Ως ένα ακόμα κρίκο στην αλυσίδα των πρόσφατων νομοθετημάτων τα οποία οδηγούν τη χώρα εκτός βιώσιμης ανάπτυξης και εκτός κράτους δικαίου χαρακτηρίζει το Επιμελητήριο Περιβάλλοντος το νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών σχετικά με την «Οριοθέτηση, διαχείριση και προστασία αιγιαλού και παραλίας», παίρνοντας με τη σειρά του θέση μαζί με άλλες περιβαλλοντικές και οικολογικές οργανώσεις εναντίον διατάξεων του σχεδίου νόμου.
«Μετά τη δημόσια γη, τον χωροταξικό και πολεοδομικό σχεδιασμό και τις διαδικασίες περιβαλλοντικής αδειοδότησης, στον βωμό της «ανάπτυξης» θυσιάζεται ήδη και το πολυτιμότερο τμήμα της κοινόχρηστης δημόσιας γης, δηλαδή ο αιγιαλός και οι παράκτιες και παραλίμνιες περιοχές. Και είναι βέβαιο ότι η καταστροφή αυτή θα συνεχιστεί, όσο η οικονομική ανάπτυξη εξακολουθεί να ταυτίζεται με την αλόγιστη και ανεπανόρθωτη απώλεια του φυσικού κεφαλαίου της χώρας.




»Είναι δε εξίσου τραγικό ότι στην προσπάθεια να αποκτήσει το νομοσχέδιο και κάποιο «λαϊκό έρεισμα», οι καταπατητές αιγιαλών επιβραβεύονται για την επιμονή και υπομονή τους.




»Οποιοσδήποτε περαιτέρω σχολιασμός θα προσέδιδε στο προτεινόμενο νομοσχέδιο την περιωπή κανόνος δικαίου, την οποία, ακόμα και αν τελικά ψηφιστεί -πράγμα που απευχόμαστε- τυπικώς μόνο, αλλά ουδέποτε ουσιαστικώς, θα αποκτήσει» αναφέρει χαρακτηριστικά σε ανακοίνωση του το Επιμελητήριο Περιβάλλοντος.

Αντιδράσεις και από τους συλλόγους του ΕΛΚΕΘΕ

Πολλά ερωτήματα θέτουν οι σύλλογοι των εργαζομένων και των επιστημόνων του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ) σχετικά με το σχέδιο νόμου για τον αιγιαλό, το οποίο «επιχειρεί να αλλάξει πλήρως και επί τα χείρω τον δημόσιο και κοινόχρηστο χαρακτήρα του αιγιαλού, της παραλίας, της όχθης και της παρόχθιας ζώνης και ταυτόχρονα έννοιες όπως προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, αειφορία και χωροταξικός σχεδιασμός βγαίνουν στο περιθώριο προς χάρη της άτακτης επίτευξης επιχειρηματικού κέρδους χωρίς όρους και κανόνες».

Αρχικά απορούν με το ποιους φορείς ήρθε σε επαφή η νομοπαρασκευαστική ομάδα επισημαίνοντας ότι ορισμοί, διεργασίες της παράκτιας ζώνης, ζητήματα προστασίας των παράκτιων οικοσυστημάτων και ολοκληρωμένης διαχείρισης της παράκτιας ζώνης με όρους αειφορίας, δεν έχουν ληφθεί καν υπόψη. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ο ορισμός αιγιαλού και ο ορισμός παλαιού αιγιαλού, «ο οποίος γίνεται χωρίς να λαμβάνεται υπόψη ότι η μετατόπιση της γραμμής του αιγιαλού είναι δυνατόν να συμβεί είτε προς τη θάλασσα –όπως το σ/ν υποθέτει– είτε προς την ξηρά».

Τονίζεται ότι το σχέδιο νόμου κινείται σε αντίθετη κατεύθυνση από το Σύνταγμα καθώς «ο αιγιαλός, οι παραλίες, οι όχθες λιμνών και ποταμών και οι παρόχθιες ζώνες αποτελούν ουσιώδη στοιχεία του φυσικού περιβάλλοντος και ως τέτοια προστατεύονται συνταγματικά (άρθρο 24 του Ελληνικού Συντάγματος)» και το Κοινοτικό Δίκαιο «σύμφωνα με την έννοια της ολοκληρωμένης διαχείρισης των παράκτιων ζωνών», αλλά και τη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας για την προστασία των ακτών.

Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι οι παράγραφοι 1-3 του άρθρου 2 του υφιστάμενου νόμου 2971/2001 καταργούνται, οι οποίες κινούμενες στο πλαίσιο που ορίζει το άρθρο 24 του Συντάγματος προβλέπουν έως σήμερα: «Ο αιγιαλός, η παραλία, η όχθη και η παρόχθια ζώνη είναι πράγματα κοινόχρηστα και ανήκουν κατά κυριότητα στο Δημόσιο, το οποίο τα προστατεύει και τα διαχειρίζεται. Η προστασία του οικοσυστήματος των ζωνών αυτών είναι ευθύνη του Κράτους. Ο κύριος προορισμός των ζωνών αυτών είναι η ελεύθερη και απρόσκοπτη πρόσβαση προς αυτές. Κατ’ εξαίρεση ο αιγιαλός, η παραλία, η όχθη και η παρόχθια ζώνη μπορούν να χρησιμεύσουν για κοινωφελείς περιβαλλοντικούς και πολιτιστικούς σκοπούς και για απλή χρήση της παραγράφου 1 του άρθρου 13, καθώς επίσης και για την εξυπηρέτηση υπέρτερου δημοσίου συμφέροντος».

Εν συνεχεία στην ανακοίνωσή τους οι σύλλογοι του προσωπικού του ΕΛΚΕΘΕ αναφέρονται στις κτηματικές υπηρεσίες και στο ότι η Κτηματολόγιο ΑΕ δεν χρησιμοποιεί ορθή μεθοδολογία για τη χάραξη των οριογραμμών, ενώ επισημαίνουν ότι προβλέπεται η με συνοπτικές διαδικασίες παραχώρηση της χρήσης του αιγιαλού, παρόχθιας ζώνης κτλ. ακόμη και αν εκεί βρίσκονται αρχαιολογικοί χώροι, μνημεία ή προστατευόμενες περιοχές ή τοπία φυσικού κάλλους, σημειώνοντας ότι στην όλη διαδικασία δεν υπεισέρχεται η περιφερειακή και τοπική αυτοδιοίκηση.

Παράλληλα τονίζουν ότι δεν γίνεται καμία αναφορά στην υποχρέωση εξασφάλισης ελεύθερης και απρόσκοπτης πρόσβασης στον αιγιαλό, ενώ παραχωρείται θαλάσσιος ή λιμναίος χώρος χωρίς να απαιτεί να τηρούνται στοιχειώδεις περιβαλλοντικοί όροι.

Επισημαίνεται ότι το ίδιο το ΕΛΚΕΘΕ τελεί «υπό διωγμό» (οι εγκαταστάσεις του στον Άγιο Κοσμά) «προς χάρη της επιχειρηματικής αξιοποίησης του παραλιακού μετώπου στην περιοχή του Ελληνικού».