«Ξεχειλώνει» το Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο για τον τουρισμό. Στόχος είναι να «κουμπώσει» με τις προνομιακού τύπου νομοθετικές ρυθμίσεις της τελευταίας διετίας προκειμένου να προωθηθούν μεγάλης κλίμακας τουριστικές επενδύσεις, πολλών αστέρων, ακόμη και σε ακατοίκητα νησιά. Η αναθεώρηση του υφιστάμενου πλαισίου (Σουφλιά), το οποίο ισχύει από το 2009, έχει σχεδόν ολοκληρωθεί και, όπως αναφέρουν στο «Βήμα» παράγοντες του υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ), καταργεί περιορισμούς που φρέναραν την αναπτυξιακή πορεία του ελληνικού τουρισμού. Ετσι, σύμφωνα με πληροφορίες, αίρεται το όριο κορεσμού των 100 κλινών για ξενοδοχειακές μονάδες σε 76 μικρά νησιά που θέτει το ισχύον πλαίσιο ενώ, μεταξύ άλλων, εξαλείφεται και η διάταξη η οποία προβλέπει ότι σε ακατοίκητα νησιά η κάλυψη των τουριστικών εγκαταστάσεων δεν μπορεί να υπερβαίνει το 3% της έκτασης του νησιού.

Η αύξηση του αριθμού των νησιών στα οποία θα επιτρέπονται Οργανωμένοι Τουριστικοί Υποδοχείς –δηλαδή Περιοχές Οργανωμένης Τουριστικής Ανάπτυξης (ΠΟΤΑ) ή Ειδικής Ρυθμιζόμενης Πολεοδόμησης –καθώς και η άρση πολλών περιορισμών για τις τουριστικές επενδύσεις αποτελούν τις γενικές κατευθύνσεις του νέου Ειδικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού για τον Τουρισμό. Σύμφωνα με πηγές του ΥΠΕΚΑ, το νέο ειδικό πλαίσιο όπως και η Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων είναι ήδη έτοιμα και σύντομα θα τεθούν σε δημόσια διαβούλευση προτού εγκριθούν από το Εθνικό Συμβούλιο Χωροταξίας.

Η αναδιοργάνωση του εθνικού χώρου για τον τουρισμό από το υπουργείο εντάσσεται στη γενικότερη κυβερνητική προσπάθεια να προσελκύσει επενδυτές και να φέρει στην αγορά «ζεστό» χρήμα.
Ειδικότερα, σε νησιά με επιφάνεια μεγαλύτερη των 70 τ.χλμ. (όπως η Σίφνος, η Ιος, η Αμοργός) θα επιτρέπεται η χωροθέτηση οργανωμένων υποδοχέων τουριστικών δραστηριοτήτων καθώς και σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων με ανώτατο μεικτό συντελεστή δόμησης 0,05. Ο περιορισμός αυτός δεν θα εφαρμόζεται για την Κρήτη, τη Ρόδο, την Κέρκυρα και την Εύβοια στα οποία θα ισχύει ο ανώτατος επιτρεπόμενος συντελεστής δόμησης που προβλέπεται από την εκάστοτε ισχύουσα νομοθεσία για κάθε κατηγορία οργανωμένου υποδοχέα.
Για 76 κατοικημένα νησιά, με σχετικά μικρή γεωγραφική έκταση, καταργούνται οι περιορισμοί που προβλέπονται στο ισχύον Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο. Σήμερα, στα νησιά αυτά επιτρέπονται μικρές μονάδες με ανώτατο αριθμό 100 κλινών ενώ ορίζεται ότι οι νέες κλίνες δεν μπορούν να ξεπερνούν το 5% του αριθμού των υφισταμένων.
Με το αναθεωρημένο πλαίσιο, εκτός τουριστικής αξιοποίησης θα μένουν οι βραχονησίδες και τα ακατοίκητα νησιά με έκταση μικρότερη των 300 στρεμμάτων ενώ σήμερα προστατεύονται όσα είναι μικρότερα των 500 στρεμμάτων. Επίσης, θα προστατεύονται όσα νησιά βρίσκονται σε απόσταση μικρότερη των 10 ναυτικών μιλίων από τα θαλάσσια σύνορα της χώρας, όσα εμπίπτουν σε ζώνες απολύτου προστασίας της φύσης και εθνικά πάρκα κ.λπ.
Ωστόσο, για τα υπόλοιπα ακατοίκητα νησιά θα επιτρέπεται η χωροθέτηση οργανωμένων υποδοχέων τουριστικών δραστηριοτήτων ως εξής:
  • Για έκταση από 300 ως 2.000 στρέμματα ορίζεται ανώτατος μεικτός συντελεστής δόμησης 0,05.
  • Για έκταση από 2.000 ως 4.000 στρέμματα ορίζεται ανώτατος μεικτός συντελεστής δόμησης 0,03.
  • Για το υπόλοιπο της έκτασης ορίζεται ανώτατος μεικτός συντελεστής δόμησης 0,01.
Οσον αφορά τις περιοχές με περιθώρια ανάπτυξης ήπιου και εναλλακτικού τουρισμού φαίνεται ότι καταργείται για άλλη μια φορά (τον περασμένο Ιανουάριο είχε περάσει παρόμοια ρύθμιση και σε νόμο των υπουργείων Περιβάλλοντος και Τουρισμού) ο περιορισμός της δόμησης νέων τουριστικών υποδομών σε μια ζώνη 500 μέτρων από τα όρια οικισμών στην ηπειρωτική χώρα όταν διαπιστώνεται κορεσμός.
Στο αναθεωρημένο πλαίσιο περιλαμβάνεται και μια ξεχωριστή ομάδα, την οποία αποτελούν «περιοχές ιδιαίτερου χαρακτήρα». Σε αυτές περιλαμβάνονται τόποι με αξιόλογα τοπία, ιδιαίτερα γεωμορφολογικά, αρχιτεκτονικά, ιστορικά και πολιτιστικά χαρακτηριστικά, όπως τα Ζαγοροχώρια, το Πήλιο, η Μάνη, η Πάτμος, οι καστροπόλεις της Χίου κ.λπ. Ωστόσο, όπως αναφέρεται στο νέο πλαίσιο, «ο λεπτομερής προσδιορισμός των περιοχών αυτών θα γίνει μέσω του υποκείμενου σχεδιασμού με ανάλογη εξειδίκευση των κατευθύνσεων του παρόντος πλαισίου».
Στο νέο χωροταξικό πλαίσιο για τον τουρισμό προβλέπεται και εξυγίανση των υφιστάμενων υποδομών. Ετσι, αναμένεται να δοθούν κίνητρα για εκσυγχρονισμό παλαιών τουριστικών μονάδων, με παράλληλη αναβάθμιση σε τύπους και τάξεις καταλυμάτων (3, 4 και 5 αστέρες).
Κατόπιν εορτής η αναθεώρηση
Οι πιο σημαντικές αλλαγές ως τώρα
Η αναθεώρηση του Ειδικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού για τον Τουρισμό έρχεται κατόπιν εορτής. Και αυτό διότι, όσο καθυστερούσε το «μαγείρεμα» του νέου πλαισίου, επιμέρους τροποποιήσεις του νομοθετικού πλαισίου, απαραίτητες για την προώθηση μεγάλων επενδύσεων, προχωρούσαν, τα τελευταία χρόνια, με τροπολογίες και νόμους. Οι πιο σημαντικές αλλαγές κατά την τελευταία διετία για τις τουριστικές επενδύσεις αποτυπώνονται ως εξής:
  • Στον εφαρμοστικό του μεσοπρόθεσμου (N. 3986/11) δημιουργούνται τα ΕΣΧΑΔΑ (τα fast track Ειδικά Σχέδια Αξιοποίησης Δημοσίων Ακινήτων) και δίνεται η δυνατότητα χρήσης δημοσίων ακινήτων για τουριστική αξιοποίηση.
  • «Γεννιούνται» τα σύνθετα τουριστικά καταλύματα με διάταξη στον N. 4002/11 και θεσπίζεται ειδική πολεοδομική υπηρεσία του ΕΟΤ για την έκδοση και αναθεώρηση οικοδομικών αδειών τουριστικών εγκαταστάσεων.
  • Στον νόμο για τα αυθαίρετα (4014/11) μπορούν να υπαχθούν και παράνομες τουριστικές εγκαταστάσεις.
  • Με ειδική διάταξη στον N. 4030/2011 προβλέπεται για τουριστικές εγκαταστάσεις εντός δασών ή δασικών εκτάσεων αύξηση στο 20% του ποσοστού της δασικής έκτασης που μπορεί να δομηθεί (από 10% που ίσχυε) εφόσον η εγκατάσταση «πρόκειται να εξυπηρετήσει και αθλητικές χρήσεις» και η συνολική προς αξιοποίηση έκταση είναι μεγαλύτερη των 3.000 στρεμμάτων.
  • Με τον Νέο Οικοδομικό Κανονισμό δίνεται «μπόνους» στα ξενοδοχεία, καθώς ο πρώτος υπόγειος όροφος με χρήσεις άθλησης (κολυμβητήρια, γυμναστήρια, σάουνες) και αίθουσες πολλαπλών χρήσεων, δεν θα προσμετράται στον συντελεστή δόμησης.
  • Με τροπολογίες που κατατίθενται στις 5.10.2012 εισάγεται ο όρος «παραθεριστικό – τουριστικό χωριό». Αρκεί κοινή απόφαση των υπουργών Περιβάλλοντος, Οικονομικών και Τουρισμού για να εγκριθεί η πολεοδόμηση δημοσίων ακινήτων τα οποία βρίσκονται σε περιοχές εκτός σχεδίων πόλεων και ορίων οικισμών και τα οποία προορίζονται για χρήση παραθεριστικού –τουριστικού χωριού. Μεταξύ άλλων διευκολύνσεων δίνεται απευθείας δικαίωμα χρήσης αιγιαλού και παραλίας για τη δημιουργία λιμενικών εγκαταστάσεων σε επενδυτές που αξιοποιούν δημόσια ακίνητα ως ξενοδοχεία ή παραθεριστικά –τουριστικά χωριά.
  • Νέο πλαίσιο για Πρότυπες Περιβαλλοντικές Δεσμεύσεις για τουριστικά έργα προωθείται τον Νοέμβριο του 2012 καταργώντας την εκπόνηση μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων.
  • Τον Δεκέμβριο του 2012 νέα ρύθμιση προβλέπει ότι ιδιοκτήτες αυθαίρετων τουριστικών κατασκευών που έχουν ξεκινήσει διαδικασία «τακτοποίησης» μπορούν να πάρουν προέγκριση του Ειδικού Σήματος Λειτουργίας τουριστικού καταλύματος χωρίς να προσκομίσουν βεβαίωση περαίωσης της διαδικασίας. Αρκεί να εξοφλήσουν το 30% του συνολικού προστίμου ως την 31/01/2013.
  • Τον περασμένο Ιανουάριο με νόμο των υπουργείων Τουρισμού και Περιβάλλοντος καταργούνται περιορισμοί δόμησης σε ευαίσθητες ορεινές περιοχές και νησιά, προωθείται η τουριστική κατοικία, πριμοδοτείται η εγκατάσταση γηπέδων γκολφ σε σύνθετα τουριστικά καταλύματα και σε οργανωμένους υποδοχείς τουριστικών δραστηριοτήτων. Μεταξύ άλλων, επιτρέπονται οργανωμένοι υποδοχείς και σύνθετα τουριστικά καταλύματα σε νησιά άνω των 90 τ.χλμ. με ανώτατο επιτρεπόμενο μεικτό συντελεστή δόμησης το 0,05 (εκτός Κέρκυρας, Ρόδου, Εύβοιας, Κρήτης) και εισάγεται ένα νέο τουριστικό προϊόν, τα ξενοδοχεία συνιδιοκτησίας (Condo Hotels).

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ