Σταδίου vs Πανεπιστημίου

Ενα «σχέδιο Β» για την ανασυγκρότηση του κέντρου της Αθήνας ετοίμασαν οι αρχιτέκτονες κ.κ. Δημήτρης Κονταργύρης, Ανδρέας Βεντουράκης και Γιώργος Τριανταφύλλου, βρίσκοντας στήριξη στον Σύλλογο Αρχιτεκτόνων (ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ). Στο σκηνικό «ανοιχτού» διαλόγου που έχει διαμορφωθεί με τα σχέδια ανάπλασης της Πανεπιστημίου δημιουργήθηκε ένας διαφορετικός «πόλος», ο οποίος βλέπει με σκεπτικισμό τον σχεδιασμό του Re-think Athens και προκρίνει ως λύση για τα οξυμμένα προβλήματα του κέντρου την πεζοδρόμηση της οδού Σταδίου.

Η πρόταση των τριών αρχιτεκτόνων συνοψίζεται στη μετατόπιση των έργων από την Πανεπιστημίου στη γειτονική Σταδίου με την πεζοδρόμηση να συνεχίζεται και στην οδό Φιλελλήνων, βασισμένη, όπως λένε οι ίδιοι, «στη δυνατότητα «μετάγγισης ενέργειας» στη Σταδίου από τη δυναμική που αναπτύσσεται στο εμπορικό τρίγωνο της Αθήνας και που αποτελεί την πολεοδομική ενδοχώρα της».

Μείον η Τριλογία

Σύμφωνα με τους συντάκτες της μελέτης, η οποία παρουσιάστηκε την Τετάρτη σε εκδήλωση στο κέντρο της Αθήνας, η Σταδίου μπορεί να μην έχει την τριλογία-κόσμημα της Πανεπιστημίου (Εθνική Βιβλιοθήκη, Πανεπιστήμιο, Ακαδημία), υπήρξε όμως σημαντικός εμπορικός δρόμος και, όπως αναφέρουν, «χαρακτηρίζεται από μια σειρά σημαντικών κτιρίων, τα περισσότερα από τα οποία έχουν εγκαταλειφθεί και οδηγούνται στη φθορά».

Οι τρεις αρχιτέκτονες, ορμώμενοι από τις όποιες προσωπικές τους επιφυλάξεις για το εγχείρημα του Re-think Athens, δηλαδή του σχεδίου ανασυγκρότησης του κέντρου με άξονα την Πανεπιστημίου, αναζήτησαν τα πλεονεκτήματα της πεζοδρόμησης του άξονα Σταδίου – Φιλελλήνων. Η ιδέα τους ξεκίνησε από τη διαπίστωση ότι «η ανάπλαση της Πανεπιστημίου θα υφίσταται τον ασφυκτικό εναγκαλισμό δύο υπερφορτωμένων κυκλοφοριακών διαύλων (Ακαδημίας και Σταδίου) που θα την πλαισιώνουν και θα την απομονώνουν από τον πολεοδομικό περίγυρό της».

Η πρόταση των αρχιτεκτόνων για την πεζοδρόμηση της Σταδίου

Οπως υποστηρίζουν, ο προτεινόμενος πεζόδρομος της Σταδίου έχει το ισχυρό πλεονέκτημα να εφάπτεται και να «επικοινωνεί» άμεσα με το εμπορικό κέντρο της Αθήνας και την Πλάκα. «Επιπλέον, με την πεζοδρόμηση του άξονα Σταδίου – Φιλελλήνων επιτυγχάνεται η άμεση σύνδεση της πλατείας Συντάγματος με τον πεζόδρομο της Ερμού χωρίς να μεσολαβεί το «ποτάμι» των επτά κυκλοφοριακών λωρίδων, της Ομόνοιας με την Αιόλου, αλλά και της πλατείας Κοραή με την πλατεία Κλαυθμώνος. Αυτό έχει ως συνέπεια τη διαμόρφωση μιας συνεχούς τριγωνικής περιπατιτικής διαδρομής «Σταδίου – Ερμού – Αιόλου» συνολικού μήκους 2.300 μέτρων η οποία θα πλαισιώνει το εμπορικό τρίγωνο».

Τι προτείνεται

Οι προτάσεις της παρέμβασης σε γενικές γραμμές είναι: πεζοδρομείται η Σταδίου, από την Ομόνοια ως και το Σύνταγμα, καθώς και η Φιλελλήνων από το Σύνταγμα ως τη λεωφόρο Αμαλίας. Η Πανεπιστημίου και η Ακαδημίας παραμένουν όπως είναι σήμερα.

Οι γραμμές του τραμ –σε περίπτωση επέκτασής του –θα εκτραπούν στη Φιλελλήνων και μετά θα προχωρήσουν στη Σταδίου και στην Πατησίων. Ο κυκλοφοριακός δίαυλος θα είναι πλάτους 20 μέτρων. Τα μέσα μαζικής μεταφοράς που διατρέχουν τη Σταδίου και την Ακαδημίας θα μεταφερθούν όλα στην Πανεπιστημίου σε λεωφορειολωρίδα αντίθετου ρεύματος (contra-flow).

Η πρόταση πεζοδρόμησης της Σταδίου δεν προβλέπει αλλαγές στις ρυθμίσεις του κυκλοφοριακού ιστού της πόλης. Η διατήρηση των ισχυουσών κυκλοφοριακών ρυθμίσεων, σύμφωνα με τους αρχιτέκτονες, «παρέχει τη δυνατότητα δοκιμαστικής εφαρμογής της πεζοδρόμησης της Σταδίου προκειμένου να εντοπιστούν οι επιπτώσεις στην κίνηση των αυτοκινήτων».

Τη συγκεκριμένη πρόταση, αλλά και γενικότερα τις πιθανές λύσεις για την ανάκαμψη του κέντρου της Αθήνας, θα συζητήσουν ειδικοί επιστήμονες σε ημερίδα που θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο το πρωί στο πατάρι του Ιανού (Σταδίου 24) υπό την αιγίδα του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων (ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ).

Θα μιλήσουν ο πρόεδρος του Τμήματος Αττικής του ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ κ. Γιώργος Μαδεμοχωρίτης, ο διευθυντής του διεθνούς προγράμματος ARES (Αρχιτεκτονική και Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας) κ. Νίκος Φιντικάκης, ο αρχιτέκτονας κ. Γιώργος Τριανταφύλλου, ο καθηγητής της Σχολής Αγρονόμων Τοπογράφων ΕΜΠ κ. Θάνος Βλαστός κ.ά.

Δημοσιεύτηκε στο Helios Plus στις 26 Φεβρουαρίου 2014