Καταγγελία στον Εισαγγελέα Περιβάλλοντος κατέθεσαν ο Σύλλογος Προστασίας Περιβάλλοντος Ιωαννίνων και η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία σχετικά με την κατασκευή πίστας θαλασσίου σκι από τον Δήμο Ιωαννιτών στον υγρότοπο Αμφιθέας της Παμβώτιδας. Σύμφωνα με την υπεύθυνη Πολιτικής της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρίας κυρία Μαλαμώ Κορμπέτη, είχαν προηγηθεί επανειλημμένες εκκλήσεις για παύση των χωματουργικών εργασιών, της εκσκαφής και της κοπής καλαμιώνα στη λίμνη Παμβώτιδα αλλά το έργο δεν σταμάτησε. «Οι περιβαλλοντικοί φορείς ελπίζουν ότι θα αποδοθεί έτσι το περιβαλλοντικό και κοινωνικό δίκαιο. Το έργο συνεχίζεται έως και σήμερα χωρίς τεχνική μελέτη και ελλείψει της απαραίτητης περιβαλλοντικής αδειοδότησης, παρ’ ότι είναι σε γνώση των αρχών πως υπάρχει άμεσος κίνδυνος υποβάθμισης του περιβάλλοντος» αναφέρει.
Όπως επισημαίνει η κυρία Κορμπέτη, για την κατασκευή στίβου σκι, σύμφωνα με τον Ν. 4014/21.9.2011, «είναι απαραίτητη η Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση μετά από ειδική οικολογική αξιολόγηση. Τούτο δεν έχει λάβει χώρα, καθώς οι εργασίες εκτελούνται από τις 22.12.2012 χωρίς άδεια, ενώ εκπρόθεσμα ζητήθηκε η άδεια αναρμόδιας αρχής, της Περιφέρειας Ηπείρου».
Παράλληλα, όπως υποστηρίζει η ίδια, η ενέργεια του Δήμου Ιωαννιτών έρχεται σε αντίθεση με την Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη και το Διαχειριστικό Σχέδιο Λίμνης Παμβώτιδας, «όπου είχαν προβλεφθεί ήδη από το 2004 οι καταστροφικές επιπτώσεις του έργου για τις ρηχές εκτάσεις της λίμνης».
Φ. Φίλιος: Είναι εργασίες, δεν έγιναν εκσκαφές στον βυθό
Η κοπή καλαμιώνα, σύμφωνα με τον δήμαρχο Ιωαννιτών κ. Φίλιππο Φίλιο, «δεν απαιτεί καμία άδεια διότι αποτελεί εργασία και όχι έργο». Όπως λέει ο ίδιος, «υποβάλαμε ερώτημα στην Περιφέρεια Ηπείρου και μας απάντησε ότι δεν απαιτείται άδεια εκτός κι αν γίνουν έργα ή κατασκευές. Υποβάλαμε αίτημα και στον Φορέα Διαχείρισης προκειμένου να γνωμοτοδοτήσει για την ανάγκη κοπής των καλαμιών και στη συνέχεια, εάν θα απαιτηθεί, θα υποβάλουμε αίτημα και στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση. Ο Φορέας ακόμη δεν μας έχει απαντήσει».
Σχετικά με τις εργασίες στον υγρότοπο Αμφιθέας, ο δήμαρχος Ιωαννιτών υποστηρίζει ότι δεν έχουν κάνει εκσκαφή στον βυθό, αλλά απλώς κόβουν τις καλαμιές. «Με ειδικό μηχάνημα κόβουμε τα καλάμια και κάνουμε αναρρόφηση της λάσπης του πυθμένα. Άλλωστε το καλάμι πρέπει να κόβεται και η λάσπη των φερτών της λίμνης να απομακρύνεται ώστε να διατηρείται υγιές το περιβάλλον της λίμνης».
Όπως εξηγεί ο κ. Φίλιος, το επίμαχο σημείο βρίσκεται πίσω από το τεχνητό ανάχωμα που είχε κατασκευαστεί το 1970 προκειμένου να προστατευθούν οι αγροτικές γαίες. «Το ανάχωμα έχει προκαλέσει πολλά προβλήματα αλλά δεν ξέρουμε τι θα συμβεί αν το σπάσουμε, διότι δεν υπάρχουν σχετικές μελέτες. Πίσω από αυτό έχει δημιουργηθεί ένας καλαμιώνας 3.000 στρεμμάτων. Είπαμε να κόψουμε το 6%, δηλαδή 64 στρέμματα, και να δημιουργήσουμε έναν στίβο ελεύθερο για αθλήματα, χρήση η οποία επιτρέπεται και από το σχέδιο ΠΔ για τη λίμνη που μας έχει σταλεί για διαβούλευση. Αυτός ο καλαμιώνας δημιουργήθηκε τα τελευταία 10 χρόνια επειδή κανείς δεν καθάριζε την περιοχή. Έχουμε παλαιότερες φωτογραφίες που αποδεικνύουν ότι ήταν πολύ μικρότερος σε έκταση. Επί αιώνες οι αγρότες έκαιγαν τα καλάμια και δημιουργούσαν εκεί βοσκοτόπια για τα κοπάδια τους» αναφέρει.
Η πίστα θαλασσίου σκι αποτελεί έργο στο πλαίσιο των Πανευρωπαϊκών Αγώνων Θαλασσίου Σκι Ανδρών – Γυναικών, οι οποίοι τον ερχόμενο Σεπτέμβριο θα φιλοξενηθούν στην ηπειρωτική πρωτεύουσα. «Εκτός από τις εγκαταστάσεις που ήδη υπάρχουν και βρίσκονται εντός του αστικού ιστού, μας ζητήθηκε και ένα εναλλακτικό απάνεμο κανάλι για τους αγώνες ώστε να διασφαλιστεί ότι σε περίπτωση κυματισμού των υδάτων η αγωνιστική διαδικασία θα διεξαχθεί κανονικά» λέει ο κ. Φίλιος.
Η οικολογική αξία της περιοχής
Η περιοχή όπου χωροθετείται το έργο ανήκει στο δίκτυο Natura 2000 ως Ζώνη Ειδικής Διατήρησης (ΖΕΔ) για τους οικότοπους και Ζώνη Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) για τα άγρια πουλιά (GR 2130005). «Η αξία της περιοχής έγκειται στην παρουσία και στην αναπαραγωγή παγκοσμίως απειλούμενων και προστατευόμενων ειδών, όπως η βαλτόπαπια, ο ήταυρος, ο καλαμόκιρκος και το ενδημικό ορθόπτερo Chortippus lacustris» σημειώνει η κυρία Κορμπέτη.
Για την προστασία των συγκεκριμένων ειδών, όπως αναφέρει η ίδια, η ευρωπαϊκή και εθνική νομοθεσία απαιτεί πρώτα την εκτίμηση και έπειτα την πρόληψη αρνητικών επιπτώσεων στον βιότοπό τους. «Παράλληλα προβλέπεται η εκ των προτέρων γνωμοδότηση του Φορέα Διαχείρισης Λίμνης Παμβώτιδας ο οποίος δυστυχώς παρακάμφθηκε» σχολιάζει η κυρία Κορμπέτη.
Δεν είναι η πρώτη φορά που τα Ιωάννινα φιλοξενούν αγώνες θαλασσίου σκι, αλλά, όπως τονίζει ο πρόεδρος του Συλλόγου Προστασίας Περιβάλλοντος Ιωαννίνων κ. Κωνσταντίνος Σακκάς, είναι η πρώτη φορά που ξαφνικά χρειάζεται η δημιουργία νέας εναλλακτικής πίστας σε ακατάλληλα ρηχά νερά. Και καταλήγει: «Το έργο αυτό θα μπορούσε να μετακινηθεί στην υδάτινη επιφάνεια της λίμνης εξασφαλίζοντας έτσι την προστασία του βιότοπου και των πουλιών, αλλά και την προσωρινή κατασκευή του έργου για τον σκοπό διεξαγωγής των αγώνων. Σε κάθε περίπτωση, στη δύσκολη οικονομική κρίση που περνάμε δεν θα πρέπει να υποτιμάται και να υποβαθμίζεται το μοναδικό πραγματικό κεφάλαιο που μας έχει απομείνει για το μέλλον των τοπικών κοινωνιών: το φυσικό περιβάλλον. Για εμάς τους Γιαννιώτες αυτό είναι η Λίμνη Παμβώτιδα».
