Την Μεγάλη Απεργία του 1942 των εργαζομένων στη δημόσια υπηρεσία «Ταχυδρομεία – Τηλεφωνία -Τηλέγραφος», που επεκτάθηκε σε ολόκληρο τον δημόσιο τομέα κατά την διάρκεια της ναζιστικής κατοχής στην Ελλάδα, τιμούν για πρώτη φορά στην ιστορία τους τα Ελληνικά Ταχυδρομεία (ΕΛΤΑ), με μια υπαίθρια εκδήλωση μνήμης που θα πραγματοποιηθεί στην πλατεία Κοτζιά την Δευτέρα 14 Απριλίου 2014, στις 12:30.
Σύμφωνα με τα ΕΛΤΑ, πρόκειται για μία από τις μεγαλύτερες στιγμές στην ιστορία του Πανευρωπαϊκού Εργατικού Κινήματος, η οποία ξεκίνησε από το Κεντρικό Ταχυδρομείο της Αθήνας, στο «Μέγαρο Μελά», στις 14 Απριλίου 1942.
«Ήταν απόγευμα γύρω στις 4, όταν λιποθύμησε από την πείνα ένας διανομέας στη μεγάλη σάλα του Κεντρικού. Γύρω από τον λιπόθυμο συγκεντρώθηκε πλήθος κόσμου, όπως και όλοι οι υπάλληλοι. Ήταν όλοι τους αγανακτισμένοι, αναστατωμένοι και στο στόμα τους προφέρονταν συνεχώς η λέξη απεργία – με απόφαση και οργή. Το ίδιο εκείνο βράδυ, αφού γίνανε και οι σχετικές συνεννοήσεις με την επαρχία, αποφασίστηκε να κατεβούμε σε γενική απεργία. Οι καιροί ήταν ώριμοι» είχε πει ο τότε υπάλληλος των Ταχυδρομείων, Χαρίλαος Φλωράκης.
Με την ευκαιρία της επετείου, τα ΕΛΤΑ εξέδωσαν και θα κυκλοφορήσουν τη Δευτέρα 14 Απριλίου 2014, ειδικό συλλεκτικό άλμπουμ με επετειακό γραμματόσημο και ειδικό φάκελο με αναμνηστική σφραγίδα.
Όπως αναφέρει η εταιρία, η απεργία των «τριατατικών» εργαζόμενων ήταν η πρώτη απεργία στη σκλαβωμένη Ευρώπη του 1942.
Η ταχυδρομική υπηρεσία αποτέλεσε μέριμνα του ελληνικού κράτους, προτού καν αυτό ιδρυθεί, αφού οι πρώτες πέντε «ταχυδρομικές επιστασίες» ιδρύθηκαν το 1828 και επί του Όθωνα εντάχθηκαν ως τμήμα στην Γραμματεία – δηλαδή το υπουργείο – Εσωτερικών.
Παράληλλα, ανεξάρτητο τμήμα αποτελούσε από το 1859 και η τηλεγραφική υπηρεσία, μέχρι το 1887, όταν κι ενώθηκε με την ταχυδρομική υπηρεσία, αποτελώντας την «Γενική Διεύθυνση των Ταχυδρομείων και των Τηλεγράφων». Στην ίδια διεύθυνση εντάχθηκε το 1894 και η τηλεφωνική υπηρεσία του Ελληνικού κράτους, το οποίο δύο χρόνια πριν είχε κατοχυρώσει το μονοπώλιο στις επικοινωνίες.
Το 1914 η διεύθυνση ΤΤΤ εντάχθηκε στο νεοσύστατο υπουργείο Συγκοινωνιών – τον «πρόγονο» του σημερινού υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων- επί της κυβέρνησης του Ελευθερίου Βενιζέλου, αποτελώντας μία από τις τρεις διευθύνσεις του (Σιδηρόδρομοι, Δημόσια Έργα, ΤΤΤ), ενώ το 1922 η διεύθυνση ΤΤΤ αποτέλεσε για μία και μόνο χρονιά αυτοτελές υπουργείο.
Το 1926 η αστική τηλεφωνία εκχωρήθηκε με σύμβαση παραχώρησης στην New Antwerp Telephone & Electrical Works, η οποία εξαγοράστηκε το 1930 από την Siemens & Halske. H Siemens απέκτησε έτσι το δικαίωμα της ανάπτυξης και εκμετάλλευσης της τηλεφωνίας στις αστικές περιχές
Το 1931 η Siemens ίδρυσε την Ανώνυμη Ελληνική Τηλεφωνική Εταιρεία (ΑΕΤΕ) και ανέλαβε την αυτόματη τηλεφωνία, ενώ στην αγγλική Eastern Telegraph παραχωρήθηκε η ασύρματη και ενσύρματη τηλεγραφία.
Στην κρατική διεύθυνση ΤΤΤ απέμεινε η χειροκίνητη υπεραστική και διεθνής τηλεφωνία και τα μικρά αστικά κέντρα, καθώς και τα τηλεγραφήματα εσωτερικού.
Το 1946, επί της κυβέρνησης του Κωνσταντίνου Τσαλδάρη, το δημόσιο απέκτησε το 75% των μετοχών της ΑΕΤΕ, ενώ το 1949, επί του Αλέξανδρου Διομήδη ιδρύθηκε ο ΟΤΕ που απορρόφησε όλες τις τηλεπικοινωνιακές δραστηριότητες.
Μάλιστα, για την ίδρυση του ΟΤΕ «κουρεύτηκε» χρέος της ΑΕΤΕ ύψους 300.000 λιρών προς τον πρώην μέτοχο, δηλαδή την Siemens, ενώ έγιναν 5.500 μετατάξεις από την ΑΕΤΕ και τα ΤΤΤ.
Έκτοτε, το ΕΛΤΑ αποτελούν αυτοτελή δημόσια επιχείρηση, η οποία δεν επιδοτείται από το δημόσιο και χρηματοδοτεί την λειτουργία της με δικούς της πόρους. Κατ’ εφαρμογή των διεθνών υποχρεώσεων της χώρας τα ΕΛΤΑ, που ήταν πάντα δημόσια υπηρεσία, έχουν μεταβιβαστεί στο Ταμείο Αξιοποιήσης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) με στόχο να ιδιωτικοποιηθούν.
