Οχήματα που κέρδισαν και τη μάχη με τον χρόνο

Πάθος με τα παλαιά αυτοκίνητα έχουν πολλοί. Πόσοι όμως έχουν πάθος με τα ιστορικά στρατιωτικά αυτοκίνητα; Στο εξωτερικό υπάρχουν δεκάδες σύλλογοι που αναπαλαιώνουν και διατηρούν ιστορικά στρατιωτικά οχήματα. Από το 1985 στην Ελλάδα υπάρχει ο Σύλλογος Διατηρήσεως Ιστορικών Οχημάτων με σκοπό την αναζήτηση, την περισυλλογή, την αναπαλαίωση και τη διατήρηση αντιπροσωπευτικών οχημάτων που χρησιμοποιήθηκαν από τον Ελληνικό Στρατό την περίοδο 1940 – 1960. Ο σύλλογος είναι μη κερδοσκοπικό σωματείο ενώ είναι ιδρυτικό μέλος της Ελληνικής Ομοσπονδίας Φίλων Παλαιού Αυτοκινήτου.

H αναπαλαίωση των οχημάτων δεν περιορίζεται μόνο στο τεχνικό μέρος αλλά γίνεται προσπάθεια να τονιστεί και το ιστορικό μέρος ώστε τα οχήματα να φέρουν ακριβείς αριθμούς, χρώματα και διακριτικά της περιόδου καθώς και σωστό εξοπλισμό (σκαπανικά, ασυρμάτους κ.τ.λ.).

Τα μέλη του Συλλόγου, ιδιοκτήτες οι περισσότεροι τέτοιων οχημάτων, αφιερώνουν χρόνο και ξοδεύουν χρήματα καθώς η απόκτηση και αναπαλαίωση ενός στρατιωτικού οχήματος είναι δαπανηρή υπόθεση. Τα οχήματα παίρνουν ζωή από τα μέλη του συλλόγου που με μεράκι προσπαθούν να τους αποδώσουν την αυθεντική τους μορφή.

Πρόκειται για οχήματα ηλικίας μισού αιώνα με χαρακτηριστικά που θα συγκινούσαν ελάχιστους από τους συνηθισμένους λάτρεις της αυτοκίνησης. Είναι αργά, αντιοικονομικά (κατανάλωση περίπου 20 λίτρα βενζίνης στα 100 χλμ.), όχι ιδιαίτερα άνετα, με περιορισμένους χώρους και δεν προσφέρονται για μετακινήσεις μεγάλων αποστάσεων ενώ η αρχική τους κατάσταση είναι συνήθως κακή και με πολλές ελλείψεις (ιδιαίτερα για οχήματα που έχουν αποκτηθεί απευθείας από τον στρατό).

Ενας από τους σκοπούς του συλλόγου είναι και η αλληλοβοήθεια των μελών όσον αφορά τις τεχνικές πληροφορίες για τη συντήρηση και την επισκευή των οχημάτων αλλά και την εύρεση ανταλλακτικών αφού πρόκειται για οχήματα με μέσο όρο ηλικίας τα 60 έτη. Για τον λόγο αυτόν ο σύλλογος έχει συχνές επαφές με παρόμοια σωματεία και συλλόγους από το εξωτερικό.

Πέραν όμως των οχημάτων τα μέλη του ΣΔΙΟ έχουν με τα χρόνια αποκτήσει σημαντικά αντικείμενα στρατιωτικού και ιστορικού ενδιαφέροντος, όπως προσωπικά είδη στρατιωτών, έγγραφα, φωτογραφίες, στολές, εξοπλισμό. Επιδίωξη του συλλόγου είναι η απόκτηση ή η παραχώρηση ενός κατάλληλου χώρου για τη στέγαση των οχημάτων και των αντικειμένων με τη μορφή μουσείου ώστε να εξασφαλιστεί η συντήρησή τους.

Ως σήμερα ο σύλλογος έχει λάβει μέρος στις εκδηλώσεις για την επέτειο της Μάχης της Κρήτης στα Χανιά και στο Ηράκλειο και σε παρελάσεις για την επέτειο της 25ης Μαρτίου και της 28ης Οκτωβρίου σε διάφορους δήμους της Αττικής. Επίσης έχει πραγματοποιήσει επισκέψεις στα συμμαχικά νεκροταφεία Φαλήρου, Σούδας, Λέρου και το ελληνικό στρατιωτικό νεκροταφείο στο Ρίμινι Ιταλίας. Το 1989, το 1994 και το 1999 μέλη του συλλόγου έλαβαν μέρος στις εκδηλώσεις εορτασμού της συμμαχικής απόβασης στη Νορμανδία.

Σπάνια συλλογή

Στον σύλλογο είναι εγγεγραμμένα περίπου 70 οχήματα εκ των οποίων τα 11 είναι ιδιοκτησίας του συλλόγου ενώ τα υπόλοιπα ανήκουν σε μέλη του. Πρόκειται για οχήματα ιδιαίτερης σημασίας, όχι μόνο για τον ρόλο που διαδραμάτισαν σε εμπόλεμες περιόδους αλλά και για τις υπηρεσίες που προσέφεραν σε περιόδους ειρήνης στον ιδιωτικό τομέα ως μέσα μαζικής συγκοινωνίας ή μεταφορών. Αξιοσημείωτο είναι ότι το ποσοστό αυθεντικότητας των οχημάτων κυμαίνεται από 70% ως 95%, πράγμα δύσκολο αν σκεφτεί κανείς τη δυσκολία εύρεσης ανταλλακτικών λόγω παλαιότητας. Το πιο σπάνιο όχημα που διαθέτει ο σύλλογος είναι ένα καναδικής κατασκευής Otter 1 MK 1 του 1942. Πρόκειται για ένα ελαφρύ αναγνωριστικό όχημα ιδιαίτερα σπάνιο αφού υπάρχουν μόλις 6-7 οχήματα στον κόσμο στη λειτουργική κατάσταση που το έχει ο ΣΔΙΟ. Το συγκεκριμένο όχημα αποβιβάστηκε στο Κατάκολο το απόγευμα της 24ης Σεπτεμβρίου 1944 και ανήκε στη 2908 Μοίρα Προστασίας Αεροδρομίων της Βρετανικής Πολεμικής Αεροπορίας. Από το Κατάκολο η μοίρα προωθήθηκε στον Αραξο όπου προστάτευε το αεροδρόμιο ενώ αργότερα ενίσχυσε τις συμμαχικές δυνάμεις στην Πάτρα. Μετά το τέλος του πολέμου τα οχήματα της μοίρας (συμπεριλαμβανομένου και του Otter) δόθηκαν στον Ελληνικό Στρατό. Το 1960 αποσύρθηκε από τον στρατό και το 1990 παραχωρήθηκε στον ΣΔΙΟ.

Παρόμοιες ιστορίες με του Otter συνοδεύουν τα περισσότερα οχήματα του συλλόγου, όπως για παράδειγμα το Μ3 scout car που βρίσκεται σε διαδικασία ανακατασκευής και που ήταν το πρώτο συμμαχικό όχημα που μπήκε στην απελευθερωμένη Αθήνα.

Πληροφορίες για τον σύλλογο μπορείτε να βρείτε στην τοποθεσία: www.sdio.gr

Δημοσιεύτηκε στο HeliosPlus στις 17 Οκτωβρίου 2013