτό φιλοξενεί πάµπολλα και σηµαντικά µουσεία, όπως και δηµόσια γλυπτά, που συνδυάζονται µε τα πάρκα της. Το Millennium Park εγκαινιάστηκε πριν από 11 χρόνια και φιλοξενεί τα πιο εντυπωσιακά έργα τέχνης και το Grant Park τα σπουδαιότερα µουσεία.
Στο Millennium Park τους τρεις µήνες του καλοκαιριού διοργανώνονται καθηµερινά εκδηλώσεις µουσικές και θεατρικές στο Music Pavillon, το υπερσύγχρονο θέατρο-γλυπτό του αρχιτέκτονα Frank Gehry χωρητικότητας 11.000 θεατών.
∆ίπλα ακριβώς υπάρχει το µουσείο-σταρ Art Institute of Chicago, που φωνάζει σε όλους τους τόνους πόσο σηµαντική είναι η τέχνη για αυτή την πόλη. Πρόσφατα µάλιστα εγκαινιάστηκε νέα, υπερσύγχρονη, πτέρυγα.
Απέναντι από το Millennium Park βρίσκεται το Πολιτιστικό Κέντρο (Chicago Cultural Center), όπου όλον τον χρόνο το πρόγραµµά του είναι γεµάτο εκδηλώσεις, διαλέξεις και εκθέσεις µε µεγάλο ενδιαφέρον. Το σχετικά χαµηλό κτίριο έχει το χαρακτηριστικό νεοκλασικό στυλ και τις δύο αίθουσες σκεπάζουν δύο θόλοι οι οποίοι εσωτερικά είναι περίτεχνα διακοσµηµένοι µε εντυπωσιακά µωσαϊκά.
Στο απέραντο πάρκο βρίσκονται διασκορπισµένα κατά µήκος της ακτής, από την οδό Μίσιγκαν ως τη λίµνη, πλήθος µουσεία. Είναι το Field Museum of Natural History, τεράστιο µουσείο µε νεοκλασικό στυλ, κοµψότατο, σε απέραντη έκταση, µε καταπληκτική θέα προς την πόλη και τη λίµνη. ∆ίπλα του το Aquarium και πιο πέρα, σε µια θαυµάσια τοποθεσία που εισχωρεί στη λίµνη σαν χερσόνησος, το Adler Planetarium απ’ όπου µπορείς να θαυµάσεις τους ουρανοξύστες της πόλης. Συνεχίζοντας την παραλίµνια πορεία, µέσα σε πεντακάθαρα και περιποιηµένα πάρκα, ο περιηγητής θα συναντήσει το θαυµάσιο Museum of Science and Industry, το South Shore Cultural Center και το Hyde Park Arts Center.
Στην αριστερή και βόρεια πλευρά της λίµνης, προς την αντίθετη πλευρά, απολαµβάνεις το τεράστιο Lincoln Park, µέσα στο οποίο βρίσκεται το Chicago History Museum. Σπουδαίο επίσης είναι το National Museum of Mexican Art και το African American History. Να µην ξεχάσω το Μουσείο της Σύγχρονης Τέχνης στο Seneca Park.
Στο Σικάγο έχουµε τρεις τουλάχιστον συνοικίες χαρακτηριστικές: την Chinatown, τη Little Italy και τη δική µας Greek Town, όπου µπορείς να απολαύσεις καλό φαγητό και σπεσιαλιτέ από κάθε χώρα. Η βόλτα µε το καραβάκι στη λίµνη είναι θαυµάσια και από εκεί µπορείς να απολαύσεις τη θέα του «παραλιακού» µετώπου της πόλης και τα περάσµατα από τις ανοιχτές γέφυρες.
Ο Frank Lloyd Wright, o Louis Sullivan και ο Dankmar Adler, οι τρεις σπουδαίοι αρχιτέκτονες, δηµιούργησαν τη Σχολή του Σικάγου, αλλά ο κυριότερος ήταν ο Γερµανός Mies van der Rohe που δίδαξε στο Illinois Institute of Technology. Τα έργα τους, κάποια από τα χαρακτηριστικότερα κτίρια, δείχνονται σήµερα σαν αξιοθέατα και τώρα νοµίζω ότι είναι καιρός να σας ξεναγήσω σε µερικά από τα σηµαντικότερα γλυπτά που βρίσκονται στο Σικάγο. Κάποια από αυτά είναι στο Millennium Park και τα υπόλοιπα διασκορπισµένα µέσα στην πόλη.
Αρχίζω από το δικό µου γλυπτό, επειδή στήθηκε τελευταίο, πριν από έναν µήνα, στην είσοδο του αεροδροµίου «O’ Hare» και γιατί υποδέχεται τους επισκέπτες µόλις κατέβουν από το αεροπλάνο, δίπλα στην επιγραφή «Καλώς ήλθατε στο Σικάγο». Από το αεροδρόµιο αυτό περνούν κάθε χρόνο 100.000.000 επιβάτες και είναι το µεγαλύτερο στον κόσµο. Το έργο «∆ροµείς» αντιπροσωπεύει τον Ελληνισµό του Σικάγου και συµβολίζει την αδελφοποίηση των δύο λαών και των δύο πόλεων, Αθήνας – Σικάγου. Περίπου 500.000 Ελληνες ζουν στο Σικάγο, οι οποίοι χρηµατοδότησαν την κατασκευή του. Είναι φτιαγµένο από ανοξείδωτο χάλυβα 50 τόνων και έχει µήκος 21 µ. και ύψος 7 µέτρα. Αποτελείται από 10 ανθρώπινες φιγούρες που τρέχουν, πέντε «θετικοί» δροµείς και πέντε αρνητικοί. Ο αριθµός «πέντε» συµβολίζει τις πέντε ηπείρους και όλη η σύνθεση µοιάζει σαν ένα γκρουπ δροµέων που τρέχει, όπως τους βλέπουµε στους αθλητικούς αγώνες ή στις παραστάσεις των αρχαίων αγγείων. Το έργο συµβολίζει ακόµη την κίνηση και τη µετακίνηση των λαών από αρχαιοτάτων χρόνων, δηλαδή τη µετανάστευση. Είναι ένα παιχνίδι µε το φως και τη σκιά, το κενό και το γεµάτο, το µέσα και το έξω. Βασίζεται στο µέτρο και έχει ρυθµό και κίνηση. Εγινε για να εκφράσει τη φιλία και τη συνεργασία των δύο λαών.
Με το µετρό ή το αυτοκίνητο ακολουθώντας τη λεωφόρο Milwaukee φθάνεις στο κέντρο του Σικάγου, όπου µόλις βγεις από τη στάση του µετρό συναντάς πρώτα το έργο του Henri Dubuffet, ένα έργο από πολυεστέρα βαµµένο άσπρο µε χωρίσµατα από µαύρες γραµµές, χαρακτηριστική δουλειά του καλλιτέχνη. Το έργο έχει διαστάσεις 12Χ10 µέτρα και αποτελείται από τρία κοµµάτια που συντίθενται. Ανάλογα έργα του ίδιου καλλιτέχνη συναντά κανείς και σε άλλες πόλεις της Αµερικής. Το έργο βρίσκεται µπροστά στο κτίριο James R. Thomson, που συνδυάζει τη µοντέρνα αρχιτεκτονική µε την τέχνη.
∆ύο δρόµους πιο πάνω, στη συµβολή των οδών Washington και N. Klark, µπροστά στην αυλή του Daley Plaza βρίσκεται η «Γυναίκα» του Picasso, ένα τεράστιο γυναικείο κεφάλι, χαρακτηριστικό έργο του καλλιτέχνη, διαστάσεων 12Χ10 µέτρα από corten, ένα µέταλλο που δεν σκουριάζει αλλά έχει το χρώµα του χαλκού. Είναι συνδυασµός από πλάκες µετάλλου σε διάφορα πάχη, που συνδέονται µε ράβδους µεταλλικούς. Το µέρος στο οποίο είναι τοποθετηµένο είναι πολυσύχναστο και στον ίδιο χώρο γίνονται επίσηµες εκδηλώσεις. Απέναντι από το έργο αυτό βρίσκεται ένα έργο του Miro, τοτεµικό, µε ορείχαλκο και κεραµικό, αλλά καθώς έχει στριµωχτεί ανάµεσα σε δύο ουρανοξύστες περνά σχεδόν απαρατήρητο.
Τρεις δρόµους δυτικότερα και δύο νοτιότερα, στην περιοχή Federal Bulding Plaza, στην Dearborn Street, είναι τοποθετηµένο σε µια πλατεία δική του που τη γεµίζει ωραία, ένα τεράστιο κατακόκκινο γλυπτό του Calder. Είναι το «Flamingo», όπως το τιτλοφορεί. Εντυπωσιακό, καθώς καθρεφτίζεται στις γυάλινες επιφάνειες των κτιρίων που το περικλείουν.
Κοιτάζοντας προς βορρά, κατά τη λίµνη, διακρίνουµε στο βάθος το Millennium Park και συνέχεια τη λίµνη. Επί της Μίσιγκαν συναντούµε το Cultural Center. Ενα θαυµάσιο νεοκλασικό κτίριο όχι πολύ ψηλό, πρόσφατα συντηρηµένο, επενδεδυµένο εσωτερικά µε θαυµάσια ψηφιδωτά, µε τις δύο εντυπωσιακές αίθουσες εκδηλώσεων µε τους φωτεινούς θόλους και πολλούς άλλους τεράστιους χώρους για κάθε είδους εκδηλώσεις, εκθέσεις έργων τέχνης, καφενεία όπου µπορεί κανείς να ξεκουραστεί και να διαβάσει διάφορα έντυπα. Στο πολιτιστικό αυτό κέντρο στεγάζονται όλες οι δραστηριότητες των αδελφοποιηµένων πόλεων, διατηρούν γραφεία και κάνουν εκδηλώσεις. Από τους πάνω ορόφους έχεις µια θαυµάσια θέα προς το Millennium Park και τη λίµνη. Από εκεί µπορείς να απολαύσεις το γυαλιστερό έργο του Anish Kapoor «Cloud Gate», όπως το λέει ο δηµιουργός του. Αλλά ο κόσµος του Σικάγου το αποκαλεί «Το φασούλι» («The bean»). Ενα έργο πολύ εντυπωσιακό και πάντα περιτριγυρισµένο από πλήθος θεατών, το οποίο χρειάστηκε χρόνια να τελειώσει και κόστισε 21 εκατ. δολάρια. Μέσα του καθρεφτίζονται τα σύννεφα, οι ουρανοξύστες που βρίσκονται γύρω του και το πλήθος των θεατών που βλέπουν τις φιγούρες τους να παραµορφώνονται. Το έργο αυτό είναι το κυρίαρχο έργο του Σικάγου, υπάρχει παντού, σε όλα τα έντυπα που διαφηµίζουν την πόλη.
Από το έργο του Kapoor βλέπει κανείς τη σκηνή του θεάτρου Music Pavillon, που ο αρχιτέκτονας Frank Gehry στέγασε µέσα σε ένα τεράστιο γλυπτό µε τις πλάκες από ανοξείδωτο µέταλλο, όπως το Γκουγκεγχάιµ στο Μπιλµπάο. Μια τεράστια µεταλλική κατασκευή από σωλήνες διαφόρων διαµετρηµάτων γεφυρώνει ή σκεπάζει έναν απέραντο χώρο που χωράει 11.000 θεατές. Στον χώρο αυτόν από την 1η Μαΐου ως το τέλος Σεπτεµβρίου διοργανώνονται καθηµερινά µουσικές εκδηλώσεις ή θεατρικές παραστάσεις. Το Millennium Park είναι τόπος αναφοράς όλο το καλοκαίρι για κάθε επισκέπτη, αλλά και για τους µόνιµους κατοίκους.
Ανατολικότερα, µεταξύ του έργου του Kapoor και του Μουσείου Art Institute επί της Μίσιγκαν βρίσκονται δύο µεταλλικοί διάφανοι πύργοι. Στη µία όψη τους αντικριστά προβάλλονται µορφές ντόπιων και ξένων σε εναλλαγή, κατά διαστήµατα µε κατάλληλο µάζεµα των χειλιών που εκτοξεύουν νερό και αυτό έχει γίνει το αξιοθέατο. Το έργο είναι ιδιαίτερα ελκυστικό για το κοινό και δηµιουργός του είναι ο ισπανός καλλιτέχνης Jaume Plensa.
Από το σηµείο εκείνο, αν βαδίσει κανείς νότια περνώντας από τον ψηλότερο ουρανοξύστη, κοντά στον Κεντρικό Σταθµό (Central Station), συναντά το έργο του Oldenburg «Batcolumn». Ενα µπαστούνι του µπέιζµπολ 25 µέτρα ψηλό, από µέταλλο διάτρητο για να είναι και να φαίνεται ελαφρύ. O Oldenburg συνηθίζει να µεγεθύνει στη δουλειά του απλά αντικείµενα, όπως το µανταλάκι στη Φιλαδέλφεια, τη γραβάτα στη Φραγκφούρτη και πολλά άλλα τεράστια έργα.
Συνεχίζοντας προς ανατολάς τη βόλτα µας, πάνω τώρα στο Grant Park, συναντάς µια τεράστια γλυπτική εγκατάσταση, έργο της Magdalena Abacanovicz. Εκατόν πέντε ακέφαλες ανθρώπινες παραστάσεις, πότε η µισή µπροστινή επιφάνεια, πότε η πίσω, δηµιουργούν µια τεράστια σύνθεση µε φιγούρες που µπλέκονται µε τους θεατές, αν και αυτές είναι σε υπερφυσικό µέγεθος από σίδηρο, κατασκευασµένες σε χυτήρια της Πολωνίας. Ο τίτλος του έργου είναι «Agora». Μετά το έργο αυτό µπαίνουµε στην περιοχή των τριών µεγάλων µουσείων, Φυσικής Ιστορίας, Ενυδρείου και Πλανηταρίου, τα οποία τα επισκέπτονται καθηµερινά χιλιάδες τουρίστες και ειδικά παιδιά µε τους δασκάλους τους.
Ενας νεότερος εικαστικός καλλιτέχνης, ο Θεόδωρος Ζαφειρόπουλος, αφήνει το αποτύπωµά του αυτό το καλοκαίρι στους δηµόσιους χώρους του Σικάγου, στην υπαίθρια έκθεση «Nature Unframed», η οποία θα λειτουργήσει ως τον Νοέµβριο. Ο Ζαφειρόπουλος συµµετέχει στην έκθεση η οποία στέλνει σαφή οικολογικά µηνύµατα µαζί µε άλλους 10 καλλιτέχνες από τις ΗΠΑ, Γαλλία, Βρετανία και άλλες χώρες. Κάθε υπαίθριο γλυπτό είναι τοποθετηµένο σε µια συγκεκριµένη εξωτερική τοποθεσία και αναδεικνύει το φυσικό περιβάλλον της µε εξαιρετική εφευρετικότητα και πρωτοποριακές εικαστικές εκφράσεις. Ενθαρρύνει τον θεατή να δει τα δένδρα ως ζωντανές παρουσίες οι οποίες ζουν ανάµεσά µας. Υπό τον τίτλο «How far have we gone» ο έλληνας δηµιουργός προσοµοίωσε µια υδάτινη γέφυρα στην επιφάνεια της Meadow Lake για να µας πει ότι «τα δένδρα είναι ναοί κρυµµένων µυστηρίων».
Από τις σηµαντικότερες ορχήστρες του κόσµου, η Συµφωνική του Σικάγου ιδρύθηκε στα 1891, όταν ο ντόπιος επιχειρηµατίας Τσαρλς Νόρµαν Φέι προσκάλεσε τον Τίοντορ Τόµας, τον διασηµότερο αρχιµουσικό της Αµερικής, να φτιάξει µια ορχήστρα στην πόλη. Ο Τόµας υπηρέτησε ως µουσικός διευθυντής ως τον θάνατό του στα 1905, µόλις τρεις εβδοµάδες από την εγκατάσταση της Ορχήστρας στη στέγη της, το Orchestra Hall. Ο διάδοχός του βιολονίστας Φρέντερικ Στοκ ήταν ήδη βοηθός του και η θέση του στο πόντιουµ ως αρχιµουσικού ήταν η µακροβιότερη στην ιστορία της ορχήστρας, καθώς διήρκεσε ως το 1942. Ακολούθησαν οι Ντεζιρέ Ντεφό (1943-1947), Αρτούρ Ροντζίνσκι (1947-1948) και Ραφαέλ Κούµπελικ (1950-1953). Ο Φριτς Ράινερ ο οποίος πήρε την µπαγκέτα ήταν εκείνος που ίδρυσε τη Συµφωνική Χορωδία καλώντας τη Μάργκαρετ Χίλις, ενώ από το 1963 ως το 1968 ανέλαβε ο Ζαν Μαρτινόν. Υπό τη διεύθυνση του σερ Γκέοργκ Σόλτι η ορχήστρα ξεκίνησε το 1971 τις παγκόσµιες περιοδείες της σε Ευρώπη, Ιαπωνία και Αυστραλία και κέρδισε τον τίτλο ενός από τα καλύτερα µουσικά σύνολα του κόσµου. Ενατος διευθυντής ανέλαβε ο Ντάνιελ Μπάρενµποϊµ, µετά τον θάνατο του Σόλτι το 1989, θέση την οποία κράτησε ως τον Ιούνιο του 2006. Στη διάρκεια της διεύθυνσής του, η Ορχήστρα µεταστεγάστηκε στο Symphony Center, της Michigan Avenue (1997), δόθηκαν πολλές συναυλίες µε εκείνον στον διπλό ρόλο του αρχιµουσικού και του πιανίστα, αλλά και έγιναν 21 υπερατλαντικές περιοδείες σε όλο τον κόσµο. Από τον Σεπτέµβριο του 2010, ο Ιταλός Ρικάρντο Μούτι έχει αναλάβει τη διεύθυνση ως δέκατος αρχιµουσικός στην ιστορία της Ορχήστρας. Κάθε χρόνο η Συµφωνική Ορχήστρα του Σικάγου δίνει πάνω από 150 συναυλίες στη µόνιµη στέγη της, αλλά και στο Φεστιβάλ Ραβίνια στη Βόρεια Ακτή, το οποίο διοργανώνεται κάθε καλοκαίρι και συµµετέχει ανελλιπώς από το 1936. Βασικοί φιλοξενούµενοι αρχιµουσικοί ήταν οι Πιερ Μπουλέζ, Κάρλο Μαρία Τζουλίνι και Κλαούντιο Αµπάντο, ενώ από το 2006 ως το 2010 ο Ολλανδός Μπέρναρ Χάιτινκ διεύθυνε την ορχήστρα τόσο σε πολλές ηχογραφήσεις όσο και σε διεθνείς περιοδείες. Οι ηχογραφήσεις της ορχήστρας έχουν κερδίσει 62 βραβεία Γκράµι, ενώ η τελευταία ηχογράφηση του «Messa da Requiem» του Βέρντι σε διεύθυνση Ρικάρντο Μούτι κέρδισε το 2011 δύο βραβεία Γκράµι για το καλύτερο κλασικό άλµπουµ και την καλύτερη χορωδιακή ερµηνεία. Αξίζει να σηµειώσουµε τη συµµετοχή του διεθνούς φήµης τσελίστα Γιο Γιο Μα σε ρόλο συµβούλου του Ρικάρντο Μούτι, µε αποστολή τη δηµιουργία και την εξέλιξη νέων πρωτοποριακών και φιλόδοξων σχεδίων του Ινστιτούτου Μάθησης, Πρόσβασης και Εκπαίδευσης.
Eνα από τα σύµβολα της πόλης, ο Πύργος Willis (πρώην Sears), που φιγουράρει σε µεγάλο αριθµό ταινιών, ντοκυµαντέρ, τηλεοπτικών σειρών, ξεκίνησε να κτίζεται το 1969 όταν ο εµπορικός κολοσσός Sears µε 350.000 υπαλλήλους αποφάσισε να στεγάσει τα γραφεία του σε κτίριο στη δυτική πλευρά του Λουπ, αναθέτοντας την κατασκευή στο αρχιτεκτονικό γραφείο των Skidmore, Owings & Merrill. Ο Μπρους Γκράχαµ και ο µηχανικός Φαζλούρ Χαν σχεδίασαν το κτίριο ως εννέα ανεξάρτητους τετράγωνους σωλήνες, που ανεβαίνουν στον 50ό όροφο του οικοδοµήµατος. Σύµφωνα µε το σχέδιο, ο βορειοδυτικός και ο νοτιοανατολικός σταµατούν εκεί, οι επόµενοι δύο φτάνουν ως τον 66ο όροφο, οι άλλοι δύο στον 90ό και οι υπόλοιποι τρεις κεντρικοί καταλήγουν στον 108ο όροφο. Ο υψηλότερος ουρανοξύστης της Αµερικής και 5ος στον κόσµο έχει ύψος 442 µέτρα και µαζί µε τις δύο κεραίες τηλεόρασης και ραδιοφώνου, το ύψος του φτάνει στα 527 µέτρα. Το πρώτο ατσάλι στην κατασκευή του µπήκε τον Απρίλιο του 1971 και ολοκληρώθηκε τον Μάιο του 1973, ενώ το Παρατηρητήριο, που βρίσκεται στον 103ο όροφο, άνοιξε για το κοινό τον Ιούνιο του 1974 στα 412 µέτρα από το έδαφος. Τα δικαιώµατα για το όνοµα Sears έληξαν το 2003, αλλά ο κόσµος συνέχισε να το ονοµάζει έτσι για πολύ καιρό. Τον Μάρτιο του 2009 η λονδρέζικη εταιρεία Willis Group Holdings αγόρασε τµήµα του κτιρίου καθώς και τα δικαιώµατα του ονόµατος, και έτσι τον Ιούλιο του 2009 µετονοµάστηκε σε Willis Tower. Πάνω από 1,5 εκατοµµύριο τουρίστες επισκέπτονται το Παρατηρητήριο, ενώ δηµιουργήθηκε και ένα δεύτερο στον 99ο όροφο. Τον Ιανουάριο του 2009 η ιδιοκτήτρια Willis Tower ξεκίνησε ανακαίνιση στο Παρατηρητήριο που ολοκληρώθηκε στις 2 Ιουλίου 2009, τοποθετώντας γυάλινα µπαλκόνια που επιτρέπουν στους επισκέπτες να βλέπουν από το πάτωµα στο έδαφος και µπορούν να σηκώσουν βάρος 4,5 τόνων. Εκεί θα µεταφερθείτε σε λιγότερο από ένα λεπτό µέσω ανελκυστήρων για να θαυµάσετε και την πανοραµική θέα πέρα από τη Λίµνη Μίσιγκαν αλλά και να νιώσετε τις ταλαντώσεις του κτιρίου τις ηµέρες µε αεράκι.
Το 1928 ο διακεκριµένος επιχειρηµατίας της πόλης Μαξ Αντλερ, µεγαλοµέτοχος και στην εταιρεία Sears, γνωρίζοντας τον µηχανισµό που αναπαριστούσε τον νυχτερινό ουρανό που είχε εφεύρει ήδη το 1923 για λογαριασµό της εταιρείας Carl Zeiss ο Βάλτερ Μπάουερσφέλντ, συνοδευόµενος από τη σύζυγό του και τον αρχιτέκτονα Ερνεστ Γκρούνσφέντ, πήγε στη Γερµανία και εντυπωσιάστηκε τόσο ώστε να αποφασίσει να επενδύσει κτίζοντας το πρώτο Πλανητάριο στο δυτικό ηµισφαίριο σε τεχνητό νησί στη λίµνη Μίσιγκαν. Τα εγκαίνια του Πλανηταρίου που δωρίστηκε στην πόλη έγιναν στις 12 Μαΐου 1930, στον ίδιο χώρο δε, στεγάστηκε και η τεράστια εντυπωσιακή συλλογή του Αντλερ από όργανα αστρονοµικά, πλοήγησης, µηχανικής και µέτρησης του χρόνου (ανάµεσά τους και ένας αστρολάβος από τη Βαγδάτη του 12ου αιώνα), που συγκαταλέγεται στις τρεις καλύτερες του κόσµου. Στα χρόνια που ακολούθησαν οι νέες ανακαλύψεις και η κατάκτηση του ∆ιαστήµατος έφεραν νέες προοπτικές. Ετσι το Πλανητάριο ανακαινίστηκε, επεκτάθηκε µε νέα κτίρια και τρία µεγάλα θέατρα, νέα όργανα προστέθηκαν καθώς και εκπαιδευτικά προγράµµατα και εκθέσεις µε συµµετοχές επιστηµόνων της NASA. Καθεµία από τις 12 γωνίες του ιστορικού κτιρίου του 1930 διακοσµείται από µια µπρούτζινη πλάκα µε ένα από τα ζώδια του ζωδιακού κύκλου του γλύπτη Αλφόνσο Ιανέλι, ενώ 12 ρηχά σιντριβάνια στην είσοδο του κτιρίου Αντλερ, που συµβολίζουν τους µήνες του έτους, δωρίστηκαν από τον οργανισµό National Terrazzo and Mosaic Foundation.
Η North Michigan Avenue, γνωστή ως «The Magnificent Mile», βρίσκεται στην καρδιά του Σικάγου και πρόκειται για µια από τις σηµαντικότερες λεωφόρους του κόσµου. Το µεγάλο σχέδιο του 1909 που οραµατίστηκε ο Ντάνιελ Μπέρνχαµ είχε σκοπό τη µετατροπή της λεωφόρου από ένα ινδιάνικο εµπορικό σταθµό σε ένα µεγάλης εµπορικής εµβέλειας µπουλβάρ στα πρότυπα των Ηλυσίων Πεδίων, µε διαπλάτυνση των πλευρών του δρόµου και δενδροστοιχίες, εντυπωσιακούς κήπους και ένταξη παλαιών και νέων κτιρίων. Στο πλαίσιο του σχεδίου εγκαινιάστηκε στις 14 Μαΐου 1920 και η γέφυρα που συνέδεσε το παλιό νότιο κοµµάτι µε το καινούργιο βόρειο και λειτούργησε ως πύλη στη νέα εµπορική περιφέρεια. Στα 1947 ξεκίνησε εκ νέου σχέδιο ανάπτυξης µε κατασκευή νέων κτιρίων, ανακαίνιση παλαιών, χώρων πρασίνου, εστίασης, ξενοδοχείων, µεταµορφώνοντας τη λεωφόρο στο Magnificent Mile. Στην περιοχή βρίσκεται και ο ιστορικός Πύργος Νερού που έκτισε ο Γουίλιαµ Μπόιγκτον και είναι ένα από τα ελάχιστα κτίσµατα που επέζησαν από τη µεγάλη φωτιά του 1871, και το κτίριο Wrigley του αρχιτέκτονα Charles Beersman διακοσµηµένο στην πρόσοψη µε πλακίδια σε τόνους λευκούς στη βάση και γαλάζιους στην κορυφή ώστε να αντανακλούν το φως. Εντυπωσιακή και η πρόσοψη του Chicago Tribune που στεγάζει τα γραφεία της διάσηµης εφηµερίδας, όπου η πρόσοψή του περιλαµβάνει 150 πέτρες από τα διασηµότερα οικοδοµήµατα του κόσµου, όπως η Ακρόπολη, οι Πυραµίδες, το Σινικό Τείχος, το Ταζ Μαχάλ, το Τείχος του Βερολίνου κ.ά. Το 1970 άνοιξε το John Hancock Center µε εκατό καταστήµατα, ενώ στην επόµενη εικοσαετία η περιοχή κατακλύστηκε από τα καταστήµατα των µεγαλύτερων οίκων µόδας παγκοσµίως. Ανάµεσά τους το 900 Shops, που αντιπροσωπεύει µεταξύ άλλων και 70 διάσηµες φίρµες. Σήµερα το Magnificent Mile περιλαµβάνει και κατοικίες, γκουρµέ εστιατόρια, µουσεία, πολυτελή ξενοδοχεία, εκπαιδευτικά κέντρα, καθώς και ιατρικές υπηρεσίες.
Από Αθήνα για Σικάγο πετούν αρκετές αεροπορικές εταιρείες, όλες μέσω ενδιάμεσου σταθμού. Την περίοδο αυτή τις καλύτερες τιμές θα τις βρείτε στην Turkish Airlines, που πετάει για Σικάγο μέσω Κωνσταντινούπολης. Μέσα στην πόλη μετακινείστε πολύ άνετα με τα μέσα μαζικής μεταφοράς, τα οποία έχουν πολύ πυκνά δρομολόγια, πάντα στην ώρα τους.
Στο Magnificent Mile, την πιο «σικ» περιοχή της πόλης, είναι συγκεντρωμένα τα περισσότερα κομψά ξενοδοχεία, όπως το «Affinia Chicago» (166 E Superior St, River North, τηλ. 4189.574) που βρίσκεται κοντά σε αρκετά αξιοθέατα. Σε κοντινή απόσταση το «Hotel Felix» (111 W Huron St, τηλ. 4189.485). Αρκετά χαριτωμένο και πολύ οικονομικό στην ίδια περιοχή είναι το «Seneca Hotel & Suites» (200 E Chestnut St, τηλ. 4189.839). Στην καρδιά της πόλης το «Hard Rock Hotel» (230 N Michigan Ave, τηλ. 4188.602) και στο Λίνκολν Παρκ, το «The Willows» (555 W Surf St, τηλ. 4193.424).
Μοναδική εμπειρία αποτελεί το εστιατόριο «Alinea» (1723 North Halsted, Lincoln Park, τηλ. 312 8670.110) που σερβίρει γαλλική και νέα αμερικανική κουζίνα. Το εστιατόριο που άνοιξε στις 4 Μαΐου 2005 από τον επικεφαλής σεφ Grant Achatz έγινε διάσημο για τις πρωτοποριακές ιδέες του πάνω σε κλασικά πιάτα, ώστε το 2010 να γίνει το ένα από τα δύο εστιατόρια που κατέκτησαν το τρίτο αστέρι Μισελέν. Πρόκειται για ένα από τα ελάχιστα εστιατόρια στον κόσμο που έχει λάβει τόσες διθυραμβικές κριτικές από το πιο έγκριτα περιοδικά γευσιγνωσίας. Πολύ καλό εστιατόριο και το «MK» (868 N. Franklin St, μεταξύ Chestnut & Locust Sts. τηλ. 312 4829.179), με μια μοντέρνα ματιά σε θαλασσινά και προτίμηση σε φρέσκα λαχανικά εποχής και μυρωδικά από τον δημιουργό και σεφ Michael Kornick. Ενα από τα καλύτερα εστιατόρια του Σικάγου είναι επίσης το «Terzo Piano» που λειτουργεί καθημερινά ως τις 15.00 το μεσημέρι και τις Πέμπτες 5 -9 μ.μ. Στεγάζεται στον τρίτο όροφο, στη μοντέρνα πτέρυγα του Ινστιτούτου Τέχνης (111 South Michigan Avenue, τηλ. 312 4438.650), που αποτελεί σημείο αναφοράς στην αρχιτεκτονική της πόλης. Ο βραβευμένος σεφ Tony Mantuano παρουσιάζει ιταλική κουζίνα βασισμένη σε αυθεντικά ιταλικά συστατικά και οργανικά υλικά.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ