Στην τελική ευθεία για την πλήρη εφαρμογή του «έξυπνου» εισιτηρίου, όπως παρουσιάζει αποκλειστικά «Το Βήμα», μπαίνουν από τα μέσα Οκτωβρίου οι αστικές συγκοινωνίες της Αθήνας, με το σταδιακό κλείσιμο των ηλεκτρονικών «πυλών». Η έναρξη, προς το τέλος της εβδομάδας, της έκδοσης της προσωποποιημένης ηλεκτρονικής κάρτας, η οποία αντικαθιστά μεταξύ άλλων τις γνώριμες μηνιαίες κάρτες, είναι το πρώτο βήμα προς την ολοκληρωμένη ψηφιακή μετάβαση. Ο χρόνος που θα απαιτηθεί για το κλείσιμο και των 1.100 πυλών στους σταθμούς των μέσων σταθερής τροχιάς εξαρτάται ακριβώς από τη διείσδυση της ATHENA.CARD στους 300.000 κατόχους μηνιαίων καρτών.
Τους πρώτους δύο μήνες διάθεσης του ηλεκτρονικού εισιτηρίου η αξία των πωλήσεων υπερδιπλασιάστηκε, από 747.752 ευρώ τον Ιούνιο σε 1,6 εκατ. ευρώ τον Ιούλιο, διαμορφώνοντας τα συνολικά έσοδα από τον Φεβρουάριο σε πάνω από 3,5 εκατ. ευρώ. Η καθιέρωση του πρώτου εκπτωτικού προϊόντος του ΟΑΣΑ, με τα 10+1 εισιτήρια, που κατεβάζει την τιμή του κομίστρου σε 1,27 από 1,40 ευρώ, δείχνει τις δυνατότητες του νέου συστήματος.

«Πρόκειται για ένα πρώτο δείγμα της κοινωνικής πολιτικής που μας δίνει τη δυνατότητα να σχεδιάσουμε το ηλεκτρονικό εισιτήριο, προσφέροντας παράλληλα ένα κίνητρο στο επιβατικό κοινό να γνωρίσει το νέο σύστημα» σημειώνει μιλώντας στο «Βήμα» ο διευθύνων σύμβουλος του ΟΑΣΑ κ. Ιωάννης Σκουμπούρης. Η ευελιξία που προσφέρει το Αυτόματο Σύστημα Συλλογής Κομίστρου (ΑΣΣΚ) επιτρέπει στον Οργανισμό τον σχεδιασμό νέων προϊόντων. Στα μελλοντικά σχέδια εντάσσεται ένα ακόμα εκπτωτικό προϊόν 30 διαδρομών, το οποίο θα κατεβάζει ακόμη περισσότερο την τιμή του εισιτηρίου.

«Δεν πρόκειται μόνο για ένα σύστημα που διευκολύνει τους χρήστες των μέσων μαζικής μεταφοράς, είναι παράλληλα και πιο δίκαιο, καθώς μας δίνει τη δυνατότητα να σχεδιάσουμε και «ζωνικό» εισιτήριο. Αυτό θα μελετήσουμε το επόμενο διάστημα, πόσες ζώνες χρειάζεται το Λεκανοπέδιο και ποιο κόμιστρο θα αντιστοιχεί σε καθεμία» επισημαίνει ο κ. Σκουμπούρης.

«Πύλη-πύλη» για την οριστική μετάβαση
Η σταδιακή ενεργοποίηση των πυλών στα μέσα Οκτωβρίου, οπότε εκτιμάται ότι θα έχει ανάψει το «πράσινο φως» από την Αττικό Μετρό για τα συστήματα ασφαλείας, στοχεύει στην εξοικείωση του κοινού με το νέο «έξυπνο» σύστημα. Αυτό σημαίνει ότι ορισμένες πύλες ανά σταθμό ή αρχικά σε συγκεκριμένους σταθμούς θα ενεργοποιηθούν, αφήνοντας τις υπόλοιπες ανοιχτές ως «διάδρομο» για όσους ακόμη δεν μετακινούνται με «έξυπνο» εισιτήριο.
Παράλληλα, ο ΟΑΣΑ προσανατολίζεται στην άμεση κατάργηση της χάρτινης έκδοσης ορισμένων κομίστρων, για παράδειγμα των 3 ή 5 ημερών, που έχουν περιορισμένη ζήτηση, «σπρώχνοντας» τους χρήστες στο ATHENA.TICKET. Τελευταία στη λίστα θα μείνει η πλήρης αντικατάσταση του χάρτινου εισιτηρίου αξίας 1,40 ευρώ, που θα σημάνει και το οριστικό κλείσιμο των πυλών. Είναι χαρακτηριστικό ότι η μετάβαση αυτή στο Λονδίνο χρειάστηκε ενάμιση χρόνο και στην Πορτογαλία δύο χρόνια.

Μέσω app η φόρτιση της «έξυπνης» κάρτας
Μετά την έγκριση της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, η οποία τον Φεβρουάριο έβαλε «φρένο» στη διαδικασία μετάβασης στο ηλεκτρονικό εισιτήριο, ξεκινά στο τέλος της εβδομάδας η διάθεση της προσωποποιημένης κάρτας. Μέσω του ιστοτόπου του ΟΑΣΑ και καταχωρίζοντας μόνο ονοματεπώνυμο, ΑΜΚΑ και έναν οκταψήφιο κωδικό ο επιβάτης θα λαμβάνει ένα QR Code. Προσκομίζοντάς το εκτυπωμένο σε ένα από τα 39 γκισέ που διαθέτουν το σχετικό σύστημα (Τερματικό Εκδοσης Καρτών – ΤΕΚ) μαζί με την ταυτότητά του θα παίρνει την προσωπική του ATHENA.CARD.
Αντίστοιχη διαδικασία θα ακολουθείται και αν κάποιος δεν εκδώσει το QR Code ηλεκτρονικά, μόνο που τότε θα απαιτηθεί να προσκομίσει στο ΤΕΚ και επίσημο έγγραφο που να προσδιορίζει τον ΑΜΚΑ του, καθώς και αποδεικτικό έγγραφο ότι ανήκει σε κάποια ειδική κατηγορία. Και στις δύο περιπτώσεις, ο εκδότης είτε θα φωτογραφίζει τον επιβάτη, καθώς τα γκισέ διαθέτουν φωτογραφική μηχανή, είτε θα σκανάρει υπάρχουσα φωτογραφία για να εκδώσει την «έξυπνη» κάρτα.
Στη βάση δεδομένων αποθηκεύεται μόνο το hashed value που προκύπτει από τον συνδυασμό ΑΜΚΑ (ή αριθμού διαβατηρίου) και κωδικού, καθώς και ο μήνας και το έτος γέννησης. Ενώ στην περίπτωση έκδοσης κάρτας ειδικής κατηγορίας αποθηκεύονται σε ξεχωριστό αρχείο δεδομένων ο αριθμός ΑΜΚΑ και η ημερομηνία λήξης του δικαιώματος μόνο.
Μέσα στις επόμενες ημέρες θα βγει στον «αέρα» και η διαδικτυακή εφαρμογή της ATHENA.CARD, μέσω της οποίας θα γίνεται φόρτιση της προσωποποιημένης κάρτας είτε με το καθιερωμένο μηνιαίο κόμιστρο είτε με οποιοδήποτε άλλο επιλέγει ο κάτοχος. Η τραπεζική εφαρμογή μέσω της οποίας θα γίνεται η επαναφόρτιση είναι ήδη έτοιμη.
Η τεχνολογία στη μάχη της εξυγίανσης του Οργανισμού
Με «όπλο» το ηλεκτρονικό εισιτήριο, ο ΟΑΣΑ έχει μια μοναδική ευκαιρία εξορθολογισμού των οικονομικών του μεγεθών. Από τη μια μεριά είναι η καταπολέμηση της εισιτηριοδιαφυγής, από την άλλη ο αναγκαστικός –εκ των πραγμάτων –προσδιορισμός του κόστους της άσκησης κοινωνικής πολιτικής από τα αρμόδια υπουργεία, καθώς όλοι οι δικαιούχοι θα πρέπει να διαθέτουν προσωποποιημένη κάρτα. Οι οφειλές για όσους μετακινούνται δωρεάν ή με μειωμένο κόμιστρο με τα μέσα του Οργανισμού εκτιμώνται για το διάστημα 2011-2015 σε 166 εκατ. ευρώ, ενώ για το 2016 σε 86 εκατ. ευρώ.
Αν και τα έσοδα του 2016 περιορίστηκαν σε σχέση με το 2015, λόγω της αύξησης του ΦΠΑ, καθώς και της δωρεάν μετακίνησης ανέργων καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, η μείωση και των λειτουργικών εξόδων κατά 20 εκατ. ευρώ συγκράτησε το έλλειμμα του Οργανισμού. Συγκεκριμένα, το απολογιστικό έλλειμμα ανήλθε σε 24,25 εκατ. ευρώ, έναντι εγκεκριμένου στόχου -76,63 εκατ. ευρώ. Για το τρέχον έτος, το έλλειμμα έχει προϋπολογιστεί σε 58,2 εκατ. ευρώ. Παράλληλα, ο ΟΑΣΑ προχώρησε σε εξόφληση συσσωρευμένων χρεών προς τους προμηθευτές των θυγατρικών του, ΟΣΥ και ΣΤΑΣΥ, που ανέρχονταν αντίστοιχα σε 41,7 εκατ. και 22 εκατ. ευρώ.
Ανοίγοντας λοιπόν τον δρόμο για την προμήθεια ανταλλακτικών, όπως επισημαίνει μιλώντας στο «Βήμα» ο διευθύνων σύμβουλος του ΟΑΣΑ, οι διαγωνισμοί για ελαστικά και μπαταρίες ολοκληρώθηκαν, με αποτέλεσμα «οι αποθήκες της ΟΣΥ να είναι γεμάτες». Σε δεύτερη φάση, ο ΟΑΣΑ σχεδιάζει την υιοθέτηση ενός συστήματος παρακολούθησης βλαβών σε κάθε αμαξοστάσιο, ώστε να γίνονται συστηματική καταγραφή, έλεγχος και στοχοθεσία.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ