Σάιμον Στιν: «Χρειάζεται χώρος για τη διαφορετικότητα στην εκπαίδευση»

Η πολιτική που ακολουθείται σήμερα στις περισσότερες χώρες της ΕΕ είναι υπέρ των «ανοικτών σχολείων», της αποκεντρωμένης διοίκησης και της δυνατότητας της κοινότητας κάθε σχολείου να συναποφασίζει σε θέματα εκπαιδευτικής ύλης και καθημερινότητας των μαθητών, αναφέρουν μιλώντας στο «Βήμα» εκπρόσωποι του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου των Εθνικών Ενώσεων Ανεξάρτητων Σχολείων (European Council of National Associations of Independent Schools –ECNAIS). Ο πρόεδρός του κ. Σάιμον Στιν βρέθηκε πρόσφατα στη χώρα μας και συνομίλησε με εκπροσώπους της εκπαιδευτικής κοινότητας.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο των Ανεξάρτητων (ιδιωτικών) Σχολείων ιδρύθηκε τον Απρίλιο του 1988 και ως σήμερα αναγνωρίζεται από το Συμβούλιο της Ευρώπης και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ως μη κυβερνητική οργάνωση (ΜΚΟ) με συμβουλευτικό καθεστώς.

Σχολιάζοντας τον γενικό «χάρτη» των πολιτικών σε θέματα εκπαίδευσης σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ο κ. Στιν δηλώνει ότι σε περιόδους κρίσεων «οι κυβερνήσεις να συνειδητοποιήσουν πρώτα από όλα ότι η εκπαίδευση αποτελεί ένα εξαιρετικό αγαθό, με εγγενή αξία για τη ζωή των πολιτών».

Σε αυτή την κατεύθυνση, τα σχολεία πρέπει να έχουν σχέσεις με την τοπική κοινωνία και να λειτουργούν λίγο σαν πολιτιστικά κέντρα και να προσελκύουν το ενδιαφέρον των πολιτών.

«Η εκπαίδευση δεν είναι μόνο ένα εργαλείο για την ανάπτυξη πολιτικής στην αγορά εργασίας, αλλά πρώτα απ’ όλα μια επένδυση στην ανάπτυξη των διαφόρων ταλέντων κάθε παιδιού και με αυτόν τον τρόπο είναι επίσης μια επένδυση στο μέλλον που θα έχει το κάθε παιδί ως ενήλικος πολίτης, σε μια οικονομία που πλέον οδηγείται από τη γνώση» λέει ο κ. Στιν.

«Απολύτως αναγκαία συνθήκη, για να μπορούν τα σχολεία να εκπληρώσουν τον σημαντικό τους ρόλο στην εκπαίδευση των παιδιών, είναι να υπάρχει χώρος στην εκπαίδευση για τη διαφορετικότητα, έτσι ώστε οι γονείς να μπορούν να επιλέξουν το σχολείο που ταιριάζει καλύτερα στις προσωπικές τους αντιλήψεις για την ανατροφή των παιδιών τους» συνεχίζει.

«Ακριβώς για αυτόν τον λόγο το άρθρο 14 του Χάρτη των θεμελιωδών δικαιωμάτων των πολιτών των χωρών της ΕΕ είναι τόσο σημαντικό καθώς αναφέρει ότι σε κάθε κράτος-μέλος της ΕΕ το δικαίωμα ατόμων ή ενώσεων να ιδρύουν σχολεία με σεβασμό στις δημοκρατικές αρχές και με σεβασμό στο δικαίωμα των γονέων να εξασφαλίζουν την εκπαίδευση των παιδιών τους, με βάση τις θρησκευτικές, φιλοσοφικές ή παιδαγωγικές τους ιδέες, είναι εγγυημένο» αναφέρει.

Πάντως, όπως λένε μέλη του ίδιου Συμβουλίου, στην πλειονότητα των χωρών της ΕΕ δεν υπάρχει τόσο έντονος ο διαχωρισμός μεταξύ ιδιωτικών και δημοσίων σχολείων σε επίπεδο πολιτικής, καθώς όλες οι αποφάσεις που λαμβάνονται είναι κοινές και πολύ σπάνια εκφράζονται ανοικτές αντιπαραθέσεις ή διαφωνίες.

Στην ερώτηση πώς λειτουργούν τα ιδιωτικά σχολεία στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, ο κ. Στιν απαντά λέγοντας ότι «σε όλη την Ευρώπη υπάρχει μια ισχυρή παράδοση αυτονομίας στην εκπαίδευση. Το ποσοστό της αυτονομίας των ανεξάρτητων σχολείων διαφέρει από χώρα σε χώρα όπως επίσης και το ποσοστό της δημόσιας χρηματοδότησης που λαμβάνουν. Στην Ολλανδία, απ’ όπου κατάγομαι, η αυτονομία των ανεξάρτητων σχολείων είναι πολύ ισχυρή και έχουν την ίδια χρηματοδότηση, όπως τα δημόσια σχολεία. Σχεδόν το 70% των σχολείων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στην Ολλανδία είναι ανεξάρτητα σχολεία».

Πάντως, στις περισσότερες χώρες της ΕΕ σπάνια ειδήσεις σχετικά με την εκπαιδευτική διαδικασία ή τη διαδικασία εισαγωγής των νέων στα πανεπιστήμια απασχολούν τα πρωτοσέλιδα εφημερίδων.

«Ως πρόεδρος του ECNAIS έχω επισκεφθεί πολλές φορές τις 25 εθνικές ενώσεις-μέλη του. Εχω δει στις περισσότερες αυτές ευρωπαϊκές χώρες να ενισχύεται μια διαδικασία αποκέντρωσης στην εκπαίδευση, ακριβώς εξαιτίας της επείγουσας ανάγκης που αισθάνεται η κοινωνία να δώσει περισσότερο χώρο σε πρωτοβουλίες που αναβλύζουν είτε από μεμονωμένους πολίτες είτε από την κοινωνία των πολιτών, για να ξεπεραστεί η στασιμότητα στην εκπαίδευση που προκαλεί η συγκεντρωτική δομή της διοίκησης όλων των σχολείων από μία κεντρική αρχή» καταλήγει ο κ. Στιν.