Με υπουργική απόφαση δόθηκε παράταση στις προθεσμίες του νόμου 4178 για την αντιμετώπιση της αυθαίρετης δόμησης, την οποία υπέγραψε ο αναπληρωτής υπουργός ΠΕΚΑ κ. Νίκος Ταγαράς.
Σύμφωνα με την υπουργική απόφαση δίνεται παράταση δώδεκα μηνών στην προθεσμία υποβολής δήλωσης αυθαιρέτου – η προθεσμία που έθετε ο νόμος εξέπνεε στις 8 Φεβρουαρίου 2015 και με τροπολογία που πέρασε την περασμένη εβδομάδα στη Βουλή ρυθμίστηκε να δοθεί παράταση με υπουργική απόφαση.
Έτσι η νέα προθεσμία λήγει στις 8 Φεβρουαρίου 2016, με την πάροδο συνολικά 30 μηνών από τη δημοσίευση του νόμου 4178. Σε όλη την περίοδο της παράτασης, θα ισχύουν οι ίδιες δυνατότητες αποπληρωμής και ιδίως οι 60 μηνιαίες δόσεις που προβλέπονται και για όσους υποβάλουν δήλωση σήμερα.
Παράλληλα, με την ίδια υπουργική απόφαση τροποποιείται παλαιότερη απόφαση που προέβλεπε υποβολή των σχεδίων που συνοδεύουν τη δήλωση υπαγωγής αυθαιρέτου στον νόμο 4178 κατά έξι μήνες. Σύμφωνα με τη νέα απόφαση, ο μηχανικός υποχρεούται να ολοκληρώσει την ηλεκτρονική υποβολή των απαραίτητων δικαιολογητικών μέσα σε 24 μήνες από την καταληκτική ημερομηνία υπαγωγής στις διατάξεις του νόμου. Με αυτή τη ρύθμιση, πολίτες και μηχανικοί έχουν τη δυνατότητα να προχωρήσουν άμεσα τη δήλωση υπαγωγής και να ξεκινήσουν την αποπληρωμή των ειδικών προστίμων αλλά να υποβάλουν τα συμπληρωματικά στοιχεία (και κυρίως τα σχέδια που απαιτούνται) μέχρι τις 8 Φεβρουαρίου 2018.
Σημειώνεται ότι η απόφαση που εκδίδεται σήμερα δεν αφορά την κατηγορία 3 του νόμου 4178 που αφορά μικρές αυθαιρεσίες, όσες δηλαδή δεν αυξάνουν τον όγκο και την επιφάνεια του κτίσματος, καθώς για αυτές δεν υφίσταται καταληκτική προθεσμία υπαγωγής.
«Η εξέλιξη των δηλώσεων του νόμου 4178 δείχνει την αναγκαιότητα της καταγραφής των αυθαιρέτων αλλά και την αποδοχή των ρυθμίσεων από τους πολίτες. Η πρόσφατη κρίση του ΣτΕ, το σκεπτικό της οποίας αναμένουμε με τη δημοσίευση της απόφασης, απέδειξε ότι υπάρχει συνταγματικά ορθός δρόμος για να επιλυθεί το πρόβλημα των αυθαιρέτων. Με την παράταση για την υποβολή των δηλώσεων δίνουμε τη δυνατότητα σε πολίτες και μηχανικούς να τακτοποιήσουν τις εκκρεμότητες του παρελθόντος με ευνοϊκούς όρους και να γυρίσουμε όλοι μαζί οριστικά σελίδα στα θέματα πολεοδομίας» δήλωσε ο κ. Ταγαράς.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΥΠΕΚΑ, ο ρυθμός υποβολής δηλώσεων των δηλώσεων έχει αυξηθεί το τελευταίο διάστημα. Κατά τους πρώτους 15 μήνες εφαρμογής παρατηρούνταν ότι οι δηλώσεις ανέρχονταν σε περίπου 300 έως 400 την ημέρα, με σημαντική αύξηση (άνω των χιλίων ημερησίως) κοντά στην ημερομηνία λήξης των προθεσμιών. Μετά τη δημοσίευση στα ΜΜΕ των πληροφοριών για λήψη απόφασης του ΣτΕ περί συνταγματικότητας των ρυθμίσεων του νόμου 4178 (επισήμως δεν έχει ανακοινωθεί ακόμη), η αύξηση του ρυθμού των δηλώσεων υπαγωγής προσεγγίζει το 50%, φθάνοντας περίπου τις 500 έως 600 δηλώσεις την ημέρα.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του ΥΠΕΚΑ στους δύο τελευταίους νόμους αυθαιρέτων, δηλαδή τόσο στον 4178 που ισχύει σήμερα όσο και στον 4014 που κρίθηκε αντισυνταγματικός (αλλά υπάρχει η δυνατότητα μεταφοράς της δήλωσης στον συνταγματικό νόμο 4178) έχουν δηλωθεί συνολικά 805.682 αυθαίρετα κτίσματα ή κτίσματα με αυθαιρεσία. Από αυτές τις δηλώσεις, άνω των 490.000 έχουν πληρώσει ήδη παράβολο (άρα θα ολοκληρώσουν την υπαγωγή) και 269.036 έχουν ήδη ολοκληρώσει την υπαγωγή.
Παράλληλα από το ηλεκτρονικό σύστημα έχουν εκδοθεί 671.720 βεβαιώσεις για μεταβίβαση ακινήτων. Ακόμη σημειώνεται ότι ήδη 134 δηλώσεις έχουν χαρακτηριστεί άκυρες καθώς από τον έλεγχο των στοιχείων έχει προκύψει ανακριβής δήλωση και έχει ζητηθεί από την οικεία Υπηρεσία Δόμησης η ακύρωσή τους.
Συνολικά από τις δηλώσεις αυθαιρέτων προκύπτει ότι το 75% των δηλώσεων αφορά κτίσματα με οικοδομική άδεια και το 25% των δηλώσεων αφορά κτίσματα χωρίς άδεια, δηλαδή παντελώς αυθαίρετα. Ακόμη προκύπτει ότι το 70 των δηλώσεων αφορά ακίνητα σε εντός σχεδίου περιοχές και το 30% σε ακίνητα εκτός σχεδίου. Επίσης το 22% των δηλώσεων αφορά κύρια και μοναδική κατοικία, το 60% άλλη κατοικία (δευτερεύουσα, εξοχική κλπ) και το υπόλοιπο 18% επαγγελματικές χρήσεις.
Το μέσο πρόστιμο των νέων δηλώσεων ανέρχεται στο ποσό των 5.383 ευρώ ανά δήλωση, η μέση επιφάνεια κυρίων χώρων στα 75 τετραγωνικά και η μέση επιφάνεια βοηθητικών χώρων στα 31 τετραγωνικά. Συνολικά από τους νόμους περί αυθαιρέτων τα τελευταία 5 χρόνια έχουν ήδη εισπραχθεί άνω των 2,2 δισ. ευρώ και αναμένονται ακόμη άνω του 1 δισ. ευρώ από όσους έχουν ήδη υποβάλει δήλωση.