«Δεν υπάρχει κίνδυνος για τη δημόσια υγεία από τους πρόσφυγες»

Οι υγειονομικές ανησυχίες είναι εκείνες που προτάσσονται από όσους δεν επιθυμούν τη συναναστροφή των παιδιών τους με τους πρόσφυγες –όπως οι γονείς του 2ου Δημοτικού Σχολείου Φιλιππιάδας στην Ηπειρο, οι οποίοι, μετά το 1ο και το 5ο Δημοτικό Ωραιοκάστρου, εξέδωσαν ανακοίνωση αρνούμενοι να δεχθούν τα προσφυγόπουλα στο σχολείο τους. Οι ειδικοί όμως είναι κατηγορηματικοί: δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος για τη δημόσια υγεία από τους πρόσφυγες.

«Δεν είναι εμβολιασμένοι σύμφωνα με το εθνικό μας σύστημα εμβολιασμού και είναι άγνωστο αν είναι έστω εμβολιασμένοι από το περιβάλλον που προέρχονται» αναφέρει η ανακοίνωση του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων 2ου Δημοτικού Σχολείου Φιλιππιάδας. «Μετά το κλείσιμο των συνόρων με την πΓΔΜ, σε συνεργασία με το υπουργείο Υγείας, εμβολιάσαμε τα παιδιά στην Ειδομένη με τρία εμβόλια που καλύπτουν 10 νοσήματα με προοπτική στη συνέχεια να ενταχθούν στον τακτικό εμβολιασμό όπως τα ελληνόπουλα» λέει στο «Βήμα» ο Απόστολος Βεΐζης, γιατρός και διευθυντής Προγραμμάτων των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στην Ελλάδα.

Τα περισσότερα από τα υπόλοιπα προσφυγόπουλα που βρίσκονται στην Ελλάδα εμβολιάστηκαν είτε από τους Γιατρούς του Κόσμου είτε από τον Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό με εμβόλια που παρείχε το υπουργείο Υγείας. «Κάθε παιδί εφοδιάζεται με τη διεθνή κάρτα εμβολιασμού του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας» επειδή δεν είναι βέβαιο αν θα παραμείνει στην Ελλάδα, λέει στο «Βήμα» ο Νικήτας Κανάκης, πρόεδρος των Γιατρών του Κόσμου.

«Μόνο αν ένα προσφυγόπουλο διαθέτει επίσημο βιβλιάριο εμβολιασμού δεν κάνει εμβόλια. Διαφορετικά, κάνει κανονικά όλα τα εμβόλια» συνεχίζει ο κ. Βεΐζης. «Το υπουργείο Υγείας προσπαθεί να εντάξει όλα τα προσφυγόπουλα στον τακτικό εμβολιασμό για τη 2η και 3η δόση των εμβολίων» τα οποία αναμένεται να προσφέρει η Unicef.

Προσθέτει ότι «σύμφωνα με μελέτη του 2012, το 90% των ελληνόπουλων είναι εμβολιασμένα». Αυτό σημαίνει ότι «κατά τη συμβίωση των προσφυγόπουλων με τα ελληνόπουλα, τα δεύτερα δεν διατρέχουν κανέναν κίνδυνο».

Οι ανησυχούντες γονείς του 2ου Δημοτικού Σχολείου Φιλιππιάδας αναφέρουν επίσης στην ανακοίνωσή τους: «Σε καθημερινή βάση ενημερωνόμαστε για παρουσία νέων περιστατικών από ασθένειες που έχουν εκλείψει εδώ και δεκαετίες στη χώρα μας και έχουν καταγραφεί περιπτώσεις με άκρως μεταδοτικές ασθένειες στις οποίες δεν συνεργάστηκαν καθόλου με τις υγειονομικές αρχές». Οι κυριότερες ασθένειες που αναφέρουν όσοι φοβούνται τη συνύπαρξη με τους πρόσφυγες είναι η ελονοσία, η φυματίωση και η ηπατίτιδα.

Ο κ. Βεΐζης από τους ΓΧΣ εξηγεί ότι «η ελονοσία ήταν ενδημική στην Ελλάδα ως το 1974, όταν εξαφανίστηκε. Επανεμφανίστηκε επιδημία ελονοσίας στη Λακωνία το 2011» –χρoνιά πριν από την προσφυγική κρίση. Τα συντριπτικά περισσότερα κρούσματα που έχουν καταγραφεί έκτοτε ήταν «εισαγόμενα», π.χ. από Ελληνες που ταξίδεψαν σε χώρες με ελονοσία. «Το 2016 είχαμε μόνο τέσσερα κρούσματα με ένδειξη εγχώριας μετάδοσης» λέει –το οποίο σημαίνει ότι σε καμία περίπτωση δεν υπάρχει έξαρση στην Ελλάδα. Η νόσος μεταδίδεται μόνο μέσω των κουνουπιών.

Ελονοσία υπάρχει στο Αφγανιστάν και στο Πακιστάν, όχι όμως στη Συρία απ’ όπου κατάγεται το 54% των προσφύγων που βρίσκονται στην ηπειρωτική Ελλάδα σήμερα (Αφγανιστάν το 27%, Πακιστάν 3%).

«Η φυματίωση πάντα υπήρχε στην Ελλάδα. Τα στοιχεία δεν καταγράφουν έξαρση που να σχετίζεται με κάποια ομάδα του πληθυσμού, είτε Ελληνες είτε πρόσφυγες» συνεχίζει ο κ. Βεΐζης. Από τους 100.000 ασθενείς που εξέτασαν οι ΓΧΣ το 2015, εντοπίστηκαν μόνο τρία περιστατικά φυματίωσης, τα οποία «ήταν ήδη διαγνωσμένα πριν φθάσουν στην Ελλάδα και λάμβαναν θεραπεία».

Ο συνωστισμός που υπάρχει στις δομές φιλοξενίας προσφύγων «ευνοεί την πτώση της άμυνας του οργανισμού και την εκδήλωση φυματίωσης, όμως τα στοιχεία δεν δείχνουν έξαρση» λέει. Αλλωστε, σύμφωνα με το ΚΕΕΛΠΝΟ, η φυματίωση δεν μεταδίδεται από παιδί σε παιδί ή ενήλικο αλλά μόνο από ενήλικο σε ενήλικο και παιδί.

Οσο για την ηπατίτιδα, η Α μεταδίδεται από νερό ή τροφή που έχουν έρθει σε επαφή, κατά κάποιον τρόπο, με κόπρανα ατόμου που πάσχει από ηπατίτιδα Α. Σύμφωνα με το ΚΕΕΛΠΝΟ, ο ακρογωνιαίος λίθος στην πρόληψη της ηπατίτιδας Α είναι η τήρηση των κανόνων υγιεινής, κυρίως το πλύσιμο των χεριών πριν από την ετοιμασία και κατανάλωση τροφής και μετά από κάθε χρήση τουαλέτας, ενώ υπάρχει και αποτελεσματικό εμβόλιο. Η ηπατίτιδα Β δεν μεταδίδεται κοινωνικά, παρά μόνο με σεξουαλική επαφή, κοινή χρήση σύριγγας κ.λπ.

Οταν οι γιατροί οποιασδήποτε οργάνωσης εντοπίζουν ένα «ύποπτο περιστατικό» οποιασδήποτε νόσου στους πρόσφυγες, είναι υποχρεωμένοι από το πρωτόκολλο να το παραπέμψουν σε νοσοκομείο. Αυτό δεν σημαίνει ότι όντως υπάρχει το κρούσμα. Το ΚΕΕΛΠΝΟ έχει αναλάβει την επιδημιολογική παρατήρηση στους χώρους όπου διαμένουν πρόσφυγες.

«Τα θέματα υγείας στις δομές προσφύγων σχετίζονται με τις συνθήκες διαβίωσης και αφορούν κυρίως τους ίδιους τους πρόσφυγες. Οταν τηρεί κάποιος τους κανόνες υγιεινής –π.χ. σωστός αερισμός στα σχολεία, πλύσιμο χεριών με νερό και σαπούνι –δεν κινδυνεύει, είτε πρόκειται για γρίπη ή διάρροια είτε για ηπατίτιδα. Αν και υπάρχουν περιθώρια για βελτίωση στις συνθήκες υγιεινής των δομών φιλοξενίας, τα προσφυγόπουλα δεν αποτελούν κίνδυνο για τη δημόσια υγεία» καταλήγει ο κ. Βεΐζης.