Την ίδια «στέγη» θα μοιράζονται από τον επόμενο χρόνο κτηνοτρόφοι πολλών περιοχών της χώρας, αρχής γενομένης από την Πελοπόννησο. Προαπαιτούμενο η επιθυμία τους να οργανωθούν σε ομάδες, βάζοντας το πρώτο λιθαράκι για τη δημιουργία κτηνοτροφικών πάρκων. Μια τέτοια κίνηση εκτιμάται ότι θα έχει πολλά οφέλη, καθώς οι συνεργαζόμενοι παραγωγοί θα έχουν ταυτόχρονα αυτονομία (ατομικό στάβλο), αλλά και τη δυνατότητα συνεργασίας για την προμήθεια ζωοτροφών, την πώληση των προϊόντων κτλ.
Τα θεμέλια για τα κτηνοτροφικά πάρκα στην Ελλάδα μπήκαν με τον Νόμο 4235/2014. Οι όροι, οι προϋποθέσεις και οι αρμόδιες αρχές για την ίδρυση και τη λειτουργία τους θα οριστούν με Υπουργική Απόφαση, η οποία ετοιμάζεται από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Ηδη κτηνοτρόφοι και τοπικοί φορείς από πολλές περιοχές της χώρας –από τον Δήμο Πωγωνίου, την Κοζάνη, τη Χίο κ.ά. –έχουν δείξει ενδιαφέρον.
Ωστόσο, μόνο στην Πελοπόννησο το σχέδιο για ίδρυση 10 κτηνοτροφικών πάρκων (δύο ανά Νομό) έχει ωριμάσει και οι διαδικασίες για την εκκίνηση του πιλοτικού προγράμματος προχωρούν με σταθερούς ρυθμούς. Σύμφωνα με μελέτη του καθηγητή στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και προέδρου της Ελληνικής Ζωοτεχνικής Εταιρείας κ. Γεώργιου Ζέρβα, η οποία έγινε για λογαριασμό της Περιφέρειας Πελοποννήσου, το κόστος του προγράμματος για τα 10 πάρκα μπορεί να φτάσει τα 15 εκατ. ευρώ. Για τη χρηματοδότησή τους σημαντικό ρόλο θα παίξει ο τραπεζικός δανεισμός –εκτιμάται στο 30% –, η άντληση πόρων από κοινοτικά προγράμματα (περίπου 50%), ενώ θα απαιτηθεί και ιδία συμμετοχή των κτηνοτρόφων για το υπόλοιπο ποσό.
Στη διαδικασία κατάρτισης του προγράμματος υπήρξε συνεργασία τόσο με το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης όσο και με την Τράπεζα Πειραιώς. Το υπουργείο ήδη ετοιμάζει την πρόταση προς την ΕΕ και εκτιμάται ότι ως το τέλος του έτους θα έχει οριστικοποιηθεί το ύψος της κοινοτικής χρηματοδότησης, ώστε μέσα στο 2015 να οργανωθούν τα πρώτα κτηνοτροφικά πάρκα.
Αυτή τη στιγμή αναζητούνται οι ενδιαφερόμενοι κτηνοτρόφοι και σύμφωνα με τον καθηγητή είναι αναπάντεχα πολλοί. «Το πρόγραμμα είναι πιλοτικό. Δεν υπάρχει προηγούμενη εμπειρία. Προσπαθούμε να προβλέψουμε ένα μοντέλο άσκησης της αιγοπροβατοτροφίας μας, το οποίο μπορεί να περπατήσει, ώστε να το προωθήσουμε» λέει ο κ. Ζέρβας.
Οσον αφορά τις περιοχές όπου θα μπορούν να χωροθετηθούν τα κτηνοτροφικά πάρκα, το τοπίο δεν έχει ακόμη ξεκαθαρίσει. Στο πολυαναμενόμενο νομοσχέδιο για τη χωροταξική και πολεοδομική μεταρρύθμιση του υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής –σύμφωνα με την τελευταία μορφή του –καθορίζονται σε δήμους με έντονη κτηνοτροφική δραστηριότητα περιοχές κτηνοτροφικών πάρκων, σε εκτός σχεδίου περιοχές. Ωστόσο, το νομοσχέδιο δεν αναμένεται να κατατεθεί προς ψήφιση στη Βουλή πριν από το καλοκαίρι.
Ομάδες παραγωγών
Στα κτηνοτροφικά πάρκα κάθε κτηνοτρόφος θα έχει τον δικό του στάβλο, αλλά θα χρησιμοποιεί τους κοινόχρηστους χώρους εκ περιτροπής και προγραμματισμένα, όπως θα προβλέπεται από τον εσωτερικό κανονισμό λειτουργίας του πάρκου. «Ουσιαστικά, οι συνεργαζόμενοι στο κτηνοτροφικό πάρκο κτηνοτρόφοι θα αποτελούν ομάδα παραγωγών που θα έχει ταυτόχρονα αυτονομία και συνεργασία, όπως είναι η ομαδική προμήθεια ζωοτροφών, η ομαδική πώληση προϊόντων κ.ά.» σημειώνει ο κ. Ζέρβας.
Ετσι, οι κτηνοτρόφοι θα μπορέσουν να ρίξουν το κόστος παραγωγής, το οποίο στην Ελλάδα είναι ιδιαίτερα υψηλό, και να πετύχουν υψηλότερες τιμές πώλησης των προϊόντων τους.
Για τη δημιουργία κτηνοτροφικού πάρκου θα πρέπει να συσταθεί ειδικός φορέας με συγκεκριμένες αρμοδιότητες και έργο (δημιουργία υποδομών, οργάνωση της κοινόχρηστης έκτασης, επίβλεψη της λειτουργίας και συντήρησης του πάρκου κ.λπ.). «Στη συντήρηση και τα έξοδα λειτουργίας του –επισκευές, ηλεκτρικό ρεύμα, νερό –θα συμμετέχουν οι κτηνοτρόφοι, ποσοστιαία, σύμφωνα με το καταστατικό του πάρκου. Λίγο-πολύ, θα μοιάζει με τη λειτουργία μιας πολυκατοικίας, με ιδιοκτήτες και κοινόχρηστες δαπάνες» επισημαίνει ο καθηγητής.
Σύμφωνα με το πιλοτικό πρόγραμμα Πελοποννήσου, εφόσον το κτηνοτροφικό πάρκο υλοποιηθεί με χρήματα του Δημοσίου, ο κτηνοτρόφος θα χρησιμοποιεί το πάρκο (χωρίς δικαίωμα πώλησης και μεταβίβασης) όσο διατηρεί το ζωικό κεφάλαιο και τη μονάδα του σε λειτουργία. Εάν τον κτηνοτρόφο διαδέχεται στη μονάδα κάποιο από τα παιδιά του, τα δικαιώματα παραμονής στο πάρκο θα μεταβιβάζονται σε αυτό. Αν κάποιος παραγωγός όμως αποχωρήσει, τη θέση του θα πάρει κάποιος άλλος κτηνοτρόφος, έπειτα από έγκριση των υπολοίπων κτηνοτρόφων και του υπεύθυνου φορέα του κτηνοτροφικού πάρκου.
ΚΑΘΟΔΗΓΗΣΗ
Δωρεάν επιστημονική βοήθεια
Στην ομάδα παραγωγών του πάρκου θα παρέχεται δωρεάν επιστημονική βοήθεια και καθοδήγηση για θέματα διατροφής, διαχείρισης, υγιεινής, περίθαλψης κ.λπ. από τους γεωπόνους και κτηνιάτρους του δήμου ή της περιφέρειας.
Δωρεάν επιστημονική βοήθεια
Στην ομάδα παραγωγών του πάρκου θα παρέχεται δωρεάν επιστημονική βοήθεια και καθοδήγηση για θέματα διατροφής, διαχείρισης, υγιεινής, περίθαλψης κ.λπ. από τους γεωπόνους και κτηνιάτρους του δήμου ή της περιφέρειας.
«Κάθε εγχείρημα αρχικά είναι δύσκολο και απαιτεί ρίσκο όπως αυτό που παίρνει κάθε επιχειρηματίας, μικρός ή μεγάλος. Χωρίς αυτό, όμως, δεν μπορεί να υπάρξει πρόοδος και επιτυχία. Το ρίσκο, κατά τη γνώμη μου, στην περίπτωση των κτηνοτροφικών πάρκων δεν είναι μεγάλο. Οι πιθανότητες επιτυχίας θα εξαρτηθούν σχεδόν αποκλειστικά από τη συνεργαζόμενη ομάδα κτηνοτρόφων. Γι’ αυτό άλλωστε επισημάνθηκε η πιλοτική εφαρμογή τους, δεδομένου ότι δεν έχει εφαρμοστεί ως τώρα κάτι ανάλογο, αν και συζητείται περισσότερο από μια δεκαετία» σημειώνει ο κ. Ζέρβας.
Δεν είναι τυχαίο ότι ο βαθμός εκσυγχρονισμού και τεχνολογικής διείσδυσης στην ελληνική αιγοπροβατοτροφία είναι χαμηλός, παρότι αποτελεί τον σημαντικότερο κλάδο της ζωικής παραγωγής, με παράδοση αιώνων. Η Ελλάδα είναι ίσως η μοναδική χώρα στον κόσμο όπου η παραγόμενη ποσότητα αιγοπρόβειου γάλακτος είναι μεγαλύτερη εκείνης του αγελαδινού.
Με την υλοποίηση του προγράμματος εκτιμάται ότι θα γίνουν μετεγκατάσταση και εκσυγχρονισμός των υφιστάμενων μονάδων, ενώ αναμένεται και ίδρυση νέων, σύγχρονων και λειτουργικών μονάδων από νέους ανθρώπους. Στόχος είναι ο διπλασιασμός της σημερινής παραγωγής αιγοπρόβειου γάλακτος μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια, προκειμένου να καλυφθεί η αυξανόμενη ζήτηση για φέτα, γραβιέρα, σφέλα και άλλα τυριά από αίγειο γάλα.
ΕΚΤΑΤΙΚΗ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ
Στην Κοζάνη η πρώτη ζώνη
Τη δημιουργία της πρώτης Ζώνης Εκτατικής Κτηνοτροφίας στην ορεινή περιοχή Δοβρά – Μεταξά – Λιβαδερό ανακοίνωσε στα μέσα Μαρτίου ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Αθανάσιος Τσαυτάρης κατά την επίσκεψή του στον Νομό Κοζάνης. Η πρώτη ζώνη κτηνοτροφίας θα δημιουργηθεί σε μια μεγάλη έκταση στο οροπέδιο του νομού, όπου την περασμένη εβδομάδα ξεκίνησε σπορά με ψυχανθή για αναχλόαση των εδαφών. Στόχος είναι η εξασφάλιση υψηλής ποιότητας ζωοτροφών και κατ’ επέκταση η μείωση του κόστους παραγωγής.
Τη δημιουργία της πρώτης Ζώνης Εκτατικής Κτηνοτροφίας στην ορεινή περιοχή Δοβρά – Μεταξά – Λιβαδερό ανακοίνωσε στα μέσα Μαρτίου ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Αθανάσιος Τσαυτάρης κατά την επίσκεψή του στον Νομό Κοζάνης. Η πρώτη ζώνη κτηνοτροφίας θα δημιουργηθεί σε μια μεγάλη έκταση στο οροπέδιο του νομού, όπου την περασμένη εβδομάδα ξεκίνησε σπορά με ψυχανθή για αναχλόαση των εδαφών. Στόχος είναι η εξασφάλιση υψηλής ποιότητας ζωοτροφών και κατ’ επέκταση η μείωση του κόστους παραγωγής.
Η οργάνωση των ζωνών κτηνοτροφίας προϋποθέτει σύνταξη χωροταξικής μελέτης, προκειμένου να υπάρξουν οι κατάλληλες υποδομές, δίκτυα ηλεκτρισμού, ύδρευσης και διαχείρισης των απορριμμάτων και των αποβλήτων.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ