Οι Ελληνες φοβούνται μη χάσουν το δίκιο τους

Το έλλειμμα στην κοινωνική δικαιοσύνη, στην ανεργία, στην εγκληματικότητα, στη φτώχεια και στην ασθένεια φοβούνται περισσότερο οι πολίτες σε περιόδους κρίσης. Στο συμπέρασμα αυτό καταλήγει μελέτη που δημοσιεύθηκε μέσα στον μήνα στο επιστημονικό περιοδικό «International Journal of Health Sciences and Research». Η μελέτη, η οποία πραγματοποιήθηκε τον Σεπτέμβριο του 2013 σε δείγμα 1.227 ατόμων από όλη τη χώρα, εξετάζει την επίδραση της οικονομικής κρίσης στον τρόπο με τον οποίο οι πολίτες ιεραρχούν κινδύνους που σχετίζονται με την υγεία και την ασφάλειά τους. Επιστημονική υπεύθυνη της μελέτης, η ερευνήτρια της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας κυρία Εφη Σίμου (Τομέας Επιδημιολογίας και Βιοστατιστικής, Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας).

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης, η έλλειψη δικαιοσύνης (91,9%), η ανεργία (84,6%), η εγκληματικότητα (84,1%), η φτώχεια (83,6%) και η ασθένεια (81,6%) αποτελούν τους κινδύνους τους οποίους οι ερωτώμενοι φοβούνται περισσότερο. Στον αντίποδα βρίσκονται οι επιδημίες (45%) και η διεθνής τρομοκρατία (47,7%).

Σημαντικές διαφοροποιήσεις καταγράφηκαν μεταξύ ανδρών και γυναικών, με τις γυναίκες να δηλώνουν ότι φοβούνται περισσότερο τον κίνδυνο της ασθένειας, του πολέμου και της διεθνούς τρομοκρατίας. Ο φόβος αυξάνεται επίσης και με βάση την ηλικία. Ο μεγαλύτερος φόβος των ατόμων ηλικίας 18-34 ετών ήταν η ανεργία (89,8%), ενώ ερωτώμενοι ηλικίας 35 ετών και άνω δήλωσαν ότι φοβούνται περισσότερο την έλλειψη κοινωνικής δικαιοσύνης (μεγαλύτερο του 90%).

Μετά την έλλειψη κοινωνικής δικαιοσύνης οι κάτοικοι του λεκανοπεδίου Αττικής φοβούνται περισσότερο τον κίνδυνο της εγκληματικότητας (85,5%), ενώ οι κάτοικοι της Κεντρικής Μακεδονίας (87,7%) και της υπόλοιπης Ελλάδας (90,1%) φοβούνται περισσότερο τον κίνδυνο της φτώχειας. Αντιστρόφως ο φόβος της ανεργίας και της φτώχειας καταγράφηκε περισσότερο σε ερωτώμενους οι οποίοι κατοικούν εκτός της Αττικής και της Κεντρικής Μακεδονίας.

Ο δεύτερος κίνδυνος, τον οποίο φοβούνται περισσότερο όσοι αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες, είναι η ανεργία (94,3%) και η φτώχεια (94,3%), ενώ όσοι δήλωσαν ότι δεν αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες, μετά την έλλειψη κοινωνικής δικαιοσύνης, φοβούνται περισσότερο την εγκληματικότητα (81,5%). Συγκεκριμένα συμμετέχοντες με πολλές οικονομικές δυσκολίες είχαν τρεις φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να φοβούνται τη φτώχεια και την ανεργία και μιάμιση φορά να φοβούνται τους σεισμούς και τις επιδημίες.

Η μελέτη αποτελεί την πρώτη προσπάθεια καταγραφής των κοινωνικών και ψυχολογικών επιδράσεων της οικονομικής κρίσης στον τρόπο με τον οποίο αξιολογεί ο πληθυσμός τους φόβους του για μια σειρά από κινδύνους. «Φαίνεται ότι η μακροχρόνια αναξιοκρατία, καθώς και φαινόμενα διαφθοράς σε συνδυασμό με το γεγονός ότι θεωρούνται από πολλούς υπεύθυνα για την οικονομική και ανθρωπιστική κρίση, επηρέασαν τον τρόπο με τον οποίο γίνεται η αξιολόγηση των κινδύνων στην αντίληψη των πολιτών» σημειώνει η κυρία Σίμου. Επιπλέον, προσθέτει ότι η μακροχρόνια ανεργία που προκλήθηκε από την παρατεταμένη οικονομική κρίση δεν αποτελεί μόνο απώλεια του εργατικού δυναμικού, αλλά εμμέσως μια άδικη και αντιδημοκρατική τιμωρία για τον παραγωγικό ιστό της χώρας, ιδιαιτέρως των νέων, οι οποίοι στερούνται τη δυνατότητα ανάπτυξης και δημιουργίας.

«Εκπληξη προκαλεί το γεγονός ότι οι πολλοί πολίτες δεν ιεραρχούν υψηλά τον φόβο για τις επιδημίες, γεγονός που μπορεί να αποδοθεί στην επικοινωνιακή διαχείριση των επιδημιών του 2009 και του 2011, καθώς και των θεωριών συνωμοσίας, οι οποίες θα μπορούσαν να επιφέρουν πλήγμα στην εμπιστοσύνη των πολιτών αναφορικά με την πληροφόρηση σε θέματα υγείας» τονίζει η κυρία Σίμου.