Προσφυγόπουλα που πιθανότατα θα παραμείνουν στην Ελλάδα ζουν σε καταυλισμούς και πηγαίνουν στις ειδικές τάξεις δημοτικού και γυμνασίου που λειτουργούν από την περασμένη Δευτέρα, 2 με 6 το απόγευμα, αφού σχολάσουν οι έλληνες μαθητές. Πρόσφυγες που θα μετεγκατασταθούν σε άλλη ευρωπαϊκή χώρα ζουν σε διαμερίσματα και γράφονται κανονικά στο σχολείο, μαζί με τους έλληνες μαθητές. Και στις δύο περιπτώσεις, δίπλα σε ρατσιστικές –μεμονωμένες –φωνές, υπάρχει και η Ελλάδα που καλωσορίζει τους πρόσφυγες στο σχολείο των παιδιών της και στο σπίτι της.
«Γιατί να μην πάμε κι εμείς;»
«Με λένε Ατένα. Είμαι Αφγανή αλλά γεννήθηκα στο Ιράν όπου πήγαν πρόσφυγες οι γονείς μου. Το όνομά μου σημαίνει Αθηνά. Το διάλεξε η θεία μου, που το άκουσε στο Ιράν» λέει στο «Βήμα» η 9χρονη μικρή που ζει με την οικογένειά της στον προσφυγικό καταυλισμό του Ελαιώνα. Την Ατένα τη συναντήσαμε την Τετάρτη το απόγευμα, μόλις επέστρεψε από το σχολείο. Είναι ένα από τα 237 παιδιά του «Ελαιώνα Α & Β» που άρχισαν τη Δευτέρα να φοιτούν στις Δομές Υποδοχής για την Εκπαίδευση των Προσφύγων. Τα παιδιά του «Ελαιώνα Γ & Δ» δεν πηγαίνουν ακόμη σχολείο. Μέχρι στιγμής, λιγότερα από 1.000 προσφυγόπουλα (από σύνολο 20.000) πηγαίνουν κάθε μεσημέρι 2-6 μ.μ. σε 19 σχολεία ανά την Ελλάδα (μόνο από Ελαιώνα και Λαύριο στην Αττική).
Η Ατένα κάθεται δίπλα στον 12χρονο Ιρανό Ραγιάν. Τα δυο παιδιά δείχνουν με υπερηφάνεια τις σχολικές τσάντες και το περιεχόμενό τους, προσφορά του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης (ΔΟΜ), ο οποίος έχει αναλάβει και τη μεταφορά με πούλμαν όλων των μαθητών από τους προσφυγικούς καταυλισμούς στα σχολεία. «Επτά τετράδιο, πέντε μολύβι, δύο γόμα…» εξηγεί στα ελληνικά ο Ραγιάν.
Τόσο η Ατένα, που βρίσκεται εννέα μήνες στην Ελλάδα και πήγε μέχρι τη Γ’ Δημοτικού στο Ιράν, όσο και ο Ραγιάν, που πήγε ως την Ε’ Δημοτικού, έμαθαν τα ελληνικά από εδώ και από εκεί, από τους εθελοντές που εργάζονται στον Ελαιώνα. Ξεκίνησαν σχολείο στον Κολωνό. «Θα προτιμούσαμε να πηγαίναμε στην ίδια τάξη με τα ελληνόπουλα το πρωί. Στο σχολείο έχει παιδιά από την Κίνα, από το Πακιστάν… Γιατί να μην πάμε κι εμείς μαζί;» αναρωτιούνται και οι δύο.
«Δεν ξέρω τι έγινε σήμερα στο σχολείο και πάρα πολλά παιδιά (σ.σ.: προσφυγόπουλα) τσακώθηκαν μεταξύ τους. Λέτε οι δάσκαλοι να θυμώσουν και να μη μας θέλουν άλλο;» ρωτάει όλο αγωνία η Ατένα.
«Τα ελληνικά είναι δύσκολα»
Η 14χρονη Αλα και η 15χρονη Φάτιμα από τη Συρία έχουν πέντε χρόνια να πάνε σχολείο. Η Αλα ήρθε πριν από οκτώ μήνες στην Ελλάδα με τους γονείς και τα πέντε αδέρφια της, απευθείας από το Ιντλίμπ. Η Φάτιμα, οι γονείς της και τα τρία αδέρφια της έφυγαν πριν από έναν χρόνο από το Χαλέπι και έμειναν έξι μήνες στην Τουρκία πριν περάσουν στην Ελλάδα. Και αυτές πηγαίνουν σχολείο στον Κολωνό. «Κάναμε μαθηματικά, ελληνικά και αγγλικά. Τα ελληνικά δεν μας άρεσαν πολύ γιατί είναι δύσκολα» λένε και φεύγουν γιατί έχουν να μελετήσουν μαθηματικά.
Η 14χρονη συνονόματη Φάτιμα ζει σε έναν οικίσκο λίγο πιο κάτω, στον «Ελαιώνα Β» –όπου μερικοί πρόσφυγες έχουν εγκαταστήσει δορυφορικά πιάτα ενώ άλλοι μαγειρεύουν σε πρόχειρες συνθήκες μέσα στον οικίσκο τους για να ξεφύγουν λίγο από την τυραννία του κέιτερινγκ. «Πήγα σχολείο τη Δευτέρα, αλλά μετά δεν ξαναπήγα γιατί κάναμε μόνο γυμναστική και παιχνίδι. Οι καθηγητές μιλούν ελληνικά και δεν τους καταλαβαίνω. Αποφάσισα να πηγαίνω μόνο στα μαθήματα αγγλικών εδώ στον Ελαιώνα (σ.σ.: από το Πανεπιστήμιο Αθηνών)».
Η μητέρα της, που ήταν δασκάλα στο Ιντλίμπ της Συρίας, της λέει αστειευόμενη: «Θα σου πάρω το κινητό αν δεν πας σχολείο». Οι δυο τους μαζί με τα τρία μικρότερα αδέρφια της Φάτιμα βρίσκονται στην Ελλάδα από τα μέσα Φεβρουαρίου. Προηγουμένως είχαν μείνει τρία χρόνια σε προσφυγικό καταυλισμό στην Τουρκία. Η Φάτιμα φοίτησε εντός του τουρκικού καταυλισμού ως τη Γ’ Γυμνασίου.
«Η εκπαίδευση των προσφύγων ήταν πολύ καλύτερα οργανωμένη στην Τουρκία. Τα μαθήματα γίνονταν μέσα στον καταυλισμό. Θα προτιμούσα κι εδώ να γινόταν το ίδιο» λέει η μητέρα της Φάτιμα. Στον Ελαιώνα έφθασε τέλος Φεβρουαρίου και αμέσως προσφέρθηκε να παραδίδει εθελοντικά μαθήματα στα αραβόφωνα παιδιά του καταυλισμού. «Από αυτόν τον μήνα πληρώνομαι» μας λέει. «Παραδίδω μαθήματα σε αραβόφωνα παιδιά Α’ Δημοτικού ως Α’ Γυμνασίου από τις 10 το πρωί ως τη 1.30 το μεσημέρι».
Ο άντρας της και ο μεγάλος της γιος βρίσκονται στη Γερμανία. «Εγώ προτιμώ να μείνω στην Ελλάδα. Μ’ αρέσει ο καιρός. Θα προσπαθήσω να πιάσω δουλειά στο λιβυκό σχολείο της Αθήνας» λέει.
Η Φάτιμα, που πήρε στραβά το σχολείο –ίσως γιατί πήγε στον Κολωνό όπου υπήρξαν έντονες αντιδράσεις τη Δευτέρα από «ανησυχούντες» γονείς των ελλήνων μαθητών; –μάλλον αποτελεί εξαίρεση. Οι άνθρωποι του ΔΟΜ που συνοδεύουν τα παιδιά στα σχολεία μάς λένε ότι «θέλουν πολύ να πάνε σχολείο. Μα περιμένουν με τις τσάντες τους κάθε μεσημέρι και πρέπει να τα συγκρατούμε για να μην ορμήσουν όλα μαζί στα πούλμαν».
«Αποστειρωμένη ζώνη»
«Where are the Greeks?»
Νωρίτερα την ίδια ημέρα «Το Βήμα» πήγε έξω από το 72ο Ολοήμερο Δημοτικό «Ανδρέας Κάλβος» στο Θησείο. Λίγο πριν από τις 2 το μεσημέρι, όταν έφθασαν τα προσφυγόπουλα, οι μαθητές του ολοήμερου έκαναν διάλειμμα στην αυλή. Ομως τα προσφυγόπουλα οδηγήθηκαν κατευθείαν στις τάξεις τους, με τους συνοδούς του ΔΟΜ και τους δασκάλους να σχηματίζουν ένα «τείχος» ανάμεσα σε αυτά και τα ελληνόπουλα. Το θέαμα ήταν λίγο ακραίο για ένα σχολείο όπου όλοι οι γονείς ανεξαιρέτως καλωσόρισαν τα προσφυγόπουλα.
«Τα παιδιά αυτά έχουν δικαίωμα να γραφτούν στα σχολεία κανονικά, μέσα στις τάξεις με τα Ελληνόπουλα, βοηθούμενα με τμήματα ένταξης και ενισχυτικής διδασκαλίας» λέει στο «Βήμα» ο Αποστόλης Σιαπάτης, πρόεδρος του Συλλόγου Γονέων του 72ου. «Αλλωστε στο σχολείο μας είχαμε πριν από δυο-τρία χρόνια τα παιδιά δυο οικογενειών από τη Συρία που έφυγαν πλέον από την Ελλάδα. Αντί να έρθουν 40 παιδιά από τον Ελαιώνα στο 72ο σε ειδικές τάξεις αυτή την εβδομάδα, θα έπρεπε να είχαν μοιραστεί ανά 10 σε τέσσερα σχολεία της περιοχής και να είχαν γραφτεί κανονικά από τον Σεπτέμβριο. Με αυτόν τον τρόπο, οι έλληνες μαθητές και τα παιδιά από τον Ελαιώνα κοιτάζουν το ένα το άλλο και δεν έχουν επαφή. Η «αποστειρωμένη ζώνη» όπου κινούνται τα παιδιά αυτά οδηγεί σε γκετοποίηση».
«Αποστειρωμένη ζώνη»
«Where are the Greeks?»
Νωρίτερα την ίδια ημέρα «Το Βήμα» πήγε έξω από το 72ο Ολοήμερο Δημοτικό «Ανδρέας Κάλβος» στο Θησείο. Λίγο πριν από τις 2 το μεσημέρι, όταν έφθασαν τα προσφυγόπουλα, οι μαθητές του ολοήμερου έκαναν διάλειμμα στην αυλή. Ομως τα προσφυγόπουλα οδηγήθηκαν κατευθείαν στις τάξεις τους, με τους συνοδούς του ΔΟΜ και τους δασκάλους να σχηματίζουν ένα «τείχος» ανάμεσα σε αυτά και τα ελληνόπουλα. Το θέαμα ήταν λίγο ακραίο για ένα σχολείο όπου όλοι οι γονείς ανεξαιρέτως καλωσόρισαν τα προσφυγόπουλα.
«Τα παιδιά αυτά έχουν δικαίωμα να γραφτούν στα σχολεία κανονικά, μέσα στις τάξεις με τα Ελληνόπουλα, βοηθούμενα με τμήματα ένταξης και ενισχυτικής διδασκαλίας» λέει στο «Βήμα» ο Αποστόλης Σιαπάτης, πρόεδρος του Συλλόγου Γονέων του 72ου. «Αλλωστε στο σχολείο μας είχαμε πριν από δυο-τρία χρόνια τα παιδιά δυο οικογενειών από τη Συρία που έφυγαν πλέον από την Ελλάδα. Αντί να έρθουν 40 παιδιά από τον Ελαιώνα στο 72ο σε ειδικές τάξεις αυτή την εβδομάδα, θα έπρεπε να είχαν μοιραστεί ανά 10 σε τέσσερα σχολεία της περιοχής και να είχαν γραφτεί κανονικά από τον Σεπτέμβριο. Με αυτόν τον τρόπο, οι έλληνες μαθητές και τα παιδιά από τον Ελαιώνα κοιτάζουν το ένα το άλλο και δεν έχουν επαφή. Η «αποστειρωμένη ζώνη» όπου κινούνται τα παιδιά αυτά οδηγεί σε γκετοποίηση».
Ο Μπάμπης Παπαδόπουλος, ο υπεύθυνος των δασκάλων που διδάσκουν τα προσφυγόπουλα στο 72ο Δημοτικό, λέει στο «Βήμα» ότι «το τελευταίο διάλειμμα του Ολοήμερου συμπίπτει με το πρώτο διάλειμμα των προσφυγόπουλων» και ότι «ήδη μερικά αγόρια από τον Ελαιώνα έπαιξαν ποδόσφαιρο με έλληνες μαθητές».
Ολοι όσοι διδάσκουν τα προσφυγόπουλα, ως επί το πλείστον αναπληρωτές, εργάζονται με μειωμένο ωράριο εννέα ως 15 ωρών την εβδομάδα (αντί 24). Ο κ. Παπαδόπουλος εργάζεται 15ωρο αλλά «θα προτιμούσα πλήρες ωράριο».
Την ίδια άποψη, τόσο για την ένταξη των προσφυγόπουλων στις ίδιες τάξεις με τα ελληνόπουλα όσο και για το μειωμένο ωράριο των δασκάλων, εκφράζουν και άλλοι, όπως ο Σύλλογος Εκπαιδευτικών ΠΕ Ανατολικής Αττικής –αναφερόμενος στο 1ο και στο 2ο Δημοτικό Σχολείο Λαυρίου, όπου τα προσφυγόπουλα αναρωτήθηκαν «Where are the Greeks?» (δηλαδή «Πού είναι οι Ελληνες;»).
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
