Στον έλεγχο του Γενικού Λογιστηρίου του κράτους ο ΟΑΣΘ

Όπως αποκαλύπτει η ηλεκτρονική έκδοση του «Βήματος», έφτασε στο υπουργείο Υποδομών έγγραφο της ΕΛΣΤΑΤ, με το οποίο η Αρχή γνωστοποιεί ότι ο ΟΑΣΘ εφεξής εντάσσεται στους Φορείς της Γενικής Κυβέρνησης. Αυτό συνεπάγεται, σύμφωνα με τον νόμο, ότι θα υποστεί τον σκληρό «εναγκαλισμό» κι έλεγχο του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους (ΓΛΚ), δηλαδή εκείνου του φορέα που παραδοσιακά αντιδρά στην παχυλή επιδότηση του συγκοινωνιακού οργανισμού από το δημόσιο.

Όπως είναι σε θέση να γνωρίζει «Το Βήμα», στο υπουργείο Υποδομών επικρατεί ανησυχία για το τι μέλλει γενέσθαι, καθώς ο ΟΑΣΘ, ο οποίος αποτελεί παραχωρησιούχο των αστικών συγκοινωνιών, θα βρεθεί υπό τις «Τροϊκανής» έμπνευσης σκληρές ρήτρες του υπουργείου Οικονομικών για τα ελλείμματα και την διαφάνεια στις οικονομικές καταστάσεις.

Σύμφωνα με τον νόμο, η μη υποβολή ισολογισμών και οικονομικών στοιχείων στο ΓΛΚ αποτελεί αιτία τόσο για παύση της κρατικής χρηματοδότησης όσο και επιβολής κυρώσεων στις διοικήσεις των παρανομούντων οργανισμών. Μάλιστα, διακόπτεται η επιδότηση σε φορείς που δεν υποβάλουν στοιχεία στο υπουργείο Οικονομικών.

Σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών, εάν νομικά πρόσωπα παρουσιάσουν αδικαιολόγητες αποκλίσεις από τους τριμηνιαίους στόχους, θα καλούνται τα αρμόδια υπηρεσιακά όργανα να μεριμνήσουν για διορθωτικές παρεμβάσεις μείωσης των αποκλίσεων στο πλαίσιο της προσπάθειας για «εδραίωση της δημοσιονομικής εξυγίανσης, προσαρμογής και πειθαρχίας».

Πρακτικά, σε περιπτώσεις απόκλισης στόχους και κανόνες, ενεργοποιείται ρήτρα ενεργοποίησης διορθωτικού μηχανισμού. Επίσης, ο νόμος προβλέπει την διενέργεια εσωτερικού ελέγχου σε όλους τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης από Υπηρεσίες Εσωτερικού Ελέγχου.

Χωρίς έλεγχο οι δαπάνες του ΟΑΣΘ

Ο ΟΑΣΘ αποτελεί πονεμένη ιστορία τόσο για το δημόσιο όσο και για τους επιβάτες της Θεσσαλονίκης. Μεταξύ της Άνοιξης του 2010 και του Οκτωβρίου του 2014 το εισιτήριο στην Θεσσαλονίκη θα έχει διπλασιαστεί, σε εφαρμογή των οικονομικών συμφωνιών του οργανισμού με το υπουργείο Υποδομών.

Ο ΟΑΣΘ λειτουργεί με ένα ιδιότυπο καθεστώς από το 1957, βάσει της σύμβασης παραχώρησης που είχε συνάψει με το δημόσιο, η οποία προβλέπει ότι επιδοτείται από το κράτος για το σύνολο των ζημιών του.

Ωστόσο, οι ρήτρες της συμφωνίας είναι εξοντωτικές για το δημόσιο, καθώς συνεπάγονται βέβαιη δικαίωση του ΟΑΣΘ στις οικονομικές του αξιώσεις εις βάρος του δημοσίου στα διαιτητικά δικαστήρια, μέθοδος που ιστορικά έχει λειτουργήσει ως αντικίνητρο για την μείωση των δαπανών του.

Μάλιστα, προξενεί εντύπωση το γεγονός ότι παρόλη την ύφεση της οικονομίας και την επώδυνη οικονομική προσαρμογή του ελληνικού λαού και της αγοράς στις νέες συνθήκες, ο ΟΑΣΘ διατηρεί ακέραιο το κέρδος του σε ετήσια βάση, ενώ δεν έκανε τίποτε για να μειώσει το κόστος του όλα αυτά τα χρόνια.

Ωστόσο, σε συνέχεια πρόσφατης διαπραγμάτευσης του υπουργείου Υποδομών με τον ΟΑΣΘ, υπουργική απόφαση επανακαθόρισε τις επιδοτήσεις του οργανισμού για την περίοδο 2009-2011, λαμβάνοντας υπόψη αποφάσεις της Διαιτησίας, κατά 66 εκατ. ευρώ περισσότερο σε σχέση με τις αρχικές χορηγήσεις.

Βάσει της νέας συμφωνίας, όμως, ο ΟΑΣΘ παραιτείται από το δικαίωμα προσφυγής στη Διαιτησία για τα έτη 2012-2017, όπου διεκδικούσε 180 εκατ. ευρώ περισσότερα για την περίοδο 2012-2014, για την οποία του αναλογούσαν επιδοτήσεις 96 εκατ. ευρώ, 76,5 εκατ. ευρώ και 48 εκατ. ευρώ κατ’ έτος, αντίστοιχα. Σύμφωνα με την νέα ρύθμιση, ο ΟΑΣΘ θα αρκεστεί σε επιδοτήσεις ύψους 47,1 εκατ. ευρώ 41,6 εκατ. ευρώ και 39 εκατ. ευρώ για τα έτη 2015, 2016 και 2017, αντίστοιχα.

Ωστόσο, σύμφωνα με νομοσχέδιο το υπουργείου Υποδομών, προκύπτει όφελος για τον ΟΑΣΘ τόσο από τα έσοδα όσο και από τα έξοδα, καθώς διάταξη προβλέπει ότι θα λαμβάνει επιδοτήσεις από τα συναρμόδια υπουργεία για τα μειωμένα εισιτήρια των ευαίσθητων κοινωνικών ομάδων και των ενστόλων.

Επίσης, άλλη διάταξη μικραίνει κατά πολύ την ανάγκη ανανέωσης του στόλου των λεωφορείων του ΟΑΣΘ, καθώς ορίζει την διάρκεια κυκλοφορίας τους στα 20 έτη από την κυκλοφορία τους ως καινούρια. Σημειωτέον ότι τα οχήματα του ΟΑΣΘ θα περιέλθουν μαζί με τα αμαξοστάσια στο δημόσιο, όταν λήγει η παραχώρησης, με αντίτιμο την μη αποσβεσθείσα αξία τους προς τους μετόχους.

Σύμφωνα με κυβερνητικά στοιχεία, την περίοδο 2007-2013 οι αστικές συγκοινωνίες της Αττικής έλαβαν συνολική επιδότηση 980 εκατ. ευρώ για όλα τα συγκοινωνιακά μέσα, την ώρα που το άθροισμα των επιδοτήσεων και διαιτητικών αποφάσεων του ΟΑΣΘ έφτανε έφτασε τα 910 εκατ. ευρώ.

Η μέση ετήσια επιδότηση του ΟΑΣΑ για 143 εκατ. οχηματοχιλιόμετρα έφτασε τα 140 εκατ. ευρώ, όταν ο ΟΑΣΘ για 42 εκατ. οχηματοχιλιόμετρα (δηλαδή λιγότερο από το 1/3 του συγκοινωνιακού έργου σε σύγκριση με την Αθήνα) έλαβε 130 εκατ. ευρώ. Από τα ίδια στοιχεία προκύπτει ότι κάθε όχημα της ΟΣΥ (λεωφορεία – τρόλεϊ) λαμβάνει επιδότηση περίπου 55.000 ευρώ, όταν κάθε όχημα του ΟΑΣΘ επιδοτείται με 210.000 ευρώ κατ’ έτος.

Αντίστοιχα, η επιδότηση ανά εργαζόμενο στον ΟΑΣΑ είναι 16.000 ευρώ τον χρόνο, όταν στη Θεσσαλονίκη φτάνει τα 50.000 ευρώ, ενώ η επιχορήγηση ανά επιβάτη, η οποία φτάνει τα 20 λεπτά στον ΟΑΣΑ, κυμαίνεται στα 80 λεπτά στον ΟΑΣΘ και φτάνει στο 100% της αξίας του κομίστρου.