Ο σιδηρόδρομος θα αποτελέσει, όπως φαίνεται, το πρώτο πεδίο εφαρμογής του μπρα ντε φερ μεταξύ της κυβέρνησης του κ. Αλέξη Τσίπρα και των δανειστών της χώρας. Σύμφωνα με πληροφορίες του «Βήματος», πρόθεση της νέας κυβέρνησης είναι να ανακτήσει τις στρατηγικού χαρακτήρα εταιρείες από το ΤΑΙΠΕΔ και να τις αξιοποιήσει μέσα από διακρατικές συμφωνίες και στρατηγικές συμμαχίες. Ηδη, όπως αποκάλυψε «Το Βήμα», δρομολογείται η επιστροφή στο Δημόσιο του 30% του «Ελ. Βενιζέλος» που είχε μεταβιβαστεί στο ΤΑΙΠΕΔ το 2011.
Ωστόσο, όπως προβλέπουν συνομιλητές των δανειστών, για κάθε προσπάθεια απόκτησης μεγαλύτερης ελευθερίας κινήσεων από ελληνικής πλευράς, οι Βρυξέλλες θα απαντούν βάζοντας τον πήχη υψηλότερα στο ζήτημα των κρατικών ενισχύσεων, οι οποίες ταλανίζουν σχεδόν κάθε μεγάλη δημόσια εταιρεία της Ελλάδας.
Σύμφωνα με το υφιστάμενο χρονοδιάγραμμα, τον Φεβρουάριο αναμένεται η κατάθεση δεσμευτικών προσφορών για την εξαγορά της ΤΡΑΙΝΟΣΕ και της Ελληνικής Εταιρείας Συντήρησης Σιδηροδρομικού Τροχαίου Υλικού (ΕΕΣΣΤΥ).
Η ΤΡΑΙΝΟΣΕ έχει ανοιχτό φάκελο κρατικών ενισχύσεων στην Κομισιόν, σύμφωνα με την οποία η εταιρεία θα έπρεπε να επιστρέψει 800 εκατ. ευρώ στο Δημόσιο. Σύμφωνα με τον υπεύθυνο επικοινωνίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, υπεύθυνο για θέματα ανταγωνισμού, κ. Ρικάρντο Καρντόζο η ιδιωτικοποίηση «είναι ο μοναδικός τρόπος να διασφαλιστεί ότι η εταιρεία θα είναι σε θέση να μοιραστεί τουλάχιστον ένα μέρος του κόστους της αναδιάρθρωσής της». «Αρα είναι ουσιώδους σημασίας να ολοκληρωθεί η ιδιωτικοποίηση, όπως έχει προγραμματιστεί» είπε στο «Βήμα της Κυριακής».
Σύμφωνα με πηγές κοντά στην υπόθεση, οι επιλογές είναι δύο. Η πρώτη είναι ο διαγωνισμός του ΤΑΙΠΕΔ να γίνει κανονικά. Σε περίπτωση που ουδείς καταθέσει δεσμευτική προσφορά, η Κομισιόν εκτιμάται ότι θα ρίξει «λευκή πετσέτα» αφού η αγορά δεν θα έχει δείξει ενδιαφέρον και θα αποδειχθεί ότι η κρατική ενίσχυση της εταιρείας ήταν μονόδρομος. Αν κατατεθούν προσφορές και προχωρήσει η εξαγορά, ο φάκελος των κρατικών ενισχύσεων θα κλείσει.
Η Επιτροπή αρνήθηκε να σχολιάσει στο «Βήμα» τι μέλλει γενέσθαι σε περίπτωση που ο διαγωνισμός δεν πραγματοποιηθεί. Κύκλοι κοντά στην υπόθεση εκτιμούν ότι αν η Κομισιόν δει γενικότερη «ανταρσία» των Ελλήνων στις μνημονιακές υποχρεώσεις, θα απαιτήσει την ανάκτηση των 800 εκατ. ευρώ από την ΤΡΑΙΝΟΣΕ, κίνηση που θα την οδηγήσει σε «λουκέτο». Και αυτό διότι, σε περίπτωση που η Ελλάδα αψηφήσει μια τέτοια απόφαση, ο «λογαριασμός» των 800 εκατ. ευρώ θα αφαιρεθεί από τη χρηματοδότηση που λαμβάνει η Ελλάδα από τα διαρθρωτικά ταμεία της ΕΕ.
Τόσο για την ΕΕΣΣΤΥ όσο και για την ΤΡΑΙΝΟΣΕ διατηρεί ζωηρό ενδιαφέρον η σύμπραξη των Ρώσων της RZD και της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, οι οποίοι ενδιαφέρονται παράλληλα για την εξαγορά του Οργανισμού Λιμένος Θεσσαλονίκης (ΟΛΘ). Για την ΤΡΑΙΝΟΣΕ ενδιαφέρεται επίσης η ρουμανική Grampet, η οποία, σύμφωνα με πληροφορίες, έχει συνασπιστεί με αμερικανική εταιρεία, ενώ η γαλλική SCNF δεν αναμένεται να καταθέσει προσφορά. Αντίθετα, για την ΕΕΣΣΤΥ οι τρεις διεκδικητές (Alstom – Damco, Siemens, RZD – ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ) αναμένεται να καταθέσουν προσφορές.
Προ ημερών ο επικεφαλής της RZD κ. Βλαντίμιρ Γιακούνιν δήλωσε ότι ακόμη και αν ακυρωθεί ο διαγωνισμός για την ΤΡΑΙΝΟΣΕ, η εταιρεία θα επιδιώξει και άλλους τρόπους συνεργασίας στην Ελλάδα.
Σύμφωνα με κορυφαίους νομικούς κύκλους, οι συνθήκες της ΕΕ προβλέπουν διακρατικές συμφωνίες εφόσον αυτές έχουν στρατηγικό χαρακτήρα, πάντα με την έγκριση της Κομισιόν.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ