Βελτίωση της Ελλάδας στον Δείκτη Αντίληψης Διαφθοράς

Βελτίωση 10 θέσεων σημείωσε η Ελλάδα στον Δείκτη Αντίληψης Διαφθοράς (CPI) το 2017, όπως δημοσιεύθηκε από την Διεθνή Διαφάνεια, φθάνοντας στην 59^η θέση ανάμεσα σε 180 χώρες, βάσει των επιπέδων αντίληψης της διαφθοράς στον δημόσιο τομέα. Παραμένει όμως στα 2/3 των χωρών του πλανήτη που έχουν βαθμολογία μικρότερη του 50, συγκεντρώνοντας 48 βαθμούς για το 2017 έναντι των 44 που είχε το 2016. Όπως αποκαλύπτουν τα αποτελέσματα του Δείκτη, η δημοσίευση του οποίου κλείνει εφέτος 25 χρόνια, η πλειοψηφία των χωρών δρα με εξαιρετικά αργούς ρυθμούς προς την κατεύθυνση της καταπολέμησής της.

«Με μεγάλη χαρά διαβάζουμε την βελτίωση της θέσης της χώρας μας στον παγκόσμιο Δείκτη Αντίληψης Διαφθοράς» σημειώνει σχετικά η πρόεδρος της Διεθνούς Διαφάνειας Ελλάδος, δρ. Άννα Δαμάσκου. «Τούτο απηχεί αναμφίβολα τη συνολική προσπάθεια των αρμόδιων κρατικών φορέων της χώρας μας, αλλά και του ιδιωτικού τομέα και της ελληνικής Κοινωνίας των Πολιτών, να εξέλθουμε από το σκοτάδι και οδεύσουμε προς το φως. Ωστόσο, η βαθμολογία της Ελλάδας στον Δείκτη Αντίληψης Διαφθοράς είναι από τις χαμηλότερες μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης & Δυτικής Ευρώπης, όπου ανήκουμε. Θέλουμε να ανήκουμε στην Ευρώπη, αλλά πρέπει να θέλουμε να ανήκουμε και στους καλύτερους αυτής!» υπογραμμίζει.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Διεθνούς Διαφάνειας, μέσα στα τελευταία έξι χρόνια πολλές χώρες έχουν παρουσιάσει μικρή έως και καμία βελτίωση, ενώ θεαματικά αποτελέσματα παρουσίασαν η Ακτή Ελεφαντοστού, η Σενεγάλη και το Ηνωμένο Βασίλειο. Στον αντίποδα, η Συρία, η Υεμένη και η Αυστραλία έπεσαν στη βαθμολογία. Ο CPI κατατάσσει της χώρες βάσει μιας κλίμακας 0-100, όπου το 0 αντιστοιχεί σε μεγάλα επίπεδα διαφθοράς και το 100 σε μηδενικά επίπεδα διαφθοράς.

Για το 2017, η Νέα Ζηλανδία και η Δανία έχουν την υψηλότερη βαθμολογία, 89 και 88 βαθμούς αντίστοιχα. Η Συρία, το Νότιο Σουδάν και η Σομαλία έχουν την χαμηλότερη βαθμολογία με 14, 12 και 9 βαθμούς αντίστοιχα. Η δε περιοχή με την καλύτερη βαθμολογία είναι η Δυτική Ευρώπη, όπου ο μέσος όρος βαθμολογίας των χωρών ανέρχεται σε 66. Η χαμηλότερη βαθμολογία σημειώνεται στην Υποσαχάρια Αφρική με μέση βαθμολογία 32 και στην Ανατολική Ευρώπη και Κεντρική Ασία με μέση βαθμολογία 34.

Η ανάλυση των αποτελεσμάτων του Δείκτη Αντίληψης Διαφθοράς από την Διεθνή Διαφάνεια εξέτασε και τη σχέση μεταξύ των επιπέδων διαφθοράς, από την μια πλευρά, και της προστασίας της ελευθερίας του Τύπου και της δραστηριοποίησης της Κοινωνίας των Πολιτών από την άλλη. Ως συμπέρασμα, σχεδόν όλοι οι δημοσιογράφοι που έχασαν τη ζωή τους από το 2012 και μέχρι σήμερα, δολοφονήθηκαν σε διεφθαρμένες χώρες.

«Κανένας ακτιβιστής ή δημοσιογράφος δεν θα πρέπει να φοβάται για τη ζωή του όταν μιλάει δημόσια για την διαφθορά» επεσήμανε η κυρία Patricia Moreira, διευθύνουσα σύμβουλος της Διεθνούς Διαφάνειας. «Με δεδομένη την καταστολή της λειτουργίας της Κοινωνίας των Πολιτών και των ΜΜΕ σε παγκόσμιο επίπεδο, είναι αδήριτη ανάγκη η προστασία όσων αρθρώνουν δημόσιο λόγο».

Η ανάλυση, που ενσωματώνει δεδομένα από την Επιτροπή για την Προστασία των Δημοσιογράφων (Committee to Protect Jοurnalists), δείχνει ότι τα τελευταία 6 χρόνια περισσότερο από το 90% των δημοσιογράφων σκοτώθηκε σε χώρες με βαθμολογία 45 ή λιγότερο στον Δείκτη Αντίληψης Διαφθοράς. Αυτό σημαίνει ότι, κατά μέσο όρο, κάθε εβδομάδα, τουλάχιστον ένας δημοσιογράφος χάνει τη ζωή του σε χώρα με υψηλό επίπεδο διαφθοράς. Επιπλέον, 1 στους 5 δημοσιογράφους από εκείνους που σκοτώθηκαν κάλυπτε κάποιο θέμα διαφθοράς. Στην πλειονότητα δε των περιπτώσεων, δικαιοσύνη δεν αποδόθηκε.

Για παράδειγμα, στη Βραζιλία, η οποία καταλαμβάνει την 37^η θέση στον εφετινό Δείκτη, 20 δημοσιογράφοι έχασαν τη ζωή τους τα τελευταία έξι χρόνια. Στοχοποιημένοι εξαιτίας της έρευνάς τους σε φαινόμενα διαφθοράς της τοπικής κυβέρνησης, καθώς και για εγκλήματα που σχετίζονται με ναρκωτικά, μεταξύ άλλων, οι δημοσιογράφοι της Βραζιλίας ρισκάρουν τη ζωή τους καθημερινά, κάνοντας απλώς τη δουλειά τους.

Ως προς την ελευθερία, με την οποία φορείς της Κοινωνίας των Πολιτών μπορούν να λειτουργούν και να επηρεάζουν την δημόσια ζωή, η ανάλυση ενσωματώνει πληροφορίες από το Πρόγραμμα για την Παγκόσμια Δικαιοσύνη (World Justice Project). Αυτή δείχνει ότι οι περισσότερες από τις χώρες που βρίσκονται χαμηλά ως προς τις ελευθερίες των πολιτών έχουν υψηλά επίπεδα διαφθοράς.

Η Ουγγαρία, η οποία έπεσε 10 θέσεις κατά τα τελευταία έξι χρόνια -από την 55^η το 2012 στην 45^η το 2017-, αποτελεί, σύμφωνα με την ανάλυση, ένα από τα πιο τρανταχτά παραδείγματα περιορισμού των ελευθεριών της Κοινωνίας των πολιτών στην Ανατολική Ευρώπη. «Δυσφημιστικές εκστρατείες, παρενόχληση, μηνύσεις και γραφειοκρατία είναι όλα εργαλεία που χρησιμοποιούν οι κυβερνήσεις σε μια προσπάθεια να φιμώσουν όσους ηγούνται προσπαθειών για την πάταξη της διαφθοράς» αναφέρει η κυρία Moreira. «Καλούμε τις κυβερνήσεις που κρύβονται πίσω από περιοριστικά νομοθετικά πλαίσια να οπισθοχωρήσουν άμεσα και να επιτρέψουν μεγαλύτερη ανάμιξη των πολιτών».

«Τα αποτελέσματα του Δείκτη Αντίληψης Διαφθοράς δεν σχετίζονται μόνο με τις επιθέσεις στην ελευθερία του Τύπου και την συρρίκνωση της Κοινωνίας των Πολιτών» ανέφερε η κυρία Delia Ferreira Rubio, πρόεδρος της Διεθνούς Διαφάνειας. «Τα υψηλά επίπεδα διαφθοράς σχετίζονται επίσης με ένα αδύναμο κράτος δικαίου, με έλλειψη πρόσβασης στην πληροφορία, με κυβερνητικό έλεγχο των κοινωνικών δικτύων (social media) και περιορισμό της συμμετοχής των πολιτών στα κοινά. Στην πραγματικότητα, διακυβεύεται η ουσία της δημοκρατίας και της ελευθερίας».