Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ της Επιτροπής Ολυμπιακών Αγώνων (ΕΟΑ) κ. Λάμπης Νικολάου περίπου στα μέσα του περασμένου Ιουνίου με έγγραφό του προς την κυρία Γιάννα Δασκαλάκη – Αγγελοπούλου (πρόεδρο της Επιτροπής Διεκδίκησης των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004) έδινε, με τη συγκατάθεση των μελών της ΕΟΑ, αρνητική απάντηση στο αίτημά της να χρησιμοποιηθεί το Καλλιμάρμαρο για τη συναυλία του Γιώργου Νταλάρα και του Γκόραν Μπρέγκοβιτς.


Ο κ. Νικολάου (ένα από τα μέλη του διεθνούς «κλαμπ» των Αθανάτων) την ίδια περίοδο που διέθετε χρόνο για να ασχοληθεί, μαζί με τους συναδέλφους του, για ένα καθαρά διαδικαστικό θέμα ­ ασχέτως αν μετά αποκαλύφθηκε ότι πίσω από την άρνηση της ΕΟΑ υπήρχε ο Βαγγέλης Παπαθανασίου ­ έδινε ραντεβού στον Ολυμπιακό για τον Σεπτέμβριο. Τότε ο κ. Νικολάου προγραμματίζει να ασχοληθεί με την πρόταση της πειραιώτικης ΠΑΕ για τη ριζική αναμόρφωση του Σταδίου Καραϊσκάκη.


Αλλά δεν είναι μόνον αυτό. Η ολομέλεια της ΕΟΑ θα συνέλθει, όπως ανακοίνωσε ο πρόεδρός της, μετά την απόφαση των Αθανάτων στη Λωζάνη για την πόλη που θα αναλάβει τους Ολυμπιακούς του 2004, όταν όλοι γνωρίζουν ότι η αποδοχή ­ έστω και αρχική ­ της πρότασης θα μετρούσε σε ένα σημαντικό βαθμό στη μάχη που δίνει η Αθήνα. Ο πρόεδρος της ΠΑΕ Ολυμπιακός κ. Σωκράτης Κόκκαλης στην αρχική επιστολή του προς τον πρόεδρο της ΕΟΑ (9 Ιουνίου 1997) υπογράμμιζε τα εξής: «Αν η απόφαση για συνεργασία ληφθεί σύντομα, θα αποδειχθεί στην πράξη ότι η δήλωση της πολιτείας στον Φάκελο Υποψηφιότητας της Αθήνας για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 για την ανακαίνιση του Σταδίου Καραϊσκάκη παίρνει σάρκα και οστά». Ετσι, η αποδοχή της πρότασης θα είχε και έναν συμβολικό χαρακτήρα που κανένας εκ των αρμοδίων δεν μπορεί να προσπεράσει με ελαφρά καρδιά. Ιδιαίτερα όταν οι άλλοι ανταγωνιστές της Αθήνας ­ π.χ. η Ρώμη και η Στοκχόλμη ­ δεν χάνουν ευκαιρία να επιδεικνύουν παραδείγματα αρμονικής συνεργασίας κράτους – συλλόγων στην ανακαίνιση ή στην κατασκευή νέων αθλητικών υποδομών.


Το Στάδιο Καραϊσκάκη, ύστερα από περίπου 30 χρόνια ουσιαστικής εγκατάλειψης, βρίσκεται σε κατάσταση κατάρρευσης και έχει έτσι κι αλλιώς συμπεριληφθεί στα έργα της Ολυμπιάδας. Προβλέπεται ότι, σε περίπτωση όπου η Αθήνα αναλάβει τη διοργάνωση, το ιστορικό στάδιο του Νέου Φαλήρου θα φιλοξενήσει τους αγώνες του χόκεϊ επί χόρτου. Μάλιστα, ο προϋπολογισμός του έργου έχει υπολογισθεί ότι θα ανεβεί στα 3 δισ. δρχ., ποσό που θα βαρύνει τη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού και την Οργανωτική Επιτροπή των Αγώνων.


Η ερυθρόλευκη ΠΑΕ με την πρότασή της, που έπαιρνε υπόψη της όλα αυτά τα δεδομένα, πρότεινε προς αμοιβαίο όφελος τα εξής: ο Ολυμπιακός ­ που είναι ο καλύτερος και σχεδόν ο μοναδικός πελάτης του φαληρικού σταδίου ­ χτύπησε την πόρτα του ιδιοκτήτη του σταδίου, δηλαδή της Επιτροπής Ολυμπιακών Αγώνων (ένα Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου, η λειτουργία του οποίου χρηματοδοτείται από το κράτος), και ζήτησε να συνεργασθούν προκειμένου ο μεν πρώτος να συνεχίσει να είναι πελάτης, ο δε δεύτερος να βρει μια αποτελεσματική διέξοδο για να σώσει τα περιουσιακά του στοιχεία από τη φθορά του χρόνου και τη βαθμιαία απαξίωσή τους.


Η πρόταση του Ολυμπιακού, διά στόματος του προέδρου του, έγινε στις 9 Ιουνίου και έκτοτε επικρατεί σιγή ιχθύος. Η προθεσμία που είχε δώσει ο Ολυμπιακός έληξε στις 20 Ιουλίου και τότε μόνον ο κ. Νικολάου εδέησε να ανακοινώσει την απόφασή του να συγκαλέσει ολομέλεια της ΕΟΑ μετά τις 5 Σεπτεμβρίου. Η ερυθρόλευκη ΠΑΕ ­ ένας φορέας ιδιωτικής πρωτοβουλίας ­ έτεινε χέρι συνεργασίας προς μια δημόσια αρχή στον χώρο του αθλητισμού ­ όπως είναι η ΕΟΑ ­ για τη μετατροπή του απαρχαιωμένου και επικίνδυνου για την ασφάλεια αθλητών και θεατών Σταδίου Καραϊσκάκη σε μια σύγχρονη αθλητική εγκατάσταση, χωρητικότητας 45.000 θεατών, με σύγχρονο, πληρέστατο τεχνολογικό εξοπλισμό, που θα το καθιστά ικανό να ανταποκριθεί τόσο στις ανάγκες διεξαγωγής ποδοσφαιρικών αγώνων όσο και στις απαιτήσεις των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004 που διεκδικεί η χώρα μας.


Εχει όμως η ΕΟΑ την πολυτέλεια να αγνοεί μια πρόταση που βάζει και τους ιδιώτες στη χρηματοδότηση έργων αθλητικής υποδομής και εξασφαλίζει την απρόσκοπτη μελλοντική λειτουργία ενός ιστορικού σταδίου; Η απάντηση, όπως προκύπτει από στοιχεία της ίδιας της ΕΟΑ αλλά και της Γενικής Γραμματείας Αθλητισμού, είναι αρνητική. Δύο παραδείγματα αρκούν. Κατά πρώτον, η ΕΟΑ κατασκευάζει τα νέα πολυτελή της γραφεία επί της λεωφόρου Κηφισιάς με δαπάνες του Δημοσίου, ενώ η ίδια δεν μπορεί, λόγω έλλειψης πόρων αλλά και προσωπικού, να κρατήσει σε λειτουργία το ανοικτό κολυμβητήριο απέναντι από το Ζάππειο. Μια τύχη που ίσως επιφυλάσσεται, λόγω της αδράνειας της ΕΟΑ, και για το Καραϊσκάκη.


Τα έξοδα συντήρησης και λειτουργίας του Σταδίου Καραϊσκάκη τα κάλυπτε ως τώρα εξ ολοκλήρου ο Ολυμπιακός. Σύμφωνα με στοιχεία που δεν επιδέχονται αμφισβήτηση, όσον καιρό ο Ολυμπιακός θα είναι μακριά από τη φυσική και ιστορική του έδρα, η ΕΟΑ θα πρέπει να δαπανά από 250 ως 300 εκατ. σε ετήσια βάση για τη λειτουργία απλώς και μόνον του Σταδίου. Για δαπάνες συντήρησης ούτε λόγος φυσικά: το ποσό αυτό λογικά θα πρέπει να προέλθει από τα χρήματα της κρατικής επιχορήγησης. Η ΕΟΑ την περασμένη χρονιά πήρε από το ποδόσφαιρο μέσω του ΠΡΟ-ΠΟ 1,4 δισ. δρχ., ενώ ο ΣΕΓΑΣ έλαβε γύρω στο 1 δισ. δρχ. Τα χρήματα αυτά προήλθαν από τις τσέπες των φιλάθλων, σχεδόν το ένα τρίτο των οποίων εκδηλώνει, σύμφωνα με έρευνες αγοράς, καθαρά ερυθρόλευκα αισθήματα. Απέναντι σε αυτόν τον κόσμο που συντηρεί την ΕΟΑ και αρκετά άλλα αθλήματα ­ και σωστά πράττει σε ένα πλαίσιο αμοιβαιότητας και αλληλεγγύης ­ οι επικεφαλής της ΕΟΑ έδειξαν μια ασυνήθιστη περιφρόνηση.


Επιπλέον, η ΕΟΑ παρακάμπτει χωρίς άλλες σκέψεις ένα μείζον πρόβλημα όπως είναι εκείνο της συντήρησης και της βελτίωσης των αθλητικών έργων. Το Καραϊσκάκη, για παράδειγμα, δεν μπορεί να εξυπηρετήσει ούτε τις ανάγκες του ποδοσφαίρου ούτε κανένα άλλο άθλημα (μεταξύ των οποίων και τον στίβο, που στην πρόταση του Ολυμπιακού καταργείται). Το πρόβλημα όμως δεν είναι ο στίβος, αλλά η σωστή και οργανωμένη διαχείριση των υπαρχουσών εγκαταστάσεων. Ειδικά για τον στίβο τα στοιχεία από τον ΣΕΓΑΣ και τη ΓΓΑ αποδεικνύουν ότι στην περιοχή της Αττικής υπάρχουν 15 μικρά και μεγάλα γήπεδα που διαθέτουν στίβους με ελαστικό τάπητα, ενώ ο Ολυμπιακός, σε περίπτωση όπου η ΕΟΑ αποδεχόταν την πρότασή του, δηλώνει ότι θα ήταν έτοιμος να συζητήσει εναλλακτικές δυνατότητες και να συμβάλει στην αξιοποίησή τους.


Ο πρόεδρος της «κόκκινης» ΠΑΕ κ. Σωκράτης Κόκκαλης έχει κατ’ επανάληψη δηλώσει ότι «ο Ολυμπιακός θα αποκτήσει το γήπεδο που αξίζει στην ομάδα και στους οπαδούς της». Η δήλωση αυτή ξεκινά προφανώς από το εξής ρεαλιστικό σκεπτικό: όλες οι μεγάλες ομάδες είναι επιχειρήσεις αθλητικού θεάματος και ως επιχειρήσεις χρειάζονται έσοδα για να πρωταγωνιστούν στα πρωταθλήματα εντός και εκτός της ελληνικής επικράτειας. Μία από τις πηγές των εσόδων είναι και το γήπεδο, αλλά ένα γήπεδο προσαρμοσμένο στις σύγχρονες απαιτήσεις τόσο των θεατών (ορατότητα, ασφάλεια, πολλαπλές εξυπηρετήσεις) όσο και των ηλεκτρονικών μέσων επικοινωνίας (εξοπλισμός για τις τηλεοπτικές μεταδόσεις). Και όλα αυτά δεν μπορεί να γίνονται στο Καραϊσκάκη υπό την σημερινή μορφή των εγκαταστάσεών του.


Το φαληρικό στάδιο, συνδεδεμένο με τον «Θρύλο» και τον κόσμο του, είναι ακατάλληλο για να φιλοξενεί διεθνείς αγώνες (π.χ. αγώνες για το Champion’s League), έχει τμήματα εξεδρών επικίνδυνα για την ασφάλεια των θεατών (π.χ. ολόκληρα τμήματα κατασκευασμένα τη δεκαετία του 1930 έχουν τεθεί εκτός «κυκλοφορίας», ενώ τα τραύματα από τους σεισμούς του 1981 δεν έχουν θεραπευθεί), καθώς επίσης υστερεί τρομακτικά στους τομείς του ηλεκτροφωτισμού, των τηλεπικοινωνιών, της θέρμανσης κλπ. Για όλα αυτά ο Ολυμπιακός με την πρότασή του δέχεται να αναλάβει το έργο της ανακαίνισης και του εκσυγχρονισμού του Σταδίου Καραϊσκάκη και να συμμετάσχει στη δαπάνη του έργου σε ποσοστό 50% της συνολικής επένδυσης (2,5% στα 5 δισ. δρχ.) Επιπλέον, αναλαμβάνει την υποχρέωση συντήρησης των εγκαταστάσεων και των λειτουργικών εξόδων για τριάντα χρόνια, μετά την παρέλευση των οποίων το Στάδιο θα παραδοθεί στην ιδιοκτήτρια ΕΟΑ σε άριστη κατάσταση. Ο Ολυμπιακός από την πλευρά του θα εξασφαλίσει τη δυνατότητα χρήσης του φυσικού και ιστορικού του χώρου κάτω από νέες προδιαγραφές, ενώ η ΕΟΑ από την άλλη πλευρά με το λιγότερο δυνατόν κόστος γι’ αυτήν αναβαθμίζει τα περιουσιακά της στοιχεία και δεν χάνει τον καλύτερο και μονιμότερο πελάτη της. Τι λέει ο αρχιτέκτων της πρότασης


Ο ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ – πολεοδόμος κ. Πέτρος Συναδινός είναι ο επικεφαλής μηχανικός που διαμόρφωσε την πρόταση για τη ριζική ανακαίνιση – εκσυγχρονισμό του Σταδίου Καραϊσκάκη. «Η πρότασή μας», δηλώνει, «δεν είναι μια αποσπασματική παρέμβαση απλώς και μόνο για να σωθεί από την κατάρρευση το ιστορικό στάδιο». Ετσι κι αλλιώς η τύχη του είναι συνδεδεμένη με το μέλλον μιας ευρύτερης περιοχής «υπερτοπικής σημασίας» που συμπεριλαμβάνει το Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας (ΣΕΦ), την παράκτια ζώνη του Φαλήρου, το Μικρολίμανο και τα μεγάλα βιομηχανικά κτίρια που βρίσκονται στην περιφέρεια του σταδίου. Αλλωστε, όπως ο ίδιος επισημαίνει, οι παρεμβάσεις που έχει προγραμματίσει το υπουργείο ΠΕΧΩΔΕ αντιλαμβάνονται την περιοχή ως «ενιαίο χώρο» στον οποίο απαιτούνται μια σειρά πολεοδομικών δράσεων και κυκλοφοριακών ρυθμίσεων.


Στο πλαίσιο αυτών των παρεμβάσεων ο κ. Συναδινός επισημαίνει την κατασκευή της μεγαλύτερης σε μήκος γέφυρας (περίπου 1.000 μέτρων) με ανισόπεδους κόμβους κλπ. που θα ξεκινά από το ΣΕΦ και θα καταλήγει στην Ακτή Κονδύλη στο λιμάνι του Πειραιά (ένα έργο προϋπολογισμού 2 δισ. δρχ.), το σχέδιο του Οργανισμού της Αθήνας για τη δημιουργία ενός πάρκου αναψυχής, πολιτισμού και αθλητισμού στην παράκτια ζώνη που ξεκινά μπροστά από το ΣΕΦ, τα έργα της κάλυψης του Κηφισού για καλύτερη πρόσβαση στον Πειραιά, τα έργα γύρω από τον σταθμό του Ηλεκτρικού με τα απαραίτητα πάρκινγκ για τις ανάγκες του Μετρό καθώς επίσης η αναβάθμιση της οδού Πειραιώς και του Ελαιώνα με επενδύσεις κυρίως από τον ιδιωτικό τομέα.


Ο κ. Συναδινός πιστεύει ότι το μεγαλεπήβολο αυτό έργο που αφορά τον Πειραιά αλλά και ολόκληρη την Αττική πρέπει να προχωρήσει με τη συνεργασία του κράτους, των ιδιωτών, των τραπεζών και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. «Για όλους υπάρχει χώρος και όλοι έχουν ένα μερίδιο ευθύνης για το μέλλον αυτής της περιοχής». Αλλωστε, όπως επισημαίνει η πρόταση του Ολυμπιακού, προς αυτήν την κατεύθυνση εντάσσεται καθώς αποτελεί ένα σχήμα αρμονικής συνύπαρξης δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, ένα σχήμα που υπαγορεύεται από τις σημερινές ανάγκες ανάπτυξης του αθλητισμού και των υποδομών του.


Η συγκυρία επιτρέπει τέτοιου είδους πρωτοβουλίες, πιστεύει ο κ. Συναδινός, και τα αποτελέσματα της εφαρμογής τους έχουν θετικότατες κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις. Με αρχή το Καραϊσκάκη ολόκληρη η ευρύτερη περιοχή μπορεί να αλλάξει πρόσωπο. Διαφορετικά, το Καραϊσκάκη θα καταρρεύσει και θα απομείνει ένα κουφάρι όπως και τα παλιά βιομηχανικά κτίρια γύρω από το Στάδιο.