Τα θρησκευτικά, οι αλλαγές και η Εκκλησία

Τα νέα προγράμματα διδασκαλίας συζητούν από το πρωί της Τετάρτης τα μέλη της 12μελούς Ιεράς Συνόδου υπό το πρίσμα της χθεσινοβραδυνής εισήγησης του Μητροπολίτη Ναυπάκτου κ. Ιεροθέου. Το βράδυ της Τρίτης κατά τη διάρκεια ειδικής σύσκεψης που πραγματοποιήθηκε υπήρξαν, σύμφωνα με πληροφορίες, αντεγκλήσεις καθώς όπως υποστήριξε ο Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ενωσης Θεολόγων κ. Σπαλιώρας, με το νέο πρόγραμμα σπουδών επιχειρείται προσυλιτισμός των ορθοδόξων μαθητών. Θέση την οποία απέρριψαν οι εκπρόσωποι των Θεολογικών Σχολών Αθήνας και Θεσσαλονίκης καθώς και ο Πρόεδρος του Συλλόγου Θεολόγων «Καιρός» κ. Δημήτριος Ν. Μόσχος που συμμετείχαν στην συνεδρίαση. Με αφορμή την συζήτηση για το μάθημα των Θρησκευτικών «Το Βήμα» δημοσιεύει άρθρο του επίκουρου καθηγητή του Τμήματος Θεολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, κ. Μόσχου.

Σε μια, ομολογουμένως, σπάνια στιγμή διάθεσης για άνοιγμα και διαβούλευση η Διαρκής Ιερά Σύνοδος δέχθηκε χθες 12.1 σε ειδική συνεδρίασή της τους επικεφαλής των Θεολογικών Σχολών και τους Προέδρους των δύο Πανελληνίων Συλλόγων Θεολόγων για να συζητήσει για το μάθημα των Θρησκευτικών. Έλειπαν, βέβαια, Σχολικοί Σύμβουλοι και σχεδιαστές των νέων Προγραμμάτων αλλά κι έτσι η προσπάθεια δεν πρέπει να αγνοηθεί. Στην εισήγησή του ο Μητροπολίτης Ναυπάκτου Ιερόθεος έκανε τελικά φανερό σε όλους ότι ένα μάθημα Θρησκευτικών πρέπει να ξεκινά από την παράδοση με το μεγαλύτερο ιστορικό και πολιτιστικό αποτύπωμα στον τόπο, πού είναι ο Ορθόδοξος Χριστιανισμός, αλλά δεν μπορεί παρά να ανοίγεται και σε άλλα χριστιανικά δόγματα αλλά και άλλες θρησκείες είτε τις πιο κοντινές (Ιουδαϊσμός, Ισλάμ) είτε ανατολικές και έκανε κάποιες προτάσεις με βάση το τωρινό μάθημα. Ωστόσο, ο χρόνος οπωσδήποτε κυλά ασφυκτικός.

Η κοινωνία πιέζει για απαλλαγές, για ένα άλλο μάθημα ή για εναλλακτικές επιλογές κι αυτά διακινδυνεύουν το μέλλον του ίδιου του μαθήματος. Ο Πανελλήνιος Θεολογικός Σύνδεσμος «ΚΑΙΡΟΣ για την αναβάθμιση της θρησκευτικής εκπαίδευσης» βλέπει τα πιλοτικά εφαρμοσμένα Προγράμματα Σπουδών ως μια ευκαιρία αλλαγής: συντάχθηκαν σ’ ένα σχολικό έτος από επιλεγμένους από μητρώο εμπειρογνωμόνων Πανεπιστημιακούς των δύο Θεολογικών Σχολών, Σχολικούς Συμβούλους και εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων, με καινοτόμο παιδαγωγικό χαρακτήρα και περισσότερο ανοικτό περιεχόμενο, αξιολογήθηκαν με σταθμισμένα ερωτηματολόγια απ’ όσους τα εφάρμοσαν με αρκετά καλή αποδοχή, ενώ πρόσφατα κυκλοφόρησε επιστολή σχεδόν του συνόλου των Σχολικών Συμβούλων που προτρέπει στην εφαρμογή τους.

Πέραν των γνωστών «Λακεδαιμονίων», που πάντα υπάρχουν και βλέπουν προδοσία της πίστεως και συγκρητισμό, όσοι εκπαιδευτικοί έχουν την ευκαιρία να τα γνωρίσουν, τα αγκαλιάζουν. Τα μόνα πραγματικά εμπόδια είναι η έλλειψη συστηματικής επιμόρφωσης και η οργάνωση του διδακτικού υλικού για τον κάθε εκπαιδευτικό τόσο Α/θμιας (που είναι και το πιο δύσκολο), όσο και Β/θμιας εκπαίδευσης. Αν όλοι οι φορείς (υπηρεσίες εκπαίδευσης, ενώσεις και η ίδια η Εκκλησία, όπως ήδη κάνει σε διάφορες δράσεις) δραστηριοποιηθούν στην υποστήριξη αυτού του είδους, το μάθημα των Θρησκευτικών θα αποτελέσει πεδίο πραγματικής εκπαιδευτικής αλλαγής τόσο στην εμβάθυνση από τους μαθητές στην ίδια τη θρησκευτική τους ταυτότητα, όσο και στην κατανόηση και της ταυτότητας του διαφορετικού διπλανού τους και τη συνύπαρξη μαζί του.