Θέλουν να κρατήσουν τα κλειδιά του κράτους

Ο Ευστάθιος Μαρίνος ήταν άτυχος. Δεν έκανε τίποτα διαφορετικό από άλλα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ τα οποία κατέλαβαν θέσεις στο Δημόσιο. Απλώς έπεσε στην καταπακτή της κυβερνητικής φθοράς. Μέχρι πρότινος ο ΣΥΡΙΖΑ βόλευε συγγενείς και φίλους χωρίς να σκοτίζεται ιδιαίτερα για προσόντα, προϋπηρεσίες, κωλύματα και νόμιμες διαδικασίες. Για πρώτη φορά δεν διαμαρτυρήθηκε μόνο η αντιπολίτευση, αλλά εκδηλώθηκε ανταρσία και από κυβερνητικούς βουλευτές.

Ο κ. Μαρίνος από τεχνικός σύμβουλος στο γραφείο του ΓΓ της Ζωής Κωνσταντοπούλου στη Βουλή μετακινήθηκε στον ΗΔΙΚΑ ως ειδικός σύμβουλος του διευθύνοντος συμβούλου, αλλά δεν κατάφερε να γίνει διοικητής του ΕΦΚΑ. Παραιτήθηκε όταν η Νέα Δημοκρατία γνωστοποίησε στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής την παράλληλη δραστηριότητά του ως ιδιοκτήτη εταιρείας η οποία έπαιρνε απευθείας αναθέσεις από τον ΗΔΙΚΑ –η τελευταία δουλειά ύψους 24.800 ευρώ του ανατέθηκε την περασμένη Δευτέρα. Την Τετάρτη εμφανίστηκε στη Βουλή αφού είχε μεταβιβάσει τις μετοχές του στον συνέταιρό του και την Πέμπτη απέσυρε την υποψηφιότητά του –όχι χωρίς αντίσταση από την Εφη Αχτσιόγλου, η οποία παρά το σκάνδαλο τον στήριξε μέχρι τέλους.

Η ΝΔ σχολίασε με ειρωνεία την παραίτηση του κ. Μαρίνου για «λόγους ευθιξίας». «Καθώς φαίνεται, οι «λόγοι ευθιξίας» είναι άλλη μια ιστορία «αξιοκρατίας και αποκομματικοποίησης», η οποία πιστοποιεί το περιβόητο «αριστερό ηθικό πλεονέκτημα»». Το θέμα ωστόσο δεν είναι το συγκεκριμένο πρόσωπο, αλλά η πολιτικάντικη νοοτροπία με την οποία αντιμετωπίζει τη δημόσια διοίκηση η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Αντί για εκσυγχρονισμό, πίσω ολοταχώς «στην εποχή του Μαυρογιαλούρου και της πλατείας Κλαυθμώνος» που είχε καταγγείλει ως αντιπολίτευση ο Αλέξης Τσίπρας. Οταν ανέλαβε την εξουσία, έκανε τα αντίθετα από αυτά που υποσχέθηκε και ξεχείλωσε το κράτος με πελατειακούς διορισμούς, παραβλέποντας τις μνημονιακές υποχρεώσεις και την οργή των θεσμών.

Κάνει όμως και κάτι χειρότερο. Επιχειρεί με κομματικές επιλογές επιτελικών στελεχών της δημόσιας διοίκησης, τα οποία θα έχουν θητεία τεσσάρων ετών, να υπονομεύσει τις προοπτικές της επόμενης κυβέρνησης. Ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να μην πήρε την εξουσία, όπως ισχυρίζονται στελέχη του, αλλά ό,τι πήρε δεν είναι διατεθειμένος να το παραδώσει στους επόμενους. Στη σπουδή του όμως υπονομεύει πρωτίστως τον εαυτό του, π.χ. παραβιάζοντας το άρθρο 9 παρ. 2 του νόμου 4237/2014, ο οποίος προβλέπει ότι οι θέσεις μετακλητών υπαλλήλων που προβλέπονται στο ΠΔ 63/2005 (Α’ 98), κενές ή μη, συσταθείσες ή μη, καθώς και στις αποκεντρωμένες διοικήσεις, περιορίζονται κατά 20%.

Αρα οι επιπλέον προσλήψεις από την παρούσα κυβέρνηση είναι μη νόμιμες.

Την περασμένη εβδομάδα ο Κυριάκος Μητσοτάκης, σε μια ασυνήθιστη κίνηση, έκανε προσωπική δήλωση προειδοποιώντας ότι «δεν θα επιτρέψουμε στην κυβέρνηση να πάρει τα κλειδιά του κράτους στην Κουμουνδούρου. Εχω ήδη δεσμευθεί ότι το πρώτο νομοσχέδιο της επόμενης κυβέρνησης θα αποκαταστήσει τη λειτουργία της δημόσιας διοίκησης. Δεν θα απολυθεί κανένας δημόσιος υπάλληλος. Θα αξιοποιηθούν όλοι. Θα καταργήσουμε, όμως, τις περιττές θέσεις που ιδρύει ο ΣΥΡΙΖΑ και θα ενισχύσουμε τους γενικούς διευθυντές που θα επιλέγονται με αυστηρώς αξιοκρατικά κριτήρια. Και θα ανοίξουμε το Δημόσιο σε αυτούς που το αξίζουν» τόνισε. Οι δηλώσεις αυτές μπορεί να μοιάζουν αμιγώς αντιπολιτευτικές, αλλά έχουν ρίσκο για τον πρόεδρο της ΝΔ καθώς και στο εσωτερικό του δικού του κόμματος δεν κόπτονται όλοι για την αξιοκρατία.

Τα στοιχεία για την κατάσταση της δημόσιας διοίκησης είναι αποκαλυπτικά. Επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ αυξήθηκαν κατά περίπου 21.000 οι προσλήψεις μόνιμου προσωπικού, κυρίως Υποχρεωτικής και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, εκ των οποίων το 20% εκτός του κανόνα προσλήψεων – αποχωρήσεων, και κατά 15.000 οι συμβασιούχοι. Το κόστος ξεπερνά τα 600 εκατ. ευρώ. Στον προϋπολογισμό του 2018 το κόστος μισθοδοσίας της γενικής κυβέρνησης είναι αυξημένο κατά 443 εκατ. ευρώ. Από αυτό το 1/3 αφορά αυξήσεις μισθών και το άλλο αποδοχές νεοπροσληφθέντων.

Παράλληλα με τους εργαζομένους αυξήθηκαν και οι δομές του κράτους. Οι Γενικές και Ειδικές Γραμματείες αυξήθηκαν κατά 40%, οι μετακλητοί υπάλληλοι κατά 36% σε σχέση με το 2014. Συστάθηκαν 47 νέοι φορείς (ΔΕΚΟ, ΝΠΔΔ, ΝΠΙΔ, δημόσιων φορέων κ.λπ.) χωρίς να υπολογίζεται ο φορέας Διαστήματος του Νίκου Παππά. Επίσης, δημιουργήθηκαν 2.160 υπηρεσιακές δομές και 9.000 οργανικές θέσεις, με κόστος, αν καλυφθούν όλες και δοθούν τα επιδόματα ευθύνης, 167 εκατ. ευρώ. Οι συμβασιούχοι, ανάλογα με την εποχή, αυξάνονται από 8% έως 22% (κόστος από 72 ως 250 εκατ. ευρώ).

Οτι ο κ. Τσίπρας προσπαθεί να φτιάξει το δικό του πελατειακό κράτος σχολιάζεται συχνά ακόμα και από διεθνή ΜΜΕ. Ομως το πρωθυπουργικό αφτί δεν ιδρώνει. Μέχρι και τη δομημένη συνέντευξη, μια αντιγραφή της μεθόδου που θέσπισε ο Προκόπης Παυλόπουλος το 2006, επανέφερε η κυβέρνησή του, ώστε να «νερώσει» το μείγμα των επιτυχόντων του ΑΣΕΠ με τα «δικά» τους παιδιά. Η επιλογή των πρώτων δώδεκα οικονομικών διευθυντών τα λέει όλα: μόνο τέσσερις θέσεις καλύφθηκαν από τους πρώτους σε βαθμολογία.

Τα προσόντα για τις θέσεις φτιάχνονται στα μέτρα των υποψηφίων

Στις 2 Μαρτίου, 37 βουλευτές της ΝΔ κατέθεσαν επίκαιρη ερώτηση στην υπουργό Διοικητικής Ανασυγκρότησης Ολγα Γεροβασίλη, σημειώνοντας ότι οι προκηρύξεις επιτελικών στελεχών του Δημοσίου «μοιάζουν με φωτογραφικό άλμπουμ των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ». Η ερώτηση αφορούσε την πλήρωση θέσεων διοικητικών γραμματέων, ειδικών τομεακών γραμματέων και γενικών διευθυντών υπουργείων. Ειδικότερα, εκφραζόταν η απορία πώς γίνεται για παρόμοιες θέσεις να υπάρχουν διαφορετικά περιγράμματα. Από υπουργείο σε υπουργείο ζητούνται διαφορετικά τυπικά προσόντα. Αλλά ακόμα και στο ίδιο υπουργείο, όταν είναι πολλές οι θέσεις, ζητούνται διαφορετικά κάθε φορά προσόντα. «Οι διαφοροποίησεις αυτές είναι αδικαιολόγητες και είναι ξεκάθαρο ότι πρόκειται για “φωτογραφικές διατάξεις” στα μέτρα προεπιλεγμένων υποψηφίων» επισημαίνει ο αρμόδιος τομεάρχης Γιώργος Γεωργαντάς.

Σε κάποιες θέσεις το πανεπιστημιακό πτυχίο είναι απαραίτητο, ενώ αλλού είναι απλώς επιθυμητό. Το ίδιο συμβαίνει και με τους μεταπτυχιακούς και διδακτορικούς τίτλους. Σε ό,τι αφορά την εργασιακή εμπειρία, διαπιστώνεται ότι για κάποιες θέσεις απαιτείται 5ετής εμπειρία (υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης), σε άλλες 10ετής (υπουργείο Εσωτερικών), στις περισσότερες 12ετής, αλλά και 15ετής και 20ετής. Η εμπειρία αυτή πότε ζητείται να έχει συνάφεια με το αντικείμενο και πότε όχι.

Τα ίδια συμβαίνουν και με τη γνώση ξένης γλώσσας. Αλλού απαιτείται άριστη γνώση και αλλού γνώση τουλάχιστον σε καλό επίπεδο. Για τη θέση του διοικητικού γραμματέα στο υπουργείο Τουρισμού απαιτείται απλή γνώση αγγλικών, αλλά υπάρχει υποχρεωτικός όρος για πενταετή άσκηση δικηγορίας με εμπειρία σε θέματα διοικητικού δικαίου – και όπως καταγγέλλεται, η προκήρυξη φωτογραφίζει την ήδη υπηρετούσα γενική γραμματέα Ευρυδίκη Κουρνέτα. Στο υπουργείο Οικονομίας και Ανάπυξης όλες οι θέσεις απαιτούν πτυχίο μηχανικού· και ενώ τα καθήκοντα όλων των γραμματέων είναι πάνω-κάτω τα ίδια, για τη Γενική Γραμματεία Οικονομικής Πολιτικής τα προσόντα είναι διαφορετικά. Ισως επειδή αφορούν την Ελένη Παπαδοπούλου, κόρη του βουλευτή Τρικάλων του ΣΥΡΙΖΑ Αθανάσιου Παπαδόπουλου.

Και γιατί όχι; Εδώ από τον Αλέξη Τσίπρα, τη Σία Αναγνωστοπούλου, τον Νίκο Κοτζιά και τον Νίκο Τόσκα μέχρι τη Ράνια Σβίγγου, όποιος προφταίνει διορίζει συζύγους, τέκνα, ανίψια, γαμπρούς, συντρόφους και φίλους στο Δημόσιο ή σε νέους αχρείαστους οργανισμούς. Τα ονόματα είναι γνωστά. Και αυτό παρά τον νόμο 4079/2012, ο οποίος απαγορεύει σε όλους τους κρατικούς λειτουργούς να προσλαμβάνουν συζύγους και συγγενείς μέχρι δεύτερου βαθμού.