«Φρένο» στο ξεχείλωμα του αστικού ιστού επιχειρεί να βάλει το νέο Ρυθμιστικό Σχέδιο για την Αττική. Προτεραιότητα αποτελεί ο δραστικός περιορισμός της εκτός σχεδίου δόμησης, μέσω της κατάργησης των παρεκκλίσεων αρτιότητας σε οικόπεδα μικρότερα των τεσσάρων στρεμμάτων. Η κατάργηση αυτή θα γίνει σταδιακά μέσω των Γενικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΓΠΣ).
Το σχέδιο νόμου για το νέο Ρυθμιστικό Σχέδιο απέστειλε σήμερα ο υπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής κ. Γιάννης Μανιάτης, στους συναρμόδιους υπουργούς Ανάπτυξης κ. Κ. Χατζηδάκη, Υποδομών κ. Μ. Χρυσοχοΐδη, Υγείας κ. Αδ. Γεωργιάδη, Πολιτισμού κ. Π. Παναγιωτόπουλο, Τουρισμού κυρία Όλγα Κεφαλογιάννη, Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Αθ. Τσαυτάρη.
Στην επιστολή που το συνοδεύει, ο κ. Μανιάτης ζητά να έχει το αργότερο ως τα μέσα Σεπτεμβρίου τις απόψεις των συναρμόδιων υπουργείων ώστε το νέο Ρυθμιστικό Σχέδιο να έχει ψηφιστεί από το Κοινοβούλιο εντός του 2013.
Το Σχέδιο ήταν έτοιμο και είχε παρουσιαστεί τον Ιούλιο του 2011 από την τότε πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΚΑ (Γ. Παπακωνσταντίνου, Ν. Σηφουνάκης) και τον πρώην πρόεδρο του Οργανισμού Αθήνας κ. Γ. Πολύζο, ωστόσο έως σήμερα δεν κατάφερε να βρει τον… δρόμο για τη Βουλή.
Το νέο κείμενο –σημαντικά μικρότερο από το αρχικό –διατηρεί βασικές αρχές του σχεδιασμού που είχαν ορίσει ο κ. Πολύζος και η πρώην υπουργός Περιβάλλοντος κυρία Τίνα Μπιρμπίλη (επί των ημερών της υπουργίας της είχε ολοκληρωθεί, τον Ιούνιο του 2011). Δηλαδή εμμένει στην κάλυψη των οικιστικών αναγκών της πρωτεύουσας, κυρίως εντός της θεσμοθετημένης αστικής γης, με βάση την αρχή της «συμπαγούς» πόλης.
Η οικιστική ανάπτυξη, κυρίας και παραθεριστικής κατοικίας, διοχετεύεται στις θεσμοθετημένες οικιστικές περιοχές. Νέες επεκτάσεις ή αναπτύξεις είναι αποδεκτές μόνον εφόσον η αναγκαιότητά τους τεκμηριώνεται, δηλαδή «στις περιπτώσεις που ο υφιστάμενος πολεοδομικός χώρος είναι διαπιστωμένα ανεπαρκής είτε χαρακτηρίζεται από ακαμψίες που δεν επιτρέπουν εξάντληση της χωρητικότητάς του μέχρι το σύνηθες ποσοστό κορεσμού».
Ο Ελαιώνας παραμένει ως περιοχή στρατηγικής σημασίας για την ενίσχυση της αναπτυξιακής δυναμικής και ανταγωνιστικότητας της Αττικής, με αιχμή τη μετατροπή του σε υποδοχέα καινοτομικής επιχειρηματικής δραστηριότητας δευτερογενούς και τριτογενούς τομέα.
Μάλιστα, στον Ελαιώνα σχεδιάζεται η δημιουργία υποδοχέα –στο πλαίσιο των Επιχειρηματικών Πάρκων Ειδικού Τύπου που προβλέπει ο Ν. 3982/2011 –με κύριο προσανατολισμό στους τομείς τροφίμων, γεωργίας και βιοτεχνολογίας, πράσινων υλικών, τεχνολογιών δόμησης και κατασκευών. Ανάλογοι υποδοχείς σχεδιάζονται επίσης στον Διεθνή Αερολιμένα, για τη δημιουργία συστάδων επιχειρήσεων (clusters) καινοτομίας, με τη συμμετοχή επιχειρήσεων κλάδων προηγμένης τεχνολογίας, εκπαιδευτικών και ερευνητικών φορέων, καθώς και στο Θριάσιο σε τομείς της πράσινης επιχειρηματικότητας.
Γενικότερα αναζητείται η χωροθέτηση Επιχειρηματικών Πάρκων κατά προτεραιότητα σε περιοχές όπως είναι οι πύλες εισόδου της Περιφέρειας, κοντά στους κόμβους συνδυασμένων μεταφορών π.χ. στην από Βορρά είσοδο του ΠΑΘΕ (όρια νομού Βοιωτίας – Αυλώνας), στη δυτική είσοδο του ΠΑΘΕ (Μέγαρα – Θριάσιο Πεδίο, Ασπρόπυργος, Μαγούλα, συμπεριλαμβανομένου του υπό ανάπτυξη εμπορευματικού κέντρου ΟΣΕ), στον Εμπορευματικό Λιμένα Ικονίου – Κερατσινίου, και στην περιοχή του Διεθνούς Αερολιμένα (κυρίως για τις υπηρεσίες εμπορευματικών αερομεταφορών).
Μητροπολιτικές παρεμβάσεις
Στις μητροπολιτικές παρεμβάσεις, εκτός από εκείνες που αφορούν την Πανεπιστημίου ή τη διπλή ανάπλαση Βοτανικού – Αλεξάνδρας, περιλαμβάνεται η πολεοδομική αναβάθμιση στην Ακαδημία Πλάτωνος, με επέκταση προς τα δυτικά του προγράμματος ενοποίησης αρχαιολογικών χώρων. Μεταξύ άλλων, προωθείται στην ευρύτερη περιοχή κατοικίας, πολεοδομική ανάπλαση με μείωση των συντελεστών δόμησης και έλεγχο των χρήσεων γης, απομάκρυνση του Κεντρικού Σταθμού Υπεραστικών Λεωφορείων (ΚΤΕΛ) κτλ.
Στον Πειραιά θα ενταχθούν σε ενιαίο πρόγραμμα οι πολεοδομικές παρεμβάσεις στην έκταση από το Γήπεδο Καραϊσκάκη ως τον Αγ. Διονύσιο (Ρετσίνα, ΧΡΩΠΕΙ, Καραϊσκάκη, ΚΥΒΕΠ, Κεράνη, τα αποδεσμευόμενα στρατόπεδα, οι σταθμοί ΟΣΕ / ΗΛΠΑΠ και τα αμαξοστάσια ΟΣΕ στη Λεύκα). Στόχος η αύξηση των χώρων κοινοχρήστου πρασίνου. Για την ίδια περιοχή προβλέπεται οργανωμένη πολεοδομική ανάπτυξη στη «Λιμενοβιομηχανική ζώνη Δραπετσώνας – Κερατσινίου».
Προστασία και ανάδειξη των ιστορικών κέντρων
Στο Ιστορικό Κέντρο Αθήνας, μεταξύ άλλων, προωθούνται η μετατροπή της Βασιλίσσης Όλγας και Πανεπιστημίου σε άξονες πεζών, ποδηλάτων και μέσων μαζικής μεταφοράς, με πεζοδρόμηση, καθώς και ο επανασχεδιασμός στις λεωφόρους Αμαλίας, Πειραιώς και Πατησίων.
Στο Ιστορικό Κέντρο Πειραιά προωθούνται πεζοδρομήσεις αξόνων που φιλοξενούν δημόσια κτίρια και μνημεία αρχιτεκτονικού, καλλιτεχνικού και ιστορικού ενδιαφέροντος, καθώς και του δικτύου σύνδεσης των παραδοσιακών δραστηριοτήτων του νεότερου Πειραιά. Πρόκειται για τις ακτές Θεμιστοκλέους, Μουτσοπούλου και Κουντουριώτη και τη λεωφόρο Βασιλέως Γεωργίου. Παράλληλα, προωθούνται μελέτες ανάπλασης των πλατειών Τερψιθέας, Δημαρχείου και Ωρολογίου, ανάδειξης των Αρχαίων Τειχών, του αρχαίου Διπύλου και της Ηετιώνειας Ακτής, καθώς και του παραθαλάσσιου αστικού τοπίου της Πειραϊκής Χερσονήσου.
Αλλαγές σχεδιάζονται και για το Ιστορικό Κέντρο Λαυρίου με τη θεσμοθέτηση χρήσεων γης και όρων δόμησης, την επέκταση του δικτύου πεζοδρόμων, διαμόρφωση και ανάπλαση της κεντρικής πλατείας, του χώρου της Σιδηροδρομικής Γραμμής και των ελεύθερων χώρων του λιμανιού, του παλαιού Σιδηροδρομικού Σταθμού και του νεκροταφείου.
Ειδικός σχεδιασμός προβλέπεται και για τα Ιστορικά Κέντρα Ελευσίνας, Κηφισιάς, Αίγινας και Μεγάρων.