Την έχουν ονομάσει χώρα των παιδιών, αφού περίπου 55% του πληθυσμού της είναι μέχρι 15 χρόνων. Στην Αιθιοπία, τα παιδιά είναι πάνω από 40 εκατομμύρια από και τα ορφανά παιδιά πάνω από 4 εκατομμύρια.
Η Μελίνα, ο Στέφανος, ο Βασίλης, η Αριάδνη, ο Οδυσσέας, η Μαργαρίτα ήταν μέχρι πρότινος μερικά από αυτά. Σήμερα έχουν οικογένεια στην Ελλάδα.
Τριάντα έξι οικογένειες υιοθέτησαν παιδιά από την Αιθιοπία τα τελευταία τρία περίπου χρόνια, και άλλες 12 περιμένουν να αξιολογηθούν, να ταξιδέψουν ως την Αντίς Αμπέμπα και να επιστρέψουν με το παιδί τους. Η Αιθιοπία είναι σήμερα η υπ’ αριθμόν ένα χώρα προέλευσης των παιδιών που βρίσκουν σπίτι στην Ελλάδα μέσω διακρατικής υιοθεσίας. Και το ενδιαφέρον συνεχώς αυξάνεται.
Όπως λέει η Χρυσούλα Κοντογιάννη, υπεύθυνη της Διεθνούς Κοινωνικής Υπηρεσίας , του μη κυβερνητικού οργανισμού που έχει διαπιστευθεί για να μεσολαβεί στις υιοθεσίες αυτές, οι νέες οικογένειες δημιουργήθηκαν από ανθρώπους που όχι μόνο θέλουν να δώσουν αγάπη σε ένα παιδί αλλά είναι και διατεθειμένοι να παρακάμψουν κάθε προκατάληψη σχετικά με τις φυλετικές διακρίσεις.
Γι’ αυτό και στις περισσότερες περιπτώσεις, είναι άνθρωποι που δεν μπαίνουν στη διαδικασία των δημόσιων ιδρυμάτων. Υπάρχουν βέβαια και εκείνοι που δεν θέλουν να περιμένουν 3 -5 χρόνια, όσο απαιτείται για την υιοθεσία ενός παιδιού από την Ελλάδα.
Ένα χρόνο και 15.000 ευρώ
Η διαδικασία της διακρατικής υιοθεσίας διαρκεί περίπου ένα χρόνο με ενάμιση χρόνο.
Περισσότερα για τις διακρατικές υιοθεσίες
Όπως εξηγεί η κ.Κοντογιάννη, περίπου 6 μήνες απαιτούνται για να συγκεντρωθούν όλα τα απαραίτητα δικαιολογητικά και να αξιολογηθούν οι υποψήφιοι θετοί γονείς.
Τις διαδικασίες αναλαμβάνει η Διεθνής Κοινωνική Υπηρεσία – που σήμερα έχει μόλις ένα άτομο και 3 εθελοντές για την διεκπεραίωση όλων των φακέλων – και οι κατά τόπους περιφέρειες.
Μετά την αξιολόγηση, ο φάκελος μεταφράζεται και αποστέλλεται στο ίδρυμα της Αιθιοπίας, που φιλοξενεί τα παιδιά. Το επόμενο βήμα είναι το ταξίδι των υποψήφιων γονιών στην Αιθιοπία. Το προξενείο της αφρικανικής χώρας αναλαμβάνει τα ταξιδιωτικά έγγραφα και οι ενδιαφερόμενοι περνούν μερικές μέρες στο ίδρυμα και γνωρίζουν για πρώτη φορά το παιδί.
Ακολουθεί νέα αξιολόγηση που διαρκεί και πάλι αρκετούς μήνες, ενώ από το επόμενο ταξίδι οι γονείς επιστρέφουν μαζί με το παιδί. Οι αρχές της Αιθιοπίας ζητούν αναφορές για τις συνθήκες ζωής κάθε παιδιού ανά τακτά διαστήματα και μέχρι το παιδί να φτάσει τα 18.
Το κόστος φτάνει περίπου τις 15.000 ευρώ και περιλαμβάνει όλες τις απαιτούμενες μεταφράσεις εγγράφων, τους δικηγόρους που θα χρειαστούν στην Αιθιοπία και τα έξοδα των ταξιδιών.
Όμως κανείς από τους γονείς των παιδιών δεν σκέφτηκε ποτέ πως η οικογένεια του κόστισε ακριβά.
Διακρατικές υιοθεσίες πραγματοποιούνται και μέσω άλλων χωρών, ωστόσο παράγοντες δυσκολίας αποτελούν η μεγάλη αναμονή και η γραφειοκρατία.
Τα ελληνικά ιδρύματα
Σε τρία ελληνικά ιδρύματα (Κέντρο Βρεφών «Μητέρα», Αναρρωτήριο Πεντέλης και «Άγιος Στυλιανός» στη Θεσσαλονίκη) σηκώνουν το βάρος των υιοθεσιών εντός των ελληνικών συνόρων.
Όπως αναφέρει η Ευαγγελία Βελέντζα, πρόεδρος του «Μητέρα», στα δύο κέντρα της Αττικής, 131 παιδιά περιμένουν σήμερα μια θετή οικογένεια ενώ αντίστοιχα 100 αιτήσεις υιοθεσίας βρίσκονται στη φάση της αξιολόγησης.
Σύμφωνα με την ίδια, η μεγάλη αναμονή για τις υιοθεσίες δεν είναι θέμα γραφειοκρατίας. «Έως και τα μισά από τα παιδιά που μπορούν να υιοθετηθούν έχουν ήπια ή και σοβαρά προβλήματα υγείας – παθολογικά ή ψυχολογικά – και αυτά δεν τα προτιμούν…»
Την ίδια ώρα, πολλά από τα παιδιά που φιλοξενούνται στα ιδρύματα δεν θεωρούνται «ελεύθερα» για υιοθεσία, για νομικούς ή άλλους λόγους (πχ. οι βιολογικοί γονείς δηλώνουν ότι τα αφήνουν εκεί προσωρινά).
Καλά κρατούν και οι παράνομες συναλλαγές
Κάθε χρόνο 800 παιδιά υιοθετούνται στην Ελλάδα. Από αυτά, μόνο 60 προέρχονται από τα δημόσια ιδρύματα…
Οι αριθμοί δείχνουν καθαρά πως στη χώρα μας συνεχίζονται οι παράνομες υιοθεσίες, με αντίστοιχες συναλλαγές.
Ο νόμος δεν επιτρέπει βέβαια τις ιδιωτικές υιοθεσίες, όμως αφήνει ένα παράθυρο απ’ όπου μπορούν να χωρέσουν πολλά.
Επιτρέπει δηλαδή να δοθεί ένα παιδί σε άλλη οικογένεια με τη συγκατάθεση των φυσικών γονέων και πριν γίνει αξιολόγηση καταλληλότητας της οικογένειας.
Επιπλέον, διώκονται μόνο όσοι συλληφθούν επ’ αυτοφώρω να πληρώνουν για να αγοράσουν παιδί.