Υψηλά στάνταρντ ασφαλείας για τα πλοία που μεταφέρουν τα καύσιμά τους θέτουν τα Ελληνικά Πετρέλαια (ΕΛΠΕ), και στο πλαίσιο αυτό σκοπεύουν σταδιακά, από το 2018, να εφαρμόσουν ένα σύνολο ενεργειών, διαδικασιών και πρωτοπόρων συστημάτων, που θα οδηγήσουν σε αναβάθμιση όλων των σχετικών με τις θαλάσσιες μεταφορές δραστηριοτήτων. Η υιοθέτηση συγκεκριμένων πρακτικών, που εφαρμόζονται από τις μεγαλύτερες εταιρείες του χώρου σε παγκόσμιο επίπεδο, οδηγούν σε υψηλό επίπεδο ασφάλειας και προστασίας του θαλάσσιου περιβάλλοντος.
Οι ενέργειες αυτές περιλαμβάνουν τη θέσπιση ηλικιακού ορίου στα συνεργαζόμενα πλοία, τη θέσπιση ηλικιακού ορίου και αναβάθμιση των προδιαγραφών των ρυμουλκών που επιχειρούν στις λιμενικές εγκαταστάσεις των ΕΛΠΕ και σε επόμενο στάδιο τη συστηματική αξιολόγηση-επιθεώρηση των πλοίων, που στη διεθνή ναυτιλιακή πρακτική είναι γνωστή ως«vetting».
Το ναυάγιο του «Αγία Ζώνη ΙΙ» αποτέλεσε αφορμή για την επίσπευση των διαδικασιών υλοποίησης των ενεργειών αυτών που συμπίπτουν και με την κατάθεση στη Βουλή του νομοσχεδίου του υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής στο οποίο, μεταξύ άλλων, καθορίζονται και περιορισμοί στα δεξαμενόπλοια που μεταφέρουν καύσιμα ναυτιλίας, ανάλογα με την ηλικία τους.

Κύριο μέλημα η ασφάλεια

«Το Βήμα» συνομίλησε για το θέμα της αξιολόγησης των δεξαμενοπλοίων με τον γενικό διευθυντή Εφοδιασμού, Διύλισης και Πωλήσεων του Ομίλου των ΕΛΠΕ κ. Ιωάννη Ψυχογιό και τον επικεφαλής της Διεύθυνσης Ναυτικών Εταιρειών των ΕΛΠΕ κ. Κώστα Αρβανίτη.
Οπως ανέφεραν «αποτελεί βασική επιλογή του Ομίλου ΕΛΠΕ η υιοθέτηση και εφαρμογή πρωτοπόρων συστημάτων που αυξάνουν την ασφάλεια σε όλα τα επίπεδα λειτουργίας μας».
Οι ενέργειες που ήδη έχουν δρομολογήσει στην κατεύθυνση αυτή τα ΕΛΠΕ είναι «η θέσπιση ηλικιακού ορίου και η αναβάθμιση των προδιαγραφών (λειτουργικών χαρακτηριστικών και προδιαγραφών πυρασφάλειας) των ρυμουλκών που συνοδεύουν ή εκτελούν υπηρεσία ρυμουλκού επιφυλακής στα δεξαμενόπλοια που προσεγγίζουν τις εγκαταστάσεις (ήδη εφαρμόζεται στις εγκαταστάσεις ΕΛΠΕ Θεσσαλονίκης και θα εφαρμοσθεί μέσα στο 2018 στις εγκαταστάσεις Ασπροπύργου, Ελευσίνας και Πάχης). Παράλληλα αναθεωρήθηκαν οι διαδικασίες πρόσδεσης των πλοίων στις προβλήτες των λιμενικών εγκαταστάσεων, εφαρμόζοντας τις διεθνείς πρακτικές ασφαλείας (κανονισμοί OCIMF)».
Επόμενο στάδιοπροσαρμογής σε «υψηλότερα στάνταρντ ασφαλείας» που θα εφαρμόσουν τα ΕΛΠΕ είναι η θέσπιση ηλικιακού ορίου στα συνεργαζόμενα πλοία και η εκτίμηση είναι ότι «δεξαμενόπλοια που δεν ξεπερνούν τα 25-30 έτη από την κατασκευή τους, από πλευράς τουλάχιστον τεχνικών και κατασκευαστικών χαρακτηριστικών, είναι πλησιέστερα στα ζητούμενα υψηλότερα στάνταρντ ασφαλείας».
Για τον λόγο αυτόν τα ΕΛΠΕ ανέθεσαν τεχνικοοικονομική μελέτη σε εξειδικευμένο ναυτιλιακό οργανισμό με αντικείμενο την αξιολόγηση των λειτουργικών και οικονομικών επιπτώσεων που θα είχε στα ΕΛΠΕ η εφαρμογή περιορισμών, όπως η ηλικία ή άλλοι περιορισμοί ή πρόσθετες προδιαγραφές ασφαλείας, στην επιλογή των δεξαμενοπλοίων που προσεγγίζουν τις εγκαταστάσεις τους. «Πιο συγκεκριμένα, ζητήθηκε να συγκριθούν οι αποκλίσεις που υπάρχουνμεταξύ των πρακτικών που εφαρμόζουν έωςσήμερα τα ΕΛΠΕ στο συγκεκριμένο θέμα, με αυτά των γειτονικών διυλιστηρίων (της Ανατολικής Μεσογείου) και με αυτά των λεγόμενων «oil majors» στην Ευρώπη. Επίσης ζητήθηκε να προσδιορισθούν οι όποιες επιπτώσεις θα υπάρξουν στα ΕΛΠΕ , όταν οι πρακτικές τους προσαρμοστούν με βάση τις καλύτερες από τις εφαρμοζόμενες πρακτικές των γειτονικών διυλιστηρίων ή με αυτές των μεγάλων πετρελαϊκών στην Ευρώπη. Η μελέτη θα καλύπτει όλες τις κατηγορίες, τους τύπους και τα μεγέθη δεξαμενόπλοιων που σήμερα χρησιμοποιούνται στις θαλάσσιες μεταφορές μας».
Τα αποτελέσματα της μελέτης αναμένονται ως το τέλος του έτους και όπως επισημαίνουν τα στελέχη των ΕΛΠΕ, από αυτά θα προσδιορισθεί το χρονοδιάγραμμα προσαρμογής σε υψηλότερα στάνταρντ ασφαλείας, συνεπώς θα δοθεί ο απαιτούμενος χρόνος για την ομαλή προσαρμογή της αγοράς.

Ερχεται το σύστημα «vetting»

Το «vetting» είναι η εφαρμογή ενός συστήματος επιθεώρησης και ελέγχου συμμόρφωσης ενός δεξαμενόπλοιου με συγκεκριμένα κριτήρια αξιολόγησης από πλευράς ασφάλειας, προστασίας θαλάσσιου περιβάλλοντος και ποιότητας. Πρόκειται για μια τυποποιημένη διαδικασία φυσικού ελέγχου (επιθεώρηση από ανεξάρτητους πιστοποιημένους επιθεωρητές) με βάση συγκεκριμένα ερωτηματολόγια και λίστες ελέγχου συμμόρφωσης, με αναφορέςπου αναρτώνται σε βάση δεδομένων, διαδικασίες που προδιαγράφονται από το Oil Companies International Marine Forum (OCIMF), το διεθνές ναυτιλιακό forum πετρελαϊκών εταιρειών.
Τα στελέχη των ΕΛΠΕ ανέφεραν ότι τα Ελληνικά Πετρέλαια ως μέλη του OCIMF εξετάζουν την περίπτωση σταδιακής εφαρμογής συστήματος «vetting» στα δεξαμενόπλοια που ναυλώνονται και προσεγγίσουν τις εγκαταστάσεις τους για να μεταφέρουν φορτία τους, είτε φορτία των προμηθευτών τους, είτε μεγάλων πελατών τους.
Επιπλέον, σημειώνουν ότι η περίπτωση εφαρμογής ενός τέτοιου συστήματος επιθεώρησης (vetting) απαιτεί αμφίδρομες ενέργειες και από την πλευρά των ΕΛΠΕκαι από την πλευρά των διαχειριστών-πλοιοκτητών των πλοίων. Αυτοί θα πρέπει να φροντίσουνώστε τα πλοία τους να προσαρμοσθούν στις απαιτήσεις του συστήματος, να αναπτύξουν εργαλεία-δείκτες αξιολόγησης και εκτίμησης κινδύνου. «Εάν τα ΕΛΠΕ αποφασίσουν να εφαρμόσουνμονομερώς ένα τέτοιο σύστημα, ένα μεγάλο μέρος των μεταφορών τους δεν θα εξυπηρετηθεί εύκολα, καθώς είναι μικρός ο αριθμός των διατιθέμενων πλοίων στην τοπική ελληνική αγορά πουθα μπορέσουν να ανταποκριθούν. Αναφερόμαστε στα μικρού μεγέθους δεξαμενόπλοια (έως 5.000 τόνους) που εκτελούν μεταφορές για τον εφοδιασμό της εσωτερικής αγοράς και στα δεξαμενόπλοια μεσαίου μεγέθους (έως 10.000 τόνους) που εκτελούν ενδομεταφορές μεταξύ των διυλιστηρίων στην ελληνική επικράτεια».

«Τηρούμε πάντα τους νόμους»

Για το θέμα που προέκυψε με το ναυάγιο του «Αγία Ζώνη ΙΙ» τα στελέχη της επιχείρησης τονίζουν ότι «τα ΕΛΠΕ πάντα τηρούσαν, τηρούν και θα τηρούν τους ισχύοντες νόμους. Είμαστε ιδιαίτερα ευαίσθητοι σε θέματα περιβάλλοντος και για αυτό λαμβάνουμε όλα τα μέτρα τα οποία μας αναλογούν. Ομως ο έλεγχος των πλοίων διεξάγεται – σύμφωνα με τους νόμους – από συγκεκριμένες αρχές. Τα ΕΛΠΕ δεν μπορούν, δεν δικαιούνται και δεν θέλουν να τους υποκαταστήσουν. Δεν μπορούν να αποκλείσουν ένα πλοίο με ελληνική σημαία, που πλέει με έγκυρα πιστοποιητικά αξιοπλοΐας, που καλύπτει τους τεχνικούς περιορισμούς των λιμενικών εγκαταστάσεων και έχει ακολουθήσει όλες τις απαιτούμενες διαδικασίες ναυσιπλοΐας κατά την προσέγγιση στις λιμενικές εγκαταστάσεις».

Αναφορικά με το αξιόπλοο των πλοίων, τα ίδια στελέχη υπογραμμίζουν ότι αυτό καθορίζεται είτε από σειρά πιστοποιητικών που εκδίδουν οι Νηογνώμονες (Classification societies) που καλύπτουν, πέραν της ελληνικής επικράτειας και διεθνείς πλόες, είτε από σειρά πιστοποιητικών που εκδίδει το υπουργείο Ναυτιλίας-Κλάδος Επιθεώρησης Εμπορικών Πλοίων και είναι γνωστά με τον όρο Πιστοποιητικό Γενικής Επιθεώρησης, με την ιδιαιτερότητα ότι αυτά τα πιστοποιητικά αξιοπλοΐας καλύπτουν το πλοίο μόνο για πλόες εσωτερικού (τέτοιο πιστοποιητικό κάλυπτε το επίμαχο πλοίο).

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ